1. Tunonkelamo shani nga tuletontonkanya pa fyo Yehova atulaya umweo wa muyayaya?

 YEHOVA alilaya bonse abamumfwila ukuti bakaba no “mweo wa muyayaya.” (Rom. 6:23) Tulatemenwako Yehova nga twatontonkanya pa fyo atulaya. Tontonkanyeni pali ici: Shifwe wa ku muulu alitutemwa icine cine ica kuti takwaba icingatupaatula ku kutemwa kwakwe.

2. Bushe isubilo lya kwikala umuyayaya litwafwa shani?

² Ifi Yehova atulaya umweo wa muyayaya, filalenga tuleshipikisha amafya tukwata. Nangu abalwani besu batweba ukuti balatwipaya, tatwakaleke ukubombela Yehova. Mulandu nshi? Umulandu umo wa kuti, twalishiba ukuti nga twafwa aba cishinka kuli Yehova, akatubuusha kabili tukaba ne subilo lya kwikala umuyayaya. (Yoh. 5:28, 29; 1 Kor. 15:55-58; Heb. 2:15) Kuti twacetekela shani ukutila kuti twaikala umuyayaya? Natulandeko pa milandu imo.

3. Mulandu nshi twingacetekelela ukuti Yehova kuti alenga twaikala umuyayaya? (Amalumbo 102:12, 24, 27)

³ Twalishiba ukuti Yehova kuti alenga twaikala umuyayaya pantu e Ntulo ya mweo kabili abako umuyayaya. (Amalu. 36:9) Moneni Amalembo yamo ayalangilila ukuti Yehova e ko aba ukufuma umuyayaya kabili akatwaliilila ukubako. Baibolo pa Amalumbo 90:2 itila, Yehova e ko aba “ukufuma umuyayaya no kuya umuyayaya.” Amalumbo 102 nayo yalalanda ifyapalako. (Belengeni Amalumbo 102:12, 24, 27.) Kasesema Habakuki na o alilembele pali Shifwe wa ku muulu ukuti: “Bushe te kufuma ku kale mwabako, mwe Yehova? Mwe Lesa wandi, uwa mushilo wandi, tamufwa.”—Haba. 1:12.

4. Bushe tufwile ukusakamana nga ca kuti tatwishibe bwino bwino ifi Yehova abako umuyayaya? Londololeni.

 ⁴ Bushe cilamukosela ukumfwikisha ukuti Yehova abako “umuyayaya”? (Esa. 40:28) Nga cilamukosela, tamwaba mweka, abantu abengi nabo cilabakosela. Elihu alandile pali Lesa ukuti: “Impendwa ya myaka yakwe te kuti ishibikwe.” (Yobo 36:26) Nomba nga tatumfwikishe ifintu fimo, tacipilibula ukuti te fya cine. Ku ca kumwenako, nangu ca kuti te kuti twishibe bwino bwino ifyo amalaiti yabomba, tacipilibula ukuti takwaba amalaiti. Ifi fine e fyo caba na kuli Yehova, te kuti twishibe bwino bwino ifyo Yehova abako umuyayaya no kuya umuyayaya. Nomba ici tacipilibula ukuti Lesa alikwata impela. Kanshi Kabumba e ko aba umuyayaya. (Rom. 11:33-36) Kabili e ko aali ilyo fyonse fishilabako. Twalishiba ukuti Yehova e ‘wapangile isonde ku maka yakwe,’ kabili e ko aali ilyo ‘ashilayansa imyulu.’ (Yer. 51:15; Imil. 17:24) Mulandu nshi na umbi uwingalenga twacetekela ukutila tukekala umuyayaya?

