1. Cintu nshi icacindama ico Yesu aebelepo abasambi bakwe ilyo ashilafwa?

ILYO Yesu ali na basambi bakwe mu nshita ya bushiku ilyo ashilafwa, alumbwile ukutemwa nalimo imiku 30. Alandile mu kulungatika ukuti abasambi bakwe balingile ‘ukutemwana.’ (Yoh. 15:12, 17) Nga batemwana abantu bali no kubeshiba ukuti e basambi ba cine. (Yoh. 13:34, 35) Yesu talelanda pa kutemwa kwa cimbepa, lelo alelanda pa kutemwa kwa cine cine. Atile: “Takuli uwaba no kutemwa ukwacila pali uku, ukwa kuti umuntu atuulile abanankwe umweo wakwe. Muli banandi nga mulecita ifyo mweba.”—Yoh. 15:13, 14.

2. (a) Bushe abantu ba kwa Lesa baba shani? (b) Mepusho nshi twalayasuka muli cino cipande?

² Ifyo ababomfi ba kwa Yehova batemwana ne fyo baba abaikatana muno nshiku filenga abantu babeshiba ukuti bantu ba kwa Lesa. (1 Yoh. 3:10, 11) Ala tulatasha nga nshi pa fyo ababomfi ba kwa Yehova batemwana nangu ca kuti balipusana imitundu, indimi balanda, inkulilo kabili bekala mu fyalo ifyalekanalekana! Na lyo line, kuti twayipusha atuti: ‘Cinshi tulingile ukubela no kutemwa maka maka muno nshiku? Bushe Yehova na  Yesu batukoselesha shani? Finshi twingacita pa lwesu pa kuti tube no kutemwa “ukukuula” nga kulya Kristu akwete?’—1 Kor. 8:1.

3. Finshi ficitikila abantu muli shino “nshita ishayafya nga nshi”?

³ Pa mulandu wa kuti tulakwata “amafya ne fya kukalipwa,” abantu abengi muli shino “nshita ishayafya nga nshi,” balakwata ifingi ifibasakamika sana. (Amalu. 90:10; 2 Tim. 3:1-5) Abantu abengi nga nshi balanenuka no kunenuka. Abafwailisha batila abantu ukucila pali 800,000 balaipaya cila mwaka, kanshi kuti twatila nga papita amasekondi nalimo 40 umuntu umo alaipaya. Ica bulanda ca kuti na Bena Kristu bamo balaipaya pa mulandu na mafya bakwata.

4. Ni bani abo Baibolo yalandapo abalefwaya ukufwa?

⁴ Kale ababomfi ba kwa Lesa bamo aba cishinka balisakamikwe nga nshi ica kuti balefwaya fye ukuti bafwe. Ku ca kumwenako, pa mulandu wa kuti Yobo alekalipwa nga nshi, alandile ati: “Nakaana umweo; nshakekale no mweo umuyayaya.” (Yobo 7:16; 14:13) Yona na o tatemenwe pa fyacitike mu mulimo Yehova amupeele, e co alandile ati: “Nomba, mwe Yehova, sendeni umweo wandi, pantu ukufwa kwangwamina ukucila ukuba no mweo.” (Yona 4:3) Umbi uwalefwaya ukuti afwe ni kasesema Eliya pantu inshita imo alisakamikwe sana. Atile: “Capwa! Nomba mwe Yehova lekeni fye mfwe.” (1 Isha. 19:4) Lelo Yehova alitemenwe sana aba ababomfi bakwe kabili talefwaya bafwe. Mu cifulo ca kubasuusha pa fyo basakamikwe, Yehova alibafwile ukuleka ukutontonkanya pa kufwa kabili alibakoseleshe pa kuti batwalilile ukumubombela ne cishinka.

