1. Finshi fyacitike ku mulumendo umo ilyo aumfwile ilyashi ilyaliko pa kulongana kwa citungu ukwaliko mu 1935?

UMULUMENDO umo ali ne myaka 18 ilyo abatishiwe mu 1926. Abafyashi bakwe bali Basambi ba Baibolo, nga fintu baleita Inte sha kwa Yehova pali ilya nshita. Bakwete abana abaume batatu na bana abanakashi babili, abo basambilishe ukulabombela Yehova Lesa no kulapashanya Yesu Kristu. Nga fintu Abasambi ba Baibolo bonse balecita pali ilya nshita, uyu umulumendo lyonse alelyako umukate no kunwako umwangashi cila mwaka pa Mulalilo wa kwa Shikulu. Na lyo line, isubilo lyakwe lyalyalwike pa numa ya kumfwa ilyashi ilyacindama sana ilyakwete umutwe waleti “Ibumba Ilikalamba.” Uwalandile ili ilyashi ni munyinefwe J. F. Rutherford pa kulongana kwa citungu ukwaliko mu 1935 mu Washington, D.C., ku America. Finshi Abasambi ba Baibolo basambilile pali kulya kulongana?

2. Cine nshi ico munyinefwe Rutherford alondolwele mu lyashi lyakwe?

² Ilyo munyinefwe Rutherford alelanda ilyashi, alilondolwele bwino ababa mwi “bumba ilikalamba,” ilyo balandapo pa Ukusokolola 7:9. Ilyo umwaka wa 1935 ushilafika, Abasambi ba Baibolo balemona kwati ibumba likalamba bantu abakaya ku muulu, lelo abashaba ne cishinka sana nge fyo abasubwa baba. Munyinefwe Rutherford alilondolwele ukubomfya Amalembo ukuti ibumba likalamba te bantu abasalwa ukuya mu kwikala ku muulu, lelo ni mpaanga shimbi isha kwa Kristu * abakapusuka  “ubucushi bukalamba” no kwikala pano isonde umuyayaya. (Ukus. 7:14) Yesu alaile ukuti: “Ndi ne mpaanga shimbi, ishishili sha mwi cinka ili; na sho ndi no kushileta, kabili shikomfwa ishiwi lyandi, e lyo kukaba umukuni umo, na kacema umo.” (Yoh. 10:16) Ishi impaanga shimbi shimininako ababomfi ba kwa Yehova aba cishinka abasubila ukwisaikala muli Paradaise pe sonde umuyayaya. (Mat. 25:31-33, 46) Lekeni tumone ifyo ubu ubulondoloshi ubupya bwa-alwile ubumi bwa bantu ba kwa Yehova abengi, ukubikako na ulya munyinefwe wa myaka 18.—Amalu. 97:11; Amapi. 4:18.

3-4. Finshi abengi nga nshi abasangilwe pa kulongana kwa citungu ukwa mu 1935 baishileishiba pe subilo lyabo?

³ Pali kulya kulongana kwa citungu, caliweme sana ilyo kalanda aebele abali mwi bumba ukuti: “Abakwata isubilo lya kwikala pano isonde umuyayaya beminineko!” Munyinefwe uwaliko pali kulya kulongana atile pa bantu nalimo 20,000 abali pali kulya kulongana, abantu ukucila pali 10,000 baliminine. Lyena munyinefwe Rutherford atile: “Moneni! Ibumba ilikalamba!” Bonse abali pali kulya ukulongana baliweleshe ne nsansa. Bonse abaiminine balilwike ukuti Yehova tabasalile ukuya ku muulu. Balishibe ukuti tabasubilwe no mupashi wa kwa Lesa. Pa bushiku bwakonkelepo ubwa kulya kulongana kwa citungu, abantu 840 balibatishiwe no kuba Inte sha kwa Yehova, kabili abengi pali aba bali ba mu mpaanga shimbi.

