ICIPANDE CA KUSAMBILILAMO 39
Bushe Ishina Lyenu E mo Lyaba “Mwi Buuku lya Mweo”?
“Ibuuku lya kwibukisha lyatendeke ukulembwa pa ntanshi yakwe ilya baaletiina Yehova.”—MAL. 3:16.
ULWIMBO 61 Mwilabwelela Inuma, Mwe Nte!
IFYO TWALASAMBILILA *
Ukutula fye na kale Yehova alalemba amashina ya bantu mwi “buuku lya mweo” (Moneni paragrafu 1-2)
1. Ukulingana na Malaki 3:16, libuuku nshi Yehova alemba, kabili finshi alembamo?
PA MYAKA iingi Yehova alalemba ibuuku ilyacindama. Muli ili ibuuku mwalilembwa amashina ya bantu abali ne cishinka kabili lyatendekelapo ne shina lya kwa Abele uwabalilepo ukuba uwa cishinka pe sonde. * (Luka 11:50, 51) Ukutula ilya nshita, Yehova alitwalilila ukulemba amashina muli ili ibuuku, kabili pali ino nshita mwaliba amashina ayengi. Mu Baibolo ili ibuuku balita ukuti “ibuuku lya kwibukisha,” e lyo no kuti “ibuuku lya mweo.” Nomba muli cino cipande twakulaita ili ibuuku ukuti “ibuuku lya mweo.”—Belengeni Malaki 3:16; Ukus. 3:5; 17:8.
2. Ni bani balembwa mwi buuku lya mweo, kabili kuti twacita shani pa kuti na ifwe batulembemo muli ili buuku?
2 Muli ili ibuuku mwaliba amashina ya bantu abacindika sana Yehova kabili abatemwa ishina lyakwe. Aba bantu bali no kupokelela umweo wa muyayaya. Muno nshiku nga twaba sana ifibusa na Yehova Lesa pa mulandu ne lambo lya kwa Yesu Kristu, na ifwe amashina yesu kuti yalembwa mwi buuku lya mweo. (Yoh. 3:16, 36) Bonse fye tulafwaya ukulembwa muli ili ibuuku, nampo nga tusubila ukuya ku muulu nelyo ukwikala pe sonde.
3-4. (a) Bushe ishina lyesu nga e mo lyaba mwi buuku lya mweo ninshi tukapokelela umweo wa muyayaya? Londololeni. (b) Finshi twalasambililapo muli cino cipande e lyo ne cikonkelepo?
3 Bushe ici cilolele mu kuti bonse abo amashina yalembwa mwi buuku lya mweo bakapokelela umweo wa muyayaya? Amashiwi Yehova aebele Mose ayaba pa Ukufuma 32:33, e yalenga twaishiba icasuko ca ici cipusho. Yehova atile: “Uubembukile ine, e o ndefuuta mwi buuku lyandi.” Ici cilolele mu kuti na mashina ayo balemba kale mwi buuku kuti bayafuuta. Cali kwati Yehova alembele aya mashina ukubomfya pensulo. (Ukus. 3:5) Kanshi tulingile ukucitapo cimo pa kuti ishina lyesu balilembe ukubomfya inki pa kuti litwalilile ukuba mwi buuku lya mweo.
4 Ici kuti calenga twaipusha ifipusho pamo nga: Finshi Baibolo yalandapo pa bo balemba amashina yabo mwi buuku lya mweo e lyo na bo bashalemba amashina yabo? Ni lilali abo balemba mwi buuku lya mweo bakapokelela umweo wa muyayaya? Cikaba shani ku bafwile ukwabula ukusambililapo ifili fyonse pali Yehova? Bushe nabo amashina yabo yakalembwa mwi buuku lya mweo? Twala-asuka ifi fipusho muli cino cipande e lyo ne cinkonkelepo.
NI BANI BALEMBWA MWI BUUKU LYA MWEO?
