Bushe Mulooba Muli Yehova?
“Yehova alalubula imyeo ya babomfi bakwe; kabili bonse abooba muli ena tabakabapeele umulandu.”—AMALU. 34:22.
1. Bushe ababomfi ba kwa Lesa abengi bomfwa shani pa mulandu wa kuti balalufyanya?
“YANGU ne mulanda wine wine!” (Rom. 7:24) Ababomfi ba kwa Lesa abengi balilandapo aya amashiwi umutumwa Paulo alandile. Apo bonse twalipyana ulubembu, nga tatulecita ifisekesha Yehova, tulaba no bulanda. Abena Kristu bamo abacitapo ulubembu ulukalamba bomfwa ukuti Lesa te kuti ababelele uluse.
2. (a) Bushe Amalumbo 34:22 yalanga shani ukuti ababomfi ba kwa Lesa tabalingile ukumfwa sana ububi pa fyabipa ifyo bacitile? (b) Finshi cino cipande calalandapo? (Moneni akabokoshi akaleti “ Bushe Masambililo Nelyo Fyaleiminako Fimo?”)
2 Na lyo line Amalembo yatweba ukuti bonse abooba muli Yehova tabalingile ukulaumfwa sana ububi. (Belengeni Amalumbo 34:22.) Bushe calola mwi ukuuba muli Yehova? Finshi tulingile ukucita pa kuti Yehova atubelele uluse? Twalaishiba amasuko kuli aya mepusho nga twasambilila umulandu Lesa abikileko imisumba ya kufulumukilako mu Israele. Kwena mu cipangano ce Funde ico Lesa apangene na bena Israele emo alandile pa kubikako imisumba ya kufulumukilako, lelo ici cipangano calilekele ukubomba pa Pentekoste mu mwaka wa 33 ninshi Yesu alibwelelamo ku muulu. Lelo tamumfwile ukulaba ukuti Amafunde yafumine kuli Yehova. Kanshi kuli filya Lesa abikileko imisumba ya kufulumukilako, tulesambililako ifyo Yehova amona ulubembu, abacita imembu, ne fyo amona abantu abalapila. Natubalilepo ukulanda pa co abikiileko imisumba ya kufumukilako ne fyo yalebomba.
“SALENI IMISUMBA YA KUFULUMUKILAKO”
3. Bushe abena Israele balecita shani umo nga aipaya umuntu ku mufulo?
3 Mu nshiku sha bena Israele Yehova alemona ukuti ukwipaya umuntu mulandu uukalamba. Umwina Israele nga aipaya umunankwe ku mufulo fye na o balemwipaya kuli lupwa umwaume wa o aipaya uo baleita abati “uwa kulandula umulopa.” (Impe. 35:19) Ifi balecita fyalelenga kepaya afuta pa mulopa wa muntu wa kaele uo aipeye. Baleyangufyanya ukwipaya kepaya pa kuti Icalo ca Bulayo cikowela, pantu Yehova abebele ati: ‘Mwikakowesha icalo umo mwaikala; pantu ukusuumya umulopa wa muntu e kukowesha icalo.’—Impe. 35:33, 34.
4. Bushe balecita shani mu Israele nga umo aipaya umubiye mu kukanaishiba?
4 Nomba bushe abena Israele balecita shani nga ca kuti umo aipaya umubiye mu kukanaishiba? Nangu aipaya fye umuntu mu kukanaishiba, aleba no mulandu wa kusumya umulopa wa kaele. (Ukute. 9:5) Lelo ifunde lyalesuminisha uyu muntu ukufulumukila ku musumba umo pa misumba 6 iya kufulumukilako pa kuti uwa kulandula umulopa e mwipaya. Nga afika ku musumba alecingililwa. Umuntu uwaipaya umubiye mu kukanaishiba talingile ukufuma mu musumba wa kufulumukilako mpaka shimampepo mukalamba afwa.—Impe. 35:15, 28.
5. Bushe filya babikileko imisumba ya kufulumukilako fitwafwa shani ukwishiba bwino Yehova?
5 Te bantu balandile ukuti babikeko imisumba ya kufulumukulako. Yehova e waebele Yoshua ati: “Eba abana ba kwa Israele auti, ‘Saleni imisumba ya kufulumukilako.’” Imisumba iyo “basalile” baleimona ukuti ya mushilo. (Yosh. 20:1, 2, 7, 8) Apo Yehova e wabebele ukusala imisumba ya kufulumukilako, nalimo kuti twaipusha atuti: Bushe ifi babikileko imisumba ya kufulumukilako fitwafwa shani ukwishiba bwino uluse lwa kwa Yehova? Kabili fitusambilisha finshi pa fyo twingooba muli ena muno nshiku?
