1. Cinshi tufwile ukwenekela ilyo tulebila imbila nsuma, kabili cinshi twingacetekela?

 ILYO tulebila imbila nsuma, tule-enekela ukuti abantu bamo kuti balatukaanya. Ku ntanshi uku tuleya, abantu e lyo bakacilamo ukutukaanya. (Dan. 11:44; 2 Tim. 3:12; Ukus. 16:21) Na lyo line, kuti twacetekela ukuti Yehova akalatwafwa. Mulandu nshi? Pantu Yehova lyonse alafwa ababomfi bakwe ukubomba umulimo uo abapeela, nangu ukose shani. Lekeni tusambilile ifyacitikile kasesema Esekiele uwalebila ku baYuda abali muli bunkole mu Babiloni.

2. Bushe Yehova alandile ukuti bantu ba musango nshi Esekiele alingile ukubilako, kabili fintu nshi fitatu twalalandapo muli cino cipande? (Esekiele 2:3-6)

² Bantu ba musango nshi Esekiele alingile ukubilako? Yehova abalondolwele ukuti bali “abapama,” “abatalama imitima,” kabili “bacipondoka.” Bali kwati myunga, kabili balikalipe nga bakaling’ongo. E mulandu wine Yehova ale-ebela Esekiele ukuti: “Witiina”! (Belengeni Esekiele 2:3-6.) Esekiele alibombele umulimo bamupeele pantu (1) Yehova e wamutumine, (2) umupashi wa mushilo walimulengele aba na maka, na (3) ifyo Lesa alandile fyalilengele aba ne citetekelo icakosa. Bushe ifi fitatu fya-afwile shani Esekiele? Kabili fitwafwa shani muno nshiku?

3. Mashiwi nshi yakoseleshe Esekiele, kabili bushe Yehova alengele shani ashininkishe ukuti akulamwafwa?

³ Yehova aebele Esekiele ati: “Ndekutuma.” (Esek. 2:3, 4) Aya mashiwi yafwile yalikoseshe sana Esekiele. Mulandu nshi? Pantu nalimo Esekiele alibukishe ukuti Yehova alyebelepo Mose na Esaya aya mashiwi, ilyo abasalile ukuti babe bakasesema bakwe.  (Ukufu. 3:10; Esa. 6:8) Esekiele na kabili alishibe ifyo Yehova alengele aba bakasesema babomba umulimo abapeele uwali uwakosa. Kanshi ilyo Yehova aebele Esekiele pa miku ibili ukuti “Ndekutuma,” alishininkishe ukuti Yehova ali no kumutungilila. Na kabili amashiwi ya kuti: “Icebo ca kwa Yehova caishile kuli ine,” e mo yaba mwi buuku lya kwa Esekiele imiku iingi. (Esek. 3:16) Pa miku iingi, Esekiele alilembele aya mashiwi. (Esek. 6:1) Ukwabula no kutwishika, Esekiele alishininkishe ukuti Yehova e wamutumine. Na kabili, apo wishi wa kwa kasesema Esekiele ali ni shimapepo, afwile alyebeleko Esekiele ifyo Yehova aleafwa bakasesema bakwe. Ku ca kumwenako, Yehova alyebele Isaki, Yakobo e lyo na Yeremia ukuti: “Ndi na iwe.”—Ukute. 26:24; 28:15; Yer. 1:8.

4. Mashiwi nshi yakoseleshe Esekiele?

⁴ Bushe abena Israele abengi bacitile shani ilyo Esekiele alebila? Yehova atile: “Aba mu ng’anda ya kwa Israele, tabakafwaye ukumfwa kuli iwe, pantu tabafwaya ukumfwa kuli ine.” (Esek. 3:7) Filya bakeene ukukutika kuli Esekiele, bakeene ukukutika kuli Yehova. Aya mashiwi yalikoseleshe sana Esekiele ukuti, filya abantu bashalekutika tacalolele mu kuti alifililwe umulimo wa bukasesema. Na kabili, Yehova alikoseleshe Esekiele ukuti ubupingushi ubo alebila nga bwafikilishiwa, abantu bali no kwishiba ukuti “kasesema ali mu kati kabo.” (Esek. 2:5; 33:33) Ukwabula no kutwishika, aya mashiwi yalilengele Esekiele aba na maka ya kubomba umulimo bamupeele.

