1. Finshi Umwina Kristu uwabatishiwa afwile ukutwalilila ukucita?

BUSHE mwalibatishiwa? Nga mwalibatishiwa ninshi mwalilanga pa cintubwingi ukuti mwalicetekela Yehova kabili mulafwaya ukulabombela pamo ne cilonganino cakwe. * Na lyo line, mulingile ukutwalilila ukulakosha icitetekelo cenu muli Yehova. Kabili mufwile ukushininkisha ukuti muno nshiku Yehova abomfya icilonganino cakwe pa kucita ifyo afwaya.

2-3. Bushe Yehova atungulula shani icilonganino cakwe muno nshiku? Landeni ifya kumwenako.

² Ifyo Yehova atungulula icilonganino cakwe muno nshiku filenga twaishiba ifyo aba, ubufwayo bwakwe, na mafunde yakwe. Natulandeko pa mibele itatu iya kwa Yehova iyo tumona mu cilonganino cakwe.

³ Ica kubalilapo, “Lesa taba na kapaatulula.” (Imil. 10:34) Ukutemwa e kwalengele ukuti Yehova atupeele Umwana wakwe ukuba “icilubula . . . pa mulandu wa bonse.” (1 Tim. 2:6; Yoh. 3:16) Yehova abomfya abantu bakwe pa kubila imbila nsuma ku bantu bonse abengatemwa ukukutika, kabili ici cilenga abantu abengi nga nshi banonkelamo mu cilubula. Icalenga bubili, Yehova ni Lesa wa mutende kabili te wacimfulunganya. (1 Kor. 14:33, 40) Kanshi twenekela ukuti abamupepa balingile ukumupepa mu mutende kabili ukwabula icimfulunganya. Icalenga butatu, Yehova ni “Kasambilisha . . . Uwapulamo.” (Esa. 30:20, 21) E mulandu wine icilonganino cakwe cabikila sana amano ku kusambilisha abantu ifyaba mu Cebo cakwe icapuutwamo, mu cilonganino e lyo na ku cintubwingi. Bushe abali mu cilonganino ca Bena Kristu ba kubalilapo balelanga shani iyi mibele itatu iya kwa Yehova? Inga ababomfi ba kwa Yehova  muno nshiku balanga shani iyi imibele? Kabili bushe umupashi wa mushilo umwafwa shani ilyo mulebombela pamo ne cilonganino ca kwa Yehova?

4. Ukulingana na Imilimo 1:8, mulimo nshi Yesu aebele abasambi bakwe ukulabomba, kabili cinshi cali no kubafwa?

⁴ Mu nshiku sha batumwa. Imbila nsuma iyo Yesu alebila yalilengele abantu bonse baba ne subilo. (Luka 4:43) Aebele abasambi bakwe ukutwalilila ukubomba umulimo uo atendeke, e kutila ukushimikila abantu ukufika “na ku mpela ya pano isonde.” (Belengeni Imilimo 1:8.) Kwena tabali no kubomba uyu mulimo ku maka yabo. Balekabila “kaafwa,” e kutila umupashi wa mushilo uo Yesu abalaile.—Yoh. 14:26; Seka. 4:6.

5-6. Bushe umupashi wa mushilo wa-afwile shani abasambi ba kwa Yesu?

⁵ Abasambi ba kwa Yesu balipokelele umupashi wa mushilo pa Pentekoste mu mwaka wa 33 ninshi Yesu alibwelelamo ku muulu. Apo umupashi wa mushilo walibafwile, palya pene fye balitendeke ukubila imbila nsuma, kabili mu nshita fye iinono abantu abengi nga nshi balipokelele imbila nsuma. (Imil. 2:41; 4:4) Ilyo abasambi batendeke ukubacusha tabali no mwenso kabili tabalekele ukubila imbila nsuma, lelo bapepele kuli Lesa ukuti abaafwe. Bapepele ati: ‘Suminisheni abasha benu ukuti balelanda icebo cenu no kushipa konse.’ Lyena “baiswilemo umupashi wa mushilo kabili balelanda icebo ca kwa Lesa no kushipa.”—Imil. 4:18-20, 29, 31.

