1. Finshi ifyo abantu batemwa sana nga baisa mu kulongana pamo na ifwe? (Moneni ne cikope.)

 ELENGANYENI ukuti abaupana baisa mu kulongana pa Ng’anda ya Bufumu iya Nte sha kwa Yehova pa muku wa kubalilapo. Aba abaupana baumfwa bwino pa fyo babapokelela ne fyo aba bwananyina balelanga ukuti balitemwana. Ilyo balebwelelamo ku ng’anda, abakashi baeba abena mwabo ukuti, ‘Inte sha kwa Yehova balipusanako na bantu bambi, nacitemwa sana ukuba pamo nabo.’

2. Cinshi calenga bamo ukuleka ukubombela Yehova?

² Ukutemwa uko abantu ba kwa Yehova balanga kwaliibela icine cine. Kwena Inte sha kwa Yehova tabapwililika. (1 Yoh. 1:8) Kanshi ilyo twile tuleishibana na Bena Kristu banensu mu cilonganino, e lyo twishiba ne filubo ifyo bapanga. (Rom. 3:23) Ku ca bulanda bamo balileka ukubombela Yehova pa mulandu wa kuti Abena Kristu banabo balibalufyenye.

3. Cinshi twingeshibilako abasambi ba cine aba kwa Yesu? (Yohane 13:34, 35)

³ Belengeni na kabili ilembo apafumine umutwe wa cino cipande. (Belengeni Yohane 13:34, 35.) Bushe cinshi abantu beshibilako Abena Kristu ba cine? Kutemwa uko balanga, te kupwililika iyo. Moneni no kuti Yesu tatile: ‘Nga muletemwana, e lyo mukeshiba ukuti muli basambi bandi.’ Lelo atile: “Nga muletemwana, e lyo bonse bakeshiba ukuti muli basambi bandi.” Kanshi Yesu alelanda ukuti te Bena Kristu fye ba cine ababa mu cilonganino abafwile ukwishiba ukuti balitemwana, lelo na bashili Bena Kristu nabo bafwile ukumona ifyo abasambi ba cine batemwana.

4. Finshi nalimo abantu bamo bengafwaya ukwishiba pa Bena Kristu ba cine?

 ⁴ Abantu bamo abashili Inte sha kwa Yehova kuti baipusha ukuti, ‘Bushe ukutemwa kulenga shani twaishiba abasambi ba cine aba kwa Kristu? Bushe Yesu alangile shani ukuti alitemenwe abatumwa bakwe? Bushe na ino nshita kuti twapashanya ifyo Yesu atemenwe abatumwa bakwe?’ Fwe Nte sha kwa Yehova kuti cawama ukutontonkanya pa fyasuko kuli aya mepusho. Ukutontonkanya pali ifi fyasuko kuti kwalenga twaba sana no kutemwa maka maka nga batulufyanya. —Efes. 5:2.

5. Londololeni amashiwi Yesu alandile ayaba pali Yohane 15:12, 13.

⁵ Yesu alilandile ukuti abasambi bakwe bali no kutemwana mu nshila yaibela. (Belengeni Yohane 15:12, 13.) Yesu aebele abasambi bakwe ukuti “muletemwana ifyo na ine namutemwa.” Ni mwi aya mashiwi yalola? Nga fintu Yesu alondolwele, kutemwa sana abantu bambi ukucila ifyo twaitemwa nelyo ukutemwa uko Umwina Kristu akwata ukwa kutila, kuti afwila no Mwina Kristu munankwe nga cakabilwa. b

6. Bushe Icebo ca kwa Lesa cilanga shani ukuti ukutemwa kwalicindama?

⁶ Icebo ca kwa Lesa citusambilisha ukuti ukutemwa kwalicindama sana. Abantu abengi balitemwa ifikomo fimo mu Baibolo ifilanda pa kutemwa, pamo nga: “Lesa kutemwa.” (1 Yoh. 4:8) “Uletemwa umunobe nge fyo waitemwa we mwine.” (Mat. 22:39) “Ukutemwa kufimba pa membu ishingi.” (1 Pet. 4:8) “Ukutemwa takupwa.”  (1 Kor. 13:8) Ifi ifikomo e lyo ne fikomo fimbi, filanga fye apabuuta ukuti Lesa aliba no kutemwa.

