ICIPANDE CA KUSAMBILILAMO 3
Ifyo Tusambilila Kuli Filya Yesu Aponeshe Ifilamba
“Yesu aponeshe ifilamba.”—YOH. 11:35.
ULWIMBO 17 “Ndefwaya”
IFYO TWALASAMBILILA *
1-3. Mafya nshi ayengalenga twalukusha ifilamba?
BUSHE ni lilali mwalililepo? Inshita shimo tulalila pa mulandu wa kuti tuli ne nsansa. Nomba ilingi line tulalukusha ifilamba pa mulandu wa kuti tuli no bulanda. Ku ca kumwenako, tulaloosha ilyo cibusa wesu nelyo lupwa wesu afwa. Bankashi Lorilei abekala ku United States balembele ukuti: “Inshita shimo naleba sana no bulanda nga naibukisha umwana wandi umukashana uwafwa, ica kuti naletontonkanya no kuti tapali icingapwisha ubulanda naleumfwa.” *
2 Kwaliba na fimbi ifingalenga twalukusha ifilamba. Ba Hiromi bapainiya ba ku Japan batile: “Limo limo ndomfwa ubulanda nga natontonkanya pa fyo abantu baba mu cifulo tubilamo imbila nsuma bakaana ukubashimikila. Limo ndalomba Yehova ninshi ndelila no kulila, ukuti angafwe ukusanga umuntu uulefwaya ukusambilila icine.”
3 Bushe na imwe inshita shimo mumfwa nge fyo bankashi twalandapo bomfwa? Ifi fine e fyo fwe bengi tumfwa. (1 Pet. 5:9) Tulafwaya ukubombela “Yehova no kusekelela,” nomba inshita shimo tulaloosha pa mulandu wa kuti uo twatemwa nafwa, natufuupulwa, nelyo pa mulandu wa kuti tuli no bwafya ubwingalenga ca-afya ukutwalilila ukuba uwa cishinka kuli Lesa. (Amalu. 6:6; 100:2) Finshi twingacita nga tuleumfwa ifi?
4. Finshi twalasambilila muli cino cipande?
4 Kuti twasambililako fimo kuli Yesu. Inshita shimo kwaleba ifyalecitika ifyalelenga ‘aleponya ifilamba.’ (Yoh. 11:35; Luka 19:41; 22:44; Heb. 5:7) Natulandeko pali fimo ifyacitike ifyalengele aponye ifilamba. Ilyo tulelanda pa fyacitike, twalamona ifyo twingasambililako kuli Yesu na Yehova. Twalasambilila na pa fyo twingacita nga twakwata amafya ayengalenga twalukusha ifilamba.
YESU ALILUKWISHE IFILAMBA PA MULANDU WA FIBUSA FYAKWE
Mulesansamusha abaleloosha nga filya Yesu alecita (Moneni amaparagrafu 5-9) *
5. Cinshi tusambilila kuli Yesu nga twabelenga ifyalembwa pali Yohane 11:32-36?
5 Mu mwaka wa 32 ninshi Yesu ali pano isonde, cibusa wakwe Lasaro alilwele kabili alifwile. (Yoh. 11:3, 14) Lasaro alikwete bankashi yakwe babili, Maria na Marita. Kabili Yesu alitemenwe sana ulu lupwa. Bankashi ya kwa Lasaro bali sana no bulanda ilyo ndume yabo uo batemenwe afwile. Ilyo Lasaro afwile, Yesu aile ku Betani ukwaleikala Maria na Marita. Ilyo Marita aumfwile ukuti Yesu aleisa taikete na ku cani aile mu kumukumanya. Elenganyeni ifyo ali no bulanda ilyo aebele Yesu amashiwi ya kuti: “Mwe Shikulu, nga mwali kuno ndume yandi nga tafwile.” (Yoh. 11:21) Nomba ilyo Yesu amwene Maria na bantu bambi balelila, “aponeshe ifilamba.”—Belengeni Yohane 11:32-36.