⁶ Abasambi ba kwa Yesu balekwata amafya na yambi. Ku ca kumwenako, ifimfungwa fya Malembo tafyafulile sana. Tabakwete impapulo ishilondolola ifya mu Baibolo nge shi twakwata muno nshiku. Kabili abasambi balingile ukushimikila abantu abalelanda indimi ishalekanalekana. Nangu ca kuti baleba na mafya, balya abasambi abali abacincila balibombele umulimo uwalemoneka kwati te kuti ubombwe. Mu myaka fye nalimo 30, balibilile imbila nsuma ku “cibumbwa conse ica mwi samba lya muulu.”—Kol. 1:6, 23.

7. Imyaka ukucila 100 ku numa, bushe ababomfi ba kwa Yehova baishibe shani ifyo alefwaya bacite, kabili finshi bacitile?

⁷ Muno nshiku. Yehova alitwalilila ukutungulula abantu bakwe kabili alabapeela amaka ya kucita ukufwaya kwakwe. Ilingi line atungulula abantu bakwe ukubomfya Icebo cakwe icapuutwamo no mupashi wa mushilo. Mu Baibolo tulabelengamo ifyo Yesu alebomba umulimo wa kubila imbila nsuma, ne fyo aebele abasambi bakwe ukutwalilila ukubomba umulimo atendeke. (Mat. 28:19, 20) Kale sana magazini ya July 1881, yatile: “Yehova tatusalile nelyo ukutusuba pa kuti abantu baletulumbanya, nelyo ukuti tube abakankaala. Lelo atusalile ukuti tulebomfya fyonse ifyo twakwata ku kubila imbila nsuma.” Akatabo katila To Whom the Work Is Entrusted (Ku Bapeelwa Umulimo) akafumine mu 1919, katile: “Umulimo ulemoneka uukalamba nga nshi, lelo mulimo wa kwa Shikulu, kabili ku maka yakwe tukabomba fye bwino.” Nga filya fine Abena Kristu ba mu nshiku sha batumwa bacitile, aba bamunyinefwe bali abashipa kabili balibombeshe uyu mulimo, pantu balishibe ukuti umupashi wa mushilo wali no kubafwa ukushimikila ku bantu ba misango yonse. Na ifwe bene twalicetekela ukutila umupashi wa mushilo wa kulatwafwa.

8-9. Ni nshila nshi icilonganino ca kwa Yehova cabomfya pa kubila imbila nsuma?

⁸ Icilonganino ca kwa Yehova calibomfya ifibombela ifisuma nga nshi pa kusabankanya imbila nsuma. Pali ifi ifibombelo paba impapulo ishapulintwa, ubunkolanya ubwa “Photo-Drama of Creation,” ifilimba baleita ukuti phonograph, imyotoka isho balebikako ifilimba, imilabasa, kabili muno nshiku cibomfya na makompyuta na Intaneti. Na kabili takwaba abapilibulapo impapulo mu ndimi ishingi nge fyo icilonganino ca kwa Lesa cilepilibula pali ino nshita! Cinshi icilonganino ca kwa Lesa cipilibwila impapulo mu ndimi ishafula ifi? Ni pa kuti abantu ba misango yonse balekutika imbila nsuma mu lulimi lwabo. Yehova taba na kapaatulula. Alisobele ukuti imbila nsuma yali no kubilwa “ku nko shonse na ku mitundu yonse na ku ba ndimi shonse na ku bantu  bonse.” (Ukus. 14:6, 7) Afwaya imbila nsuma ya Bufumu ukubilwa ku bantu bonse.

