Ukutande Mbuto sha Cine ca Bufumu

“Ku lucelo tande mbuto shobe, ukufika na ku cungulo wileka kuboko kobe kutushe.”—LUKALA MILANDU 11:6.

1. Ni mu nshila nshi Abena Kristu baletanda imbuto lelo?

UBULIMI bwalicindeme mu bwikalo bwa kale ubwa baHebere. E mulandu wine Yesu, uyo ubumi bwakwe bonse aikele mu Calo Calaiwe, alebomfeshako ifya bulimi mu filangililo fyakwe. Ku ca kumwenako, apashenye ukushimikila imbila nsuma iya Bufumu bwa kwa Lesa ku kutande mbuto. (Mateo 13:1-9, 18-23; Luka 8:5-15) Ukufika na lelo, nampo nga twikala mu bwikashi bwa balimi nelyo iyo, ukutande mbuto sha ku mupashi muli iyi nshila kwaba e mulimo wacindamisha uwa Bena Kristu.

2. Umulimo wesu uwa kushimikila wacindama shani, kabili finshi fimo ifilecitwa lelo ku kuubomba?

² Lishuko likalamba ukutande cine ca mu Baibolo muli iyi nshita ya mpela. Abena Roma 10:14, 15 balondolola bwino ubucindami bwa uyu mulimo ukuti: “Lelo bakomfwa shani, apabula kabila? Lelo bakabila shani nga tabatuminwe? Ifyo calembwa, aciti, Ifyo yayemba  amakasa ya balete mbila nsuma iya fisuma!” Lelo nacicindamisha ukucila kale ukutwalilila ne mimwene isuma mu kufishapo uyu mulimo Lesa atupeela. E co Inte sha kwa Yehova shalikumwako sana mu kupanga no kwananya kwa maBaibolo ne mpapulo shafwilisha ukusambilila Baibolo mu ndimi 340. Ukupekanya ishi mpapulo kukabila ababomfi ba kuitemenwa ukucila 18,000 pa maofeshi yabo ayakalamba na pa yanono mu fyalo fyalekanalekana. Kabili mupepi na Inte amamilioni 6 balabombako umulimo wa kwananya impapulo sha Baibolo mu calo conse.

3. Finshi filepwishishiwa mu kutanda kwa mbuto sha cine ca Bufumu?

³ Fisabo nshi fyafuma muli uku kubombesha? Nga fintu cali ilyo UbuKristu bwatendeke, abengi lelo balepokelela icine. (Imilimo 2:41, 46, 47) Lelo, icacindamisha ukucila impendwa ikalamba iya bakasabankanya ba Bufumu ababatishiwe nomba caba cishinka ca kuti uku kushimikila kukalamba kusangwilako ku kushisha ishina lya kwa Yehova na ku kwebelwa kwakwe nga Lesa wa cine eka. (Mateo 6:9) Na kabili, ukwishiba Icebo ca kwa Lesa kulewamyako ubumi bwa bengi kabili kuti kwalenga bapusuka.—Imilimo 13:47.

4. Abatumwa bayangilwe ukufika ku cipimo nshi ku bantu baleshimikila?

⁴ Abatumwa balishibe ukuti imbila nsuma kuti yapususha abantu, kabili balitemenwe abo baleshimikila. Ici calyumfwika mu mashiwi ya mutumwa Paulo, ilyo alembele ukuti: “Ico twamufulukishe, twabekelwe ukumupeelapo te mbila nsuma ya kwa Lesa yeka yeka, lelo ne mitima yesu iine, pa kuti mwaishileba abatemwikwa kuli ifwe.” (1 Abena Tesalonika 2:8) Mu kulangilila ukwangwa ku bantu ukwa cine cine, Paulo na batumwa bambi balepashanya Yesu na bamalaika ba mu muulu, ababimbwamo sana muli uyu mulimo wa kupususha. Natupituluke mu milimo yacindama iyo aba babomfi ba ku muulu aba kwa Lesa bakwata mu kutande mbuto sha cine ca Bufumu, kabili natumone ifyo ica kumwenako cabo citukoselesha ukubomba umulimo wesu.

