1. Finshi filenga tulesekelela?

ALA tulaba ne nsansa nga twamona ifyo abantu ba kwa Yehova mwi sonde lyonse balelenga ulubuuto lulebalika! Umwaka wapwile twalitungulwile amasambililo ya Baibolo ukucila pa mamilioni 10. Na kabili tontonkanyeni pa bantu ubwingi abasangilwe ku Cibukisho. Balisambilile ifyo Lesa alanga ukuti alitemwa abantu pa kubapeela icilubula.—1 Yoh. 4:9.

2, 3. (a) Finshi fishilenga twafilwa ukubalika “nge fyengelo muli ici calo”? (b) Ukulingana na mashiwi ayo Yesu alandile pali Mateo 5:14-16, finshi twalalandapo?

² Mwi sonde lyonse fwe bantu ba kwa Yehova tulanda indimi ishalekanalekana. Na lyo line, ifi tafilenga twafilwa ukulumbanya Shifwe, Yehova. (Ukus. 7:9) Te mulandu no lulimi lwesu nelyo uko twikala, bonse kuti twabalika “nge fyengelo muli ici calo.”—Fil. 2:15.

³ Umulimo wa kubila imbila nsuma uo tubomba, ifyo twaba abaikatana, ne fyo tutwalilila ukuba abalola, filenga abantu balacindika Yehova. Muli cino cipande twalalanda pa fyo ifi fyonse twalandapo filenga Yehova alecindikwa.—Belengeni Mateo 5:14-16.

4, 5. (a) Finshi fimbi twingacita pa kuti tuleleka ulubuuto lwesu lulebalika? (b) Fisuma nshi fingafumamo nga tuli ne cikuuku? (Moneni icikope pa ntendekelo ya cino cipande.)

⁴ Ulupungu lwa kwa Kalinda ulwa June 1, 1925 ulwa mu ciNgeleshi ulwakwete icipande caleti “Light in the Darkness,” (Ulubuuto mu Mfifi) lwalandile ukuti: “Muli shino nshiku takuli nangu umo uwingaba uwa cishinka kuli Shikulu . . . kano fye nga ca kuti aleleka ulubuuto lwakwe lulebalika.” Na kabili ici cipande calandile ukuti: “Pa kuleka ulubuuto lwakwe lulebalika, alingile ukulabila imbila nsuma ku bantu pano isonde, kabili mu mikalile yakwe afwile ukulalanga ukuti enda mu lubuuto.” Twamona ukutila inshila imo tulekelamo ulubuuto lwesu lulebalika, kubila imbila nsuma no kulenga abantu baba abasambi. (Mat. 28:19, 20) Na kabili kuti twalenga abantu balacindika Yehova nga tuli ne mibele iisuma. Abo tusanga pa mayanda na bapita nshila balamona ifyo tucita. Nga tulemwentula kabili tuli ne nsansa ilyo tuleposha abantu, kuti balafwaya ukwishiba ifingi pali ifwe na pali Lesa tupepa.

⁵ Yesu aebele abasambi bakwe ati: “Ilyo muleingila mu ng’anda, posheni aba muli iyo ng’anda.” (Mat. 10:12) Mu ncende umo Yesu na batumwa bakwe balebila sana imbila nsuma, abantu baleingisha sana abeni mu mayanda yabo. Muno nshiku ifi te fyo abantu mu ncende ishingi bacita. Na lyo line, nga ca kuti namusansamuka ilyo mulebeba ico mukonkele, abo mwasanga pa ng’anda te kuti basakamane sana kabili te kuti bakalipe. Ilingi line cilawama ukumwentula ilyo muleilondolola. Ifi fine e fyo na ba bwananyina bacita ilyo balebila imbila nsuma ku cintubwingi ukubomfya kastandi ka kubikapo impapulo. Ilyo mulebila ku cintubwingi, mukasanga ukuti ilingi line abantu balatemwa nga mulemwentula nelyo nga mulebaposha. Nalimo kuti cabangukila ukwisa apo tuli no kusendapo impapulo. Na kabili nga muli ne cikuuku, te kuti cilemukosela ukutendeka ukulanda na bantu.

