1. Mepusho nshi twingatontonkanyapo?

BUSHE inshita shimo mulasakamana sana nga mwatontonkanya pa fili no kucitika nomba line, e kutila ukonaulwa kwa kupepa kwa bufi, ukusansa kwa kwa Goge wa ku Magoge e lyo ne nkondo ya Armagedone? Bushe inshita shimo mulaipusha ukuti, ‘nga ca kuti inshita yafika iya kuti ifi twalandapo ficitike, bushe nkatwalilila ukuba uwashipa kabili uwa cishinka ukufika ku mpela?’ Nga mwalitontonkanyapo pali ifi, ninshi amashiwi ayo Yesu alandile ayaba pe lembo apashimpilwe cino cipande, yalamukoselesha. Yesu aebele abasambi bakwe ukuti: “Mwisakamikwa. Tetekeleni Lesa.” (Yoh. 14:1) Icitetekelo cakosa cikalenga tukabe abashipa ilyo fyonse ifi fikalacitika.

2. Finshi twingacita pa kukosha icitetekelo cesu, kabili finshi twalasambilila muli cino cipande?

² Nga twatontonkanya pa fyo tucita ilyo tuli na mafya pali ino nshita, tukeshiba ifyo tukashipikisha amafya ku ntanshi e lyo no kumona umo twingawamyako pa kuti tukoshe icitetekelo cesu. Nga twashipikisha ilyo tuli na mafya, icitetekelo cesu cilakoselako. Ici cikalenga tukashipikishe na mafya ayo tukakwata ku ntanshi. Muli cino cipande, twalalanda pa fintu 4 ifyacitike ifyalangilile ukuti abasambi ba kwa Yesu balingile ukuba ne citetekelo cakosa. Twalamona ne fyo twingashipikisha amafya muno nshiku e lyo ne fyo twingaipekanya pa kuti tukashipikishe ilyo tukakwata amesho ku ntanshi.

3. Bushe amashiwi Yesu alandile pali Mateo 6:30, 33 yalenga twaishiba cinshi pa citetekelo?

³ Umwaume e ufwile ukufwaila aba mu ng’anda yakwe ifya kulya, ifya kufwala, e lyo no mwa kwikala. Na lyo line ukucita  ifi takwa-anguka muli shino nshiku sha-afya. Aba bwananyina bamo incito shalipwa kabili calyafya ukusanga shimbi. E lyo bambi bena balikaana ukwingila incito isho Umwina Kristu ashingabomba. Ifya musango uyu nga fyacitika, tulakabila icitetekelo cakosa pa kushininkisha ukuti Yehova akulatupeela ifyo tukabila. Yesu alilandile pali ici cishinka ku basambi bakwe ilyo alelanda Ilyashi lya pa Lupili. (Belengeni Mateo 6:30, 33.) Nga twacetekela sana ukuti Yehova takatulekeleshe, tukalabika sana mano mu kumubombela. Nga twamona ifyo Yehova aletwafwa ukukwata ifyo tukabila tukapalama sana kuli ena kabili icitetekelo cesu cikakoselako.

4-5. Cinshi ca-afwile ulupwa lumo ilyo lwasakamikwe pa fyo lwali no kulakwata ifyo lukabila?

⁴ Natulandeko ifyacitikile ulupwa lumo mu Venezuela ulwamwene ifyo Yehova alwafwile, ilyo lwasakamikwe sana pa fyo lwali no kukwata ifyo lwalekabila. Ba Castro no lupwa lwabo balikwete ibala ilikalamba umo balelima pa kusanga umwa kuliila. Lelo ibumba lya fipondo lyalishile no kubapokolola ibala lyabo, no kubatamfya. Ba Castro batile: “Pali ino nshita tulima fye pa kalibala akanono, ako twa-ashima fye. Cila bushiku nga bwaca ndapepa kuli Yehova ukuti atupeele ifyo twalakabila ubo bushiku.” Nangu ca kuti ulu lupwa lwalikwata amafya, lwalitwalilila ukucetekela ukuti Shifwe wa kutemwa akulalupeela ifyo lukabila. Ba Castro no lupwa lwabo balitwalilila ukulalongana kabili balabila imbila nsuma lyonse. Balibika sana amano ku kubombela Lesa kabili Yehova alabapeela ifyo bakabila.

