1. Finshi fimo ifyo abantu ba kwa Yehova batiina?

 NATULANDEKO pa mafya yamo ayo Inte sha kwa Yehova bamo bakwete. Ba Nestor e lyo na bena mwabo ba María balefwaya ukuya mu kubila imbila nsuma uko ababila imbila nsuma bacepa. * Pa kuti baleya uko ababila imbila nsuma bacepa, balingile ukwangusha imikalile. Nomba baletiina ukuti nalimo te kuti baleba sana ne nsansa nga ca kuti tabalekwata sana indalama isha kushitamo ifyo balekabila. Ilyo ba Biniam baishileba Inte ya kwa Yehova mu calo umo babinda umulimo wesu, balishibe ukuti bakulabacusha. Ici calengele babe no mwenso. Baleba sana no mwenso nga batontonkanya pa fyo balupwa lwabo bali no kucita nga baishiba ukuti bali ni Nte ya kwa Yehova. Ba Valérie balibasangile na kansa kabili baliculile sana ukusanga uwali no kubondapa ukwabula ukubomfya umulopa ukulingana ne fyo basuminamo. Ba Valérie baletiina ukuti nalimo kuti bafwa.

2. Mulandu nshi tulingile ukwishibila ifyo twingacita pa kuti tuleke ukuba no mwenso?

² Bushe na imwe mwalibala amumfwapo umwenso? Kwena fwe bengi twalyumfwapo. Nga tatwishibe ifyo twingacita pa kuti tuleke ukuba no mwenso, kuti calenga twalafilwa ukupingula bwino pa fintu kabili te kuti tube ifibusa sana na Yehova. Ifi e fyo Satana afwaya. Afwaya twaumfwa umwenso pa kutila twilaumfwila amafunde ya kwa Yehova, ukubikako fye ne funde lya kubila imbila nsuma. (Ukus. 12:17) Satana mubi,  munkalwe, kabili alikwata amaka. Na lyo line, kuti twaicingilila kuli Satana. Bushe kuti twaicingilila shani?

3. Cinshi cingalenga twaleka ukuba no mwenso?

³ Nga ca kuti twacetekela ukuti Yehova alitutemwa kabili aba na ifwe, Satana te kuti alenge twaba no mwenso. (Amalu. 118:6) Ku ca kumwenako, uwalembele Amalumbo 118 alikwete sana amafya. Alikwete abalwani abengi ukubikako fye na bantu abacindama (icikomo 9 na 10). Inshita shimo aleba sana na masakamika (icikomo 13). Kabili Yehova na o alimusalapwile icine cine. (icikomo 18). Te mulandu ne fyamucitikile, uwaimbile amalumbo aimbile ukuti: “Nshakatiine.” Cinshi calengele ukuti elatiina? Alishibe ukuti nangu ca kuti Yehova alimusalapwile, alimutemenwe icine cine. Ulya kemba wa malumbo alicetekele ukuti te mulandu na mafya ayo engakwata, Lesa uwaba no kutemwa ali no kulamwafwa.—Amalu. 118:29.

4. Nga ca kuti twalicetekela ukuti Lesa alitutemwa, finshi ifyo tushakaletiina?

⁴ Tulingile ukushininkisha ukuti Yehova alitutemwa. Nga twashininkisha ukuti Yehova alitutemwa tukaleka ukutiina ifintu fitatu ifyo abantu batiina. Tukaleka (1) ukutiina ukuti tatwakulapeela ulupwa lwesu ifyo lukabila, (2) ukutiina abantu, na (3) ukutiina ukufwa. Aba bwananyina abo tulandilepo mu paragrafu ya kubalilapo balilekele ukuba no mwenso pantu balishininkishe ukuti Lesa alibatemwa.