5-6. (a) Nga fintu Baibolo ilanda pa Abena Filipi 4:3, ni bani bamo abalembwa mwi buuku lya mweo? (b) Ni lilali amashina yabo yakaba mwi buuku lya mweo umuyayaya?
5 Mashina ya banani ayalembwa mwi buuku lya mweo? Pa kwasuka ici cipusho twalalanda pa mabumba 5 aya bantu. Bamo ababa muli aya mabumba balilembwa mwi buuku lya mweo e lyo bambi tabalembwamo.
6 Mwi bumba lya kubalilapo mwaba bonse abo basala ukuyateka na Yesu ku muulu. Bushe pali ino nshita amashina yabo yalilembwa mwi buuku lya mweo? Ee. Ukulingana na mashina Paulo alembeele ‘ababomfi ba nankwe’ mu Filipi, amashina ya basubwa abo basala ukuyateka na Yesu ku muulu e mo yaba mwi buuku lya mweo. (Belengeni Abena Filipi 4:3.) Nomba pa kuti amashina yabo yatwalilile ukuba mwi buuku lya mweo, bafwile ukutwalilila ukuba aba cishinka. Kabili ilyo bashilafwa nelyo ilyo ubucushi bukalamba bushilatendeka, bakabafwatika icifwati ca kulekeleshako, kabili amashina yabo yakalembwa mwi buuku lya mweo umuyayaya.—Ukus. 7:3.
7. Ukulingana na Ukusokolola 7:16, 17, ni lilali amashina ya baba mwi bumba likalamba yakalembwa mwi buuku lya mweo umuyayaya?
7 Mwi bumba lyalenga bubili mwaba ababa mwi bumba likalamba ilya mpaanga shimbi. Bushe amashina yabo pali ino nshita yalilembwa mwi buuku lya mweo? Ee. Bushe amashina yabo yakatwalilila ukuba mwi buuku lya mweo pa numa ya nkondo ya Armagedone? Ee. (Ukus. 7:14) Yesu atile aba ababa kwati ni mpaanga bali no kuba “no mweo wa muyayaya.” (Mat. 25:46) Nomba abakapusuka inkondo ya Armagedone tabakabe no mweo wa muyayaya pa numa fye ya kupusuka. Amashina yabo yali no kutwalilila ukulembwa kuli pensulo mwi buuku lya mweo. Mu myaka 1,000 ilyo Yesu akalateka “akabatungulula ku tumfukumfuku twa menshi ya mweo.” Abakalaumfwila ifyo Kristu akalabatungulula kabili abo Yehova mu kulekelesha akamona ukuti ba cishinka, amashina yabo yakalembwa mwi buuku lya mweo umuyayaya.—Belengeni Ukusokolola 7:16, 17.
8. Ni bani abo amashina yashalembwa mwi buuku lya mweo, kabili finshi fikabacitikila?
8 Mwi bumba lyalenga butatu mwaba ababa kwati ni mbushi, abakonaulwa pa Armagedone. Amashina yabo tayalembwa mwi buuku lya mweo. Yesu atile: “Aba bakonaulwa umuyayaya.” (Mat. 25:46) Umutumwa Paulo na o atile: “Bakapingwilwa ukonaulwa umuyayaya.” (2 Tes. 1:9; 2 Pet. 2:9) Ifi fine e fili no kucitikila bonse ababembukila umupashi wa mushilo, nabo bene bakonaulwa umuyayaya. Aba bena tabakabuushiwe. (Mat. 12:32; Marko 3:28, 29; Heb. 6:4-6) Nomba natulandeko pa mabumba yabili aya bantu abakabuushiwa pano isonde.
ABALI NO KUBUUSHIWA
9. Ukulingana ne Imilimo 24:15, mabumba nshi yabili aya bantu abakabuushiwa pano isonde, kabili bushe aya amabumba yabili yapusana shani?