6. Cinshi calengele Yesu aponye ifilamba?
6 Cinshi calengele Yesu aponye ifilamba? Icitabo ca Insight on the Scriptures citila: “Imfwa ya kwa cibusa wakwe Lasaro e lyo ne fyo bankashi yakwe baleloosha fyalengele ‘omfwe ububi nga nshi no kuponya ifilamba.’” * Yesu nalimo afwile aletontonkanya na pa bukali Lasaro aleumfwa ilyo alwele e lyo ne fyo aleumfwa ilyo aishibe ukuti alafwa. Na cimbi icalengele Yesu aponye ifilamba ni lintu amwene ifyo Maria na Marita bali sana no bulanda pa mfwa ya kwa ndume yabo. Nga ca kuti mwalifwilwapo cibusa nelyo lupwa wenu, ukwabula ukutwishika naimwe mwalyumfwapo ifi. Natulande pa fintu fitatu ifyo twingasambililako kuli ifi fyacitike.
7. Finshi tusambilila pali Yehova kuli filya Yesu aponeshe ifilamba pa mulandu wa fibusa fyakwe?
7 Yehova alishiba ifyo mumfwa. Yesu “e cipasho cine cine” ica kwa Wishi. (Heb. 1:3) Filya Yesu alilile, filangilila fye ifyo Yehova omfwa nga ca kuti uo twatemwa afwa. (Yoh. 14:9) Ilyo uo mwatemwa afwa kuti mwacetekela ukuti Yehova tapelela fye pa kumona ifyo muleumfwa ubulanda, lelo na o wine alomfwa ubulanda. Alafwaisha ukumusansamusha.—Amalu. 34:18; 147:3.
8. Cinshi cingalenga twashininkisha ukuti Yesu akabuusha abatemwikwa besu abafwa?
8 Yesu alafwaya sana ukubuusha balupwa wenu nelyo ifibusa fyenu abafwa. Ilyo Yesu ashilaponya ifilamba, aebele Marita ati: “Ndume yobe alabuuka.” Marita alicetekele ifyo Yesu amwebele. (Yoh. 11:23-27) Apo Marita alepepa Yehova, alishibe ukuti kasesema Eliya na Elisha balibushishepo abantu abafwile ku kale. (1 Isha. 17:17-24; 2 Isha. 4:32-37) Kabili afwile alyumfwilepo na pa bantu abo Yesu abuushishe. (Luka 7:11-15; 8:41, 42, 49-56) Na imwe bene kuti mwacetekela ukuti mukamonana na balupwa wenu nelyo ifibusa fyenu abafwa. Kanshi finshi tusambilila kuli filya Yesu aponeshe ifilamba ilyo alesansamusha ifibusa fyakwe abaleloosha? Tusambililako ukuti alafwaisha sana ukubuusha abafwa.
9. Nga filya Yesu acitile, kuti mwasansamusha shani abaleloosha? Landeniko icacitike.
9 Na imwe kuti mulesansamusha abaleloosha. Yesu taponeshe fye ifilamba ilyo ali na Marita na Maria, lelo alikutike ilyo balelanda kabili alibakoseleshe. Na ifwe bene kuti tulecita cimo cine ku baleloosha. Ba Dan baeluda abekala ku Australia batile: “Ilyo abena mwandi bafwile, nalefwaisha sana aba kunkoselesha. Aba bwananyina abengi balentandalila cila bushiku kabili balekutika ilyo ndelanda. Baleleka fye nalanda fyonse ifili ku mutima kabili tabaleumfwa insoni nga natendeka ukulila. Balengafwako ukubombako ne milimo imo nga ca kuti nafilwa ukubomba, pamo nga ukusamfya motoka, ukuya mu kushita ifintu, e lyo no kunjipikilako ifya kulya. Kabili balepepela sana pamo na ine. Bali fibusa fya cine kabili ‘bamunyinane abafyalwa ilyo kuli ubucushi.’”—Amapi. 17:17.
