1. Mafunde nshi yamo ayalembwa mu Baibolo, kabili kuti twanonkelamo shani nga tuleyakonka?

YEHOVA alitupeela Baibolo umwaba amafunde ayatweba ifyo afwaya ukuti tulecita. Ku ca kumwenako, alitweba ukuti tatulingile ukulapepa utulubi, ukwiba, ukuba bacakolwa, nelyo ukulacita ubulalelale. (1 Abena Korinti 6:9, 10) E lyo Umwana wa kwa Yehova, Yesu na o apeele abasambi bakwe ifunde lya kuti: “Kalengeni aba nko shonse ukuba abasambi, mulebabatishisha mwi shina lya kwa Tata ne lya Mwana ne lya mupashi wa mushilo, mulebasambilisha ukulakonka fyonse ifyo namwebele. Kabili, moneni! nakulaba na imwe inshiku shonse mpaka na ku mpela ya calo.” (Mateo 28:19, 20) Fyonse ifyo Yehova na Yesu batweba ukulacita, filatunonsha. Amafunde ayo Yehova atupeela yatusambilisha ifyo twingaisakamana no kusakamana indupwa shesu, yalatwafwa ukuba no bumi ubusuma e lyo ne nsansa. Icacindamisha ca kuti nga twakonka amafunde ya kwa Yehova, ukubikako ne funde lya kubila imbila  nsuma, tulalenga asekelela kabili alatupaala.

2, 3. (a) Mulandu nshi Baibolo ishitwebela ifya kukonka muli fyonse ifyo tulefwaya ukupingulapo ukucita? (b) Mepusho nshi twalalandapo muli cino cipande? (Moneni icikope pa ntendekelo ya cino cipande.)

² Na lyo line, mu Baibolo tamwaba amafunde ya kukonka muli fyonse fye ifyo tucita. Ku ca kumwenako, mu Baibolo tamwaba ifunde ilitweba ifyo tulingile ukufwala. Ifi Yehova acita filanga fye ukuti alikwata sana amano. Nangu ca kuti abantu mwi sonde bafwala ifya kufwala ifyalekanalekana e lyo na bapanga ifya kufwala balalula ifyo bafipanga, ifyo Baibolo yalanda pa mifwalile tafyaluka. Na kabili mu Baibolo tamwaba amafunde ayalanda pa ncito nelyo ifya kuleseshamo icitendwe ifyo tulingile ukusala, e lyo tayalanda na mu kulungatika ifyo tulingile ukucita pa kuti tube no bumi ubusuma. Yehova afwaya ukuti cila muntu ukubikako fye ne mitwe ya ndupwa baleipingwila abene ifya kucita.

³ Kanshi nga tulefwaya ukupingula ifyo twingacita pa fintu ifyacindama e lyo mu Baibolo tamwaba ifunde ilyalanda pali ifyo fintu, nalimo kuti twayipusha atuti: ‘Bushe Yehova alabika amano ku fyo mpingulapo ukucita? Bushe alatemwa ifyo nalapingulapo cikulu fye nshitobele ifunde lya mu Baibolo? Bushe kuti nacita shani pa kuti ifyo nalapingulapo fisekeshe Lesa?’

4, 5. Bushe ifyo tupingula pa fintu kuti fyatukuma shani kabili kuti fyakuma shani na bantu bambi?

⁴ Abantu bamo batontonkanya ukutila, kuti bacita ifili fyonse ifyo balefwaya. Lelo ifwe tufwaya ukucita ifilenga Yehova asekelela. Kanshi ilyo tatulapingula ukucita fimo, tulingile ukutontonkanya pa fyo Baibolo ilanda no kucita ifyo fine ilanda. Ku ca kumwenako, Baibolo ilatweba ifyo Lesa amona umulopa, kanshi tulingile ukukonka ifyo fine ilanda. (Ukutendeka 9:4; Imilimo 15:28, 29) Tulingile ukupepa kuli Yehova ukuti aletwafwa ukusalapo ukucita ifingalenga asekelela.

⁵ Ifyo tupingulapo ukucita kuti fyalenga ifintu fyatuwamina nelyo fyatubipila. Nga tulepingula bwino pa fintu, tulapalama sana kuli Yehova. Lelo nga tatulepingula bwino, bucibusa bwesu na Yehova kuti bwapwa. Na kabili ifyo tusalapo ukucita filakuma na bantu bambi. Tatufwaya ukucita ifingakalifya aba bwananyina nelyo ifingalenga icitetekelo cabo canaka. Na kabili tatufwaya ukucita ifingalenga aba bwananyina mu cilonganino balapusana. Kanshi calicindama ukuti tulepingula bwino pa fintu.—Belengeni Abena Roma 14:19; Abena Galatia 6:7.

