1. Bushe bukaitemwe ubo abantu mu calo bakwata kuti bwalenga twacita finshi?

CINSHI cakosela ukukonka ifyo tusambilila mu Cebo ca kwa Lesa? Cimo icilenga ni co tulingile ukuba abaicefya pa kuti tulecita ifisuma, kabili calyafya ukuba abaicefya. Muli shino “nshiku sha kulekelesha,” twikala na bantu “abaitemwa, abatemwa indalama, aba mataki, aba matutumuko,” kabili “abashailama.” (2 Tim. 3:1-3) Nga ca kuti abantu balelanda pali bakaitemwe kabili balebatasha no kubatasha, umubomfi wa kwa Lesa kuti aumfwa ububi, lelo nalimo kuti alakumbwa ifisuma ifyo balekwata. (Amalu. 37:1; 73:3) Nalimo kuti twalatontonkanya atuti: ‘Fisuma nshi nkasanga nga ndebika amano ku fingawamina abantu? Nga ca kuti naba “uwaiceefya,” bushe abantu bakancindika?’ (Luka 9:48) Nga twalatontonkanya nga fintu abantu ba muli cino calo batontonkanya, kuti twaleka ukutemwana na ba bwananyina mu cilonganino kabili te kuti twishibikwe no kuti tuli Bena Kristu ba cine. Lelo nga twasambilila pa bantu abalembwa mu Baibolo kabili twalabapashanya, kuti twanonkelamo.

2. Tukaba shani nga tulesambilila pa babomfi ba kwa Lesa abali aba cishinka?

 ² Nga tulefwaya ukulapashanya abalembwa mu Baibolo abali aba cishinka, tufwile ukwishiba ifyo bacitile ifyalengele Lesa abapaale. Finshi bacitile ifyalengele babe ifibusa fya kwa Lesa, abatemwe, kabili bakwate amaka ya kucita ubufwayo bwakwe? Nga tulecita ifi tukaba abakosa mu fya kwa Lesa.

3, 4. (a) Bushe tupokelela shani ifya kulya fya ku mupashi? (b) Cinshi twingalandila ukuti ifya kulya fya ku mupashi fyalicila pa kwishiba fye ifyo tusambilila?

³ Tulasambilila ifintu ifingi mu Baibolo, mu mpapulo shesu, pa webusaiti yesu, pa mulabasa wa JW Broadcasting, pa kulongana kwa pa cilonganino, ukwa muputule e lyo no kwa citungu. Nomba ukulingana ne fyo Yesu alandile pali Yohane 4:34, ifya kulya fya ku mupashi fyalicila pa kwishiba fye ifyo tusambilila. Finshi fimbi tulingile ukucita? Yesu atile: “Ica kulya candi kucita ukufwaya kwa wantumine no kupwisha umulimo wakwe.”

⁴ Yesu alemona ukuti ukucita ukufwaya kwa kwa Lesa nako fya kulya fya ku mupashi. Bushe ukucita ukufwaya kwa kwa Lesa kwaba shani nge fya kulya? Nga filya fine tumfwa bwino no kukwata umubili uusuma nga twalya ifya kulya ifisuma, e fyo ne subilo lyesu ilya kuti Lesa akatupeela umweo wa muyayaya likoselako nga tulecita ukufwaya kwakwe. Bushe mwaliyapo ku kukumana kwa kuya mu mulimo ninshi tamuleumfwa bwino sana lelo pa numa ya kubila imbila nsuma mwaumfwa bwino na maka yabwela?

5. Tupaalwa shani nga tulecita ifyo tusambilila?

⁵ Nga tulekonka ifyo tusambilila e lyo twingaba na mano. (Amalu. 107:43) Tulapaalwa nga tuli na mano. Baibolo ilanda pa mano aiti: “Fyonse ifyo watemwa tafingafikako. . . . Yena muti wa mweo ku bekatililako, na bakonenako balapaalwa.” (Amapi. 3:13-18) Yesu atile: “Apo mwaishiba ifi fintu, mukaba ne nsansa nga muleficita.” (Yoh. 13:17) Abasambi ba kwa Yesu bali no kutwalilila ukuba ne nsansa nga ca kuti balekonka ifyo alebasambilisha. Tabapelele fye pa kumfwa ifyo alebasambilisha no kumona ifyo acitile ilyo ali nabo lelo ifi fine e fyo balecita cila bushiku.