‘AKALONDOLWELE ABAKALAMBA’
6, 7. (a) Londololeni umulimo abakalamba balebomba pa kupingula uwaipaya umuntu mu kukanaishiba. (Moneni icikope pa ntendekelo ya cino cipande.) (b) Mulandu nshi uwaipaya umuntu mu kukanaishiba alingile ukwila ku bakalamba?
6 Umuntu nga ipaya umubiye mu kukanaishiba, ico alingile ukubalilapo ukucita “kulondolwela abakalamba” pa mwinshi wa mpongolo ya musumba uo afulumukileko. Abakalamba bali no kumupokelela bwino. (Yosh. 20:4) Nga papita inshita, balemubwesesha ku bakalamba ba mu musumba aipailemo umuntu, kabili e balemupingula. (Belengeni Impendwa 35:24, 25.) Uwaipeye umuntu balemubwesesha fye ku musumba wa kufulumukilako nga ca kuti basanga ukuti aipeye umuntu mu kukanaishiba.
7 Mulandu nshi abakalamba balepingwila iyi milandu? Pa kuti ulukuta lwa bena Israele lwikowela na pa kuti bafwe uwaipeye umuntu mu kukanaishiba ukunonkelamo mu luse lwa kwa Yehova. Uwasambilila sana ifya mu Baibolo umo alembele ati uwipeye umuntu mu kukanaishiba nga akaana ukuya ku bakalamba, “aleilapwila umulilo pa makasa.” Alandile no kuti: “Umulopa wakwe wali pa mutwe wakwe pantu talefwaya ukucita ifya ku mucingilila ifyo Lesa abikileko.” Nangu ca kuti kwali inshila ya kucingilila uwaipaya umuntu mu kukanaishiba, umwine alingile ukuya uko bengamwafwa no kukonka ifyo bamweba. Nga ca kuti tafulumukiile ku musumba wa kufulumukilako, lupwa wa muntu epeye ali no ku mwipaya.
8, 9. Mulandu nshi Umwina Kristu uucitile ulubembu ulukalamba afwile ukwebelako baeluda ifyo acitile?
8 Muno nshiku, Umwina Kristu nga acita ulubembu ulukalamba alingile ukuya kuli baeluda mu cilonganino pa kuti bamwafwe ukuba cibusa wa kwa Lesa na kabili. Cinshi ukwila kuli baeluda kwacindamina? Ica kubalilapo, Yehova e walanda mu Cebo cakwe ukuti baeluda e balingile ukupingula uucitile ulubembu ulukalamba. (Yako. 5:14-16) Ica bubili, baeluda balafwa ababembu abalapiile ukuba ifibusa fya kwa Lesa na kabili no kubafwa ukukanabwekeshapo imembu bacitile. (Gal. 6:1; Heb. 12:11) Ica butatu, baeluda balibapeela umulimo kabili balibasambilisha ifya kwafwa ababembu abalapiile pa kuti baleke ukumfwa sana ububi pa membu isho bacitile. Yehova eta aba abakalamba ukuti “cifulo ca kubelamamo ku mfula iikalamba.” (Esa. 32:1, 2) Ukwabula no kutwishika ifi Yehova abikako baeluda filanga ukuti ni Lesa wa luse!
9 Ababomfi ba kwa Lesa abengi balishiba ubusuma bwaba mu kweba baeluda imembu isho bacitile no kukonka ifyo babeba. Ku ca kumwenako, munyinefwe Daniel alicitile ulubembu ulukalamba, lelo pa myeshi iingi aleshimunuka ukwebako baeluda. Alandile ati, “Apo palipitile inshita iikalamba, naletontonkanya fye ukuti takwali nangu cimo ico baeluda bali no kucita pa kungafwa. Na lyo line lyonse naletiina ukuti kukaba abakeshiba ulubembu nacitile. Kabili lyonse nga ndepepa kuli Yehova, naleumfwa ukuti ningile ukubalilapo ukulomba ubwelelo pa fyabipa ifyo nacitile.” Ba Daniel basukile bayaebako baeluda. Nga baibukisha ifyo cali batila: “Ukulanda fye icishinka, naletiina ukuyabeba. Lelo ilyo nabebele naumfwile kwati umuntu antula icipe icafina. Pali nomba ndalanda na Yehova na ku mutima tuutu.” Pali ino nshita ba Daniel baliba na kampingu iyasanguluka kabili tapakokwele ukutula apo babasontele ukuba umubomfi atumikila.