YESU ALILUKWISHE IFILAMBA PA MULANDU WA BANTU ALEBILAKO IMBILA NSUMA
10. Londololeni ifyacitike ifyalembwa pali Luka 19:36-40.
10 Ilyo Yesu aleingila mu Yerusalemu pa Nisani 9 mu mwaka wa 33, ibumba lya bantu lyalyanshike ifya kufwala mu musebo pa kulanga ukuti balisumine ukuti Yesu ni Mfumu yabo. Ukwabula no kutwishika abantu balisansamwike. (Belengeni Luka 19:36-40.) Kanshi abasambi bakwe balipapile pa fyo Yesu acitile. Finshi acitile? Baibolo itila: “Ilyo apalamine, amwene umusumba, no ku-ulilila ubulanda.” Yesu alandile pa fyabipa ifyali no kucitikila abekashi ba mu Yerusalemu ninshi ne filamba nafilengalenga mu menso.—Luka 19:41-44.
11. Mulandu nshi Yesu alilile ubulanda abekashi ba mu Yerusalemu?
11 Yesu alyumfwilile abaYuda ubulanda nangu ca kuti balimupokelele bwino pantu alishibe ukuti te bonse abali no kukutika ku mbila nsuma ya Bufumu. Ici cali no kulenga umusumba wa Yerusalemu ukonaulwa kabili abaYuda abali no kupusuka ubu bonaushi bali no kubasenda mu busha. (Luka 21:20-24) Ku ca bulanda nga filya fine Yesu alandile, abantu abengi balikeene ukukutika kuli ena. Bushe abantu abengi ku ncende mwikalila balakutika nga mulebila imbila nsuma? Nga ca kuti banono fye abakutika, finshi mwingasambililako kuli filya Yesu alukwishe ifilamba pa mulandu wa bantu alebilako imbila nsuma? Natulandeko pali fitatu.
12. Cinshi twingasambilila pali Yehova kuli filya Yesu aumfwilile ubulanda abantu abo alebilako imbila nsuma?
12 Yehova alibika amano ku bantu. Filya Yesu alukwishe ifilamba fitusambilisha ifyo Yehova abika amano ku bantu. Baibolo itila: “Tafwaya umuntu nangu umo ukonaika lelo afwaya ukuti bonse bakalapile.” (2 Pet. 3:9) Muno nshiku tulanga ukuti twalitemwa abo tubilako imbila nsuma nga ca kuti tulebombesha pa kuti tubafike pa mutima ilyo tulebila imbila nsuma.—Mat. 22:39.
Mulealulako inshita mubila imbila nsuma nga fintu Yesu alecita (Moneni paragrafu 13 na 14) *
13-14. Bushe Yesu alangile shani ukuti aleumfwila abantu uluse, kabili kuti twamupashanya shani?
13 Yesu alebombesha mu mulimo wa kubila imbila nsuma. Alilangile ukuti alitemenwe abantu ilyo alebasambilisha inshita yonse. (Luka 19:47, 48) Cinshi calengele alebila inshita yonse? Ni co aleumfwila abantu uluse. Inshita shimo abantu abengi balefwaisha ukukutika kuli Yesu, ica kuti ena na basambi bakwe ‘balefilwa no kulya ifya kulya.’ (Marko 3:20) Kabili ilyo umwaume umo alefwaya ukulanda na Yesu ubushiku, Yesu alisumine ukulanda nankwe. (Yoh. 3:1, 2) Abantu abengi abakutike ku fyo Yesu alesambilisha tabaishileba abasambi bakwe. Na lyo line bonse abalekutika kuli ena balyumfwile imbila nsuma. Muno nshiku na ifwe bene tulafwaya ukubila ku bantu bonse. (Imil. 10:42) Pa kuti tubile ku bantu bonse tulingile ukula-alulako inshila tubililamo imbila nsuma.