5. Cinshi icingalenga umutwe wa lupwa ukusakamana sana? (Moneni icikope icili pa nkupo.)

⁵ Umutwe wa lupwa Umwina Kristu alabika sana amano ku mulimo wa kusakamana ulupwa lwakwe. (1 Tim. 5:8) Nga ca kuti muli mutwe wa lupwa, nalimo ili kwali icikuko mwalesakamana ukutila incito kuti yapwa. Nalimo mwalesakamana ukutila kuti mwafilwa ukulapeela ulupwa lwenu ifya kulya nelyo ukubafwaila ing’anda umwa kwikala. Kabili nalimo mwalesakamana ukuti incito nga yapwa, nalimo te kuti musange imbi. Nga filya cali kuli ba Nestor na ba María abo tulandilepo kale, nalimo mwaletontonkanya ukutila te kuti mukumanishe ukukwata ifyo mwalekabila nga ca kuti mulekwata fye indalama ishinono. Satana alilenga abantu abengi ukuleka ukubombela Yehova pa mulandu wa kuti baletontonkanya nge fi twalandapo.

6. Bushe Satana afwaya twasumina cinshi pali Yehova?

⁶ Satana afwaya twasumina ukuti Yehova tatubikako amano kabili tatwafwanako ilyo tulefwaila ulupwa lwesu ifyo lulekabila. Ici kuti calenga twalafwaya ukucita icili conse pa kuti fye incito taipwile, nangu ca kuti ukucita ifyo kuti kwalenga bucibusa bwesu na Yehova bwapwa.

7. Bushe ifyo Yesu alandile filenga twashininkisha cinshi?

⁷ Yesu uwaishiba bwino Wishi ukucila ifyo ifwe bonse twamwishiba, atweba ukuti Lesa wesu ‘aleshiba ifyo tukabila na lintu fye tatulamulomba.’ (Mat. 6:8) Kabili Yesu alishiba ukuti Yehova alafwaisha ukutupeela ifyo tukabila. Apo tuli Bena Kristu, twaba mu lupwa lwa kwa Lesa. Yehova e mutwe wa lupwa twabamo. Kanshi kuti twacetekela ukuti akulacita fyonse ifyo aeba imitwe ya ndupwa ukulacita ifyo tubelenga pali 1 Timote 5:8.

8. (a) Cinshi cingalenga twaleka ukutiina ukuti tukafilwa ukupeela ulupwa lwesu ifyo lukabila? (Mateo 6:31-33) (b) Nga fintu tulemona pa cikope, kuti twapashanya shani abaupana abaleletela nkashi ifya kulya?

⁸ Nga twacetekela ukuti Yehova alitutemwa kabili alitemwa no lupwa lwesu, tatwakaletwishika ukuti akulatupeela fyonse ifyo tukabila. (Belengeni Mateo 6:31-33.) Yehova alafwaya ukutupeela ifyo tukabila pantu na kuba  alitutemwa kabili ni kapekape! Ilyo apangile isonde, tapelele fye pa kutupeela ifyo tukabila pa kuti tube no bumi. Lelo alibikilemo ne fintu ifilenga tulesekelela. (Ukute. 2:9) Nangu ca kuti inshita shimo tukwete ifinono ifyo tulekabila, twilalaba ukuti umulandu tukwatile ifyo ifinono ni co Yehova e utupeele. (Mat. 6:11) Lyonse tuleibukisha ukuti ifyo Yehova atupeela pali ino nshita fyalicindama ukucila ifyo tubulisha, kabili ku ntanshi akatupeela umweo wa muyayaya. Ba Nestor na ba María bali-imwenene ukuti aya mashiwi ya cine.—Esa. 65:21, 22.