9 Baibolo ilanda pa mabumba ya bantu yabili, “abalungama na bashalungama,” abakabuukila pano isonde no kuba ne subilo lya kwikala umuyayaya. (Belengeni Imilimo 24:15.) Abalungama bantu ababombeele Yehova ne cishinka ilyo bali aba mweo. Lelo abashalungama bantu abashakwete ishuko lya kubombela Yehova ilyo bali aba mweo. Na kuba tabalecita ifyalungama. Bushe ifi abalungama na bashalungama bakabuushiwa kuti twatila amashina yabo e mo yaba mwi buuku lya mweo? Pa kuti twasuke bwino ici cipusho, lekeni tulande pe bumba limo na limo.
10. Mulandu nshi abalungama bakababuushisha, kabili mulimo nshi bamo bakabapeela ukubomba nga babuushiwa? (Moneni icipande icileti “Amepusho Ukufuma ku Babelenga” muli ino ine magazini icilelanda pa bakabuukila pano sonde.)
10 Ibumba lyalenga 4 lya bantu “abalungama.” Ilyo tabalafwa amashina yabo yalilembelwe mwi buuku lya mweo. Bushe amashina yabo baliyafuutile ilyo bafwile? Awe, pantu Yehova abamona ukuti bacili aba mweo. Yehova “te Lesa wa bafwa iyo, lelo wa ba mweo, pantu kuli ena bonse ba mweo.” (Luka 20:38) Ici cilolele mu kuti ilyo abalungama bakabuukila pe sonde, ninshi amashina yabo yalilembwa mwi buuku lya mweo. Lelo cikaba kwati bayalembela kuli pensulo. (Luka 14:14) Ukwabula no kutwishika, bamo abalungama abakabuushiwa bakaba “bacilolo mwi sonde lyonse.”—Amalu. 45:16.
11. Cinshi “abashalungama” bakakabila ukusambilila pa kuti amashina yabo yakalembwe mwi buuku lya mweo?
11 Nomba natulandeko pe bumba lyalenga 5 umwaba abashalungama. Aba abashalungama bantu abalecita ifyabipa ilyo bashilafwa pa mulandu wa kuti nalimo tabaishibe amafunde ya kwa Yehova. Kanshi amashina yabo tayalembelwe mwi buuku lya mweo. Lelo Lesa akababuusha pa kuti bakakwate ishuko lya kulembwa amashina yabo mwi buuku lya mweo. Aba abashalungama bakakabila ukusambilila ifingi. Ilyo bashilafwa bamo balecita ifyabipa icine cine kanshi bakakabila ukubasambilisha ifyo bengacita pa kuti balekonka amafunde ya kwa Yehova. Pa kuti basambilile amafunde ya kwa Lesa, Ubufumu bwa kwa Lesa buli no kutungulula umulimo wa kusambilisha uukalamba uushabala aubombwapo pano isonde.
12. (a) Ni bani bakalasambilisha abashalungama abakabuushiwa? (b) Cinshi cikacitikila abakakaana ukulacita ifyo bakalasambilila?
12 Ni bani abakalasambilisha abashalungama abakabuushiwa? Libumba likalamba e lyo na balungama abakabuushiwa. Amashina ya bashalungama yakalembwa mwi buuku lya mweo nga baba ifibusa fya kwa Yehova kabili baipeela kuli ena. Yesu Kristu e lyo na abasubwa bakalamona ilyo bali ku muulu ifyo abashalungama bakalacita pa fyo balesambilila. (Ukus. 20:4) Abakakaana ukucita ifyo balesambilila bakabonaula nampo nga baice nelyo bakalamba aba myaka 100. (Esa. 65:20) Apo Yehova na Yesu balamona ifili mu mutima tabakasuminishe umuntu nangu umo ukulacita ifyabipa mu calo cipya.—Esa. 11:9; 60:18; 65:25; Yoh. 2:25.
UKUBUKILA KU MWEO NA KU BUPINGUSHI
13-14. (a) Bushe kale twalelondolola shani amashiwi ayaba pali Yohane 5:29 ayo Yesu alandile? (b) Finshi tufwile ukwishiba pali aya amashiwi?