5. Lisubilo nshi ilyo Adamu na Efa bakwete?

⁵ Ifya mweo fyonse ifyo Yehova abumbile pano isonde fyali no kulafwa, abantu fye e bashali no kulafwa. Ababumbile ukuti baleikala umuyayaya. Lelo Yehova asokele Adamu ukuti: “Ku muti wa kulenga ukwishiba ubusuma no bubi kwena wilalyako, pantu mu bushiku ukalyako ukufwa ukafwa.” (Ukute. 2:17) Adamu na Efa abomfwila Yehova nga tabafwile. Mu kuya kwa nshita, nalimo Yehova nga alibasuminishe ukulya ku “muti wa mweo.” Ici cali no kupilibula ukuti bali no kwikala “umuyayaya.” b—Ukute. 3:22.

6-7. (a) Finshi fimbi ifilangilila ukuti Yehova tabumbile abantunse ukuti balefwa? (b) Finshi ifyo mufwaisha ukucita mu calo cipya? (Moneni ifikope.)

⁶ Basayantisiti bamo basanga ukuti bongobongo yesu kuti yasunga ifyebo ifingi ukucila na pa fyo isunga ilyo tuli no mweo. Ifi basanga filatukoselesha. Mu 2010, ulupapulo lwa Scientific American Mind lwalandile ukuti ifyebo ifyo bongobongo ingasunga kuti fyalingana na vidio iikwete ama-awala 3 milioni. Nomba pa kuti mutambe iyi vidio, kuti mwapwisha imyaka ukucila pali 300. Na kuba, ifyebo ifyo bongobongo isunga nalimo fyalicila na pali ifi ulu lupapulo lwalandile. Ici ciletulanga fye ukuti Yehova apangile bongobongo ukuti ilesunga ifyebo ifingi nga nshi. Kabili ifi fyebo fyalicila na pa fyo  teusambilila mu myaka 70 nelyo 80 iyo tuba no mweo.—Amalu. 90:10.

⁷ Yehova na kabili alitupangile mu musango wa kuti tulefwaya ukwikala umuyayaya. Baibolo ilanda no kuti Lesa ‘alibika ne nshita ya muyayaya mu mitima yesu.’ (Luk. Mil. 3:11) E cilenga tulemona imfwa ukuti mulwani wesu. (1 Kor. 15:26) Nga ca kuti twalwala, bushe twikala fye no kulolela ukufwa? Awe. Tulaya ku cipatala, kabili inshita shimo tulanwa no muti pa kuti tupole. Na kuba tulesha apo twingapesha pa kuti twifwa. Kabili ilyo cibusa wesu nangu lupwa wesu uo twatemwa afwa, tulaba sana no bulanda nampo uufwile mwaice nelyo mukalamba. (Yoh. 11:32, 33) Ifi Yehova Kabumba wesu uwatutemwa apangile bongobongo ukuti iletwalilila ukusunga ifyebo umuyayaya, kabili ifi atupangile ukuti tulefwaisha ukwikala umuyayaya, fitulanga fye ukuti alefwaya ukuti tuleikala umuyayaya. Lelo kwaliba imilandu na imbi iingi iingalenga twashininkisha ukutila tukekala umuyayaya. Lekeni nomba tusambilile pa fyo Yehova acitile kale e lyo ne fyo acita pali ino nshita ifilangilila ukuti alafwaya tuleikala umuyayaya.

8. Finshi tusambilila ku mashiwi yaba pali Esaya 55:11 pa fyo Yehova afwaya ukutucitila?

⁸ Nangu ca kuti Adamu na Efa balibembwike kabili balilengele na bana babo ukulafwa, Yehova ta-alula ifyo alefwaya abantu ukulaikala umuyayaya. (Belengeni Esaya 55:11.) Na ino ine nshita Yehova afwaya ukuti abantu aba cishinka bakekale umuyayaya. Ifyo Yehova alanda ne fyo aacita pa kufikilisha ukufwaya kwakwe, e filangilila ukuti afwaya tukekale umuyayaya.