6. Finshi tufwile ukucita ilyo tulepingula pa fintu?

⁶ Bushe kuti twapingula bwino shani pa fintu nga ca kuti Baibolo tayalandapo mu kulungatika ifyo tulingile ukucita? Mu nshita ya kucita ifyo fwe bene tulefwaya, tulingile ukutontonkanya sana pa fyo ifintu fili, no kupingulapo ukucita ifingasekesha Yehova. Nga twacita ifi, Yehova akalenga ifintu fikatuwamine.—Belengeni Amalumbo 37:5.

7. Nga mu Baibolo tamwaba ifunde lya kukonka ilyo tulepingula pali fimo, kuti twaishiba shani ifyo Yehova alefwaya tucite?

⁷ Nomba kuti twaishiba shani ifisekesha Yehova? Baibolo pa Abena Efese 5:17 itila:  “Muleiluka icaba ukufwaya kwa kwa Yehova.” Nga ca kuti takuli ifunde lya mu Baibolo ilyalanda mu kulungatika pa fyo tulefwaya ukucita, tulingile ukwiluka ico Yehova alefwaya ukuti tucite pa fyo tulefwaya ukupingulapo. Kuti twaishiba shani ifyo Yehova alefwaya? Tulingile ukulapepa no kulakonka ubutungulushi bwa mupashi wa mushilo.

8. Bushe Yesu aleiluka shani ifyo Yehova alefwaya ukuti acite? Langilileni.

⁸ Lyonse Yesu aleiluka ifyo Yehova alefwaya ukuti acite. Ku ca kumwenako, pa miku ibili pa numa ya kupepa, Yesu alilishishe amabumba ya bantu abali ne nsala. (Mateo 14:17-20; 15:34-37) Lelo ilyo Satana amutunkile ukuti asangule amabwe ukuba umukate, Yesu alikeene. (Belengeni Mateo 4:2-4.) Yesu alishibe bwino Wishi, kabili alishibe ukuti Yehova nga tatemenwe ukuti abomfye umupashi wa mushilo ku kuisekesha umwine. Yesu alishibe ukuti Wishi ali no ku mutungulula no ku mupeela ifya kulya.

9, 10. Finshi fingatwafwa ukupingula bwino pa fintu? Langilileni.

⁹ Na ifwe bene kuti tulepingula bwino ifya kucita nga ca kuti tuleshintilila pali Yehova nga filya fine Yesu alecita. Baibolo itila: “Tetekela Yehova no mutima obe onse kabili wishintilila pa mano yobe we mwine. Uko konse wenda umwishibe, na o akatambalika inshila shobe. Wiba uwa mano mu menso yobe we mwine. Ube na katiina kuli Yehova no kutaluka ku bubi.” (Amapinda 3:5-7) Nga tulesambilila Baibolo twaishiba ne fyo Yehova atontonkanya pa fintu, tukalaishiba ifyo alefwaya tucite pa fintu fimo ifyo tulefwaya ukupingulapo. Na kabili nga twatwalilila ukusambilila pa fyo Yehova atontonkanya pa fintu, e lyo cikalatwangukila ukusala ifya kucita ifingalenga asekelela. Nga tulecita ifi, tukaba no “mutima wanaka ngo munofu” e kutila ‘tukalanakila ubutungulushi bwa kwa Lesa.’—Esekiele 11:19.

¹⁰ Elenganyeni ukuti umwanakashi uwaupwa aya mu kushita ifintu e lyo amona insapato iisuma sana, lelo iyakosa umutengo. Nangu ca kuti tali no mwina mwakwe, naishiba ifyo umwina mwakwe bengomfwa nga ashita iyo insapato. Kuti aishiba shani? Apo kale baupana, alishiba ifyo umwina mwakwe afwaya ukuti balebomfya indalama. E fyo caba na kuli ifwe, nga twaishiba ifyo Yehova atontonkanya ne fyo acitapo kale, tukeshiba ifyo afwaya ukuti tulecita mu fintu ifyalekanalekana ifyo tulefwaya ukupingulapo.

11. Mepusho nshi twingayipusha ilyo tulebelenga Baibolo nelyo ilyo tuleisambilisha Baibolo? (Moneni akabokoshi kaleti, “ Ilyo Mulebelenga Baibolo, Muleyipusha Amuti.”)