9. Cinshi mwasambilila ku fyo ba Nestor na ba María bacitile?

⁹ Ilyo ba Nestor na ba María baleikala mu Colombia, balikwete ing’anda iisuma e lyo ne ncito iisuma. Batile: “Twalitontonkenyepo ukuti twalingile ukucefyako ifipe fimo ifyo twakwete no kulabombesha mu mulimo wa kwa Yehova. Nomba twaletiina, pantu twalemona kwati te kuti tube ne nsansa nga twacita ifi.” Cinshi calengele baleke ukuba no mwenso? Balitontonkenye pa fintu ifingi ifyo Yehova abalangilemo ukuti alibatemwa. Apo balicetekele ukuti Yehova lyonse akalabasakamana, balilekele incito balebomba iyo balefola indalama ishingi. Balishitishe ing’anda yabo kabili bakuukile kumbi uko aba kubila imbila nsuma bacepele. Bushe bomfwa shani pali ifi basalilepo ukucita? Ba Nestor batile: “Twalishininkisha ukuti amashiwi ayaba pali Mateo 6:33 ya cine. Lyonse tulakwata ifyo tukabila kabili pali ino nshita twaliba sana ne nsansa.”

10. Mulandu nshi abantu batiinina abantu banabo?

¹⁰ Ukufuma fye na kale, abantu balacusha abantu banabo. (Luk. Mil. 8:9) Ku ca kumwenako, abantu balabomfya bubi bubi amaka ya kutungulula ayo bakwata ku kucusha abantu banabo. Ifipondo filacita ubunkalwe ku bantu, abana be sukulu bamo balatuka no kucusha abo basambilila nabo. Na kabili abantu bamo balasunga aba mu lupwa lwabo buluku buluku. Ici e calenga abantu ukulatiina abantu banabo. Cinshi Satana engalenga twalafilwa ukucita pa mulandu wa kutiina abantu?

11-12. Finshi Satana engalenga twalafilwa ukucita pa mulandu wa kutiina bantu?

¹¹ Satana alafwaya sana twalatiina abantu ica kuti twaleka no kubila imbila nsuma nelyo twaleka ukucita ifyo Yehova afwaya ukuti tulecita.  Satana alalenga amabuteko ukulesha umulimo wesu no kulatucusha. (Luka 21:12; Ukus. 2:10) Muli cino calo icitungululwa na Satana, abantu abengi balasalanganya amalyashi ya bufi pa Nte sha kwa Yehova. Abantu abasumina muli aya malyashi ya bufi balatuseka nelyo fye ukutusansa. (Mat. 10:36) Bushe e muku wa kubalilapo Satana abomfyapo iyi nshila pa kulesha umulimo wa kubila imbila nsuma? Awe nakalya! Alibomfeshepo iyi nshila na ku Bena Kristu ba kubalilapo.—Imil. 5:27, 28, 40.

¹² Ukutiina ukuti amabuteko yakulatukanya ukubomba umulimo wa kubila imbila nsuma, te nshila fye yeka iyo Satana abomfya. Bamo balatiina sana nga batontonkanya pa fyo balupwa lwabo bakacita nga baba Inte ya kwa Yehova, ukucila ne fyo batiina ukubacusha ku buteko. Balitemwa sana balupwa lwabo kabili balafwaya nabo baishiba Yehova no kumutemwa. Balomfwa ububi sana nga baumfwa balupwa lwabo balelanda ifyabipa pali Lesa wa cine na pali bakapepa bakwe. Lelo inshita shimo balupwa abalebakaanya sana, balasambilila icine. Nomba kuti twacita shani nga ca kuti balupwa lwesu batukaana pa mulandu wa kuti twaba Inte ya kwa Yehova?

13. Bushe ukwishiba ukuti Yehova alitutemwa kuti kwatwafwa shani ukushipikisha nga ca kuti balupwa lwesu batukaana? (Amalumbo 27:10)

¹³ Amashiwi ayasuma ayaba pa Amalumbo 27:10 kuti yatusansamusha. (Belengeni.) Nga tuleibukisha ifyo Yehova atutemwa, te kuti tutiine ifili fyonse ifingatucitikila nangu fye ni balupwa nga batukaana. Kabili twalicetekela ukuti nga twashipikisha Yehova akatupaala. Yehova e ukatupeela fye fyonse ifyo tukabila pa kuti tube no bumi, akatwafwa ukuba aba mutende ne nsansa, kabili akalenga tukapalame sana kuli ena. Ifi ifine e fyacitikile ba Biniam abo tulandilepo.