9. Finshi Lesa atulaya? (Daniele 12:2, 13)

 ⁹ Yehova alitulaya ukuti akabuusha abafwa kabili akabapeela ne subilo lya kwikala umuyayaya. (Imil. 24:15; Tito 1:1, 2) Yobo umwaume uwali ne cishinka alicetekele ukuti Yehova alafwaisha ukubuusha abafwa. (Yobo 14:14, 15) Kasesema Daniele alishibe ukuti abantunse bali no kubuuka kabili bali no kuba ne subilo lya kwikala umuyayaya. (Amalu. 37:29; belengeni Daniele 12:2, 13.) AbaYuda abaliko mu nshiku sha kwa Yesu nabo balishibe ukuti Yehova akapeela ababomfi bakwe aba cishinka “umweo wa muyayaya.” (Luka 10:25; 18:18) Yesu alelanda sana pa fyo Yehova ali no kubuusha abafwa, kabili na o wine balimubuushishe kuli Wishi.—Mat. 19:29; 22:31, 32; Luka 18:30; Yoh. 11:25.

10. Finshi tusambilila ku bantu abo babushishepo kale? (Moneni icikope.)

¹⁰ Yehova e watupeela ubumi kabili alikwata amaka aya kubuusha abafwa. Alilengele kasesema Eliya ukubuusha umwana umwaume uwa kwa mukamfwilwa uwa ku Sarefati. (1 Isha. 17:21-23) Pa numa, Yehova alyafwile kaseseema Elisha ukubuusha umwana umwaume uwa mwanakashi uwa ku Shunemu. (2 Isha. 4:18-20, 34-37) Aba bantu ababuukile balangilila ukuti Yehova alikwata amaka aya kubuusha abafwa. Ilyo Yesu ali pano isonde, alilangilile ukuti Wishi alimupeele amaka ya kubuusha abafwa. (Yoh. 11:23-25, 43, 44) Pali ino nshita Yesu aba ku muulu kabili balimupeela “amaka yonse mu muulu na pano isonde.” Kanshi alikwata amaka ya kubuusha “bonse ababa mu nshiishi,” kabili bakabuuka ne subilo lya kwikala umuyayaya pe sonde.—Mat. 28:18; Yoh. 5:25-29.

11. Bushe icilubula calenga shani ukuti tube ne subilo lya kwikala umuyayaya?

¹¹ Mulandu nshi Yehova alekele Umwana wakwe ukufwa imfwa iyabipisha? Yesu alilandile umulandu ilyo atile: “Pantu Lesa atemenwe nga nshi aba pano calo ica kuti apeele Umwana wakwe uwafyalwa eka, ukuti onse uumutetekela ekonaika lelo akabe no mweo wa muyayaya.” (Yoh. 3:16) Filya Lesa apeele Umwana wakwe ukuti atulubule ku membu, calilenga twaba ne subilo lya kwikala umuyayaya. (Mat. 20:28) Umutumwa Paulo na o alilondolwele icalengele Lesa aleke Umwana wakwe ukufwa imfwa iyabipa, ilyo atile: “Pantu apo ni mu muntu umo e mwaishiile imfwa, e fyo no kubuuka kwaishila mu muntu umo. Pantu filya fine fye bonse bafwila muli Adamu, e fyo na bonse bakalengelwa aba mweo muli Kristu.”—1 Kor. 15:21, 22.

12. Finshi Yehova acita pa kuti akafikilishe ifyo atulaya?

¹² Yesu asambilishe abasambi bakwe ukulapepa ukuti Ubufumu bwa kwa Lesa bwise no kuti ukufwaya kwakwe kucitwe pano isonde. (Mat. 6:9, 10) Cimo ico Lesa afwaisha ukucita ca kuti abantu bakaleikala umuyayaya pe sonde. Pa kuti Yehova akafikilishe ifyo alaya ukucita, alisonta Umwana wakwe ukuba Imfumu ya Bufumu bwa kwa Mesia. Lesa alalonganika ba 144,000 ukufuma pe sonde abakateka na Yesu, pa kuti bakafikilishe ifyo Lesa afwaya ukucita.—Ukus. 5:9, 10.