6. Mulandu nshi tulingile ukutwalilila ukucita ifyo tusambilila?

⁶ Na muno nshiku mwine tufwile ukutwalilila ukucita ifisuma. Natulangilile: Umuntu uwasambilila ifya kulungisha bamotoka kuti alikwata ifibombelo kabili alishiba ne fya kufibomfya. Lelo ifi fyonse te kuti fimwafwe nga talefibomfya. Nga ca kuti ni kale atampa ukulungisha bamotoka kabili alishiba sana ukulungisha, alingile ukutwalilila pa kuti ekalaba kabili alebomba bwino. Ifi fine e fyo cingaba na kuli ifwe, nalimo pa kubala twalilundulwike pantu twalekonka ifyo twalebelenga mu Baibolo. Lelo kuti twatwalilila ukuba ne nsansa nga tuli abaicefya kabili nga tulekonka ifyo Yehova atusambilisha cila bushiku.

7. Cinshi tufwile ukulacita nga twasambilila fimo pa balembwa mu Baibolo?

⁷ Twalasambilila pali fimo ifingalenga twafilwa ukuba abaicefya ne fyo ababomfi ba kwa Lesa aba kale bacitile pa kuti batwalilile ukuba abaicefya. Pa kuba abakosa mu fya kwa Lesa tatulingile ukwishiba fye ifyo tusambilila. E ico muletontonkanya pa fyo mwingacita pa kuti mulefikonka kabili mwilashingashinga ukuficita.

8, 9. Bushe ilyashi lyalembwa mu Imilimo 14:8-15 lilanga shani ukuti umutumwa Paulo ali uwaicefya? (Moneni icikope pa ntendekelo ya cino cipande.)

⁸ Lesa afwaya “abantu balekanalekana bakapusuke  no kwishiba bwino bwino icine.” (1 Tim. 2:4) Bushe mumona shani abantu abalekanalekana abashilasambilila icine? Nangu ca kuti umutumwa Paulo alefwaya abantu mu masunagoge abaishibepo fimo pali Lesa, talebila fye ku baYuda beka. Ifyo abalepepa balesa ba bufi balecita nga baumfwa imbila nsuma fyali no kulanga nampo nga ali uwaicefya nelyo iyo.

⁹ Ku ca kumwenako, ilyo Paulo na Barnaba baile pa bulendo bwa bumishonari ubwa kubalilapo, abena Lukaonia babamwene ukuti basangukiile muli balesa babo aba bufi, e kutila Seu na Herme. Bushe Paulo na Barnaba balemona kwati filya abantu babeshibe sana ifintu fyali no kubawamina? Bushe fyali no kulenga abantu baleke ukubacusha nga fintu babacushishe mu misumba ibili iyo baileko? Bushe baletontonkanya ukuti fyali no kulenga abantu abengi bomfwe imbila nsuma? Awe! Paulo na Barnaba bwangu bwangu balepwile amalaya yabo no kutolokela mwi bumba, balebilikisha abati: “Cinshi mulecitila ifi? Na ifwe bene tuli bantu fye nga imwe.”—Imil. 14:8-15.

10. Finshi Paulo na Barnaba bacitile pa kulanga ukuti nabo bene bali fye nga bena Lukaonia?

¹⁰ Filya Paulo na Barnaba balandile ukuti nabo bene bali bantu fye tabaloseshe mu kuti imipepele yabo yali fye cimo cine ne mipepele ya balya abantu abalepepa balesa ba bufi. Na kuba, Yehova e wapeele Paulo na Barnaba umulimo wa bumishonari. (Imil. 13:2) Na kabili Paulo na Barnaba balisubilwe no mupashi wa mushilo kabili balikwete ne subilo ilisuma nga nshi! Na lyo line, balishibe ukuti abena Lukaonia nabo bene Yehova kuti abapaala nga ca kuti basumina ukukutika imbila nsuma.