13 Yesu na kabili alilandile pa bakabuukila ku mweo pano isonde. Ku ca kumwenako, atile: “Inshita ileisa ilyo bonse ababa mu nshiishi bakebukishiwa kabili bakomfwa ishiwi lyakwe no kufumamo, abalecita ifisuma bakabuukila ku mweo, abalecita ifibi bakabuukila ku bupingushi.” (Yoh. 5:28, 29) Ni mwi Yesu aloseshe ilyo alandile aya amashiwi?
14 Kale twaishibe ukuti aya amashiwi Yesu alandile yalelosha ku fyo abantu abakabuushiwa bakalacita pa numa ya kubuushiwa; e kutila bamo abakabuuka bakalacita ifisuma e lyo bambi bakalacita ifyabipa. Yesu atile “abalecita ifisuma bakabuukila ku mweo” lyena “abalecita ifibi bakabuukila ku bupingushi.” Kanshi Yesu alelanda pa fisuma nelyo ifyabipa ifyo bacitile ilyo bashilafwa. Kabili ifi fine e fyo cifwile fye ukuba. Pantu takuli umuntu nangu umo uo bakasuminisha ukulacita ifyabipa mu calo cipya. Nomba ni mwi mwalola amashiwi ayo Yesu alandile aya kuti bakabuukila ku mweo na ya kuti bakabuukila ku bupingushi?
15. Ni bani bakabuukila ku mweo kabili mulandu nshi?
15 Abalungama abalecita ifisuma ilyo bashilafwa “bakabuukila ku mweo” pantu amashina yabo yalilembwa kale mwi buuku lya mweo. Ici cilepilibula ukuti ukubuushiwa ukwa “balecita ifisuma” uko balandapo pali Yohane 5:29, kumo kwine no kubuushiwa kwa “balungama” uko Baibolo yalandapo pa Imilimo 24:15. Ifi twalondolola filomfwana ne fyo Baibolo ilanda pa Abena Roma 6:7 apatila: “Umuntu nga afwa, ninshi umulandu wakwe uwa lubembu wapwa.” Ilyo abalungama bafwile, Yehova alibelele imembu shabo shonse. Lelo alebukisha ifisuma ifyo balecita ilyo bali aba mweo. (Heb. 6:10) Lelo pa kuti amashina yabo yakatwalilile ukuba mwi buuku lya mweo, bakakabila ukuba aba cishinka.
16. Bushe ‘ukubuukila ku bupingushi’ kwalola mwi?
16 Cikaba shani ku balecita ifyabipa ilyo bashilafwa? Nangu ca kuti ilyo bafwile Yehova alibelela imembu shabo, tabali ne cishinka kuli ena ilyo bali aba mweo. Kabili amashina yabo tayaba mwi buuku lya mweo. Kanshi ukubuushiwa kwa bantu “abalecita ifibi” e kubuushiwa kumo kwine ukwa “bashalungama” uko balandapo pa Imilimo 24:15. Bali no ‘kubuukila ku bupingushi.’ * Ici calola mu kuti Yesu akalamona ifyo abashalungama bakalacita ilyo bakabuushiwa. (Luka 22:30) Nga papita inshita Yesu akamona nga ca kuti nabalinga ukuti amashina yabo yalembwe mwi buuku lya mweo. Amashina yabo yakalembwa fye mwi buuku lya mweo nga ca kuti baleka ukucita ifyabipa ifyo balecita no kuipeela kuli Yehova.
17-18. Finshi ifyo bonse abakabuuka bakakabila ukulacita, kabili bushe “Ifyo balecita” ifyo balandapo pa Ukusokolola 20:12, 13 ni finshi?
