Tinikeni pa kuti muye ku filimo

Tinikeni pa kuti mumone imitwe iilimo

Nga filya kampasi yafwa umuntu ukwishiba uko aleya, imibele isuma kuti yayafwa abana ukulapingula bwino pa fintu

ABAFYASHI

7: Ukusambilisha Abana Ukuba ne Mibele Isuma

7: Ukusambilisha Abana Ukuba ne Mibele Isuma

UMO UKUSAMBILISHA ABANA UKUBA NE MIBELE ISUMA KWALOLA

Cila muntu alikwata imibele nelyo amafunde ayo afwaya ukulakonka. Ku ca kumwenako, nga ca kuti mulafwaisha ukuba aba cishinka muli fyonse, ninshi kuti mwasambilisha abana ukuba aba cishinka.

Ukuba ne mibele iisuma kusanshamo no kutontonkanya pa bantu bambi. Ku ca kumwenako, umuntu uwaba ne mibele isuma alabombesha, wa cikuuku kabili tacita ifintu ifingakalifya bambi. Iyi e mibele umuntu alingile ukuba nayo ilyo acili umwaice.

ILEMBO ILINGAMWAFWA: “Sambilisha umwaice umo afwile ukubela; ne lyo akakota takafumemo.”—Amapinda 22:6.

ICO UKUSAMBILISHA ABANA UKUBA NE MIBELE ISUMA KWACINDAMINA

Calicindama ukusambilisha abana ukuba ne mibele isuma muli shino nshiku umo ifya kupangapanga fyaseeka. Ba Karyn abakwata abana batile: “Inshita iili yonse abana kuti batamba ifyabipa pa foni nelyo pa tabuleti. Limo kuti baletamba ifyabipa ninshi uli fye nabo mupepi.”

ILEMBO ILINGAMWAFWA: “Abakalamba . . . balikwata amano aya kulekanya icalungama ne calubana.”—AbaHebere 5:14.

Calicindama ukusambilisha abana ukubika amano ku bantu. Kuti mwasambilisha abana ukuba no mucinshi (ku ca kumwenako, kuti mwabasambilisha ukulanda ati “mukwai” na “natasha”) e lyo no kubika amano ku bantu bambi. Iyi imibele tayaseeka muno nshiku pantu abantu abengi babika amano ku fya kupangapanga ukucila ukubika amano ku bantu.

ILEMBO ILINGAMWAFWA: “Ifyo mufwaya abantu bamucitile, e fyo na imwe mulebacitila.”—Luka 6:31.

IFYO MWINGACITA

Mulesambilisha abana ukuba ne mibele isuma. Abafwailisha pa fintu basanga ukuti abana te kuti balecita ubulalelale nga ca kuti abafyashi balabasambilisha ukuti ukucita ifi kwalibipa.

IFINGAMWAFWA: Kuti mwalanda pa lyashi ilicitike pa kutendeka ukulanshanya na bana. Ku ca kumwenako, nga ca kuti pa mulabasa balanda pe lyashi lya bantu abaipeye abanabo pa mulandu wa lupato, kuti mwatila: “Cibi sana ifi abantu bamo bepaya abanabo. Ulemona ukuti cinshi cilenga abantu baba abankalwe?”

“Abana balafilwa ukulekanya icisuma ne cibi nga ca kuti tabaishiba icisuma ne cibi.”—E fyalandile ba Brandon.

Mulesambilisha abana ukuba ne mibele isuma no kubika amano ku bantu. Na bana abanono kuti basambilila ukulanda ati “mukwai” na “natasha” e lyo no kucindika abantu bambi. Icitabo citila Parenting Without Borders cilanda ukuti: “Abana te kuti babe bakaitemwe kabili kuti balafwaisha ukulacitila bambi ifisuma nga ca kutila baishiba ukuti balingile ukwafwa balupwa nelyo abantu ababa mu ncende bekala.”

IFINGAMWAFWA: Mulepeela abana imilimo iingalenga balamona ukuti ukucitila bambi ifisuma kwalicindama.

“Nga ca kuti abana babelesha ukubomba imilimo ilyo bacili pa ng’anda, tabakacule ilyo bakaya mu kuikalila.”—E fyalandile ba Tara.