⁴ Pa numa ya lilya lyashi, umulumendo uo tulandilepo mu maparagrafu yafumineko e lyo na bambi abengi nga nshi, balilekele ukulyako umukate no kunwako umwangashi pa Mulalilo wa kwa Shikulu. Abengi baumfwile nga fintu munyinefwe umo uwali uwaicefya aumfwile uwatile: “Icibukisho ca mu 1935 e co nalekelesheko ukulyako ifimpashanya. Nalishileishiba ukuti Yehova tansala ukubomfya umupashi wakwe uwa mushilo ukuya mu kwikala ku muulu, lelo nakwata isubilo lya kwisaikala pano isonde no kwisabombako umulimo wa kulenga isonde ukuba paradaise.” (Rom. 8:16, 17; 2 Kor. 1:21, 22) Ukufuma ilya nshita aba mwi bumba likalamba balaya balefulilako fye kabili balabombela pamo na basubwa abacili pano isonde.

5. Bushe Yehova amona shani abaleka ukulyako ifimpashanya pa Cibukisho?

⁵ Bushe Yehova amwene shani bonse abalekele ukulyako ifimpashanya fya pa Cibukisho pa numa ya mwaka wa 1935? Inga muno nshiku, bushe Yehova amona shani nga ca kuti Umwina Kristu uumona ukuti afwile ukulyako umukate no kunwako umwangashi ailuka ukuti tasubwa no mupashi wa mushilo? (1 Kor. 11:28) Bamo balalyako umukate no kunwako umwangashi pa mulandu wa kuti tabaishiba bwino isubilo lyabo. Lelo nga ca kuti basumina ukuti balelufyanya filya balelyako, baleka ukulyako, kabili batwalilila no kubombela Yehova ne cishinka, ukwabula no kutwishika akabasuminisha ukuba pa mpaanga shimbi. Nangu ca kuti aba mu mpaanga shimbi tabalyako umukate no kunwako umwangashi, balasangwako lyonse ku Cibukisho pantu balatasha nga nshi pa fyo Yehova na Yesu babacitila.

6. Cinshi Yesu aeba bamalaika ukucita?

⁶ Apo ubucushi bukalamba buli no kubako nomba line, kuti twakoseleshiwa nga twasambilila na fimbi ifyo icipandwa 7 ice buuku lya Ukusokolola calanda pa Bena Kristu basubwa, e lyo na pe bumba likalamba ilya mpaanga shimbi. Yesu alyeba bamalaika  ukutwalilila ukwikatilila imyela 4 iya bonaushi. Tabakalekele kuli iyi myela ukufikila Abena Kristu basubwa bonse bakafwatikwe icishibilo, pa kulangilila ukuti Yehova nashininkisha ukuti ba cishinka. (Ukus. 7:1-4) Yehova akalambula bamunyina ba kwa Kristu abasubwa pali bucishinka bwabo. Bakaba ishamfumu kabili bashimapepo pamo na Yesu ku muulu. (Ukus. 20:6) Yehova, Yesu, na bamalaika bakatemwa nga nshi ukumona abasubwa 144,000 bapokelela icilambu cabo ku muulu.

7. Ukulingana ne lembo lya Ukusokolola 7:9, 10, ni bani Yohane amwene mu cimonwa, kabili finshi balecita? (Moneni icikope icili pa nkupo.)

⁷ Pa numa ya kulanda pali ba 144,000 abakaba ishamfumu kabili bashimapepo, Yohane alimwene “ibumba ilikalamba” ilya bantu abapuswike inkondo ya Armagedone. Ili ibumba, likalamba ukucila ibumba lya Bena Kristu basubwa kabili abantu babamo tabaishibikwa impendwa. (Belengeni Ukusokolola 7:9, 10.) Yohane amwene aba mwi bumba likalamba “nabafwala amalaya ayabuuta,” ku kulangilila ukuti bali-isunga “ababula akabi” ku fya muli cino calo ca kwa Satana kabili balitwalilila ukuba aba cishinka kuli Lesa na kuli Kristu. (Yako. 1:27) Aumfwile balebilikisha ukuti nabapusuka pa mulandu wa fyo Yehova na Yesu, umwana wa Mpaanga uwa kwa Lesa, babacitila. Na kabili bali ne misambo ya tuncindu mu minwe yabo ku kulangilila ukuti balesekelela pa fyo Yehova asontele Yesu ukuba Imfumu.—Linganyeniko Yohane 12:12, 13.