17 Bonse abakabuushiwa abalungama na abashalungama bakakabila ukukonka amafunde ayakaba mu mabuuku ayapya ayakesulwa mu myaka 1,000. Umutumwa Yohane alondolwele ifyo amwene mu cimonwa ukuti: “Namwene abafwa, bashimucindikwa na bantu yaweyawe, nabeminina ku cinso ca cipuna ca bufumu, na mabuuku yapombwa yalifungulwilwe. E lyo ne buuku lyalifungulwilwe; ibuuku lya mweo. Na bafwa babapingwilile ku fyalembelwe mwi buuku ukulingana ne fyo balecita.”—Ukus. 20:12, 13.
18 Finshi “ifyo balecita” ifyo abafwa abakabuushiwa bakabapingwilapo? Bushe ni fintu balecita ilyo bashilafwa? Awe! Ibukisheni ukuti ilyo bafwile Yehova alibelele imembu shabo. Kanshi ifyo balecita ifyo balandapo pali ili lembo te filya balecita ilyo bashilafwa, lelo fintu bakalacitapo pa fyo bakalabasambilisha mu calo cipya. Kanshi na baume ba cishinka pamo nga Noa, Samwele, Davidi, na Daniele, bakakabila ukusambilila pali Yesu Kristu no kutetekela ilambo lya cilubula. Nga ca kuti aba baume aba citetekelo bakakwata ifingi ifya kusambilila, ninshi abashalungama bena fikacilanapo!
19. Finshi fikacitikila bonse abakakaana ifyo bakalabasambilisha?
19 Finshi fikacitikila bonse abakakaana ifyo bakalabasambilisha? Pa Ukusokolola 20:15 patila: “Bonse abashalembelwe mwi buuku lya mweo bapooselwe muli bemba wa mulilo.” Kanshi bakonaulwa umuyayaya. E ico nacicindama ukuti ishina lyesu balilemba mwi buuku lya mweo kabili lyaba muli ili ibuuku umuyayaya!
Munyinefwe alebomba umulimo uukalamba uukabombwa ilyo Yesu akalateka mu Myaka 1000 (Moneni paragrafu 20)
20. Mulimo nshi uukalamba ukalabombwa mu myaka 1,000 ilyo Yesu akalateka? (Moneni icikope cili pa nkupo.)
20 Mu myaka 1,000 mukacitika ifintu ifyacindama. Muli iyi myaka kukaba umulimo uukalamba uwa kusambilisha uushabala aubombwapo pano isonde. Na kabili e lyo Yesu akalamona ifyo abalungama na bashalungama bakalacita, pa kuti akeshibe nga nabalinga ukutwalilila ukwikala mu calo. (Esa. 26:9; Imil. 17:31) Bushe uyu umulimo uukalamba uwa kusambilisha ukabombwa shani? Tukasuka ico icipusho mu cipande cikonkelepo.
ULWIMBO 147 Lesa Alitulaya Umweo wa Muyayaya
^ Muli cino cipande twalasambilila ifyo twalwike mu fyo tulondolola amashiwi ayaba pe lembo lya kwa Yohane 5:28, 29. Twalasambilila umo Yesu aloseshe ilyo alandile pa ‘kubuukila ku mweo’ e lyo no ‘ukubuukila ku bupingushi.’ Kabili twalasambilila na pa bakabuukila ku mweo e lyo na abakabuukila ku bupingushi.
^ Yehova atendeke ukulemba ili ibuuku “ukufuma pa kutendeka kwa calo,” e kutila ukutendekela pa bantu abo Yehova amwene ukutila kuti balubulwa ku lubembu. (Mat. 25:34; Ukus. 17:8) Kanshi Abele e o babalilepo ukulemba mwi buuku lya mweo.
^ Kale twaishibe ukuti ishiwi lya kuti ubupingushi ilyo Yesu alandile lyalelola mu kuti ukupingula umuntu pa fyabipa ifyo acitile. Lelo cimoneka kwati ilyo Yesu alandile ishiwi lya kuti “ubupingushi,” alelosha mu kumona umuntu nga nalinga, nga filya icitabo cimo ica ciGriki icilondolola amashiwi ya mu Baibolo cilondolola ili ishiwi ukuti “ukuceeceeta ifyo muntu acita.”