14. Cinshi mwasambilila ku fyacitikile ba Biniam?

¹⁴ Ba Biniam balishileba Inte ya kwa Yehova nangu ca kuti balishibe ukuti ubuteko mu calo baali bwalecusha sana Inte sha kwa Yehova. Moneni ifyo ukwishiba ukuti Yehova alibatemenwe kwalengele belatiina abantu. Batile: “Ala baletucusha icine cine ukucila na pa fyo naletontonkanya. Lelo ifyo naletiina sana ukucila na pa fyo ubuteko bwaletucusha, fintu balupwa lwandi bali no kulancusha. Naletiina ukuti ifi nasalilepo ukuba Inte ya kwa Yehova fyali no kulenga batata abashali Inte ya kwa Yehova ukumfwa ububi. Kabili  balupwa lwandi tabali no kuncindika.” Na lyo line, ba Biniam balicetekele ukuti Yehova lyonse alasakamana abo atemwa. Balandile ukuti: “Naletontonkanya pa fyo Yehova aafwile aba bwananyina ukushipikisha amafya pamo nga ukukanakwata indalama, akapaatulula, e lyo ne fimfulunganya. Nalishibe ukuti nga natwalilila ukuba uwa cishinka kuli Yehova, ali no kumpaala. Ilyo banjikete imiku iingi no kuncusha, nali-imwenene na menso ifyo Yehova atwafwa nga twatwalilila aba cishinka.” Yehova aishileba Wishi wa ba Biniam, kabili abantu bakwe baishileba e bantu baba Biniam.

15. Mulandu nshi twingalandila ukuti caliba fye bwino limo ukutiina ukufwa?

¹⁵ Baibolo itila imfwa mulwani wesu. (1 Kor. 15:25, 26) Ukutontonkanya pa kufwa kulatusakamika sana, maka maka nga natulwala nelyo abo twatemwa nga e balwele. Mulandu nshi tushifwaila ukufwa? Pantu Yehova atubumbile ukuti tuleikala umuyayaya. (Luk. Mil. 3:11) Lelo inshita shimo ukutiina ukufwa kuti kwalenga twacingilila ubumi bwesu. Ku ca kumwenako, kuti kwalenga twalalya ifya kulya ifingalenga twaba no bumi ubusuma no kutukusha umubili, ukuya ku cipatala nga twalwala, e lyo no kukanalacita ifintu ifingalenga twafwa.

16. Finshi Satana afwaya tulecita ifi fwe bantu tushifwaya ukufwa?

¹⁶ Satana alishiba ukuti tulafwaya ukuba abomi. Alanda ukutila kuti twapeela fye fyonse ifyo twakwata, ukubikako fye no kuleka ukuba ifibusa na Yehova, pa kuti fye tube no bumi. (Yobo 2:4, 5) Lelo ifi Satana alanda fya bufi! Nomba apo Satana alikwata “amaka ya kulenga imfwa,” alalenga twalatiina imfwa pa kuti tuleke ukuba ifibusa na Yehova. (Heb. 2:14, 15) Inshita shimo abantu abatungululwa na Satana balatutiinya ukuti balatwipaya nga tatwaleke ukuba Inte ya kwa Yehova. Inshita shimbi kuti twalwala kabili Satana kuti afwaya ukuti tupule mu mafunde ya kwa Lesa. Badokota e lyo na balupwa lwesu abashipepa kuti balatupatikisha ukuti tusumine ukuti batubikemo umulopa, ico icingalenga twapula mu mafunde ya kwa Lesa. Nelyo umuntu umbi kuti atweba ukuti batundape ukubomfya inshila imbi iyapusana ne fyo Baibolo ilanda.