7. Mulandu nshi Satana ashingalengela abantu baba abaikatana kabili abatemwana?

⁷ Abantu abengi balepusha ukuti, ‘Kuti naishiba shani ukupepa kwa cine? Imipepele yonse itila basambilisha icine lelo basambilisha ifyapusanapusana pali Lesa.’ Satana alilenga kube imipepele iingi iya bufi ne ci calilenga cakosela abantu ukwishiba ukupepa kwa cine. Lelo te kuti alenge abantu abafuma mu fyalo ifyalekanalekana ukuba Abena Kristu abatemwana. Ni Yehova fye e wingacita ifyo. Pantu ukutemwa kwa cine kufuma kuli Yehova. Bantu fye abakwata umupashi wa kwa Yehova kabili abo apaala e bengatemwana. (1 Yoh. 4:7) E mulandu wine tushipapila ifi Yesu alandile ukuti abasambi bakwe bali no kutemwana icine cine.

8-9. Cinshi cacitika ku bantu abengi pa numa ya kumona ifyo Inte sha kwa Yehova batemwana?

⁸ Nga filya fine Yesu alandile abantu abengi balishiba abasambi ba kwa Yesu aba cine pa mulandu ne fyo batemwana. Ku ca kumwenako, munyinefwe Ian alebukisha ifyo cali ilyo asangilwe ku kulongana kwa citungu ukwa kubalilapo ukwabelele mu cibansa mupepi no ko ekala. Tapakokwele apo ba Ian bailile muli ici cibansa mu kutamba ifyangalo. Batile: “Ifyo abantu abaile mu kulongana kwa citungu balecita fyalipusene sana ne fyo abantu abaleya mu kutamba ifyangalo balecita. Ba Nte bali aba mucinshi kabili balifwele bwino sana, abana nabo bali-icindike.” Ba Ian balandile no kuti: “Ba Nte bali aba nsansa kabili aba mutende, ifi fine e fyo nalefwaisha. Nshibukisha amalyashi ayo balandile pali kulya kulongana, lelo na ino ine nshita ndebukisha imibele iisuma iyo ba Nte bakwete.” c Icilenga tube ne iyi mibele iisuma, mulandu wa kuti twalitemwana. Apo twalitemwa aba bwananyina tulaba ne cikuuku kuli bena kabili tulabacindika.

⁹ Ifi fine e fyo cali na kuli munyinefwe John ilyo alongene ne Nte sha kwa Yehova pa muku wa kubalilapo. Atile: “Nalitemenwe sana ifyo abantu bali bwino ica kuti nalemona kwati tabalufyanya. Ukutemwa uko bakwete kwalengele nashininkisha ukuti nalisangile ukupepa kwa cine.” d Ifi twalandapo e lyo na fimbi ifyacitika, filanga ukuti abantu ba kwa Yehova, e Bena Kristu ba cine.

10. Ni lilali twingalanga sana ukutemwa?

¹⁰ Nga fintu tulandilepo pa kubala, bamunyinefwe tabapwililika. Inshita shimo kuti balanda nelyo ukucita fimo ifingatukalifya. e (Yako. 3:2) Abantu nga batukalifya e lyo twingalanga sana ukuti twalibatemwa mu fyo tulanda e lyo na mu fyo tucita. Nomba cinshi twingasambilila ku fyo Yesu acitile ilyo abasambi balufyenye?—Yoh. 13:15.

11. Mibele nshi iyabipa iyo Yakobo na Yohane balangile? (Moneni ne cikope.)

¹¹ Yesu tale-enekela abasambi bakwe ukuba abapwililika. Lelo alebafwa pa kuti baluke mu fyo balelufyanya no kuti balelenga Yehova alesekelela. Bushiku bumo abatumwa babili Yakobo na Yohane baebele nyina ukuti ayelanda na Yesu pa kuti akabapeeleko ififulo ifikalamba mu Bufumu. (Mat. 20:20, 21)  Ifi Yakobo na Yohane bacitile fyalelanga ukuti bali ne cilumba, no kuti balefwaya ukucindama sana ukucila bambi.—Amapi. 16:18.