8. Finshi Ukusokolola 7:11, 12 kutweba pa fyo ulupwa lwa kwa Yehova ulwa ku muulu lukacita?

⁸ Belengeni Ukusokolola 7:11, 12. Finshi aba ku muulu bacitile ilyo bamwene ibumba likalamba? Yohane amwene ulupwa lwa kwa Yehova lonse ulwa ku muulu lulesekelela kabili lulelumbanya Lesa ilyo lwamwene ibumba likalamba. Ulupwa lwa kwa Yehova ulwa ku muulu lukasekelela nga nshi ilyo lukamona ici icimonwa cafikilishiwa, e kutila lintu ibumba likalamba likapusuka ubucushi bukalamba.

9. Ukulingana na Ukusokolola 7:13-15, finshi ababa mwi bumba likalamba bacita pali ino nshita?

⁹ Belengeni Ukusokolola 7:13-15. Yohane alandile pa ba mwi bumba likalamba ukuti “balicapa amalaya yabo no kuyabuutusha mu mulopa wa mwana wa mpaanga.” Ici cilanga fye ukuti balikwata kampingu yasanguluka kabili Yehova alatemwa ifyo bacita. (Esa. 1:18) Bena Kristu baipeela kabili ababatishiwa, abacetekela sana ilambo lya cilubula ilya kwa Yesu kabili ababa ifibusa fya kwa Yehova. (Yoh. 3:36; 1 Pet. 3:21) Kanshi balilinga ukwiminina pa ntanshi ya cipuna ca Bufumu ica kwa Lesa pa kuti “balemubombela akasuba no bushiku” pano pene pe sonde. Na pali ino ine nshita baliba abacincila ilyo balebomba umulimo uukalamba mu mulimo wa kubila pa Bufumu no kulenga abantu baba abasambi. Kabili balabika Ubufumu bwa kwa Lesa intanshi mu bumi bwabo.—Mat. 6:33; 24:14; 28:19, 20.

10. Cinshi ico aba mwi bumba likalamba bashitwishika, kabili bulayo nshi bafwaisha ukuti bukafikilishiwe?

¹⁰ Ibumba likalamba abakapusuka ubucushi bukalamba tabatwishika ukuti Lesa akatwalilila ukubasakamana, pantu “Uwaikala pa cipuna ca bufumu akafungulwila itenti lyakwe pali bena.” Ubulayo ubo aba mu mpaanga shimbi bafwaisha bukafikilishiwa ubwa kuti: “[Lesa] akafuuta ifilamba fyonse ku menso yabo, ne mfwa tayakabeko na kabili, takwakabe no kuloosha nangu ukuteta nangu ukukalipwa na kabili.”—Ukus. 21:3, 4.

11-12. (a) Mapaalo nshi ayaba pe lembo lya Ukusokolola 7:16, 17 ayo ababa mwi bumba likalamba bakaipakisha? (b) Finshi impaanga shimbi bengacita pa Cibukisho, kabili mulandu nshi?

¹¹ Belengeni Ukusokolola 7:16, 17. Pali ino  nshita abantu ba kwa Lesa bamo balacula ku nsala, pa mulandu wa kuti tabakwata indalama sha kushitamo ifya kulya ifyo bakabila, nelyo pa mulandu wa mafya ayesako nga kuli inkondo. Bambi balibakaka pa mulandu ne fyo basuminamo. Na lyo line ababa mwi bumba likalamba baliba ne nsansa sana, pantu balishiba ukuti nga bapusuka ubucushi bukalamba bakalakwata ifya kulya ifingi kabili Yehova akalabasambilisha lyonse. Ilyo Yehova akonaula icalo ca kwa Satana, akashininkisha ukuti acingilila ababa mwi bumba likalamba ku bukali bwakwe ubwaba nge “cikabilila.” Ilyo ubucushi bukalamba bukapwa, Yesu akatungulula bonse abakapusuka no kubatwala ku “menshi ya mweo” wa muyayaya. Tontonkanyeni pali ici: Ababa mwi bumba likalamba balikwata isubilo ilyaibela. Pa bantu abengi nga nshi abaikalapo pano isonde, ababa mwi bumba likalamba nalimo tabakabale abafwa!—Yoh. 11:26.

