Amepusho Ukufuma ku Babelenga
Bushe bakapokola abaYuda abalebombela pe tempele bali ni bani? Milimo nshi aba bakapokola balebomba?
Umulimo umo uukalamba uo abali mu mukowa wa bena Lebi abashali ba shimapepo balebomba wa bukapokola. Uwaleangalila aba bakapokola, mukalamba wa bakalinda ba pe tempele. Kalemba umuYuda uwe shina lya Philo alilondolwele imilimo aba bakapokola balebomba. Atile: “[Abena Lebi] bamo baleba balinshi pa fiibi fya kwingililapo [mu lubansa lwe tempele.] Bambi balelonda incende ya mushilo pa kuti bashininkishe ukuti ta kuli nangu umo uwa kuyako uushilingile ukuyako. Bambi nabo baleshinguluka itempele kabili balelekanina ukulonda ubushiku na kasuba.”
Aba bakapokola e bo aba mu cilye ca Sanhedrini bale-eba ukubafwako imilimo imo. Aba e baYuda fye abo ubuteko bwa Bena Roma bwasuminishe ukusenda ifyanso.
Joachim Jeremias uwasambilila ifya mu Baibolo alandile ukuti ilyo bakapokola baikete Yesu, alibepwishe ico bashamwikatile ilyo alesambilisha mwi tempele. (Mat. 26:55) Nga ca kuti aba bakapokola tabali ba pe tempele, Yesu nga tabepwishe ici cipusho. Uyu kalemba alandile no kuti na balya abantu batumine mu kwikata Yesu pa muku wa kubalilapo nabo bali ni bakapokola ba pe tempele. (Yoh. 7:32, 45, 46) Pa numa aba mu cilye ca Sanhedrini balitumine umukalamba wa bakalinda ba pe tempele pamo na bakapokola bamo ukuyaikata abatumwa. Cimoneka kwati bakapokola ba pe tempele e baikete no mutumwa Paulo no kumufumya mwi tempele.—Imil. 4:1-3; 5:17-27; 21:27-30.