⁵ Ba Castro na bena mwabo ba Yurai balitwalilila ukubika amano ku fyo Yehova alebafwa muli iyi nshita iya-afya iyo balepitamo. Inshita shimo Yehova alalenga aba bwananyina ukupeela ba Castro no lupwa lwabo ifyo balekabila nelyo ukubafwa ukusanga incito bengabombako. Inshita shimbi Yehova alabomfya iofeshi lya musambo ukubapeela ifyo balekabila. Yehova tabalekelesha. Ici calilenga icitetekelo ca ba mu lupwa lwabo ukukoselako. Umwana wabo umukashana Yoselin alilondolwele ifyo Yehova abafwile, atile: “Nga namona ifyo Yehova atwafwile, ndakoseleshiwa sana. Yehova ni cibusa wandi kabili nalicetekela ukuti lyonse akulangafwa.” Yoselin alandile no kuti: “Amafya ayo ulupwa lwesu lwapitamo yalilenga twaipekanya ku mafya ayakalamba ayo tukakwata ku ntanshi.”

6. Kuti mwakosha shani icitetekelo cenu nga ca kuti mwalikwata ubwafya bwa kusanga umwa kwikalila?

⁶ Bushe na imwe mwalikwata ubwafya bwa kusanga umwa kwikalila? Nga e fyo cili ninshi muli sana na mafya. Nomba nangu ca kuti muli na mafya, mulebomfya iyi nshita ukukosha icitetekelo cenu. Finshi mwingacita? Mulepepa kuli Yehova kabili mulebelenga no kutontonkanya pa mashiwi Yesu alandile ayaba pali Mateo 6:25-34. Muletontonkanya pa filanga ukuti Yehova alaafwa abantu bakwe muno nshiku ababombesha mu mulimo wakwe. (1 Kor. 15:58) Nga mulecita ifi,  mukacetekela sana Shifwe wa ku muulu ukuti filya fine aafwa abantu bambi na imwe bene akamwafwa. Alishiba ifyo mukabila kabili alishiba ne nshila sha kumupeelelamo ifyo mukabila. Nga mwamona ifyo Yehova alemwafwa, icitetekelo cenu cikakoselako kabili mukashipikisha na mafya ayakalamba ayakesa ku ntanshi.—Haba. 3:17, 18.

7. Bushe icikuuku ca mwela icalembwa pali Mateo 8:23-26 calengele abasambi baishiba shani ukuti balingile ukuba ne citetekelo icakosa?

⁷ Ilyo Yesu na basambi bakwe bali pali bemba, kwalimine icikuuku ca mwela icikalamba sana. Yesu abomfeshe ilya nshita ku kusambilisha abasambi ukuti balingile ukuba ne citetekelo cakosa. (Belengeni Mateo 8:23-26.) Icikuuku ca mwela calikulile sana ica kuti na mabimbi yaleingila mu bwato, lelo Yesu ena ninshi nalaala. Abasambi balyumfwile umwenso. Balibuushishe Yesu no kumweba ukuti abapusushe. Lelo Yesu abebele ukuti: “Cinshi muletiinina, mwe ba citetekelo icinono?” Abasambi bakwe balingile ukwishiba ukuti Yehova alikwete amaka ya kucingilila Yesu, e lyo na bo ali nabo. Finshi tulesambililako? Icitetekelo cakosa kuti calenga twashipikisha icikuuku ca mwela icikalamba nelyo amafya ayaba kwati cikuuku ca mwela.

8-9. Mafya nshi ba Anel bakwete ayalekabila ukuti babe ne citetekelo kabili finshi fyabafwile ukushipikisha?