5. Nga fintu tubelenga pali Esaya 44:8, cinshi cilenga twaba abashipa?

⁵ Na ifwe bene tulaba abashipa ilyo tulebila imbila nsuma pantu twalishiba ukuti Yehova e watutuma. Alitucindika pantu atwita ukuti inte  shakwe. (Esa. 43:10) Ala lishuko nga nshi ukwitwa ukuti inte shakwe! Yehova aebele Esekiele ukuti: “Witiina,” e fyo na ifwe atweba ukuti: “Mwitiina.” Mulandu nshi tushifwile ukutiinina abatukaanya? Nga filya fine cali kuli Esekiele, Yehova e watutuma kabili alatutungilila.—Belengeni Esaya 44:8.

6. (a) Finshi Yehova atulaya? (b) Cinshi cilenga tulesekelela kabili tube abashipa ilyo tulebila imbila nsuma?

⁶ Yehova alitulaya ukuti akulatwafwa. Ku ca kumwenako, ilyo talalanda amashiwi ya kuti: “Muli nte shandi,” atile: “Nga wapita mu menshi, nkaba na iwe; kabili nga wapita mu mimana, tawakebile. Nga wapita mu mulilo, tawakapye, nangu ulubingu talwakakubabule.” (Esa. 43:2) Ilyo tulebila imbila nsuma, inshita shimo tulakwata amafya ayo twingalinganya ku mimana nangu ku mulilo. Lelo Yehova alatutungilila pa kuti tutwalilile ukulabila imbila nsuma. (Esa. 41:13) Abantu abengi muno nshiku balakaana ukukutika imbila nsuma, nga filya fine balekaana mu nshiku sha kwa Esekiele. Tulebukisha ukuti nga bakaana, ninshi tacilepilibula ukuti tatubila bwino imbila nsuma. Tulasekelela kabili tulaba na maka nga twaishiba ukuti Yehova alasekelela nga twatwalilila ukubomba umulimo atupeela. Umutumwa Paulo atile: “Onse umo umo akapokelela icilambu cakwe ukulingana no mulimo wakwe.” (1 Kor. 3:8; 4:1, 2) Nkashi umo uwabomba bupainiya pa myaka iingi atile: “Ndasekelela sana ifi naishiba ukuti Yehova alatulambula pa fyo tubombesha.”

7. Bushe Esekiele aleumfwa shani nga atontonkanya pa cimonwa ico amwene? (Moneni icikope icili pa nkupo.)

⁷ Esekiele alimwene ifyo umupashi wa kwa Lesa waba na maka. Mu cimonwa Esekiele amwene, alimwene ifyo umupashi wa mushilo wa-afwile bamalaika aba maka ne fyo wale-ensha imipeto iikalamba iye celeta. (Esek. 1:20, 21) Cinshi Esekiele acitile ilyo amwene ici cimonwa? Alembele ukuti: “Ilyo namwene, nawile ubukupeme.” Ifyo Esekiele amwene fyalimupapwishe ica kuti aliwile pa nshi. (Esek. 1:28) Mu kupita kwa nshita, Esekiele nga atontonkanya pa fyo icimonwa amwene cali, aleshininkisha ukuti umupashi wa kwa Lesa wali no kumwafwa ukubomba umulimo bamupeele.

8-9. (a) Cinshi cacitike ilyo Yehova aebele Esekiele ‘ukwiminina’? (b) Finshi fimbi Yehova acitile pa kuti akoshe Esekiele?