Yesu—Katanda wa Cine ca Bufumu

5. Ni mu mulimo nshi Yesu abombele ilyo ali pe sonde?

⁵ Yesu, umuntu wapwililika, alikwete amaka ya kupayanishisha abantu ba mu nshiku shakwe ifintu ifisuma ifingi ifya ku mubili. Ku ca kumwenako, nga alilungike imfundo shalubana ishingi pa lwa fya malwele, nelyo nga alilundileko ubwishibilo bwa bantunse mu fya sayansi fimbi. Lelo, ilyo atendeke fye ubutumikishi bwakwe alengele abantu ukwishiba bwino ukuti umulimo wakwe wali wa kushimikila imbila nsuma. (Luka 4:17-21) Kabili ku kupwa kwa butumikishi bwakwe, alondolwele ukuti: “Pali ici e co nafyalilwe, kabili pali ici e co naishiile pano isonde, pa kuti nkeseshimike cine ubunte.” (Yohane 18:37) E co aobelwe no kutande mbuto sha cine ca Bufumu. Ukusambilisha aba mu nshiku shakwe pa lwa kwa Lesa ne mifwaile Yakwe kwalicindeme ukucila amasomo yonse Yesu engabapeela.—Abena Roma 11:33-36.

6, 7. (a) Kukakililwako nshi ukwa kusungusha uko Yesu acitile ilyo ashilaya ku muulu, kabili ni shani fintu alefishapo kwene? (b) Imimwene ya kwa Yesu ku mulimo wa kushimikila imukuma shani pa lwenu?

⁶ Yesu aleilandapo ukuti e Katanda wa cine ca Bufumu. (Yohane 4:35-38) Asalangenye imbuto sha mbila nsuma lyonse ilyo akwata ishuko. Nangu fye ni lintu alefwa pa cimuti, abilile imbila nsuma pa lwa paradise wa pe sonde uwa ku ntanshi. (Luka 23:43) Na kabili, ukwangwako kwakwe ukukalamba ukuti imbila nsuma ibilwe takwapwilile pa mfwa yakwe pa cimuti ca kucushiwilwapo. Ilyo ashilanina ukuya ku muulu, akambishe abatumwa ukutwalilila ukutande mbuto sha cine ca Bufumu no kupanga abasambi. Lyene Yesu alaile icilayo ca kusungusha. Atile: “Moneni, ine nakulaba na imwe [inshiku shonse, NW] ukufika na pa kupwa kwa nshita.”—Mateo 28:19, 20.

⁷ Muli aya mashiwi Yesu alikakililweko ku kutungilila, ukutungulula, no kucingilila umulimo wa kushimikila imbila nsuma “inshiku shonse ukufika na pa kupwa kwa nshita.” Ukufika na ku nshiku shesu, Yesu alitwalilila  ukwangwa ku mulimo wa kubila. E Ntungulushi yesu, uwangalila umulimo wa kutanda imbuto sha cine ca Bufumu. (Mateo 23:10) Apo e Mutwe wa cilonganino ca Bwina Kristu, alishingamwa kuli Yehova pali uyu mulimo wa mwi sonde lyonse.—Abena Efese 1:22, 23; Abena Kolose 1:18.

Bamalaika Balabila Imbila Nsuma

8, 9. (a) Bamalaika balangilila shani ukuti balyangwako cine cine ku fya bantunse? (b) Ni mu nshila nshi twingasosela ukuti tuli ca kutamba kuli bamalaika?

⁸ Lintu Yehova abumbile isonde, bamalaika ‘bayawile utupundu pamo, no kuwelesha.’ (Yobo 38:4-7) Ukutula fye lilya, ifi fibumbwa fya ku muulu fyalilangilila ukuti fyalyangwa ku fya bantunse. Yehova alibabomfya mu kutwala ubupingushi bwa bulesa ku bantu. (Amalumbo 103:20) Ici caba ica cine maka maka ukukuma ku kusabankanya imbila nsuma mu nshiku shesu. Mu kusokolola apeelwe, umutumwa Yohane amwene “malaika umbi alepupuka mu kati ka muulu” uukwete “imbila nsuma ya muyayaya ya kubila ku baikala pe sonde,  na ku luko lonse no mukowa no lulimi na bantu, alesose shiwi likalamba, ati, Tiineni Lesa, no kumupeelo mucinshi, pa kuti naiise nshita ya bupingushi bwakwe.”—Ukusokolola 14:6, 7.