⁸ Natumone ifyo icitetekelo ca ba Anel, bankashi abashimbe aba ku Puerto Rico cakoseeleko pa numa ya kushipikisha amafya ayo bakwete. Amafya yatendeke mu 2017 ilyo kwali icikuuku ca mwela icikalamba ico baleita ukuti Hurricane Maria icaonawile ing’anda yabo. Na kabili ba Anel incito yalipwile. Ba Anel batile: “Ilyo ifi fyalecitika nalisakamene sana lelo ilyo nalepepa nalisambilile ukucetekela Yehova no kukanaleka amasakamika yalenga naleka ukulabombela bwino Yehova.”

⁹ Ba Anel balandile ukuti cimbi icabafwile ukushipikisha amafya, kuba ne cumfwila. Batile: “Ukukonka ifyo icilonganino ca kwa Yehova ciletweba ukucita, kwalingafwile ukuba uwatekanya. Yehova alingafwile ukubomfya bamunyinefwe na bankashi, balenkoselesha kabili balempeela ifintu ifyo nalekabila.” Balandile no kuti: “Yehova alimpeela ifingi ukucila ne fyo nale-enekela. Kabili icitetekelo candi calikoselako.”

10. Finshi mwingacita nga ca kuti mulecula pa mulandu wa mafya ayakalamba?

¹⁰ Bushe na imwe namukwata amafya ayaba kwati cikuuku ca mwela icikalamba? Nalimo mulecula pa mulandu wa busanso ubukalamba ubwacitike. Nelyo mwalilwala ubulwele ubukalamba kabili bulalenga mulefuupuka. Nalimo inshita shimo mulasakamikwa, lelo tamulingile ukuleka amasakamika yalenga mwafilwa ukucetekela Yehova. Mulepepa sana kuli Yehova pa kuti mupalame kuli ena. Nga muletontonkanya pa fyo Yehova amucitila, icitetekelo cenu cikalakoselako. (Amalu. 77:11, 12)  Mulecetekela ukuti Yehova takatale amulekelesha.

11. Mulandu nshi tufwile ukulaumfwila abaletungulula?

¹¹ Finshi fimbi ifingamwafwa ukushipikisha amafya? Ba Anel batile tufwile ukuba ne cumfwila. Mulecetekela abo Yehova na Yesu bacetekela. Inshita shimo, abo basonta ukutungulula icilonganino kuti batweba ukucita fimo ifyo tulemona ukuti te kuti fibombe. Na lyo line Yehova akatupaala nga tuli ne cumfwila. Ifyo tubelenga mu Cebo cakwe e lyo ne fyacitikila ababomfi bakwe aba cishinka filangilila ukuti icumfwila kuti calenga twapusuka. (Ukufu. 14:1-4; 2 Imila. 20:17) Muletontonkanya sana pa bantu abapuswike pa mulandu wa kuti bali ne cumfwila. Ukucita ifi kukalenga mukalefwaisha ukucita ifyo icilonganino ca kwa Yehova ciletweba ukucita, e lyo ne fyo cikatweba ukucita ku ntanshi. (Heb. 13:17) Nga mulecita ifi tamwakabe no mwenso ilyo ubucushi bukalamba bukatendeka.—Amapi. 3:25.

12. Ukulingana na Luka 18:1-8, bushe icitetekelo ca-ampana shani no kushipikisha ilyo batufyenga?

¹² Yesu alishibe ukuti abasambi bakwe nga babafyenga, icitetekelo cabo kuti canaka. Pa kuti abafwe ukushipikisha nga babafyenga, alandile icilangililo icalembwa mwi buuku lya kwa Luka. Yesu alandile pali mukamfwilwa uwatwalilile ukupaapata kapingula uushaletiina Lesa ukuti bekamufyenga. Mukamfwilwa alicetekele ukuti nga atwalilila ukupaapata kapingula, ali no kumwafwa. Ilyo papitile inshita, kapingula alyafwile ulya mukamfwilwa. Finshi twingasambililako? Yehova aliba no mulinganya, Yesu atile: “Bushe kanshi Lesa takaleke ukuti kube umulinganya ku basalwa bakwe abalilila kuli ena akasuba no bushiku?” (Belengeni Luka 18:1-8.) Yesu aipwishe no kuti: “Ilyo Umwana wa muntu akesa, bushe akasanga icitetekelo pano isonde?” Nga ca kuti batufyenga tukalanga ukuti twaliba ne citetekelo cakosa nge ca kwa ulya mukamfwilwa, nga ca kuti tuleshipikisha kabili tuli abatekanya. Nga tuli ne citetekelo ca musango uyu, kuti twacetekela ukuti Yehova akatwafwa. Na kabili tulingile ukucetekela ukuti ipepo lilatwafwa ukushipikisha. Inshita shimo Yehova kuti aasuka ipepo lyesu mu nshila iyo tushile-enekela.