12. Bushe Yakobo na Yohane e balangile fye ukuti ebali ne mibele yabipa? Londololeni.

¹² Yakobo na Yohane tebalangile fye ukuti bali ne mibele yabipa pali ilya nshita. Umfweni ifyo abatumwa bambi 10 bacitile ilyo baumfwile ifyo Yakobo na Yohane bacitile: “Bafuliilwe aba bwananyina babili.” (Mat. 20:24) Kuti twaelenganya ifyo Yakobo, Yohane e lyo na abasambi bambi balandile amashiwi ayabipa ilyo baleumana. Nalimo abatumwa bambi balandile ukuti: ‘Bushe mulemona kwati mwalitucila pa kuti mulelomba ukuti bamupeele ififulo ifikalamba mu Bufumu? Te imwe mweka mubombesha pamo na Yesu. Na ifwe bene natulinga ukutupeela ififulo ifikalamba!’ Te mulandu ne fyo balandile e lyo ne fyo baletontonkanya, abatumwa balilabile ukuti balingile ukuba ne cikuuku no kutemwana.

13. Bushe Yesu alecita shani abatumwa bakwe nga balufyanya? (Mateo 20:25-28)

¹³ Finshi Yesu acitile pali ifi abasambi balufyenye? Tafulilwe. Tatile alaya afwayeko abatumwa bambi abali abaicefya. Lelo alilanshenye nabo mu mutekatima, pantu alishibe ukuti nabo bene balefwaya ukucita icalungama. (Belengeni Mateo 20:25-28.) Yesu alitwalilile ukulanga icikuuku ku basambi bakwe nangu ca kuti pa miku iingi baleumanina  pa wali umukalamba pali bena.—Marko 9:34; Luka 22:24.

14. Bushe abantu bali shani ilyo abatumwa ba kwa Yesu balekula?

¹⁴ Yesu afwile aletontonkanya pa nkulilo ya batumwa bakwe. (Yoh. 2:24, 25) Abasambi ba kwa Yesu bakulile mu nshita ilyo intungulushi sha mapepo balesambilisha ukuti pa kuti umuntu balemumona ukuti alicindama, kano nakwata icifulo ca pa muulu. (Mat. 23:6; tambeni vidio itila: “The Front Seats in the Synagogue” mu fyebo fya kutwafwa ukusambilila ifyaba pali Mateo 23:6.) Intungulushi sha baYuda isha mapepo shaleimona ukuti shalilungama. f (Luka 18:9-12) Yesu alishibe ukuti ifya musango uyu kuti fyakuma ifyo abatumwa baleimona ne fyo balemona abantu bambi. (Amapi. 19:11) Yesu taletontonkanya ukuti abasambi bakwe te kuti balufyanye. Lelo alebatekanishisha nga balufyanya. Alishibe ukuti balefwaisha ukucita icisuma. E ico alebatekanishisha ilyo alebasambilisha ukuba abaicefya no kulanga ukutemwa kuli bambi, mu nshita ya kulafwaya fye ukuti balebacindika.

15. Finshi twingasambilila kuli filya Yakobo na Yohane bacitile?

¹⁵ Fingi twingasambilila kuli filya Yakobo na Yohane bacitile. Balilufyenye ukulomba ififulo ifikalamba mu Bufumu bwa kwa Lesa. Abasambi bambi nabo balilufyenye filya balekele ifyo Yakobo na Yohane baletontonkanya fyalenga baleka ukuba no mutende. Na lyo line Yesu ali ne cikuuku ilyo alefunda abasambi bonse 12. Finshi tulesambililako? Icacindama te fintu abantu bacita kuli ifwe lelo fintu tucita nga batulufyanya. Finshi fingatwafwa? Nga ca kuti twafulilwa uwa bwananyina, tuletontonkanya atuti: ‘Mulandu nshi ifyo uwa bwananyina acitile fyankalifisha? Bushe kuliko mumo umo nshilecita bwino umo ndekabila ukwaluka? Bushe uunkalifye nakwata ubwafya ubo nshishibe? Nangu ca kuti nankalifya, bushe te kuti ciwame ukumulanga ukutemwa no kumwelela pa fyo acitile?’ Nga tuleba no kutemwa ilyo bambi batukalifya, e lyo tukatwalilila ukulanga ukuti tuli basambi ba cine aba kwa Yesu.