⁸ Yehova aebele Esekiele ukuti: “We mwana wa muntu, iminina pa kuti nande na iwe.” Ilyo Yehova aebele Esekiele ukwiminina, Esekiele apokelele umupashi walengele abe na maka ya kuti eminine. Alembele ukuti: “Umupashi waingile muli ine, kabili wasukile wanenga ukwiminina.” (Esek. 2:1, 2) Pa numa, ilyo Esekiele alebomba umulimo bamupeele, “ukuboko” kwa kwa Lesa kwalemwafwa, e kutila umupashi wa mushilo uwa kwa Lesa. (Esek. 3:22; 8:1; 33:22; 37:1; 40:1) Umupashi wa mushilo walilengele Esekiele aba na maka ya kubila ku “bankosamitwe kabili abakosa imitima.” (Esek. 3:7) Yehova aebele Esekiele ukuti: “Nalenga icinso cobe ukukosa nge fyakosa ifinso fyabo ne mpumi yobe ukukosa nge fyakosa impumi shabo. Nalenga impumi yobe ukukosa nga daimondi, iyakosa ukucila ilibwe lyakosesha. Wibatiina, kabili witiina ifinso fyabo.” (Esek. 3:8, 9) Ilyo Yehova aebele Esekiele aya mashiwi, cali kwati alemweba ati: ‘Winenuka pa mulandu wa bucintomfwa bwa bantu. Nkakukosha.’

⁹ Pa numa, umupashi wa mushilo uwa kwa Lesa waletungilila Esekiele ilyo alebomba umulimo bamupeele. Alembele ati: “Ukuboko kwa kwa Yehova pali ine kwali ukwakosa.” Palipitile umulungu pa kuti kasesema eshibe no kusambilila bwino ifyo ali no kuya mu kubilapo.  (Esek. 3:14, 15) Lyena Yehova amwebele ukuya ku mpanga iyabatama, kabili ‘umupashi waingile muli ena.’ (Esek. 3:23, 24) Lyena Esekiele ali-iteyenye ukutendeka ukubomba umulimo bamupeele.

10. Finshi tukabila pa kuti tulebila imbila nsuma, kabili mulandu nshi?

¹⁰ Bushe Yehova atwafwa shani pa kuti tulebila imbila nsuma? Pa kwasuka ici cipusho, lekeni tulande pa fyacitikile Esekiele. Ilyo talatendeka ukubomba umulimo bamupeele, umupashi wa kwa Lesa walimukoseshe. Na muno nshiku mwine, kuti twatwalilila fye ukubila imbila nsuma nga ca kuti umupashi wa kwa Lesa uletwafwa. Mulandu nshi twalandila ifi? Pantu Satana alatulwisha pa kuti aleshe umulimo wa kubila imbila nsuma. (Ukus. 12:17) Abantu abengi batontonkanya ukuti Satana alikwatisha amaka, te kuti tumucimfye. Lelo umulimo wa kubila imbila nsuma ulalenga twamucimfya. (Ukus. 12:9-11) Tumucimfya shani? Nga tulebila imbila nsuma, tulalanga ukuti tatutiina Satana. Lyonse ilyo twabila imbila nsuma, ninshi twamucimfya. Bushe ifi tutwalilila ukubila imbila nsuma nangu ca kuti abalwani besu balatukaanya, filangilila cinshi? Kuti twatila umupashi wa mushilo ulatwafwa kabili Yehova alatupaala.—Mat. 5:10-12; 1 Pet. 4:14.

11. Bushe umupashi wa mushilo kuti watwafwa shani, kabili finshi tulingile ukucita pa kuti Lesa aletupeela?

¹¹ Finshi fimbi tusambilila nga twatontonkanya pa fyo Yehova akoseshe Esekiele ilyo alebomba umulimo amupeele? Umupashi wa kwa Lesa kuti watupeela amaka ayo tukabila pa kuti tushipikishe amafya yonse ayo twingakwata ilyo tulebila imbila nsuma. (2 Kor. 4:7-9) Finshi tufwile ukucita pa kuti tulepokelela umupashi wa kwa Lesa? Tufwile ukulalomba Lesa ukuti aletupeela umupashi wa mushilo, kabili tufwile no kucetekela ukuti Yehova akula-asuka amapepo yesu. Yesu aebele abasambi bakwe ukuti: “Mulelomba, . . . mulefwaya, . . . mulekonkonsha.” Tulingile ukulacita ifi twalandapo,  pantu Yehova ‘apeela umupashi wa mushilo ku bamulomba.’—Luka 11:9, 13; Imil. 1:14; 2:4.