¹¹ Kuti twaishiba shani ifyo Yehova atontonkanya? Tulingile ukulabelenga no kulaisambilisha Baibolo cila bushiku. Ilyo tulebelenga Baibolo tuleyipusha atuti: ‘Bushe  ifi nabelenga filensambilisha finshi pali Yehova? Mulandu nshi acitile ifi?’ Tulingile ukulomba ukuti Yehova atwafwe ukumwishiba bwino nga filya Davidi acitile, uwatile: “Nengeni ukwishiba inshila shenu, mwe Yehova; Nsambilisheni inshila shenu. Nengeni ukwenda mu cine cenu kabili nsambilisheni, pantu ni mwe Lesa we pusukilo lyandi. Muli imwe e mo natetekela akasuba konse.” (Amalumbo 25:4, 5) Nga twasambilila fimo pali Yehova, tuletontonkanya pa nshita ilyo twingabomfya ifyo fyebo. Bushe kuti twafibomfya mu lupwa, ku ncito, pa sukulu, nelyo mu mulimo wa mwi bala? Nga tuletontonkanya pa fintu fimo ifingacitika, cikatwangukila ukwishiba ifyo Yehova engafwaya twabomfya ifyo fyebo.

12. Bushe ifyo tusambilila mu mpapulo shesu e lyo na pa kulongana kuti fyatwafwa shani ukwishiba ifyo Yehova atontonkanya pa fintu fyalekanalekana?

¹² Inshila na imbi iyo twingeshibilamo ifyo Yehova atontonkanya, kulabika amano ku fyo icilonganino cakwe citusambilisha pali Baibolo. Ku ca kumwenako, nga tulepingula pa fintu, kuti twaishiba ifyo Yehova atontonkanya nga tulebomfya Icisontelelo ca Mpapulo sha Watch Tower e lyo na Icitabo ca Kwafwa Inte sha kwa Yehova Ukusanga Ifyebo.  Kabili nga tulekutikisha ilyo tuli pa kulongana, tuleyasukapo, e lyo no kutontonkanya sana pa fyo tulesambilila, tukalanonkelamo icine cine. Nga tulecita ifi tukalatontonkanya nga ifyo Yehova atontonkanya. Ne ci cikalenga ifyo tukalapingula pa fintu fikalesekesha Lesa e lyo na o akalatupaala.

13. Langilileni ifyo twingalapingula bwino pa fintu nga ca kuti twaishiba ifyo Yehova atontonkanya.

¹³ Natulangilile ifyo ukwishiba ifyo Yehova atontonkanya kwingatwafwa ukupingula bwino pa fintu. Nalimo mulafwaya ukuba painiya wa nshita yonse. Mwalyalula imikalile yenu pa kuti mulebombesha mu mulimo wa kubila imbila nsuma. Lelo mulatwishika nga ca kuti ukukwata indalama ishinono ne fipe ifinono kuti kwalenga mwaba ne nsansa. Kwena Baibolo tailanda ukuti tulingile fye ukuba bapainiya pa kuti tulebombela Yehova. Kuti twatwalilila ukumubombela ne cishinka nangu fye ni fwe bakasabankanya. Na lyo line Yesu atile, Yehova alapaala bonse abaipeelesha pa mulandu wa Bufumu. (Belengeni Luka 18:29, 30.) Baibolo yalilanda no kuti Yehova alatemwa nga tulebomba apapela amaka yesu ukulamulumbanya, kabili afwaya ukuti tulemubombela ne nsansa. (Amalumbo 119:108; 2 Abena Korinti 9:7) Nga tulepepela pali ifi fintu no kulatontonkanyapo sana, tukalapingula bwino pa fintu kabili Yehova akalatupaala.

14. Bushe kuti twaishiba shani imifwalile iingasekesha Yehova?

¹⁴ Natulande na pa ca kumwenako na cimbi: Tutile mwalitemwa ifyo bapanga ica kufwala cimo, lelo mwalishiba ukuti nga mwafwala ico ca kufwala bamo mu cilonganino kuti bapunushiwa. Nomba Baibolo tayalandapo nangu cimo pali ico ca kufwala. Bushe kuti mwaishiba shani ifyo Yehova atontonkanya? Baibolo itweba ukuti: “Abanakashi balefwala bwino, balefwala ifyalinga kabili ifya mucinshi, belaluka imishishi iyaibela, nangu ukufwala ifya golde nangu ifya bamargariti nelyo ifya kufwala fya mutengo sana, lelo balefwala mu nshila iyalinga abanakashi abatila balatiina Lesa, e kutila ukupitila mu milimo isuma.” (1 Timote 2:9, 10) Kwena ababomfi bonse aba kwa Yehova ukubikako fye na baume balingile ukukonka uku kufunda. Nga tulalinga mu fyo tucita, tukalatontonkanya pa fyo bambi bengomfwa nga bamona ifyo tufwele. Apo twalitemwa aba bwananyina, tatulingile ukucita ifingabakalifya nelyo ifingabapunwisha. (1 Abena Korinti 10:23, 24; Abena Filipi 3:17) Nga twaishiba ifyo Baibolo ilanda ne fyo Yehova atontonkanya, ifyo tukalapingula pa fintu fikalamusekesha.