11. Kuti twaba shani abaicefya nga Paulo ilyo tulebila imbila nsuma?

¹¹ Finshi tufwile ukucita pa kuti tulepashanya Paulo uwali uwaicefya? Cimo ico tatulingile ukucita kulafwaya abantu baletulumbanya pa milimo iyo Yehova atwafwa ukubomba. Bonse tufwile ukuyipusha atuti: ‘Bushe mona shani abantu abo mbilako imbila nsuma? Bushe ndasobolola abantu ukwabula no kwishiba nga fintu abantu ababa uko njikala bacita?’ Icawama ca kuti Inte sha kwa Yehova mwi sonde lyonse balabebeta ififulo babilamo imbila nsuma pa kuti bamone nga kucili abantu abengatemwa ukwishiba icine. Pa kucita ifi, inshita shimo ba Nte balasambilila indimi ne ntambi sha bantu abo abantu basuula mu bwikashi. Kwena ba Nte ababila kuli aba bantu tabalingile ukulaimona kwati balicila abo bantu. Lelo bafwile ukulafwaisha ukubeshiba bwino pa kuti beshibe ifyo bengacita pa kuti balebafika pa mutima ilyo balebasambilisha pa Bufumu.

12. Finshi Epafra alecita ifilanga ukuti alibikile amano ku ba bwananyina?

¹² Inshila na imbi iyo tulangilamo ukuti tulakonka ifyo Yehova atweba, kulapepelako abakwata “icitetekelo, ico bonse twashukila.” (2 Pet. 1:1) Ifi fine e fyo Epafra alecita. Mu Baibolo bamulumbulamo fye imiku itatu kabili umo bamulumbula ni mu makalata ayo Yehova alengele Paulo alembe. Ilyo Paulo bamukakile mu ng’anda iyo alesonkela, alembeele Abena Kristu mu Kolose ukuti Epafra ‘lyonse alepepelako sana’ aba bwananyina. (Kol. 4:12) Epafra alishibe bwino aba bwananyina kabili alebabikako sana amano. Nangu ca kuti ali ‘mufungwa munankwe’ wa kwa Paulo, alibikile amano ku fyo aba bwananyina balekabila mu fya kwa Lesa. (File. 23) Kabili alicitilepo fimo. Ifi alecita filanga ukuti tali kaitemwe. Amapepo  ayo tupepela aba bwananyina yalikwata amaka, maka maka nga tulebalumbula na mashina ilyo tulebapepelako.—2 Kor. 1:11; Yako. 5:16.

13. Finshi tulingile ukulacita pa kuti tulepashanya Epafra?

¹³ Tontonkanyeni pa ba bwananyina abo mwingalumbula amashina ilyo mulebapepelako. Bamunyinefwe na bankashi abengi balapepelako ababa mu filonganino fyabo ne ndupwa abakwata imilimo iikalamba iya kusakamana aba mu lupwa nelyo abalingile ukusala bwino ifya kucita nangu abakwete amesho. Abengi balapepelako aba bwananyina abo balumbula pa webusaiti yesu iya jw.org mu cipande citila, “Jehovah’s Witnesses Imprisoned for Their Faith.” (Kabiyeni pa jw.org, lyena tinikeni apo balemba ukuti NEWSROOM > LEGAL DEVELOPMENTS.) Na kabili kuti cawama nga tulepepelako aba bwananyina abafwilwa, abaponenwe no busanso ubukalamba nelyo abapuswike mu nkondo na balecula pa mulandu wa kuti imikalile nayafya. Cine cine kwaliba aba bwananyina abengi abo tufwile ukulapepelako abo amapepo yesu yengalenga icitetekelo cabo cakoselako. Nga tulepepelako aba bwananyina ba musango uyu ninshi tulelanga ukuti tatubika fye amano ku fyo tulefwaya fye fwe bene lelo tulabika amano na ku fyo aba bwananyina bafwaya. (Fil. 2:4) Yehova alakutika amapepo ya musango uyu.

14. Bushe Yehova alanga shani ukuti alakutika ku bantu bakwe?

¹⁴ Inshila imbi iyo tulangilamo ukuti twaliicefya, kulakutika ilyo abantu balelanda. Baibolo pali Yakobo 1:19 itila tulingile ‘ukulayanguka ukumfwa.’ Yehova alitulanga ukuti takwaba uukutika nga ena. (Ukute. 18:32; Yosh. 10:14) Natulande pa fyo twingasambilila ku lyashi ilyaba mu Ukufuma 32:11-14. (Belengeni.) Nangu ca kuti Yehova talekabila ukuti Mose amupandeko amano, alimulekele alondolola ifyo aleumfwa. Bushe kuti mwakutika ku muntu uwa kuti alalufyanya kabili kuti mwacita ifyo uyo muntu amweba? Yehova ena alatekanya ilyo alekutika ku bantu abalilila kuli ena.

