Ishiwi Ilyali Ilisuma Sana!
MU NSHITA balelemba Baibolo abaume limo balitemenwe ukubomfya ishiwi lya kuti “umwanakashi” pa kulanda na banakashi. Ukulingana ne ntambi sha baHebere, wali mucinshi ukubomfya ili ishiwi. Yesu na o alebomfya ili ishiwi. Ku ca kumwenako, ilyo aundepe umwanakashi uwali uwakongama pa myaka 18 amwebele ati: “We mwanakashi, wapola ku bulwele bobe.” (Luka 13:10-13) Na kabili Yesu alibomfeshe ili ishiwi ilyo alelanda na nyina pantu pali ilya nshita wali mucinshi ukubomfya ili ishiwi. (Yoh. 20:13) Lelo kwali ishiwi na limbi ilyacilile pa kulanga umucinshi.
Mu Baibolo mwaliba ishiwi ilyo balebomfya pa kulanga uluse ne cikuuku ku banakashi bamo. Yesu alibomfeshe ili ishiwi ilyo alelanda na umwanakashi uwalefuma umulopa pa myaka 12. Amafunde ya kwa Lesa tayasuminishe ifyo uyu mwanakashi acitile, talingile kupalamina kuli Yesu pantu ukulingana na Mafunde uyu mwanakashi ali uwakowela. Bamo kuti batila apo ali uwakowela, talingile ukupalama ku bantu. (Lebi 15:19-27) Lelo uyu mwanakashi alefwaisha ukupola. Na kuba, ‘aliculile nga nshi kuli bakondapa abengi abaeseshe ukumuposha kabili alipooselepo icuma cakwe conse lelo tapolele, e lyo alwalileko.’—Marko 5:25, 26.
Umwanakashi bwangu bwangu alipitile mwi bumba no kuya ku numa ya kwa Yesu e lyo akumya ku nsenkebele ya ca kufwala cakwe ica ku nse. Apo pene fye umulopa walilekele ukufuma! Umwanakashi alemona kwati nabelama lelo Yesu aipwishe ati: “Nani uwankumya?” (Luka 8:45-47) Umwanakashi alitiinine no kututuma, e ico awile pa ntanshi ya kwa Yesu “no kumulondolwela fye fyonse.”—Marko 5:33.
Pa kuti Yesu alenge uyu mwanakashi aleke ukutiina, amwebele ati: “Wisakamana, we mwana!” (Mat. 9:22) Abasambilila pali Baibolo balanda ukuti mu ciHebere ne ciGriki ishiwi lya kuti “umwana” balelibomfya pa kulanga “icikuuku ne nkumbu.” Yesu aebele uyu mwanakashi amashiwi ayasuma aya kuti: “Icitetekelo cobe nacikuposha. Kabiye umutende, kabili upolelele na ku bulwele bobe ubwabipisha.”—Marko 5:34.
Boasi umwina Israele uwali umukankaala na o alibomfeshe ishiwi lya kuti “umwana” ilyo alelanda na Ruti umwina Moabu. Ruti alemona kwati takwete insambu sha kutolelesha barle mwi bala lya muntu uo ashaishibe. Boasi aebele Ruti ati: “Umfwa we mwana wandi umwanakashi.” Lyena aebele Ruti ukutwalilila ukutolelesha mwi bala. E ico Ruti alifukeme ashiba ne mpumi pa nshi kabili aipwishe Boasi ico abelele ne cikuuku ku muntu umwina fyalo. Boasi amwaswike ati: “Balinjeba fyonse ifyo wacitiile nokofyala [Naomi mukamfwilwa] . . . Yehova apaale ifyo ucita.”—Ruti 2:8-12
Baeluda balingile ukulapashanya Yesu na Boasi! Inshita shimo, baeluda babili kuti bakumana na nkashi uo balingile ukwafwa no kukoselesha ukubomfya Amalembo. Pa numa ya kupepa kuli Yehova ukuti abafwe no kukutika ku fyo nkashi alebeba, baeluda bakeshiba ifya ku musansamusha ukubomfya Icebo ca kwa Lesa.—Rom. 15:4.