5. Mulandu nshi tulingile ukutemenwa aba bwananyina maka maka muno nshiku?

⁵ Kwena nangu ca kuti aba bwananyina te kuti bafwaye ukufwa, abengi balakwata amafya ayabasakamika kabili balakabila ukubakoselesha. Bamo balabacusha kabili balabapumya. Bambi balabasuusha nelyo balabamba pa ncito. Bambi nabo balanaka sana pantu balabomba amaawala ayengi nelyo balabombesha pa kuti bapwishe imilimo ukulingana ne nshita babapimina. Bamo balakwata amafya pa ng’anda ayabasakamika sana, nalimo balabasuusha ku bena mwabo abashili ba Nte. Pa mulandu na aya amafya twalandapo e lyo na mafya yambi, aba bwananyina abengi balanaka sana kabili balasakamikwa nga nshi. Ni bani bengafwa aba bwananyina abasakamikwe pa kuti batwalilile ukubombela Yehova?

6. Bushe Yehova akoselesha shani ababomfi bakwe?

⁶ Yehova alakoselesha ababomfi bakwe ilyo abalanga ukuti alibatemwa. Abena Israele aba cishinka bafwile balikoseleshiwe ilyo Yehova abebele ati: “Walicindama mu menso yandi, umoneka uwacindikwa, kabili ine nalikutemwa. . . . Witiina, pantu ndi na iwe.” (Esa. 43:4, 5) Apo muli babomfi ba kwa Yehova, mwilatwishika, alimutemwa nga nshi. * Icebo ca kwa Lesa calaya abapepa Lesa ukulingana ne fyo afwaya aciti: “Apo wa maka, akapususha. Akaanga pali iwe no kusekelela.”—Sefa. 3:16, 17.

7. Bushe Yehova alanga shani ukutemwa nga filya nyina alanga ukutemwa ku mwana? (Moneni icikope pa ntendekelo ya cino cipande.)

⁷ Yehova alilaya ababomfi bakwe ukuti akalabatungilila kabili akalabasansamusha  nangu bakwete amafya ya musango shani. Baibolo itila: “Bakamupaapila pa mbali, kabili pa makufi e po bakamulelela. Ngo muntu uo nyina alesansamusha, e fyo na ine nkalamusansamusha.” (Esa. 66:12, 13) Tontonkanyeni pa fyo umwana omfwa ukuti nacingililwa nga ali mu numa ya kwa nyina nelyo nga alemwangasha! Ifi filanga ukuti Yehova alitemwa nga nshi ababomfi bakwe aba cishinka. Mwilatwishika, Yehova alimucindamika kabili alimutemwa sana.—Yer. 31:3.

8, 9. Bushe ukutemwa uko Yesu atutemwa kuti kwatukosha shani?

⁸ Kwaliba na cimbi icilanga ukuti Lesa alitemwa Abena Kristu. Baibolo itila: Lesa “atemenwe nga nshi aba pano calo ica kuti apeele Umwana wakwe uwafyalwa eka, ukuti onse uumutetekela ekonaika lelo akabe no mweo wa muyayaya.” (Yoh. 3:16) Ala Yesu na o alilangile ukuti alitutemwa ilyo atufwilile! Na kabili ifi Yehova na Yesu batutemwa filatusansamusha! Icebo ca kwa Lesa catulaya ukuti nangu fye “bucushi,” nelyo “ubulanda” te kuti ‘fitupaatuleko ku kutemwa kwa kwa Lesa ukwaba muli Kristu.’—Rom. 8:35, 38, 39.

⁹ Nga ca kuti tuli na mesho ayalelenga tulenaka sana, tulesakamikwa sana kabili ciletukosela ukubombela Lesa, ukutemwa uko Kristu atutemwa kuti kwalenga twashipikisha. (Belengeni 2 Abena Korinti 5:14, 15.) Apo Yesu alitutemwa, kuti twaba abakosa kabili te kuti tunenuke na lintu twakwata amafya pamo nga ubusanso ubukalamba, nga baletucusha, fimo nga taficitike ukulingana ne fyo twaleenekela, nelyo nga natusakamikwa sana.

10, 11. Ni bani balingile ukulakoselesha aba bwananyina abafuupuka? Londololeni.

¹⁰ Icilonganino ni nshila imo iyo Yehova atukoseleseshamo pa mulandu wa kuti alitutemwa. Na ifwe kuti twalanga ukuti tulatasha pa fyo Yehova atutemwa nga tuletemwa aba bwananyina, nga tulebasansamusha, kabili nga tulebakoselesha ukutwalilila ukubombela Lesa. (1 Yoh. 4:19-21) Umutumwa Paulo aebele Abena Kristu ati: “Mulesansamushanya no kukuulana, nga filya fine mucita.” (1 Tes. 5:11) Kanshi bonse fye mu cilonganino kuti twapashanya Yehova na Yesu nga tulekoselesha bamunyinefwe  na bankashi kabili nga tulebasansamusha.—Belengeni Abena Roma 15:1, 2.