15. Finshi tulingile ukucita pa kuti tulepashanya Yehova?

¹⁵ Bonse tufwile ukuyipusha atuti; ‘Nga ca kuti Yehova alaicefya no kukutika ku bantu nga filya acitile kuli Abrahamu, Rakele, Mose, Yoshua, Manoa, Eliya, na Hisekia, bushe na ine nshifwile ukulacindika aba bwananyina, ukulababikako amano, ukulakutika kuli bena no kulacita ifyo banjeba? Bushe kuli uwa bwananyina nelyo lupwa wandi uo mfwile ukubikako amano? Finshi ningile ukucitapo? Finshi nkacita pa kumwafwa?’—Ukute. 30:6; Abapi. 13:9; 1 Isha. 17:22; 2 Imila. 30:20.

16. Bushe Imfumu Davidi yacitile shani ilyo Shimei aikalifye?

¹⁶ Nga twaliicefya cilanguka ukuilama ilyo batukalifya. (Efes. 4:2) Ilyashi lyaba pali 2 Samwele 16:5-13 (Belengeni.) e lilanga ukuti ukuicefya kwaliwama. Shimei lupwa wa Mfumu Shauli alesaalula Davidi na babomfi bakwe kabili alebasukushila amabwe. Davidi aliilamine nangu ca kuti alikwete amaka ya kupwisha ubu bwafya. Cinshi calengele Davidi ailame? Kuti twaishiba icalengele nga twabebeta ifyaba mwi Lumbo lyalenga butatu.

17. Finshi fyalengele Davidi ailame, kabili kuti twacita shani pa kumupashanya?

¹⁷ Utumashiwi twa pa muulu we Lumbo lyalenga  butatu tulanga ukuti Davidi aimbile ili ilumbo ilyo “alebutuka pa mulandu wa mwana wakwe Abishalomu.” Icikomo 1 ne cikomo 2 filanda pa fyacitike ifyaba muli 2 Samwele icipandwa 16. Pa Amalumbo 3:4 paba amashiwi ayalanga ukuti Davidi alicetekele sana Yehova. Patila: “Kwi shiwi lyandi nkakuuta kuli Yehova, na o akanjasuka mu lupili lwakwe ulwa mushilo.” Na ifwe bene kuti twapepa nga batukalifya. Yehova alasuka amapepo yesu kabili alatupeela umupashi wakwe uwa mushilo uwingalenga twashipikisha. Umuntu nga amukalifya, bushe mukailama nelyo mukamubelela uluse? Bushe mwalicetekela ukutila Yehova kuti amona ubwafya mukwete kabili kuti amupaala?

18. Kuti twanonkelamo shani nga twatwalilila ukukonka ifyo Yehova atusambilisha?

¹⁸ Nga tulecita ifisuma Yehova alatupaala. E co Baibolo pa Amapinda 4:7 ilandila ukuti “amano e cikankaala”! Nangu ca kuti ukwishiba fimo e kulenga twakwata amano, ifyo tusalapo ukucita e filanga ukuti tuli ba mano, te kwishiba fye ifishinka. Nangu fye tunyelele tulalanga ukuti twalikwata amano. Utunyelele tulalanga ukuti twalikwata amano pantu tulapekanya ifya kulya fyatuko mu lusuba. (Amapi. 30:24, 25) Kristu uwaba e “mano ya kwa Lesa,” lyonse acita ifisekesha Wishi. (1 Kor. 1:24; Yoh. 8:29) Lesa alishiba ubupusano bwaba pa kusalapo ukucita icintu icisuma no kucita ico cine. Na kabili alalambula abaicefya kabili abatwalilila ukucita ifisuma. (Belengeni Mateo 7:21-23.) E ico natutwalilile ukusambilila ifya kwa Lesa pa kuti tuleba abaicefya. Kwena palapita inshita pa kuti tulecita ifisuma kabili tulingile ukutekanya, lelo nga tulecita ifi ninshi twaliicefya kabili Yehova akatupaala umuyayaya.