¹² Aba mu mpaanga shimbi balikwata isubilo ilisuma nga nshi ilyo batashishapo Yehova na Yesu! Nangu ca kuti tababasala ukuya ku muulu, balicindama kuli Yehova nga filya fine abasubwa bacindama. Abasubwa e lyo ne mpaanga shimbi, bonse kuti balumbanya Lesa na Kristu. Inshila imo iyo bengacitilamo ifi kulasangwa ku Mulalilo wa kwa Shikulu.

13-14. Cinshi abasubwa na baba mu mpaanga shimbi balingile ukulasangilwa ku Cibukisho ca mfwa ya kwa Kristu?

¹³ Mu myaka ya nomba line, pa bantu 1,000 abasangwa ku Cibukisho paba fye nalimo umo uulyako umukate no kunwako umwangashi. Mu filonganino ifingi tamuba nangu umo uulyako umukate no kunwako umwangashi pa Cibukisho. Ici cilanga fye ukuti abengi abasangwa ku Cibukisho bakwata isubilo lya kwikala pano isonde. Nomba mulandu nshi basangilwako ku Mulalilo wa kwa Shikulu? Icilenga abantu ukusangwa ku bwinga bwa kwa cibusa wabo e cilenga na ba mu mpaanga shimbi ukusangwa ku Cibukisho. Abaya ku bwinga bailako pa mulandu wa kuti nabatemwa abaleupana kabili balefwaya ukubatungilila. Ifi fine e fyo ciba na kuba mu mpaanga shimbi. Balasangwa ku Cibukisho pantu balafwaya ukulanga Kristu na basubwa ukuti balibatemwa kabili balafwaya ukubatungilila. Cimbi icilenga balesangwa ku Cibukisho ni co balafwaya ukulanga ukuti balatasha pe lambo lya cilubula  ilya kwa Yesu ilikalenga bakeseikala umuyayaya pano pene pe sonde.

¹⁴ Na cimbi icacindama icilenga aba mu mpaanga shimbi ukusangwa ku Cibukisho ni co balafwaya ukumfwila ifunde lya kwa Yesu. Ilyo Yesu atendeke Umulalilo wa kwa Shikulu na batumwa bakwe aba cishinka, abebele ukuti: “Mulecita ici ku kunjibukisha.” (1 Kor. 11:23-26) Kanshi aba mu mpaanga shimbi bakatwalilila ukulasangwa ku Mulalilo wa kwa Shikulu ukufikila ilyo abasubwa bonse bakaya ku muulu. Na kuba aba mu mpaanga shimbi baletako na bantu bambi ukwisasangwa ku Cibukisho.

15. Finshi twingacita pa lwesu pa kuti tulumbanye Lesa na Kristu ilyo tuli pa Cibukisho?

¹⁵ Ilyo tuli pa Cibukisho tulaba ne shuko lya kulumbanya Lesa na Kristu mu nyimbo e lyo na mwi pepo. Ilyashi lya Cibukisho ilyo tukakwata uno mwaka likwete umutwe uleti, “Muletasha pa fyo Lesa na Kristu Bamucitila!” Ili ilyashi likalenga tukaletasha sana pa fyo Yehova na Kristu batucitila. Ilyo bakalapishamo ifimpashanya, bonse fwe bakasangwako tukalatontonkanya pa fyo fimininako, e kutila umubili wa kwa Yesu no mulopa wakwe. Fikalenga tukebukishe no kuti Yehova alisuminishe ukuti Umwana wakwe afwe pa kuti tukabe no mweo. (Mat. 20:28) Bonse abatemwa Shifwe wa ku muulu no Mwana wakwe bakalafwaisha ukusangwa ku Cibukisho.