⁹ Baibolo ilanda pali bamalaika ukuti “mipashi ya bubomfi bwa bulesa, iyatumwa ku kupyungila abo abali no kumone pusukilo.” (AbaHebere 1:14) Ilyo bamalaika babomba mu kucincila imilimo bapeelwa, balikwata ishuko lya kutumona no mulimo wesu. Caba kwati tubomba umulimo wesu pa ca kutamba ku ba ku muulu. (1 Abena Korinti 4:9) Cintu ca kutontonkanyapo kabili ica kucincimusha ukwishiba ukuti tatulebomba fweka mu kutanda icine ca Bufumu!

Tubomba Umulimo Wesu mu Kucincila

10. Ukupanda amano kubomba ukwa pali Lukala Milandu 11:6 kuti kwabomfiwa shani ku mulimo wesu?

¹⁰ Mulandu nshi Yesu na bamalaika bayangilwa sana ku mulimo wesu? Yesu alumbwilepo umulandu umo lintu atile: “Ndetila kuli imwe, ni fyo fine kubo kusekelela pa cinso ca bamalaika ba kwa Lesa pa mubembu umo uwalapila.” (Luka 15:10) Na ifwe bene twalyangwako icine cine ku bantu. E co, tulabomba ukulingana na po twingapesha mu kutanda imbuto sha cine ca Bufumu konse konse. Amashiwi ya pali Lukala Milandu 11:6 kuti yabomfiwa ku mulimo wesu. Palya Baibolo itukonkomesha ukuti: “Ku lucelo tande mbuto shobe, ukufika na ku cungulo wileka kuboko kobe kutushe; pantu tawishibe ico cikashuka, ici napamo ici, nangu nga fyonse fibili pamo fikabe fisuma.” Ca cine ukuti pa bantu imyanda nelyo fye amakana abakaana ubukombe bwesu kuti umo e wabupokelela. Lelo nga fintu caba kuli bamalaika, tulasekelela lintu fye “umubembu umo” apokelela ubukombe bwe pusukilo.

11. Ukubomfya kwa mpapulo shashimpwa pali Baibolo kuti kwabomba shani bwino?

¹¹ Fingi fyaba mu kushimikila imbila nsuma. Cimo icakwafwa cacindama muli uyu mulimo fyebo fipulintwa ifyashimpwa pali Baibolo ifibomfiwa ne Nte sha kwa Yehova. Mu nshila shimo, ishi mpapulo shaba nge mbuto shitandwa konse konse. Tatwishiba uko impapulo shesu shingaleta ifisabo. Inshita shimo ulupapulo kuti lwapita mu bengi ukufikila kwaba uwalubelenga. Limo limo Yesu na bamalaika kuti batungulula ifintu pa kuti ici cingacitika ku kuleka abafumacumi bamwenemo. Natubebete ifyacitika fimo ifilangilila ifyo Yehova engacita ifyo tushenekele kabili ifishaiwamina ukubomfya impapulo shashiilwa abantu.