⁹ Inga abantu abekala pa mayanda ayacingililwa sana apo tushingaya mu kushimikila, kuti baumfwa shani imbila nsuma? Pa kuti imbila nsuma ishimikilwe ku bantu ba musango uyu, Yehova alyafwile icilonganino cakwe ukutendeka ukubomfya inshila ishalekanalekana isha kushimikililamo ku cintubwingi. Ku ca kumwenako, mu 2001, Ibumba Litungulula lyalisuminishe ukutendeka ukubomfya utumastandi na matebulo ya kubikapo impapulo mu France, lyena pa numa balisuminishe ukubomfya ishi nshila na mu fyalo fimbi. Iyi inshila ya kubilililamo imbila nsuma yalibombele bwino sana. Mu 2011 balitendeke ukubomfya inshila iipya iya kubililamo imbila nsuma, mu ncende umwafula sana abantu mu musumba wa New York City ku America. Mu mwaka wa kubalilapo ilyo batendeke ukubomfya iyi nshila, balipeele abantu ifitabo 102,129 na magazini 68,911. Kabili abantu 4,701 balilombele ukuti balebasambilisha Baibolo! Ukwabula no kutwishika Yehova alipaalile uyu mulimo. E ico Ibumba Litungulula lyalisuminishe aba bwananyina mwi sonde lyonse ukulabila imbila nsuma ukubomfya utumastandi na matebulo ya kubikapo impapulo.

10. Finshi tulingile ukucita pa kuti tulebomba bwino umulimo wa kushimikila no kusambilisha abantu icine?

¹⁰ Ifyo mwingacita. Mulebomfya fyonse ifyo Yehova atusambilisha pa kulongana kwa Bwina Kristu. Lyonse mulebila imbila nsuma pamo na baba mwi bumba lya mulimo ilyo mwabamo. Bamunyinefwe na bankashi abo mwaba nabo mwi bumba kuti bamwafwa ukulashimikila no kulasambilisha bwino abantu, kabili mukakoseleshiwa nga mwamona ifyo babomba bwino. Muletwalilila ukubila imbila nsuma na lintu mwaba na mafya. Nga fintu ilembo apafumine umutwe wa cino cipande lilanda, tatubomba umulimo Lesa atupeela ku maka yesu, lelo umupashi wa mushilo e utwafwa. (Seka. 4:6) Pantu na kuba tubomba umulimo wa kwa Lesa.

11. Bushe abali mwi bumba litungulula ilyaliko mu nshiku sha batumwa babombele shani pamo pa kulenga mu cilonganino mwiba icimfulunganya?

¹¹ Mu nshiku sha batumwa. Abali mwi bumba litungulula ilyali ku Yerusalemu balebombela pamo pa kuti balenge mu cilonganino ca kwa Lesa mube umutende kabili mwiba icimfulunganya. (Imil. 2:42) Ku ca kumwenako, ilyo kwaimine  umulandu wa kusembululwa, nalimo mu mwaka wa 49 ninshi Yesu alibwelelamo ku muulu, umupashi wa mushilo walyafwile ibumba litungulula ukulanshanya bwino pali uyu mulandu. Uyu umulandu aulenga mu cilonganino mwaba amalekano nga tabatwalilile ukubila bwino imbila nsuma. Nangu ca kuti bali baYuda, abatumwa na bakalamba tabakonkelele intambi sha baYuda nangu abalesambilisha ishi intambi. Lelo balibomfeshe Amalembo kabili balipepele kuli Lesa ukuti abapeele umupashi wa mushilo pa kuti ubaafwe ukupingula bwino. (Imil. 15:1, 2, 5-20, 28) Finshi fyafuminemo? Yehova alipaalile ifyo bapingwile. Mu cilonganino mwali umutende kabili aba mu cilonganino balikatene, kabili balitwalilile ukubomba umulimo wa kubila imbila nsuma.—Imil. 15:30, 31; 16:4, 5.