17. Ukulingana na mashiwi yaba pa Abena Roma 8:37-39, mulandu nshi tushilingile ukutiinina ukufwa?

¹⁷ Nangu ca kuti tatufwaya ukufwa, twalishiba ukuti Yehova takaleke ukututemwa nangu twafwa. (Belengeni Abena Roma 8:37-39.) Yehova alebukisha ababomfi bakwe abo atemwa nga bafwa, kabili kuli ena baba fye kwati bali no mweo. (Luka 20:37, 38) Alafwaisha ukubabuusha. (Yobo 14:15) Yehova alilipila umutengo uukalamba pa kuti ‘tukabe no mweo wa muyayaya.’ (Yoh. 3:16) Twalishiba ukuti Yehova alitutemwa sana kabili alatusakamana. Kanshi mu nshita ya kucita ifili fyonse ifingalenga bucibusa bwesu na Yehova bwapwa ilyo tulwele na lintu baletutiinya ukutila kuti batwipaya, tulingile ukushintilila pali ena ukuti atukoseleshe, atupe amano, na maka. Ifi fine e fyacitile bankashi Valérie e lyo na bena mwabo.—Amalu. 41:3.

18. Finshi mwasambilila ku fyo bankashi Valérie bacitile?

¹⁸ Ilyo bankashi Valérie bali ne myaka 35, balibasangile no bulwele bwa kansa yabipisha. Moneni ifyo ukwishiba ukuti Yehova alibatemwa kwalengele belatiina ukufwa. Batile: “Ilyo batwebele ukuti ninkwata kansa calituponeshe pa musao. Pa kuti mpusuke balingile ukundepula. Twali-ile kuli badokota abengi lelo bonse balekaana ukundepula ukwabula ukumbikamo umulopa. Nalyumfwile  umwenso, nomba apo Lesa alitweba ati tatufwile ukubikwamo umulopa, nshasumine ukumbikamo umulopa. Yehova alinanga ifyo antemwa mu bumi bwandi bonse. Kanshi na ine nalefwaya ukumulanga ifyo namutemwa. Lyonse ilyo banjeba ilyashi ilibi, nalefwaisha ukulalenga Yehova ukulasekelela no kuleka Satana aseebana. Mu kupita kwa nshita balindepwile ukwabula ukumbikamo umulopa. Nangu ca kuti ncili ndalwalilila, Yehova lyonse alatupeela ifyo tukabila. Ku ca kumwenako, pa kulongana kwa pa mpela ya mulungu ilyo bashilansanga no bulwele bwa kansa, twasambilile icipande caleti ‘Ifingatwafwa Ukuba Abashipa Nga Twaba na Mafya.’ * Ici cipande calitukoseleshe icine cine. Twalicibelengele imiku iingi. Ifipande ifyapala ifi e lyo no kulabila imbila nsuma no kulongana, fyalilenga ukuti ine na bena mwandi twilasakamana sana no kuti tulepingula bwino pa fintu.”

19. Finshi fili no kucitika nomba line?

¹⁹ Yehova alyafwa Abena Kristu mwi sonde lyonse ukushipikisha amafya kabili ici calilenga Satana afilwa ukubacimfya. (1 Pet. 5:8, 9) Na imwe bene kuti mwashipikisha amafya. Nomba line, Yehova akeba Yesu na bo akateka nabo ‘ukonaula imilimo ya kwa Satana Kaseebanya.’ (1 Yoh. 3:8) Ifi nga fyacitika, abantu ba kwa Lesa abakalamubombela pano isonde, ‘tabakatiine nangu umo kabili tapali icikabatiinya nangu cimo.’ (Esa. 54:14; Mika 4:4) Kanshi pali ino nshita ilyo ifi tafilacitika, tufwile ukwesha na maka ukuleka ukuba no mwenso.

20. Finshi ifingatwafwa ukukanaba no mwenso?

²⁰ Tufwile ukutwalilila ukucetekela ukuti Yehova alitemwa ababomfi bakwe kabili alabacingilila. Icikalenga tukacetekele ukuti Yehova alitutemwa, kutontonkanya pa fyo acingilile ababomfi bakwe aba ku kale e lyo no kulalandapo. Kabili tufwile no kulatontonkanya pa fyo Yehova atwafwile ilyo twali na mafya. Yehova nga atwafwa, tatwakaletiina!—Amalu. 34:4.