“AKABUTUKILE KU MUSUMBA UMO PALI IYI MISUMBA”
10. Finshi uwaipaya umuntu mu kukanaishiba alingile ukucita pa kuti abelelwe uluse?
10 Uwaipaya umuntu mu kukanaishiba alingile ukucitapo cimo pa kuti bamubelele uluse. Alingile ukubutukila ku musumba wa kufulumukilako uwali mupepi. (Belengeni Yoshua 20:4.) Pa kuti uwaipaya umuntu mu kukanaishiba apusuke, alingile fye ukufulumuka, ukufika bwangu ku musumba wa kufulumukilako no kwikalilila mu musumba mwine! Pa kuti acite ifi alingile ukuipusulako fimo. Alingile ukusha incito, ing’anda yakwe, kabili tali no kukwata ubuntungwa bwa kuya ku misumba imbi mpaka shimapepo mukalamba afwa. * (Impe. 35:25) Lelo ubumi bwakwe bwalicindeme sana ukucila fyonse ifyo ali no kusha. Uwaipeye umuntu mu kukanaishiba nga afuma mu musumba wa kufulumukilako, ninshi alanga ukuti tacindika ubumi bwa muntu aipeye kabili no kumwipaya kuti bamwipaya.
11. Finshi Umwina Kristu uwalapila alingile ukucita pa kuti talengele uluse lwa kwa Lesa ukuba akabepekesho ka kucitilamo ifyabipa?
11 Na muno nshiku mwine ababembu abalapiile balingile ukucita fimo pa kuti Lesa ababelele uluse. Tulingile ukulekelela fye ukucita imembu, ne shinono kumo pantu ilingi line e shilenga twacita imembu ishikalamba. Umutumwa Paulo alembele pa fyo Abena Kristu aba mu Korinti abalapiile bacitile. Alembele ati: “Ubulanda bwine ubu, ubo Lesa afwaya, bwamulengele ukucincila nga nshi, ukuisangulula ku filubo, ukubipilwa, ukuba na katiina, ukufwaisha ukulapila, ukupimpa, ukulungika icilubo!” (2 Kor. 7:10, 11) Nga tuleibikilishako ukuleka ukucita imembu ninshi tulelanga Yehova ukuti tulafwaisha ukuleka ukucita fyabipa, no kuti tatumona uluse lwakwe ukuba akabepekesho ka kucitilamo ifyabipa.
12. Finshi Umwina Kristu alingile ukuleka ukucita pa kuti Lesa atwalilile ukumubelela uluse?
12 Finshi nalimo Umwina Kristu alingile ukuleka ukucita pa kuti Lesa atwalilile ukumubelela uluse? Afwile ukuleka ukucita ifintu ifingalenga alufyanya nangu alifitemwa shani. (Mat. 18:8, 9) Nga ca kuti ifibusa fimo filelenga mulecita ifyo Yehova ashifwaya, bushe mukaleka ukwampana na fyo? Nga ca kuti cilamukosela ukunwa ubwalwa mu kulinga, bushe mukalataluka fyonse ifingalenga mwalanwesha? Nga ca kuti cilamukosela ukuleka ukutontonkanya pa kucita ubulalelale, bushe mwalileka ukutamba amafilimu, ukuya pa mawebusaiti, nelyo ukucita ifintu fimbi ifingalenga mwalatontonkanya pa bulalelale? Muleibukisha ukuti nga tuleipeelesha ukucita ifingalenga twaba aba cishinka kuli Yehova, akatupaala. Ala cilabipa sana Yehova nga aleka ukutupaala. Lelo cilawama sana nga ca kuti Yehova atulanga “icikuuku ca muyayaya.”—Esa. 54:7, 8.
“IKABA YA KUBUTUKILAKO UWAIPAYA UMUNTU”
13. Londololeni ico twingalandila ukuti uwaipaya umuntu mu kukanaishiba alecingililwa, kabili aleba ne nsansa mu musumba wa kufulumukilako.
13 Uwaipaya umuntu mu kukanaishiba nga afika mu musumba wa kufulumukilako alecingililwa. Yehova alandile pa misumba ya kufulumukilako ati: “Ikaba ya kubutukilako uwaipaya umuntu.” (Yosh. 20:2, 3) Yehova talandile ukuti uwaipaya umuntu balingile ukumulubulwisha na kabili pa mulandu umo wine; kabili uwa kulandula umulopa tabalemusuminisha ukwingila mu musumba pa kuti epaye uwipeye lupwa wakwe. Kanshi uwipeye umuntu taletiina ukuti na o balamwipaya. Nga ali mu musumba Yehova alemucingilila. Umusumba tawali cifungo ca wipeye umuntu. Na kuba uwalefulumukila muli uyu musumba, alebomba imilimo, aleyafwa abantu, kabili alebombela Yehova mu mutende. Kanshi uwipeye umuntu mu kukanaishiba aleikala fye bwino kabili aleba ne nsansa!