¹¹ Kwena aba bwananyina bamo mu cilonganino balilwala pa mulandu wa kusakamikwa sana pa nshita iitali kabili balakabila ukubondapa ku fipatala. (Luka 5:31) Baeluda na ba bwananyina bambi balishiba ukuti te badokota ba kundapa ababa na masakamika pa nshita ntali. Na lyo line, balingile ukucitapo fimo, e kutila bafwile ‘ukulasansamusha abali no bulanda, ukulakoselesha abanaka, no kulashishimisha kuli bonse.’ (1 Tes. 5:14) Abena Kristu bonse balingile ukulalangulukilako aba bwananyina, ukulabatekanishisha, no kulabasansamusha nga nabafuupuka. Bushe mulasansamusha no kukoselesha aba bwananyina? Nga twaishiba ifya kucita kuti twalabakoselesha no kulabasansamusha bwino.

12. Landeni pali nkashi uo aba bwananyina bakoseleshe pa mulandu wa kuti balimutemenwe.

¹² Bushe kuti twayafwa shani aba bwananyina abakwete amasakamika nga ca kuti natubatemwa? Nkashi umo ku Bulaya alandile ati: “Limo ndafwaya ukuipaya. Lelo aba bwananyina mu cilonganino naba balangafwa sana. Balankoselesha lyonse kabili balintemwa. Nangu ca kuti banono fye baishiba ukuti ndasakamikwa sana, aba bwananyina balangafwa lyonse. Abaupana bamo baba fye kwati bafyashi bandi. Balambikako sana amano kabili balangafwa cila nshita.” Kwena ifyo twingafwilisha abali na masakamika kuti fyapusanapusana. Lelo nga tulebakoselesha kuti balaumfwako bwino. *

13. Finshi tufwile ukucita pa kukoselesha uuli na mafya?

¹³ Mulekutika. (Yako. 1:19) Nga tulekutika ilyo aba bwananyina balelondolola amafya bakwete ninshi twalibatemwa. Nalimo kuti mwabepusha cikuuku cikuuku pa kuti mwishibe ifyo baleumfwa. Lyena kuti mwaishiba ifya kucita pa kuti mubafwe. Ilyo mulebakoselesha mulelanga na pa menso ukuti namubabikako amano. Nga ca kuti uwa bwananyina alefwaya ukumweba fyonse ifili ku mutima, mulingile ukuba abatekanya pa kuti tamumucilime. Nga namutekanya mukeshiba ifyo uwa bwananyina aleumfwa. Ifi nga e fyo mulecita uuli na masakamika akamucetekela kabili akakutika ilyo mulemukoselesha. Nga mwalanga ukuti mwalibika amano ku wa bwananyina, akasansamuka nga nshi.

14. Mulandu nshi tushilingile ukulalengulwila abali na masakamika?

¹⁴ Mwilabalengulula. Nga tulelengulula uuli na masakamika kuti twalenga asakamikilwako kabili kuti twafilwa no kumukoselesha. Baibolo itila: “Umuntu uulanda ukwabula ukutontonkanya aba kwati lupanga ululasaula, lelo ululimi lwa ba mano lulaposha.” (Amapi. 12:18) Kwena te kuti tufwaye fye ukweba abantu abali no bulanda amashiwi ‘ayengabalasaula’ ku mufulo fye. Lelo nangu fye tatwiminine pa ‘kulasaula’ umuntu, kuti aumfwa ububi sana nga twamweba amashiwi yamo. Pa kuti tulekoselesha aba bwananyina tufwile ukulabalangulukilako sana.—Mat. 7:12.