6. Finshi abaupana bamo abakalamba bacitile pa kuti balebombesha mu mulimo?

⁶ Abaupana bamo abakalamba ku England balalwalilila ica kuti tababila sana ku ng’anda ne ng’anda. Lelo balaleka ulubuuto lwabo lulebalika pa ng’anda pa mwabo. Balabika impapulo ishilanda pali Baibolo pe tebulo pa kuti ilyo abafyashi baya mu kusenda abana babo nga bainuka ku sukulu ilyaba mupepi ne ng’anda yabo, balebulapo impapulo. Apo abafyashi abengi balafwaya ukumona ifili pe tebulo, balabulapo icitabo ca Ifipusho abacaice bepusha ne fyasuko ifingabafwa, ibuuku 1 na 2, na mabroshuwa. Nkashi painiya uwa mu cilonganino umo aba abaupana baba na o atendeke ukubomba nabo. Pa mulandu wa kuti uyu nkashi alisansamuka, ne fyo aba abaupana balebombesha, umufyashi umo alisumine ukutendeka ukusambilila Baibolo.

7. Finshi mwingacita pa kwafwa imbutushi abaisa mu cifulo mwaba?

⁷ Muno nshiku mu fyalo ifingi mwaliba imbutushi ishingi. Finshi mufwile ukucita pa kwafwa imbutushi ukwishiba Yehova ne fyo afwaya abantu bakaleikala? Nalimo kuti mwatendekelapo ukusambilila ifyo baposha mu ndimi isho imbutushi abaisa mu cifulo mwaba balanda sana. JW Language app kuti yamwafwa ukucita ifi. Na kabili kuti mwasambililako amashiwi yamo ayengalenga imbutushi balafwaya ukusambilila Baibolo. Nga mwaishibako fimo, lyena kuti mwabalanga webusaiti yesu iya jw.org kabili kuti mwabalanga amavidio ne mpapulo ishabapo mu ndimi shabo.—Amala. 10:19.

8, 9. (a) Finshi tusambilila mu Kulongana kwa Imikalile no Mulimo Tubomba? (b) Finshi abafyashi bafwile ukucita pa kuti abana babo baleyasukapo ilyo balelongana?

⁸ Yehova alibikako Ukulongana kwa Imikalile  no Mulimo Tubomba pa kuti tulebila bwino imbila nsuma. Ifyo tusambilila pali uku kulongana filatwafwa ukuicetekela ilyo tuleya ku fipempu fya kubwelelamo na lintu tuletungulula amasambililo ya Baibolo.

⁹ Abengi abesa mu kulongana pa muku wa kubalilapo balamona ukuti abana besu balasukapo nga tulelongana. Mwe bafyashi mulesambilisha abana benu ukulayasuka mu mashiwi yabo pa kuti balelenga ulubuuto lwabo lulebalikila abantu. Ifyo basuka ukufuma pa nshi ya mutima limo limo filalenga abatemwa ukulongana na ifwe basambilila icine.—1 Kor. 14:25.

10. Finshi tulingile ukulacita pa kuti tuleba abaikatana mu lupwa?

¹⁰ Inshila imbi iyo mwingalengelamo ulubuuto lwenu lulebalika kucita ifingalenga mwaba abaikatana mu lupwa na mu cilonganino. Cimo ico abafyashi bengacita pa kuti aba mu lupwa babe abaikatana kulakwata Amapepo ya Lupwa lyonse. Indupwa ishingi shilatamba programu ya cila mweshi iya JW Broadcasting. Pa numa ya kutamba iyi programu, kuti mwalanshanyako ifyo mwingabomfya ifyo balandilepo muli programu. Ilyo umufyashi aletungulula amapepo ya lupwa alingile ukwishiba ukuti ifyo engacita pa kusambilisha umwana umunono kuti fyapusana ne fyo engacita pa kusambilisha umusepela. Mulebomfya ifyebo ukulingana no mushinku wa mwana pa kuti bonse mu lupwa balesambililako ku mapepo ya lupwa.—Amalu. 148:12, 13.

11-13. Finshi bonse mu cilonganino bengacita pa kuti baleba abaikatana no kwafwa bambi ukulenga ulubuuto lwabo lulebalika?