13. Bushe ipepo lya-afwile shani ulupwa lumo ulo bafyengele?

¹³ Natulandeko pali nkashi Vero uwikala mu Democratic Republic of the Congo. Ba Vero, abena mwabo abashili ba Nte e lyo no mwana wabo umukashana uuli ne myaka 15 balibutwike mu mushi baleikala ilyo abashilika basanshile umushi. Ilyo balefulumuka basangile abashilika nabacilika umusebo, balibekete no kubeba ukuti balabepaya. Ilyo ba Vero batendeke ukulila, umwana wabo uwalefwaya ukubatalalika atendeke ukupepa mu kupongomoka kabili alebomfya ne shina lya kwa Lesa mwi  pepo. Ilyo apwile ukupepa, umukalamba wa bashilika amwipwishe ukuti: “Iwe mukashana, ni bani bakusambilishe ukupepa?” Aaswike ukuti: “Ni bamayo bansambilishe ukubomfya ifyaba pe lembo lya kwa Mateo 6:9-13.” Lyena umukalamba wa bashilika amwebele ati: “Kabiye umutende na bafyashi bobe, kabili shi Yehova Lesa obe akucingilile.”

14. Finshi ifingacitika ifingakabila mwaba ne citetekelo kabili finshi fingamwafwa ukushipikisha?

¹⁴ Amalyashi yapala aya yalatusambilisha ukuti ipepo lyalicindama sana. Inga nga ca kuti Yehova taswike ipepo lyenu bwangu, finshi mwingacita? Nga filya mukamfwilwa mu cilangililo Yesu alandile acitile, mulepepa lyonse, kabili mulecetekela Lesa ukuti takatale amulekelesha, no kuti akaasuka ipepo lyenu pa nshita yakwe umwine. Mulelomba Yehova ukuti alemupeela umupashi wakwe uwa mushilo pa kuti ulemwafwa. (Fil. 4:13) Muleibukisha ukuti nomba line, Yehova ali no kumupaala icine cine ica kuti mukalaba na ku mafya ayo mulekwata pali ino nshita. Nga ca kuti Yehova alemwafwa ukushipikisha amafya mukwete, mukalakoselako kabili na ku ntanshi mukashipikisha amafya mukakwata.—1 Pet. 1:6, 7.

15. Ukulingana na mashiwi yaba pali Mateo 17:19, 20, bwafya nshi ubo abasambi ba kwa Yesu bakwete?

¹⁵ Yesu aebele abasambi bakwe ukuti nga bali ne citetekelo bali no kushipikisha amafya. (Belengeni Mateo 17:19, 20.) Bushiku bumo, abasambi balifililwe ukufumya icibanda nangu ca kuti balifumishepo ifibanda. Mulandu nshi bafililwe? Yesu atile balingile ukuba na citetekelo icikalamba. Abebele ukuti nga bali ne citetekelo icikalamba, bali no kushipikisha amafya ayali kwati ni mpili ishikalamba! Na ifwe kuti twakwata amafya ayo twingamona kwati te kuti tushipikishe.

16. Bushe icitetekelo calenga shani ba Geydi ukushipikisha ilyo abena mwabo babepeye?

¹⁶ Natulande pa fyacitikile ba Geydi bankashi ba ku Guatemala. Abena mwabo ba Edi, balibepeye ku fipondo ilyo balebwela mu kulongana. Bushe ukuba ne citetekelo cakosa, kwalengele shani ba Geydi ukushipikisha ubwafya bakwe? Batile: “Ukupepa kuli Yehova kwalilenga ndepoosa icisendo candi pali ena. Ici calilenga nilasakamikwa sana. Ndamona ukuti Yehova e unsakamana ukupitila muli ba lupwa lwandi e lyo ne fibusa mu cilonganino. Ukulabombesha mu mulimo wa kwa Yehova kulalenga nilaba sana no bulanda. Kabili kulalenga nilasakamikwa sana pa fikacitika ku ntanshi. Kuli ifi fyancitikila nalisambililako ukuti te mulandu no bwafya ubukesa ku ntanshi, nkashipikisha pantu Yehova, Yesu, e lyo ne cilonganino cakwe bakulangafwa.