12. Cinshi cilanga ukuti muno nshiku mu cilonganino ca kwa Yehova mwaliba umutende kabili tamwaba icimfulunganya?

¹² Muno nshiku. Icilonganino ca kwa Yehova cilafwa abantu ba kwa Yehova ukutwalilila ukuba aba mutende kabili abateyanishiwa. Mu 1895, mu lupapulo lwa Zion’s Watch Tower and Herald of Christ’s Presence ulwa November 15, mwali icipande icaleti “Decently and in Order” (Fyonse Filecitika Bwino Bwino Kabili Ukwabula Icimfulunganya), icashimpilwe pali 1 Abena Korinti 14:40. Ici icipande catile: “Abatumwa balilembeele icilonganino ca Bena Kristu ba kubalilapo ifintu ifingi pa kukanaba ne cimfulunganya. Nacicindama ukuti tulekonka bwino bwino ‘fyonse ifyalembelwe kale ifyalembelwe ku kutufunda.’” (Rom. 15:4) Na muno nshiku mwine icilonganino ca kwa Yehova cilabombesha pa kuti mu filonganino fya Bena Kristu muleba umutende kabili mwilaba icimfulunganya, nga filya fine icilonganino ca Bena Kristu ba kubalilapo cali. Ku ca kumwenako, nga mwaya mu kulongana ku cilonganino cimbi, nampo nga ni mu calo cenu nelyo mu calo cimbi, kuti mwaishiba ifyo Isambililo lya Ulupungu lwa kwa Kalinda lyalatungululwa ne cipande ico mulesambililamo uyo mulungu. Nangu ca kuti muli beni muli ico cilonganino, mukomfwa fye kwati muli mu cilonganino cenu! Umupashi wa kwa Lesa e wingalenga fye abantu bakwe ukwikatana muli iyi inshila.—Sefa. 3:9.

13. Bushe ilembo lya kwa Yakobo 3:17 kuti lyalenga twalayipusha mepusho nshi?

¹³ Ifyo mwingacita. Yehova afwaya abantu bakwe ‘basungilila ukwikatana uko umupashi wabapeela mu mutende uwikatanya.’ (Efes. 4:1-3) Kanshi mufwile ukuyipusha amuti: ‘Bushe  ndacita ifilenga mu cilonganino mwaba umutende no kwikatana? Bushe ndomfwila abatungulula? Bushe abantu kuti bancetekela, maka maka nga balimpeela imilimo mu cilonganino? Bushe nshicelwa, bushe ndafwa abantu, kabili bushe ndafwaisha ukubomba?’ (Belengeni Yakobo 3:17.) Nga mwamona ukuti kuli umo mulingile ukuwamyako, mulingile ukulomba umupashi wa mushilo ukuti umwafwe. Nga ca kuti mwaleka umupashi wa mushilo wamwafwa ukwaluka kabili ulemutungulula mu fyo mucita, bamunyinenwe na bankashi bakamutemwa kabili bakalamona ukuti mwalicindama.

14. Nga fintu Baibolo ilanda pa Abena Kolose 1:9, 10, bushe Yehova alesambilisha shani abantu bakwe mu nshiku sha batumwa?

¹⁴ Mu nshiku sha batumwa. Yehova alitemwa ukusambilisha abantu bakwe. (Amalu. 32:8) Afwaya bamwishiba, bamutemwa, kabili bakeseikala umuyayaya nga bana bakwe abo atemwa. Ifi twalandapo te kuti ficitike nga ca kuti Yehova taletusambilisha. (Yoh. 17:3) Yehova abomfeshe icilonganino ca Bena Kristu ba kubalilapo pa kusambilisha abantu bakwe. (Belengeni Abena Kolose 1:9, 10.) Umupashi wa mushilo, e kutila “kaafwa” uo Yesu abalaile, walibafwile icine cine. (Yoh. 14:16) Umupashi wa mushilo walyafwile abasambi ukumfwikisha Icebo ca kwa Lesa, kabili walengele baibukisha ifintu ifingi ifyo Yesu alecita ne fyo alelanda, ifyaishilelembwa mu Mabuuku ya Mbila Nsuma. Ifi fyalilengele icitetekelo ca Bena Kristu ba kubalilapo cakoselako, batemwa sana Lesa, Umwana wakwe, na Bena Kristu banabo.