¹¹ Finshi abacaice bengacita pa kuti aba mu cilonganino babe abaikatana no kulenga abantu bambi baleleka ulubuuto lwabo lulebalika? Cimo ico bengacita kulabika amano ku bakalamba. Nalimo kuti baeba abakalamba ukubashimikilako icalenga babombele Yehova pa myaka iingi. Mwe bacaice nga mulecita ifi, mukasambilila ifintu ifingi kabili imwe na bakalamba bene, mukalaleka ulubuuto lwenu lulebalika. Kabili bonse tulingile ukulapokelela abesa mu kulongana pa Ng’anda ya Bufumu. Na imwe nga mulecita ifi aba mu cilonganino bakaba abaikatana kabili abeni nabo bakalafwaya ulubuuto lwabo lulebalika. Nalimo kuti mwaitendekelako ukubaposha ne nsansa, no kubalangako apa kwikala. Kabili mulebalondolola ku ba bwananyina bambi pa kuti baleumfwa ukuti namubapokelela.

¹² Nga ni mwe muletungulula ukukumana kwa  kuya mu mulimo, kuti mwayafwa abakalamba ukubombako umulimo wa kubila imbila nsuma. Kuti babapeela icifulo ca kubilamo icisuma. Inshita shimo kuti mwabakanya ukubomba na baiceko pali bena abengabafwa ilyo balebila. Na kabili kuti mwacita ifilanga ukuti mulalangulukilako abalwalilila nelyo abashingaba na maka ya kushimikila nga fintu balecita kale. Ukwabula no kutwishika, nga mulebalangulukilako kabili muleiluka mukalenga abacaice na bakalamba, ababombela Yehova pa myaka iingi na bapya bakabe abacincila ilyo balebila imbila nsuma.—Lebi 19:32.

¹³ Uwaimbile amalumbo atile: “Ukwikala pamo mu cumfwano ukwa ba bwananyina kwaliwama kabili kulaleta insansa icine cine!” (Belengeni Amalumbo 133:1, 2.) Abena Israele baletemwa ukupepela Yehova pamo. Ukulongana pamo kwalelenga basekelela nga fintu amafuta ya mushilo ayo balesubilako bashimapepo ne shamfumu yali ayanunkila kabili yalelenga umubili wanaka. Na imwe mulecita ifingalenga aba bwananyina mu cilonganino baba abaikatana. Nga ca kuti mulacita ifi, mutwalilile. Lelo kuti cawama nga mwacishanapo ‘ukukusha’ ukutemwa kwenu, e kutila, libili libili ukulabako pamo na ba bwananyina abalekanalekana.—2 Kor. 6:11-13.

14. Finshi mulingile ukulacita pa kuti ulubuuto lwenu lulebalikila abena mupalamano benu?

¹⁴ Finshi mufwile ukucita pa kuti mulelenga ulubuuto ulwa cine ca mu Baibolo lulebalikila abantu uko mwikala? Nga muli ne cikuuku, nalimo umwina mupalamano kuti asambilila icine. Yipusheni amuti: ‘Bushe abena mupalamano banjishiba shani? Bushe ndasunga ing’anda yandi no lubansa ifya busaka, pa kuti ku ncende uko njikala kulemoneka bwino? Bushe ndaitendekelako ukwafwa abantu?’ Ilyo mulelanshanya na ba Nte banenu, bushe te kuti mubepushe pa kuti bamwebeko ifyo ukuba ne cikuuku e lyo ne mibele yabo iisuma fyakuma balupwa lwabo, abena mupalamano babo, abo babomba nabo nelyo abo basambilila nabo? Ukwabula no kutwishika bakamulondolwela ifisuma.—Efes. 5:9.

15. Mulandu nshi tulingile ukubela abalola?

¹⁵ Ilyo tuleleka ulubuuto lwesu lulebalikila abantu, tufwile no kuba ne mibele iisuma. Yesu akonkomeshe abasambi bakwe ati: “Mulelola.” (Mat. 24:42; 25:13; 26:41) Nga ca kuti tulemona ukuti “ubucushi ubukalamba” bucili ukutali, kabili bukesa ninshi twalifwa no kufwa, tatwakabe abacincila mu mulimo wa kubila imbila nsuma. (Mat. 24:21) Mu cifulo ca kutwalilila ukuleka ulubuuto lwesu lulebalika, lukalashibantukila kabili nalimo lukaleka no kubalika.