16. Finshi fimbi twingasambilila ku fyo Yesu acitile?

¹⁶ Ku fyo Yesu acitile tulasambililako no kuti tufwile ukwishiba bwino aba bwananyina. (Amapi. 20:5) Yesu aleishiba ifyali mu mutima wa muntu. Lelo ifwe te kuti twishibe. Na lyo line, kuti twatekanishisha aba bwananyina nga ca kuti bacita fimo ifyatukalifya. (Efes. 4:1, 2; 1 Pet. 3:8) Cilanguka ukucita ifi nga twaishiba bwino aba bwananyina. Lekeni tulandeko pa ca kumwenako.

17. Fisuma nshi ifyacitike ilyo kangalila wa muputule umo aishibe bwino uwa bwananyina?

¹⁷ Kangalila wa muputule umo alebukisha sana munyinefwe umo uo asangile mu cilonganino alebombela ku East Africa. Pa kubalilapo alemona kwati uyu munyinefwe alyafya. Nomba cinshi uyu kangalila kwa muputule acitile? Atile: “Mu nshita ya kusengauka uyu munyinefwe, nasalilepo ukumwishiba bwino.” Ifi uyu kangalila wa muputule acitile fyalengele asambilileko ifingi  pali uyu munyinefwe. Alishibe ne fyo inkulilo yakwe yali icalengele icifyalilwa cakwe cibe ifyo ali. Kangalila wa muputule alandile ukuti: “Ilyo naishileishiba ifyo uyu munyinefwe abombeshe pa kuti aaluke ne fyo ale-esha apapela amaka yakwe ukuba bwino ku bantu, naishileishiba ukuti alibombesha ukuba ifyo aba. Twaishileba ifibusa ifisuma.” Ca cine, nga ca kuti lyonse tuleishiba bwino aba bwananyina cilatwangukila ukubatemwa.

18. Mepusho nshi tufwile ukutontonkanyapo nga ca kuti uwa bwananyina atukalifya? (Amapinda 26:20)

¹⁸ Inshita shimo kuti twamona ukuti tufwile ukwebelapo uwa bwananyina uutulufyenye. Lelo ilyo tushilacita ifyo kuti cawama ukutontonkanya pali aya mepusho. Bushe ninkwata ifishinka fyonse pa ficitike? (Amapi. 18:13) Bushe alefwaya fye ukuti ankalifye? (Luk. Mil. 7:20) Bushe nalilufyanyapo nge fyo alufyenye? (Luk. Mil. 7:21, 22) Bushe nga nalanda nankwe twalatwalilila ukumfwana nelyo ubwafya bwalakulilako fye? (Belengeni Amapinda 26:20.) Nga tuletontonkanya pali ifi fipusho tukasanga ukuti ukutemwa uko twakwatila aba bwananyina kuti kwalenga twalabako fye ku filubo batulufyenye.

19. Cinshi mulefwaisha ukucita?

¹⁹ Inte sha kwa Yehova balanga ukuti basambi ba cine aba kwa Yesu ilyo batwalilila ukuba no kutemwa. Tulalanga ukuti tuli basambi ba cine aba kwa Yesu nga ca kuti tuletwalilila ukuba no kutemwa ku ba bwananyina, te mulandu ne fyo batulufyanya. Nga tuletemwa aba bwananyina, abantu abengi bakeshiba ukupepa kwa cine kabili bakesa mu kupepa Yehova Lesa uwaba no kutemwa. Natutwalilile ukuba no kutemwa ukutwishibisha ukuti tuli Bena Kristu ba cine.