13. Finshi Yehova alecita pali ino nshita, kabili finshi na imwe mufwile ukulacita?

¹³ Pali ino nshita, Yehova alelonganika “ibumba ilikalamba” kabili alebasambilisha ifya kwikala mu Bufumu bwakwe. (Ukus. 7:9, 10; Yako. 2:8) Nangu ca kuti abantu abengi muli lino isonde balipaatukana pa mulandu no lupato e lyo ne nkondo, ababa mwi  bumba likalamba bena balisambilila ifya kukanaba no lupato. Ifyo bacita filanga fye ukuti balifula impanga shabo ukuti shibe baplao. (Mika 4:3) Mu nshita ya kulalwako inkondo iilenga abantu abengi ukufwa, bena balatungulula abantu ku “mweo wine wine” ilyo babasambilisha pali Lesa wa cine ne fyo afwaya ukubacitila. (1 Tim. 6:19) Nalimo balupwa lwabo kuti balabalwisha nelyo tabakwata indalama pa mulandu wa kuti balatungilila Ubufumu bwa kwa Lesa. Na lyo line, Yehova alabapeela fyonse ifyo bakabila. (Mat. 6:25, 30-33; Luka 18:29, 30) Ifi fyonse filangilila ukuti Ubufumu bwa kwa Lesa e ko bwaba, kabili bukalenga Yehova akafikilishe fyonse ifyo afwaya ukucita.

14-15. Bushe Yehova akafikilisha shani ifyo atulaya ukuti akafumyapo imfwa umupwilapo?

¹⁴ Pali ino nshita Yesu aba ku muulu kabili ni Mfumu ya Bufumu bwa kwa Lesa. Ali no kufikilisha fyonse ifyo Yehova alaya ukucita. (2 Kor. 1:20) Ukutula mu 1914, Yesu alaya alecimfya abalwani bakwe. (Amalu. 110:1, 2) Nomba line, Yesu na bo akateka nabo bali no kucimfya abalwani babo umupwilapo, kabili bali no konaula bonse abacita ifyabipa.—Ukus. 6:2.

¹⁵ Ilyo Yesu akalateka mu myaka 1,000, akabuusha abafwa kabili akalenga na bantu abakaba ne cumfwila ukuba abapwililika. Pa  numa ya bwesho bwa kulekeleshako, bonse abo Yehova akapingula ukuti balungami “bakekala mu calo, kabili bakekalamo umuyayaya.” (Amalu. 37:10, 11, 29) Ne cikawamisha ca kuti “umulwani wa kulekelesha,” e kutila imfwa, ‘ikonaulwa.’—1 Kor. 15:26.

16. Mulandu nshi uukalamba uulenga tulebombela Yehova?

¹⁶ Nga fintu twasambilila, ifyo Icebo ca kwa Lesa citusambilisha e filenga tusubile ukuti tukekala umuyayaya. Ili subilo twakwata kuti lyalenga twatwalilila aba cishinka kuli Lesa muli shino nshiku shayafya isha kulekelesha. Nomba ukwikala umuyayaya te kufwile fye ukutulenga ukuba aba cishinka kuli Lesa. Umulandu uukalamba uufwile ukulenga twaba aba cishinka kuli Yehova e lyo na kuli Yesu wa kuti, twalibatemwa. Kabili ico kuti calalenga Yehova alasekelela. (2 Kor. 5:14, 15) Ukutemwa kulalenga twalapashanya Yehova na Yesu no kulaebako bambi pe subilo twakwata. (Rom. 10:13-15) Nga ca kuti twatemwa abantu kabili twaba bakapekape, Yehova akaba cibusa wesu umuyayaya.—Heb. 13:16.

17. Finshi ifyo bonse tufwile ukucita? (Mateo 7:13, 14)

¹⁷ Bushe tukaba pa bantu abakapokelela umweo wa muyayaya? Yehova alitupeela ishuko lya kwikala umuyayaya. Nomba cili kuli ifwe ukusalapo nampo nga kutwalilila ukuba mu musebo uutwala ku bumi nelyo iyo. (Belengeni Mateo 7:13, 14.) Bushe ifintu fikaba shani ilyo tukalaikala umuyayaya? Tuli no kwasuka ici cipusho mu cipande cikonkelepo.