15. Ni mpapulo nshi twingabomfya pa kukoselesha abasakamikwe?

¹⁵ Mulebomfya Icebo ca kwa Lesa ilyo  mulebasansamusha. (Belengeni Abena Roma 15:4, 5.) Amalembo ya Mushilo yalatusansamusha nga nshi. Baibolo yafuma kuli “Lesa uupeela ukushipikisha no kusansamusha.” Na kabili twalikwata ne mpapulo ishingi ishilanda pali Baibolo isho twingabomfya pa kukoselesha abasakamikwe. Kuti twabomfya Icisontelelo ca Mpapulo sha Watch Tower na Icitabo ca Kwafwa Inte sha kwa Yehova Ukusanga Ifyebo. Ishi mpapulo kuti shatwafwa ukusanga ifyo Amalembo yalanda pa fyo twingacita pa kushipikisha amafya yonse ayo twingakwata. Kanshi kuti shalenga twakwata ifyebo ifyalinga ifyo twingalabomfya pa kukoselesha bwino abasakamikwe.

16. Mibele nshi tufwile ukukwata ilyo tulekoselesha uwa bwananyina uusakamikwe sana?

¹⁶ Tulingile ukuba ne cikuuku kabili abanakilila ilyo tulekoselesha uwa bwananyina. Yehova “Shifwe wa nkumbu kabili Lesa wa cisansamushi conse,” “wa luse” ku babomfi bakwe. (Belengeni 2 Abena Korinti 1:3-6; Luka 1:78; Rom. 15:13) Paulo ali ne cikuuku kabili ali uwanakilila, alembele ati: “Twali abanakilila mu kati kenu, nga filya nyina uonsha asakamana bwino abana bakwe. E ico, apo twalimutemwa sana, tatwalefwaisha fye ukumupeela imbila nsuma ya kwa Lesa epela, lelo twalefwaya ukumupeela ne myeo yesu, pantu mwaishileba abatemwikwa kuli ifwe.” (1 Tes. 2:7, 8) Nga tuli abanakilila kuti twayafwa abasakamikwe sana.

17. Finshi tufwile ukulacita pa kuti tulekoselesha bwino aba bwananyina?

¹⁷ Mwilamona kwati aba bwananyina te kuti bamukalifye. Muleibukisha ukuti aba bwananyina nabo bene tabapwililika. Nga tulemona kwati aba bwananyina te kuti batukalifye tukomfwa ububi sana ilyo bakatukalifya. (Luk. Mil. 7:21, 22) Yehova alishiba ukutila ababomfi bakwe kuti balufyanya. Nga tulemupashanya, tatwakulabika sana amano ku fyo aba bwananyina batulufyanya. (Efes. 4:2, 32) Mu cifulo ca kulabeba fye ukuti balalufyanya, tulingile ukulabatasha pa fisuma ifyo bacita. Nga tulecita ifi kuti twabakoselesha. Kuti twakoselesha aba bwananyina nga tatuli no bumbimunda ilyo tulebatasha, kabili ifi kuti fyalenga ‘balasansamuka’ ilyo balebombela Yehova. Na kabili kuti twabakoselesha nga tatulebapashanya ku ba bwananyina bambi.—Gal. 6:4.

18. Mulandu nshi tulingile ukulakoselesesha aba bwananyina?

¹⁸ Impaanga ya kwa Yehova yonse yalicindama kuli ena na kuli Yesu uwaituulile umweo wakwe nge cilubula. (Gal. 2:20) Twalitemwa nga nshi bamunyinefwe na bankashi kabili tufwaya ukulababikako sana amano. Pa kuti tulekoselesha aba bwananyina, “natulecita ifingaleta umutende kabili ifingatukuula.” (Rom. 14:19) Bonse tulafwaisha ukuba mu Paradaise umushakabe ifyakutusakamika! Tamwakabe amalwele, inkondo, imfwa, abakalacusha abanabo, abakalacusha aba mu lupwa, kabili tatwakaleumfwa ububi pa mulandu wa kuti ifyo twaleenekela taficitike. Abantu bonse bakaba abapwililika pa numa ya myaka 1000. Bonse abakacimfya ubwesho bwa kulekeleshako bakaba abana ba kwa Yehova Lesa aba pano calo. (Rom. 8:21) E co natutwalilile ukutemwana no kulakoseleshanya pa kuti bonse tukapokelele ici icilambu icisuma nga nshi.