Umulimo wa kwa Lesa wa Cine

12. Magazini wa kale umo abombele shani mu kwafwa ulupwa lumo ukwishiba Yehova?

¹² Mu 1953, Robert, Lila, na bamwane bakuukile mu musumba ukalamba no kuya ku ng’anda ya kale iyaonaika iya pa farmu mu mushi wa Pennsylvania, mu United States of America. Ilyo bakuukiilemo fye, Robert apingwilepo  ukupanga umwa kusambila mwi samba lya matabo. Pa numa ya kufumyako amapulanga yanono, asangile ukuti ku numa ya cibumba, bakoswe balilongenye amapepala, ifipaapa fya walnut, ne finkolonkolo fimbi. Mulya mwine, e mwali na magazini wa The Golden Age. Robert atemenwe sana icipande calelanda pa fya kukusha abana. Alitemenwe sana pa butungulushi bwashimpwa pali Baibolo ubwaumfwika ubwali muli iyi magazini ica kuti aebele Lila ukuti bali no kuilunda ku “mipepele ya Golden Age.” Mu milungu fye inono, Inte sha kwa Yehova baishile ku mwabo, lelo Robert abebele ukuti ulupwa lwakwe lwalefwaya fye “imipepele ya Golden Age.” Inte balondolwele ukuti magazini ya The Golden Age nomba itwa Awake! Robert na Lila batendeke ukusambilila Baibolo lyonse ne Nte, kabili basukile babatishiwa. Na bo batandile imbuto sha cine mu bana babo kabili balilobolwele bwino. Lelo, ukucila na pa bantu 20 aba muli ulu lupwa, ukusanshako abana bonse 7 aba kwa Robert na Lila, babomfi babatishiwa aba kwa Yehova Lesa.

13. Cinshi calengele abaupana mu Puerto Rico ukulundulula ukufwaya kwa kusambilila Baibolo?

¹³ Nalimo imyaka 40 iyapitapo, William na Ada, abaupana aba ku Puerto Rico, tabalefwaya ukusambilila Baibolo. Lyonse lintu Inte sha kwa Yehova bakunkunsha pa cibi, aba baupana balebelama pa kuti cimoneke kwati tabali pa ng’anda. Bushiku bumo William aile uko basungila ifinkolonkolo fingashitishiwa ku kushita icintu alefwaya ku kuwamishako ing’anda. Ilyo alefumapo, amwene icitabo cakwata ilangi lya katapakatapa kabili ilya mutuntula cili mu cintu bapoosamo ifisoso. Cali citabo ca Religion, icasabankanishiwe ne Nte sha kwa Yehova mu 1940. William asendele icitabo ku ng’anda kabili alicincimwike ukubelenga pa lwa bupusano bwaba pa mipepele ya bufi ne ya cine. Ilyo Inte sha kwa Yehova baishile na kabili, William na Ada bakutike ku bukombe bwabo ne nsansa kabili batendeke no kusambilila Baibolo na bene. Ilyo papitile imyeshi balibatishiwe pa Kulongana Kukalamba Ukwa pa Kati ka Fyalo ukwa Divine Will ukwaliko mu 1958. Ukutula lilya, balyafwa abantu ukucila na pali 50 ukuba ulubali lwa bumunyina bwa Bwina Kristu.

14. Nga fintu calangililwa ku ca kukumanya, finshi impapulo shesu ishashimpwa pali Baibolo shingacita?

¹⁴ Karl ali ne myaka 11 kabili ali uwabelebensa. Kuli wene calemoneka kwati lyonse aleitwala mu mafya. Wishi, umwina Germany uwali kashimikila mwi calici lya Methodist, amusambilishe ukuti abantu ababifi balapya mu helo pa numa ya mfwa. E co Karl aletiina sana helo. Bushiku bumo mu 1917, Karl amwene ipepala lyapulintwapo fimo mu musebo no kulitoola. Ilyo alebelenga, amenso yakwe bwangu bwangu yatontele pa cipusho ca  kuti: “Helo cinshi?” Lilye pepala lyali bwite ku lyashi lya cintubwingi pali helo, ilyali no kulandwa na Basambi ba Baibolo, abaishibikwa lelo ukuti Inte sha kwa Yehova. Ilyo papitile nalimo umwaka, pa numa ya kusambilila Baibolo imiku iingi, Karl alibatishiwe, no kwisaba Umusambi wa Baibolo. Mu 1925 alitilwe ukuyabombela pa maofeshi yakalamba aya Nte sha kwa Yehova—uko acili alebombela. Uyu mulimo wa Bwina Kristu aabomba uwacila pa myaka 80 watendeke ne pepala atoolele mu musebo.