Mulecetekela ukutila Yehova kuti amubelela uluse (Moneni paragrafu 14-16)
14. Finshi Umwina Kristu uulapiile engacetekela?
14 Abantu ba kwa Lesa bamo abacitile imembu ishikalamba lelo abalapiile, bomfwa kwati baba mu cifungo pa mulandu wa kuti balomfwa ububi pa fyabipa ifyo bacitile, bomfwa no kuti calilaala calipwa Yehova akalabamona fye ukuti balikowela. Ifi nga e fyo mumfwa, mufwile ukwishiba ukuti Yehova nga amwelela ninshi calipwa alimubelela uluse! Ba Daniel abo tulandilepo kale, balisumine ukuti ifi twalandapo fya cine. Ilyo baeluda babalungike no kubafwa ukuba na kampingu iyasanguluka, ba Daniel batile: “Umutima walikele. Ilyo baeluda babombele pa mulandu, nalilekele ukumfwa ububi pa fyabipa ifyo nacitile. Yehova nga akwelela ninshi nacipwa nakubelela uluse. Nga filya Yehova alandile, alasenda imembu shesu no kushitalusha sana kuli ifwe. Tamwakatale amushimona na kabili.” Uwaipaya umuntu mu kukanaishiba nga ali mu musumba wa kufulumukilako tali no kulacebaceba pa kuti amone nga ca kuti uwa kulandula umulopa alemukonka. Ifi fine e fyo caba na kuli ifwe, Yehova nga atwelela, tatulingile ukulatiina ukuti akebukisha ulubembu twacitile nelyo akatukandilapo.—Belengeni Amalumbo 103:8-12.
15, 16. Bushe ifi Yesu aba Icilubula kabili Shimapepo Mukalamba filenga shani mwacetekela sana Lesa ukuti wa luse?
15 Na kuba ifwe tulingile ukucetekela sana ukuti Yehova akulatubelela uluse ukucila ne fyo abena Israele bacetekele. Pa numa Paulo alanda pa bulanda akwete pa mulandu wa kuti alefilwa ukumfwila Yehova muli fyonse, alandile ati: “Ndetootela Lesa pantu akampususha muli Yesu Kristu Shikulwifwe!” (Rom. 7:25) Nangu ca kuti Paulo aleshomboka no lubembu ne fyabipa ifyo acitile kale, kabili alilapiile, alicetekele ukuti Lesa alimubelele uluse ukupitila mu Yesu. Yesu, Icilubula cesu alasangulula kampingu yesu kabili alalenga twaleka ukuba no bulanda. (Heb. 9:13, 14) Apo ni Shimapepo wesu Umukalamba, “kuti apususha umupwilapo bonse abalepalama kuli Lesa muli ena, pantu lyonse aba uwa mweo ku kubapapaatilako.” (Heb. 7:24, 25) Nga ca kuti umulimo walebomba shimapepo mukalamba walelenga abena Israele bacetekela ukuti imembu shabo shali no kwelelwa, ninshi imilimo Yesu, Shimapepo wesu Umukalamba abomba ilingile ukulenga twacetekela sana ukutila ‘kuti twapokelela uluse no kusanga icikuuku ca kwa Lesa pa kuti atwafwe pa nshita tulekabila ubwafwilisho.’—Heb. 4:15, 16.
16 Kanshi pa kuti tuleuba muli Yehova tulingile ukutetekela ilambo lya kwa Yesu. Mwilamona fye ukuti icilubula cibomba fye ku bantu mu cinkumbawile. Lelo muletetekela no kuti icilubula cilabomba na kuli imwe. (Gal. 2:20, 21) Muletetekela ukuti icilubula e cilenga mulebelelwa uluse pa membu shenu. Muletetekela ukuti icilubula e calenga mukwate isubilo lya mweo wa muyayaya. Ilambo lya kwa Yesu bupe ubo Yehova amupeela.
17. Mulandu nshi mulefwaila ukuubila muli Yehova?
17 Ifi Yehova abikileko imisumba ya kufulumukilako filanga ukuti wa luse. Ifi abikileko iyi misumba tusambililako ukuti Lesa amona ukuti ubumi bwa mushilo, kabili filanga ne fyo baeluda batwafwa, ifyo ukulapila kwa cine cine kwaba, no mulandu twingacetekela ukuti Yehova alabelela uluse umupwilapo. Bushe mulooba muli Yehova? Takwaba nangu umo uwingatucingilila ukucila Yehova! (Amalu. 91:1, 2) Mu cipande cikonkelepo, tukasambilila ifyo imisumba ya kufulumukilako ingatwafwa ukulapashanya Yehova uwaba sana no mulinganya no luse.
^ para. 10 Ukulingana ne fyo ifitabo ifya baYuda filanda, ulupwa lwa waipaya umuntu mu kukanaishiba nalo lufwile lwaleya mu kwikala nankwe mu musumba wa kufulumukilako.