14 Muleitemenwa ukwalulako inshita mubila imbila nsuma. Nga ca kuti lyonse tubila imbila nsuma pa nshita imo ine, nalimo te kuti tusange abantu abengi abengafwaya ukukutika ku mbila nsuma. Ba Matilda bapainiya batile: “Ine na bena mwandi twalitemwa ukuya mu kubila imbila nsuma pa nshita ishalekanalekana. Ulucelo tubila mu fifulo fya makwebo. Akasuba ilyo abantu bendauka sana tubomfya utumastandi twa kubikapo impapulo. Lyena icungulo kasuba e lyo tuya mu kubila ku ng’anda ne ng’anda pantu e lyo tusanga sana abantu pa mayanda yabo.” Mu nshita ya kulaya fye mu kubila imbila nsuma pa bushiku ne nshita iingatuwamina, tulingile ukuitemenwa ukwalulako inshita tubila imbila nsuma pa kuti tuleya mu kubila pa nshita iyo twingalanshanya na bantu abengi. Nga tulecita ifi tukalenga Yehova akalesekelela.
YESU ALILUKWISHE IFILAMBA PA MULANDU WE SHINA LYA KWA WISHI
Mulepepa amapepo ya kupaapaata kuli Yehova nga namusakamikwa nga filya Yesu acitile (Moneni amaparagrafu 15-17) *
15. Finshi fyacitike pa bushiku bwa kulekeleshako ilyo Yesu ali pano isonde ifyalembwa pali Luka 22:39-44?
15 Mu nshita ya bushiku pa Nisani 14 mu mwaka wa 33, Yesu aile kwi bala ya Getsemane. Ilyo ali muli lilya ibala alipepele kuli Yehova ukufuma pa nshi ya mutima. (Belengeni Luka 22:39-44.) Ni pali iyi nshita iya-afya epo “apapeete . . . no kulila nga nshi ne filamba.” (Heb. 5:7) Finshi Yesu apepelepo pa bushiku bwa kulekeleshako ilyo ashilafwa? Apepele ukuti Yehova amupeele amaka ya kutwalilila uwa cishinka kuli ena no kucita ukufwaya kwakwe. Yehova alyumfwile ifyo Umwana wakwe ali no bulanda ilyo alepepa kabili atumine malaika ukuti amukoseleshe.
16. Mulandu nshi Yesu aumfwilile sana ubulanda ilyo alepepa mwi bala lya Getsemane?
16 Ukwabula no kutwishika Yesu alililile ilyo alepepa mwi bala lya Getsemane pa mulandu wa kuti alyumfwile ububi pa fyo abantu bali no kumumona ukuti tacindika ishina lya kwa Lesa. Na kabili alishibe umulandu cacindamina ukutwalilila ukuba uwa cishinka kuli Yehova pa kutila alenge ishina lya kwa Wishi ukuba ilya mushilo. Nga kuli icingalenga camukosela ukutwalilila ukuba aba cishinka kuli Yehova, cinshi mwingasambilila kuli filya Yesu alooseshe ilyo ali mwi bala lya Getsemane? Natulandeko pa fintu na fimbi fitatu ifyo twingasambililako.
17. Finshi tusambilila pali Yehova kuli filya a-aswike amapepo ya kwa Yesu?
17 Yehova alakutika ku mapepo yenu aya kupapaata. Yehova alikutike ipepo lya kwa Yesu. Mulandu nshi? Pantu ico Yesu alefwaisha kutwalilila ukuba uwa cishinka kuli Wishi e lyo no kulenga ishina lyakwe ukuba ilya mushilo. Na ifwe bene nga ca kuti ico tulefwaisha kutwalilila ukuba aba cishinka kuli Yehova no kulenga ishina lyakwe ukuba ilya mushilo, akaasuka amapepo yesu.—Amalu. 145:18, 19.