17. Finshi tufwile ukulacita nga ca kuti tuli no bwafya ubukalamba?

¹⁷ Bushe mucili muleloosha lupwa wenu nelyo cibusa wenu uwafwa? Mulebelenga amalyashi ya mu Baibolo ayalanda pa bantu ababuushiwe. Ukucita ifi kukalenga mukacetekele  sana ukuti abafwa bakabuuka. Bushe mwaliba no bulanda pantu lupwa wenu alitamfiwa? Muleisambilisha Baibolo pa kuti mukashininkishe ukuti ifyo Lesa atusalapula fyabelako ku busuma bwesu. Nga mwakwata ubwafya ubuli bonse, mulemona ukuti lishuko ilya kukosha icitetekelo cenu. Mule-eba Yehova fyonse ifili ku mutima. Mwilaitalusha ku bantu lelo mulepalama sana ku ba bwananyina. (Amapi. 18:1) Muletwalilila ukucita ifintu ifingalenga mwashipikisha. Nangu ca kuti nga mulecita ifyo kuti muleloosha nga mwaibukisha ifyamucitikile. (Amalu. 126:5, 6) Mwilapuswa ku kulongana, mulebila imbila nsuma, kabili mulebelenga Baibolo. Muletontonkanya pa fintu ifisuma ifyo Yehova alaya ukuti akamucitila ku ntanshi. Nga mwamona ifyo Yehova amwafwa, icitetekelo cenu muli ena cikakoselako.

18. Finshi mufwile ukucita nga ca kuti mwamona ukuti icitetekelo cenu tacikosele sana?

¹⁸ Nga ca kuti amafya ayo mwakwete nelyo ayo mukwete yalenga mwamona ukuti icitetekelo cenu tacakosa sana, tamufwile ukufuupuka. Muleleka amafya mulekwata yalekosha icitetekelo cenu. Mulelomba Yehova nga filya fine fye abatumwa ba kwa Yesu bamulombele ilyo batile: “Tulundileniko icitetekelo.” (Luka 17:5) Na kabili muletontonkanya na pa bantu tulandilepo muli cino cipande. Nga filya fine ba Castro na ba Yurai bacitile, na imwe muleibukisha ifyo Yehova amwafwilepo. Na imwe bene mulepepa kuli Yehova ukwabula ukuleka, maka maka nga mwakwata amafya. Nga filya mwana ba Vero e lyo na ba Anel bacitile, kabili nga filya cali kuli ba Geydi, muleibukisha ukuti Yehova kuti amwafwa ukupitila muli ba lupwa ne fibusa. Nga ca kuti mwaleka Yehova amwafwa ukushipikisha amafya pali ino nshita, cikalenga mukacetekele ukuti na ku ntanshi ilyo mukaba na mafya akamwafwa.

19. Finshi Yesu acetekele kabili na imwe finshi mwingacetekela?

¹⁹ Yesu alyebele abasambi bakwe ukuti tabakwete icitetekelo icikalamba, na lyo line alicetekele ukuti Yehova ali no kubafwa ukushipikisha amafya ayo bali no kukwata ku ntanshi. (Yoh. 14:1; 16:33) Alicetekele ukuti ibumba ilikalamba likapusuka ubucushi ubukalamba pa mulandu wa kuti lyaliba ne citetekelo icakosa. (Ukus. 7:9, 14) Bushe na imwe mukaba pe bumba ilikalamba ilikapusuka? Nga ca kuti pali ino nshita mulebombesha ukukosha icitetekelo cenu kabili na Yehova amwafwa, mukesaba pe bumba ilikapusuka!—Heb. 10:39.