12. Nga fintu Esekiele 2:9–3:3 ilanda, ni kwi kwafumine icimfungwa, kabili finshi fyalimo?

¹² Umupashi wa mushilo walilengele Esekiele aba uwashipa ilyo alebomba umulimo bamupeele. Ifyo Lesa amwebele na fyo fyalilengele icitetekelo cakwe cakosa. Mu cimonwa, Esekiele amwene ukuboko nakwikata ibuuku ilyapombwa nelyo icimfungwa. (Belengeni Esekiele 2:9–3:3.) Bushe ici icimfungwa cafumine kwi? Finshi fyali muli ici icimfungwa? Bushe ifyalimo fyakoseshe shani icitetekelo ca kwa Esekiele? Natumone. Ici icimfungwa cafumine ku cipuna ca bufumu ica kwa Lesa. Yehova afwile abomfeshe umo pali bamalaika 4 abo Esekiele amwene mu cimonwa pa kumupeela icimfungwa. (Esek. 1:8; 10:7, 20) Mu cimfungwa mwali amashiwi aya kwa Lesa, e kutila ubupingushi ubo Esekiele ali no kubila ku bapondweke abali bankole. (Esek. 2:7) Amashiwi ya bupingushi baliyalembele ku mbali shonse shibili isha cimfungwa.

13. Cinshi Yehova aebele Esekiele ukucita ilyo amupeele icimfungwa, kabili mulandu nshi icimfungwa calowele?

¹³ Yehova aebele kasesema ukulya ici icimfungwa no ‘kucisusha mu nda yakwe.’ Esekiele alyumfwilile ifyo bamwebele kabili aliliile icimfungwa conse. Bushe ifi Esekiele acitile mu cimonwa fyalolele mwi? Esekiele alingile ukwishiba bwino ubupingushi ubo ali no kuya mu kubila. Alingile ukucetekela iyi imbila ya bupingushi pa kuti ilelenga alefwaisha ukubomba umulimo bamupeele. Nomba kwali ifyapapwishe Esekiele ilyo aliile icimfungwa, ‘calilowele ngo buci.’ (Esek. 3:3) Mulandu nshi calowele? Esekiele aleumfwa ukuti ukwimininako Yehova kwalilowele ngo buci kabili kwaliweme. (Amalu. 19:8-11) Aletasha pa fyo Yehova amusalile ukuba kasesema.

14. Cinshi calengele Esekiele aipekanye ukubomba umulimo bamupeele?

¹⁴ Ilyo papitile inshita, Yehova aebele Esekiele ukuti: “Amashiwi yonse nalakweba, uyabike mu mutima obe no kumfwa mu matwi yobe.” (Esek. 3:10) Ico Yehova aebele Esekiele aya amashiwi, ni co alefwaya aleibukisha ifyali mu cimfungwa no kulafitontonkanyapo. Ilyo Esekiele alecita ifi, icitetekelo cakwe calekoselako. Na kabili ukutontonkanya pa fyali mu cimfungwa kwalengele eshibe amashiwi ya kusoka ayo ali no kuyalanda ku bantu. (Esek. 3:11) Ilyo Esekiele aumfwikishe amashiwi ya kwa Lesa no kuyacetekela, ali-iteyenye ukutendeka ukubomba umulimo bamupeele mpaka aupwisha.—Linganyeniko Amalumbo 19:14.

15. Finshi tulingile ‘ukubika mu mutima’ pa kuti tutwalilile ukubila imbila nsuma?

¹⁵ Pa kuti tutwalilile ukulabila imbila nsuma, tufwile ukuleka Icebo ca kwa Lesa cilekosha icitetekelo cesu. Tulingile ukulabika ‘mu mutima wesu’ fyonse ifyo Yehova atweba. Muno nshiku, Yehova alanda na ifwe ukubomfya Baibolo. Kuti twacita shani pa kuti Icebo ca kwa Lesa ciletutungulula mu fyo tumfwa, mu fyo tutontonkanya, na mu fyo tufwaya ukucita?

