Bushe Kuti Mwa-asuka ici Cipusho?
Mulandu nshi abena Israele balelipilila impango?
MU NSHITA balelemba Baibolo, shibwinga nelyo balupwa lwakwe balelipila impango ku lupwa lwa kwa nabwinga nga ca kuti indupwa shonse shibili shasuminishako ukuti bopane. Limo impango shaleba fipe ifili fyonse ifya mutengo, inama nelyo indalama. Inshita shimo pa kulipila impango, shibwinga alebombela ulupwa lwa mwanakashi alefwaya ukuupa, nga filya cali kuli Yakobo, uwasumine ukubombela wishi wa kwa Rakele imyaka 7 pa kuti ope Rakele. (Ukute. 29:17, 18, 20) Mulandu nshi balelipilila impango?
Uwasambilila ifya mu Baibolo Carol Meyers atile: “Impango shaleba kwati kulipila ulupwa lwa kwa nabwinga pa milimo nabwinga ali no kulabomba akanaupwa pantu aleafwilishako ulupwa mu milimo imo pamo nga ubulimi.” Na kabili, ukulipila impango nalimo kwalelenga ishi ndupwa shibili ukwikatana pantu nomba ninshi baba ulupwa lumo. E ico aba muli ishi ndupwa nga bakwata amafya baleafwana. E lyo kabili, ukulipila impango kwali bushininkisho bwa kuti umukashana alikobekelwa kabili bawishi te bali no kulamusakamana nangu ukumucingilila lelo umulume e wali no kulacita ifi.
Ukulipila impango takwalolele mu kuti umwanakashi aba kwati cipe ico bengashita nelyo ukushitisha. Icitabo ca Ancient Israel—Its Life and Institutions citila: “Ukulipila impango, nelyo icilingene ne mpango ku lupwa lwa mukashana kufwile kwalelenga icupo ca bena Israele ukulamoneka kwati kushita. Lelo cimoneka kwati umutengo [wa mpango] tabaleumona kwati mutengo wa kushita umwanakashi.”
Muno nshiku, mu fyalo fimo bacilli balakonka ulutambi lwa kulipila impango. Nga ca kuti abafyashi Abena Kristu balefwaya ukulipilisha impango, kuti balenga ‘abantu bonse baishiba ukuti ba mutembo’ nga ca kuti tabapingwile umutengo uwacilamo. (Fil. 4:5; 1 Kor. 10:32, 33) Nga bacita ifi, bakalanga ukuti ‘tabatemwa indalama,’ kabili te bafunushi. (2 Tim. 3:2) Na kabili, nga ca kuti abafyashi Abena Kristu tabalepingula umutengo wa mpango uukalamba sana, ninshi umulumendo uulefwaya ukuupa te kuti alesesesha ubwinga ku ntanshi pa kuti fye akumanishe impiya sha kulipila impango. Nelyo ukuleka bupainiya pa mulandu wa kuti afwile ukulabomba incito pa kuti akakwanishe ukusanga indalama ishingi isha mpango isho bamupingula,
Mu fyalo fimo, ubuteko e bulanda umutengo wa kulipila impango. Nga ca kuti ifi e fyo caba um calo mwikala, abafyashi Abena Kristu bafwile ukukonka amafunde ya buteko. Mulandu nshi? Pantu Icebo ca kwa Lesa ceba Abena Kristu ‘ukulanakila ubuteko’ no kulaumfwila amafunde ayashilwishanya na mafunde ya kwa Lesa.—Rom. 13:1; Imil. 5:29.