15. Cinshi Yehova engacita nga amona calinga?

¹⁵ Ca cine abantunse te kuti beshibe bwino nga ca kuti bamalaika balibombeleko mu kulungatika ne fyo babombele muli ifi fya kukumanya. Nalyo line, tatulingile ukutwishika ukuti Yesu na bamalaika balabombako mu mulimo wa kushimikila no kuti Yehova kuti atungulula ifintu ukulingana ne fyo amona calinga. Ifi fya kukumanya na fimbi ifingi ifyapalako filangilila ifyo impapulo shesu shingabomba bwino pa numa ya kushishalika.

Twaseekeshiwa Icuma

16. Finshi twingasambililako ku mashiwi ya pali 2 Abena Korinti 4:7?

¹⁶ Umutumwa Paulo alandile pa lwa “cuma . . . mu fipe fye bumba.” Ici cuma caba mulimo Lesa atupeela uwa kushimikila, kabili ifipe fye bumba bantu abo Yehova aseekesha ici cuma. Apo abo bantunse tabapwililika kabili balipelebela, Paulo asosa no kuti icifuma mu kupeelwa umulimo wa musango yu ca kuti “ukucishamo kwa maka kube kwa kwa Lesa, kabili te kuntu kwafuma kuli ifwe.” (2 Abena Korinti 4:7) Kuti twashintilila pali Yehova ukutupeela amaka yakabilwa pa kuti tupwishishishe umulimo ulipo.

17. Finshi tukakumanya ilyo tuletande mbuto sha cine ca Bufumu, kabili nangu cibe fyo mulandu nshi tulingile ukusungilila imimwene isuma?

¹⁷ Ilingi tufwile ukuipusula. Pambi kuti cakosa nelyo te kuti cituwamine ukubombela mu fifulo fimo. Kwaba ififulo fimo uko abantu abengi bamoneka nga bashayangwako nga nshi, kabili abashaba aba bucibusa. Kuti kwaba ukubombesha nga nshi mu fifulo fya musango yu ukwabula no kumona ifya kufumamo. Lelo ukubombesha kwesu kuli bwino pantu fingi fibimbilwemo. Ibukisheni, imbuto mutanda kuti shapeela abantu insansa nomba no mweo wa muyayaya ku ntanshi. Amashiwi ya pa Amalumbo 126:6 yaba aya cine aya kuti: “Uusende cipe ca mbuto, ukuya aleya no kulila; ukwisa akesa no tupundu, nasende myanshi yakwe.”

18. Kuti twayangwa shani lyonse ku butumikishi bwesu, kabili mulandu nshi tulingile ukucitile co?

¹⁸ Natushukile ishuko lyonse ilyamoneka ku kutande mbuto sha Bufumu. Shi twilalaba ukuti, nangu ca kutila ni fwe tutanda no kutapilila imbuto, Yehova e ulenga shimene. (1 Abena Korinti 3:6, 7) Lelo, nga fintu fye Yesu na bamalaika bapwishishisha umulimo wabo, Yehova enekela ifwe ukupwishishisha umulimo wesu. (2 Timote 4:5) Natuleangwa lyonse ku misambilishishe yesu, imimwene yesu, no kucincila kwesu mu butumikishi. Mulandu nshi? Paulo ayasuka ukuti: “Pa kucite fyo, ukaipususha we mwine na balekuumfwa.”—1 Timote 4:16.

Cinshi Twacisambilila?

• Ni mu nshila nshi umo umulimo wesu uwa kutanda uleletela ifisuma?

• Yesu Kristu na bamalaika bakumako shani kuli uyu mulimo wa kubila lelo?

• Mulandu nshi tulingile ukutandila sana icine ca Bufumu?

• Lintu twakumanya abantu abashayangwako nelyo abashaba aba bucibusa mu butumikishi, cinshi cilingile ukutucincisha ukutwalilila?

[Amepusho]

[Icikope pe bula 15]

Nga balimi ba mu Israele wa ku kale, Abena Kristu lelo balatanda imbuto ishingi isha cine ca Bufumu

[Icikope pe bula 16, 17]

Inte sha kwa Yehova bapanga no kusalanganya impapulo shalekanalekana ishashimpwa pali Baibolo mu ndimi 340