16. Pa kuti tukoshe icitetekelo cesu, cinshi tufwile ukucita, kabili cinshi tufwile ukucita pa kuti tumfwikishe ifyo tulebelenga?

¹⁶ Nga twalya ifya kulya, fyasunguluka no kusunguluka, imibili yesu ilakoselako. Ifi fine e fyo ciba nga tulebelenga Icebo ca kwa Lesa no kutontonkanya sana pa fyo tulebelenga. Icitetekelo cesu cilakoselako. Tatufwile ukulaba ifyo tusambilila kuli filya Yehova aebele  Esekiele ukulya icimfungwa. Yehova afwaya ‘twaisusha mu nda yesu’ Icebo cakwe, e kutila ukumfwikisha amashiwi yaba mu Baibolo. Kuti twaumfwikisha ifyaba mu Cebo ca kwa Lesa nga tulepepa, tulebelenga no kutontonkanya pa fyo tulebelenga. Ilyo tushilatendeka ukubelenga Baibolo, tulabalilapo ukupepa ukuti tuteyanye umutima wesu na pa kuti tumfwikishe ifyo twalabelenga. Lyena tulabelenga Baibolo. Ilyo tulebelenga, tulemininako panono pa kuti tutontonkanye sana pa fyo twabelenga. Finshi fikacitika nga tulebelenga muli iyi nshila? Nga tuletontonkanya sana pa fyo tulebelenga, tukalaumfwikisha ifyaba mu Cebo ca kwa Lesa kabili icitetekelo cesu cikakoselako.

17. Cinshi cacindamina ukutontonkanya sana pa fyo tulebelenga mu Baibolo?

¹⁷ Cinshi cacindamina ukubelenga Baibolo no kutontonkanya pa fyo tulebelenga? Ukucita ifi kulalenga twaba abashipa ilyo tulebila imbila nsuma ya Bufumu pali ino nshita, e lyo kabili kukalenga tukashipe ilyo tukalabila imbila ya bupingushi ku ntanshi. Na kabili, nga tuletontonkanya pa mibele iisuma iya kwa Yehova, tulapalama sana kuli ena. Ne ci cikalenga tukaipakishe ifintu ifyalowa kabili ifyawama, e kutila umutende no kuteka umutima.—Amalu. 119:103.

18. Finshi abantu tubilako imbila nsuma bakeshiba, kabili mulandu nshi?

¹⁸ Esekiele ali ni kasesema, lelo ifwe tatuli bakasesema. Na lyo line, tulafwaisha ukutwalilila ukweba abantu amashiwi ya kwa Yehova ayo alemba mu Cebo cakwe, mpaka akatwebe ukuleka ukubomba umulimo wa kubila imbila nsuma. Ilyo inshita ya bupingushi ikafika, abantu abo tubilako imbila nsuma tabakakwate umwa kubepekesha ukuti tatwabasokele, no kuti Lesa alibalekeleshe. (Esek. 3:19; 18:23) Lelo bakeshiba ukuti imbila twalebila yalefuma kuli Lesa.

19. Finshi fingatwafwa pa kuti tutwalilile ukubila imbila nsuma?

¹⁹ Finshi fingalenga twatwalilila ukubila imbila nsuma? Ni filya fine fitatu ifyalengele Esekiele atwalilile ukubomba umulimo bamupeele. Tulatwalilila ukubila imbila nsuma pantu twalishiba ukuti Yehova e watutuma, umupashi wa kwa Lesa uwa mushilo ulatwafwa, kabili amashiwi yaba mu Cebo ca kwa Lesa yalakosha icitetekelo cesu. Apo Yehova alatwafwa, tukatwalilila ukubila imbila nsuma “ukufika na ku mpela.”—Mat. 24:13.