18. Mulandu nshi twingalandila ukuti Yesu ni cibusa uwishiba ifyo tuleumfwa kabili uwaba ne cikuuku?
18 Yesu alishiba ifyo mumfwa. Nga ca kuti natusakamikwa sana, tulomfwa bwino ukukwata cibusa uwishibe ifyo tuleumfwa maka maka nga ca kuti na o wine alikwetepo ubwafya ubo tukwete. Ifi fine e fyo Yesu aba. Alishiba ifyo cumfwika ukuba no bwafya e lyo ninshi ulekabila ubwafwilisho. Alishiba ifyo twapangwa, kanshi akatwafwilisha “pa nshita tulekabila ubwafwilisho.” (Heb. 4:15, 16) Nga filya fine Yesu asumine ukumukoselesha kuli malaika mwi bala lya Getsemane, na ifwe bene tufwile ukusumina ilyo Yehova aletukoselesha. Kabili kuti acita ifi ukubomfya ulupapulo, vidio, ilyashi, baeluda mu cilonganino, nelyo Umwina Kristu umukalamba mu fya kwa Lesa.
19. Cinshi mwingacita pa kuti mube na maka nga ca kuti namukwata ubwafya? Landeni pa ca kumwenako.
19 Yehova akamupeela umutende wa kwa Lesa. Bushe Yehova akatukosha shani nga twapepa? Tuli no kupokelela “umutende wa kwa Lesa uwacila amatontonkanyo yonse.” (Fil. 4:6, 7) Umutende uo Yehova atupeela ulalenga twaleka ukusakamikwa sana kabili twalatontonkanya bwino. Ifi fine e ficitikila ba nkashi Luz. Batile: “Ilingi ndatalalilwa sana kabili ici cilenga ndeumfwa kwati Yehova tantemwa. Nomba nga natendeka ukumfwa ifi, apo pene ndapepa kuli Yehova no kumweba ifyo ndeumfwa. Nga napepa ndomfwako bwino.” Nga fintu twamona ku fyacitikile ba nkashi Luz, nga twapepa kuti twaba no mutende.
20. Finshi twasambilila kuli filya inshita shimo Yesu alukwishe ifilamba?
20 Ala fingi twingasambilila kuli filya inshita shimo Yesu alelukusha ifilamba! Tulasambililako ukuti tulingile ukulasansamusha ifibusa fyesu abaleloosha, kabili tulacetekela ukuti Yehova na Yesu bakatwafwa nga ca kuti lupwa wesu nelyo cibusa wesu afwa. Tulafwaisha ukuba ne cikuuku ilyo tulebila imbila nsuma no kusambilisha pantu Yehova na Yesu Kristu e fyo baba. Tulomfwa bwino sana ukwishiba ukuti Yehova no Mwana wakwe balishiba ifyo tumfwa, balatulangulukilako pa kukanapwililika kwesu, kabili balatwafwa ukushipikisha. Natutwalilile ukulacita fyonse ifyo twasambilila ukufikila ubushiku ilyo Yehova “akafuuta ifilamba fyonse ku menso [yesu]”!—Ukus. 21:4.
ULWIMBO 120 Beni Abafuuka nga Kristu
^ Inshita shimo Yesu alelukusha ifilamba. Muli cino cipande twalalanda pa nshita shitatu ilyo Yesu alukwishe ifilamba e lyo ne fyo twingasambililako.
^ Amashina yamo nabayalula.
^ UBULONDOLOSHI BWA CIKOPE: Yesu alisansamwishe Maria na Marita. Na ifwe bene tufwile ukusansamusha abafwililwe.
^ UBULONDOLOSHI BWA CIKOPE: Yesu alisumine ukusambilisha Nikodemo ubushiku. Na ifwe bene tufwile ukulasambilisha abantu Baibolo pa nshita iyo balefwaya abene.
^ UBULONDOLOSHI BWA CIKOPE: Yesu alipepele kuli Yehova ukuti amupeele amaka ya kutwalilila uwa cishinka kuli ena. Na ifwe bene e fyo tufwile ukucita ilyo tuli na mafya.