15, 16. (a) Bushe Yehova omfwa shani nga ca kuti tuletontonkanya pa bulalelale? (b) Ilyo tulesala ifyakuleseshamo icitendwe, kuti twaishiba shani ifyakuleseshamo icitendwe ifingasekesha Yehova? (c) Kuti twacita shani pa kuti tupingile bwino pa fintu ifikalamba?

¹⁵ Baibolo itusambilisha ukuti Yehova alomfwa sana ububi abantu nga balecita ifyabipa nangu nga baletontonkanya pa fyabipa. (Belengeni Ukutendeka 6:5, 6.) Ukwabula no kutwishika Yehova tafwaya ukuti tuletontonkanya pa kucita ubulalelale. Na kuba, kuti twacita ubulalelale nga twatwalilila ukutontonkanya pa kucita ubulalelale. Yehova afwaya ukuti tuletontonkanya pa fintu ifyasanguluka  kabili ifisuma. Umusambi Yakobo alembele ukuti amano ya kwa Yehova “pa kubala yalenga umuntu ukuba uwasanguluka, e lyo yamulenga ukuba uwa mutende, uushipampamina fye pa cintu cimo, uwa cumfwila, uwa luse sana kabili yamulenga ukuba ne fisabo ifisuma, tayalenga umuntu ukuba na kapaatulula, nangu ukumulenga aba uwa bumbimunda.” (Yakobo 3:17) E ico Baibolo itusambilisha ukuti tatufwile ukulatamba nelyo ukulabelenga ifingalenga twalaelenganya nelyo twalakumbwa ukucita ifyabipa. Nga twaishiba bwino bwino ifyo Yehova atemwa e lyo ne fyo apata, cikatwangukila ukwishiba ifitabo, amafilimu nelyo ifyangalo ifyo tulingile ukusala, tatwakaleipusha abanensu ifya kucita pa kupingula bwino pa fintu.

¹⁶ Nga ca kuti tulefwaya ukupingula pa fintu fimo, ilingi line kwaliba inshila ishingi isho twingasalapo kabili shonse isho inshila kuti shasekesha Yehova. Lelo nga ca kuti tulepingula pa fintu fimo ifikalamba, nalimo kuti twaipushako baeluda nelyo bamunyinefwe na bankashi abakosa mu fya kwa Lesa ukutupandako amano. (Tito 2:3-5; Yakobo 5:13-15) Kwena tatulingile ukweba abo twaipusha ukutupingwilako ifya kucita. Lelo ilyo tulepingula pa fintu tulingile ukutontonkanya sana pa fyo Baibolo ilanda. (AbaHebere 5:14) Umutumwa Paulo atile: “Cila muntu ali no kuisendela icipe cakwe umwine.”—Abena Galatia 6:5.

17. Bushe tunonkelamo shani nga tulepingula pa fintu ukulingana ne fyo Yehova afwaya?

¹⁷ Nga ca kuti ifyo tulepingulapo ukucita filesekesha Yehova, tulapalama kuli ena kabili alatutemwa no kutupaala. (Yakobo 4:8) E lyo icitetekelo cesu cilakoselako. Kanshi natuletontonkanya sana pa fyo tubelenga muli Baibolo pa kuti tuleishiba bwino ifyo Lesa atontonkanya. Lyonse tulasambilila ifipya pali Yehova. (Yobo 26:14) Nga tuleibikilishako ukusambilila pali Lesa ino ine nshita, tukaba na mano kabili tukalapingula bwino pa fintu. (Amapinda 2:1-5) Ifyo abantu bapanga ukucita ne fyo batontonkanya filaluka, lelo Yehova ena taluka. Uwaimbile amalumbo atile: “Amapange ya kwa Yehova yakeminina umuyayaya; Amatontonkanyo ya mutima wakwe ya ku nkulo ne nkulo.” (Amalumbo 33:11) Ukwabula no kutwishika, nga tuletontonkanya nge fyo Yehova atontonkanya e lyo tulecita ne fyo atemwa, tukalapingula bwino pa fintu.