16, 17. Finshi mulingile ukucita pa kuti mutwalilile ukuba abalola?

¹⁶ Pa mulandu wa kuti shino nshiku shilebipilako fye, bonse tufwile ukuba abalola. Tatutwishika ukuti Yehova akawamya ifintu pa nshita iyalinga. (Mat. 24:42-44) Ilyo ashilawamya ifintu, tulingile ukuba abatekanya kabili abalola. Mulebelenga Icebo ca kwa Lesa cila bushiku, kabili mulepepa lyonse. (1 Pet. 4:7) Mulesambililako ku ba bwananyina abatwalilila ukusekelela no kuba abalola kabili abaleka ulubuuto lwabo lulebalika. Kuti mwasambililako ku lyashi lya kwa munyinefwe ilyafumine mu Ulupungu lwa kwa Kalinda ulwa April 15, 2012, amabula 18-21 ilyaleti “Imyaka 70 iya Kwikata ku Nsenkebele sha ca Kufwala ca MuYuda.”

¹⁷ Mulekwata ifya kucita ifingi mu mulimo wa kwa Lesa kabili muleyampana na bengamukoselesha. Nga mulecita ifi, mukalasekelela nga nshi kabili mukalamona no kuti inshita ileenda bwangu. (Efes. 5:16) Mu myaka 100 iyapitapo aba bwananyina balebombesha kabili balicitile ifingi mu mulimo wa kwa Lesa. Lelo muno nshiku Yehova aletwafwa ica kuti tulebombesha  ukucilanapo. Tuleleka ulubuuto lwesu lulebalika ukucila na pa fyo twaleenekela.

18, 19. Bushe baeluda kuti batwafwa shani ukuba abalola no kutwalilila ukuba abacincila? Langilileni.

¹⁸ Tulomfwa bwino ukwishiba ukutila kuti twabombela Yehova bwino nangu ca kuti tatwapwililika. Kanshi muletasha pa “fya bupe ku bantu” e kutila baeluda mu filonganino abo Yehova amupeela. (Belengeni Abena Efese 4:8, 11, 12.) Ilyo baeluda bakamutandalila mukabikeko sana amano pa kuti mukasambilileko kabili mukakonke ifyo bakamweba.

¹⁹ Ku ca kumwenako, abaupana bamo ku England balikwete amafya mu cupo cabo e ico balitile baeluda ukuti babafwe. Nkashi aleumfwa ukuti umwina mwakwe taletungulula ulupwa mu fya kwa Lesa. Umwina mwakwe alisumine ukuti taishibe ifya kusambilisha bwino kabili tabalekwata amapepo ya lupwa lyonse. Baeluda baebele aba abaupana ukulapashanya Yesu. Yesu alesakamana abasambi bakwe kabili alebika amano ku fyo balekabila. Baeluda bakoseleshe munyinefwe ukulapashanya Yesu kabili bakoseleshe nkashi ukuba uwatekanya nga filya fine Yesu aali. Na kabili baeluda balyebeleko aba abaupana fimo ifyo bengacita pa kuti balekwata amapepo ya lupwa pamo na bana babo babili. (Efes. 5:21-29) Ilyo papitile nshita baeluda balitashishe munyinefwe pa fyo alebombesha. Balimukoseleshe ukukananenuka no kulashintilila pa mupashi wa mushilo ukumwafwa ukulatungulula bwino ulupwa lwakwe mu fya kwa Lesa. Ifyo baeluda babikile amano kuli ulu lupwa ne fyo balelutungilila, fyalengele ulubuuto lwa ulu lupwa lwalabalika.

20. Finshi fikacitika nga muleleka ulubuuto lwenu lulebalika?

²⁰ Uwaimbile amalumbo atile: “Alipaalwa onse uutiina Yehova, uwenda mu mibele yakwe.” (Amalu. 128:1) Nga mulecita ifingalenga ulubuuto lwenu lulebalika, pamo nga ukulayafwa abantu ukutendeka ukubombela Lesa, ukulacita ifingalenga twaba abaikatana, no kuba abalola mukalaba ne nsansa. Abantu bakalamona ifisuma ifyo mucita, kabili abengi bakalacindika Shifwe.—Mat. 5:16.