16. Ni muli finshi abasubwa na baba mu mpaanga shimbi bapalanamo?

¹⁶ Abasubwa na baba mu mpaanga shimbi balipalana mu fingi. Yehova tatemwishapo ibumba limo ukucila ilinankwe. Bonse balicindama kuli ena. Na kuba Yehova abomfeshe umutengo umo wine uwe lambo lya Mwana wakwe uwatemwikwa, pa kushitamo abasubwa e lyo ne mpaanga shimbi. Ico aya amabumba yabili bapusanamo fye lisubilo bakwata. Lelo ababa muli aya amabumba yabili, bonse bafwile ukutwalilila ukuba aba cishinka kuli Lesa na Kristu. (Amalu. 31:23) Kabili muleibukisha ukuti umupashi wa kwa Lesa kuti wa-afwa umuntu uli onse. Ici cilolele mu kuti Yehova kuti apeela umuntu umupashi wa mushilo ukulingana ne fyo aleukabila, nampo nga alisubwa nelyo aba mu mpaanga shimbi.

17. Finshi Abena Kristu basubwa abacili pano isonde bafwaisha?

¹⁷ Abena Kristu basubwa tabafyalwa ne subilo lya kuya ku muulu. Lesa e ubapeela ili isubilo. Balatontonkanya pali ili isubilo, balapepelapo, kabili balafwaisha ukwisapokelela icilambu cabo ica ku muulu. Tabaishiba bwino ifyo imibili yabo ikaba nga baya ku muulu. (Fil. 3:20, 21; 1 Yoh. 3:2) Na lyo line balafwaisha ukuyamona Yehova, Yesu, bamalaika, na Bena Kristu basubwa bambi no kuyaba pamo nabo mu Bufumu bwa mu muulu.

18. Finshi aba mu mpaanga shimbi bafwaisha?

 ¹⁸ Aba mu mpaanga shimbi balitemwa sana isubilo ilyo abantunse bonse bafwaisha ilya kwikala pano isonde umuyayaya. (Luk. Mil. 3:11) Balafwaisha ukuti inshita ikafike ilyo bakabombako umulimo wakulenga isonde lyonse ukuba paradaise. Balafulukisha inshita ilyo bakalakuula amayanda yabo, ukulima amabala, no kukusha abana abakalaba no bumi ubwapwililika. (Esa. 65:21-23) Na kabili balafwaisha ukuti bakesetandala mu ncende sha pano isonde ishalekanalekana, ukumona impili, impanga, babemba, no kuti bakasambilile pa fintu ifingi ifyo Yehova abumba. Ne cacindama sana ca kuti, balishiba ukuti bucibusa bwabo na Yehova bukalakoselako fye.

19. Lishuko nshi tukwata pa Cibukisho, kabili bushe Icibukisho cikabako lilali uno mwaka?

¹⁹ Yehova alipeela ababomfi bakwe bonse abaipeela kuli ena isubilo ilisuma ilya ku ntanshi. (Yer. 29:11) Icibukisho ca mfwa ya kwa Kristu cilatupeela ishuko ilikalamba ilya kulumbanya Lesa na Kristu pa fyo batucitila pa kuti tukeseikala umuyayaya. Ukwabula no kutwishika, Icibukisho e kulongana kwacindamisha uko Abena Kristu ba cine bakwata cila mwaka. Uno mwaka Icibukisho cikabako pa Cibelushi pa 27 March 2021 cilya akasuba kawa. Abengi bakasangwa kuli ici Icibukisho pantu bekala mu ncende umo bakwata ubuntungwa bwa kusangwa kuli uku ukulongana ukwacindama. E lyo bambi bakasangwako nangu ca kuti balabakaanya. Bambi nabo bakakwatila ici Icibukisho mu fifungo. Apo Yehova, Yesu, no lupwa lwa kwa Lesa ulwa ku muulu bakalamona ifikalacitika, shi lekeni ifilonganino, amabumba, no muntu umo umo bakalongane bwino Icibukisho!