15. Finshi mwamona ifilanga ukuti Yehova alefikilisha ifyo alaile pali Esaya 2:2, 3?

¹⁵ Muno nshiku. Yehova asobele ukuti “mu nshiku sha ku mpela,” abantu ba mu nko shonse bakesa ku lupili lwakwe ulwa mampalanya pa kuti abasambilishe inshila shakwe. (Belengeni Esaya 2:2, 3.) Tulemona uko ubu busesemo bulefikilishiwa. Tulamona ukuti ukupepa kwa cine kwaliwama sana ukucila ukupepa konse ukwa bufi. Kabili Yehova alapeela abantu bakwe ifya kulya fya ku mupashi ifingi nga nshi! (Esa. 25:6) Abomfya  “umusha wa cishinka kabili uwashilimuka” pa kutupeela ifya kulya ifi ifingi mu nshila ishalekanalekana. (Mat. 24:45) Ku ca kumwenako, kuti twabelenga ifipande mu mpapulo shesu na pa webusaiti yesu, kuti twakutika ku malyashi, kabili kuti twatamba tukadoli na mavidio yambi. Tumfwa nge fyaumfwile Elihu cibusa wa kwa Yobo uwatile: “Ni kafundisha nshi uwingalingana na [Lesa]?”—Yobo 36:22.

16. Finshi mulingile ukucita pa kuti mulenonkelamo mu fyo Yehova atusambilisha?

¹⁶ Ifyo mwingacita. Umupashi wa kwa Lesa kuti wamwafwa ukulakonka ifyo mulebelenga no kusambilila mu Cebo ca kwa Lesa. Mulepepa nge fyapepele uwaimbile amalumbo uwatile: “Mwe Yehova, nsambilisheni inshila shenu. Nkenda mu cine cenu. Nengeni ukuba no mutima umo ku kutiina ishina lyenu.” (Amalu. 86:11) Kanshi muletwalilila ukulya ifya kulya fya ku mupashi ifyo Yehova atupekanishisha ukubomfya Icebo cakwe ne cilonganino cakwe. Lelo kwena tamufwaya fye ukwishiba ifingi, mufwaya icine camufika pa mutima no kulakonka ifyo musambilila. Umupashi wa kwa Yehova kuti wamwafwa ukucita ifi. Na kabili mulafwaya ukulakoselesha bamunyinenwe na bankashi. (Heb. 10:24, 25) Cinshi mufwile ukulabakoselesesha? Pantu ni balupwa lwenu aba ku mupashi. Mulepepela umupashi wa kwa Lesa ukuti ulemwafwa ukula-asukapo ukufuma pa nshi ya mutima ilyo muli pa kulongana kwa Bwina Kristu, e lyo nga muli ne lyashi ulemwafwa ukulanda bwino. Nga mulecita ifi mukalanga Yehova no Mwana wakwe ukuti mwalitemwa “impaanga” shabo ishacindama.—Yoh. 21:15-17.

17. Finshi mwingacita pa kulanga ukuti mulatungilila icilonganino ca kwa Yehova?

¹⁷ Nomba line fye icilonganino icitungululwa no mupashi wa kwa Lesa e cikashala fye pe sonde. Kanshi muleitemenwa ukubombela pamo ne cilonganino ca kwa Yehova. Mulebila imbila nsuma ku bantu bonse pa kuti mulelanga ukuti mwalitemwa abantu bonse nga filya Yehova abatemwa. Mulecita ifingalenga aba mu cilonganino baikatana pa kuti mulelanga ukuti mulapashanya Yehova uwatemwa umutende kabili uushifwaya icimfulunganya. Mulelya ifya kulya fya ku mupashi fyonse ifyo Kasambilisha wenu Uwapulamo apekanya pa kuti mulekutika kuli ena. Nga mulecita ifi tamwakabe no mwenso ilyo cino calo ca kwa Satana cikapwa. Lelo mukaba abashipa kabili mukaba pa ba cishinka ababombela pamo ne cilonganino ca kwa Yehova.