Mulandu Nshi Uwa Kubela Abalinga mu Fintu Twenekela?

CILATULENGA ukumfwa bwino ilyo ifyo twalesubila ne fyo twalefwaya fyacitika. Lelo, ca cine ukuti ifingi ifyo tufwaya ne fyo twenekela taficitika nga muntu tulefifwaila. Ukulengwe nsoni libili libili mu bumi kuti kwatukalifya no kulenga fye twafulilwa bambi. Umuntu wa mano alilungike ilyo atile: “Icacetekelwa icashimba cilwaliko mutima.”—Amapinda 13:12.

Finshi fimo fingalenga ukuti tulengwe nsoni? Kuti twacita shani pa kuti tulelinga fintu twenekela? Kabili ukucite fyo kuti kwatulenga shani ukumwenamo?

Ifyenekelwa ne Fifilwa Ukucitika

Apo imikalile lelo yaba fye iyabilingana, ilyo tuleesha na maka ukwendela pamo na yo, e lyo cimoneke fyo tuleshalila sana. Fingi fingafwaya tubomfye nshita yesu na maka, kabili ilyo twafilwa ukucite fyo twalefwaya, ilingi line tulaisuula. Kuti twatampa no kumfwa kwati tulelenga bambi insoni. Cynthia uwaupwa uwakwata na bana kabili uwaishiba ifyo cakosa ukukusha abana atila: “Cilakalifya nga uli myalumyalu mu kufunda abana kabili waishiba no ukuti ulefilwa ukubakansha bwino.” Stephanie umupungwe alanda pa lwa masomo yakwe ati: “Nshikwate nshita ya kucita fyonse ifyo mfwaya, kabili ico cilanenga ukubensauka.”

Ukwenekela ifyacishamo ukwabula no bwafya kuti kwalenga umo ukulafwaya fye ifisuma kabili ici cilakalifya nga nshi. Umulumendo waupa Ben, atila: “Ilyo natontonkanya pa fyo ncita, ifyo ntontonkanya, ne fyo njumfwa, lyonse ndamona kwati kuti nawamyako. Lyonse mfwaya fyonse filepwililika, kabili ici cilanenga ukubensauka, ukufulunganishiwa, no kulengwe nsoni.” Umwina Kristu umo uwaupwa Gail, asoso kuti: “Imitontonkanishishe ya kuti ifintu fyonse fifwile ukuba ifyapwililika taisanshamo icishinka ca kuti kuti kwaba no kufilwa. Fwe batontonkanye fyo tufwaya ukubomba ifya bunyina ne fya bukashi mu kupwililika. Tufwaya apo twabomba pamoneka e lyo twasansamuka, e co amaka yesu nga yaya mu menshi cilatukalifya.”

Icintu na cimbi icingalenga umuntu insoni caba kulwalilila no bukote. Ukufilwa ukwenda nge fyo cali kale e lyo no kucepelwa amaka filangilila ukupelebela kwesu no kulundako ku kukalifiwa. BaElizabeth balandilapo fye abati: “Ilyo nshilalwala, nalekalifiwa pa kufilwa ukucite fintu ifyayanguka kabili ifya cifyalilwa fye.”

Ifyo twalandapo ni fimo fimo ifingalenga umuntu insoni. Ukuyumfwa kwa ifyo nga twakulekelela kuti kwalenga no muntu ukucetekelo kuti bambi tabamupoosako na mano. E co fintu nshi fisuma twingacita ku kutwafwa ukukanabongololwa nga twalengwe nsoni ifingatwafwa no kuba abalinga mu fintu twenekela?

Ifya Kucita pa Kuba Abalinga mu Fintu Twenekela

Intanshi, ibukisheni ukuti Yehova aliba uwalinga mu fyo enekela kabili alalangulukilako. Amalumbo 103:14 yatucinkulako ukuti: “Wene aliishibe mibumbilwe yesu, aibukisho kuti tuli lukungu.” Pa kwishiba ifyo twingacita e lyo no kupelebela kwesu, Yehova enekela ukuti kuti twacita fye apapelele amaka yesu. E lyo icintu cimo atulomba ukucita caba “kwenda bufuke bufuke na Lesa [wesu].”—Mika 6:8.

Yehova na kabili atucincisha ukupepa kuli wene. (Abena Roma 12:12; 1 Abena Tesalonika  5:17) Lelo ni shani ifyo ico citwafwa? Ipepo lilalenga ukutontonkanya kwesu ukushikatala. Ipepo lya mukoosha lilangilila ukuti twalishibe fyo tulakabila ukwafwiwa, lyaba cishibilo ca bufuuke no kuicefya. Yehova alafwaisha ukwasuka amapepo yesu ukupitila mu kutupeela umupashi wakwe uwa mushilo, uwakwata ifisabo fya ukutemwa, icongwe, ubusuma, no kuiteka. (Luka 11:13; Abena Galatia 5:22, 23) Ipepo lilanashako ukusakamikwa no kufulunganishiwa. BaElizabeth batila, mwi pepo “kuti wasangamo icisansamushi icishingasangwa ukuli konse kumbi.” BaKevin basuminisha abati: “Ndapepela ukutekanya no kuti ntontonkanye bwino pa fya kucita pa bwafya bumo. Yehova tandekelesha.” Umutumwa Paulo alishibe ubucindami bwe pepo. E mulandu wine apandile amano ukuti: “Ifya kulomba fyenu fiishibikwe kuli Lesa mu kupepa no kupaapaata pamo no kutootela; no mutende wa kwa Lesa uwapulamo mu kwiluka konse, wakulalinde mitima yenu na mapange yenu muli Kristu Yesu.” (Abena Filipi 4:6, 7) Cine cine, ukulanshanya na Yehova kulabomba mu kutwafwa ukuba abalinga mu fyo twenekela pa lwesu ne fyo twenekela kuli bambi.

Lelo, mu nshita mu nshita, tulakabila ukumfwa inkosho bwangu bwangu. Icebo mu nshita iyene iya ciko cilawama sana. Ilyashi lya pa mbali na cibusa wacetekelwa uwakosoka kuti lyatwafwa ukubebeta na kabili icilelenga tulengwe nsoni nelyo iciletusakamika. (Amapinda 15:23; 17:17; 27:9) Abacaice abashomboka no kufulunganishiwa basanga ukuti ukulomba ukuti abafyashi babapandeko amano kulabafwa ukuba abalinga. Umukashana Kandi mu kutasha asuminisha ati: “Ubutungulushi bwabamo ukutemwa ubwa bafyashi bandi bwanengele ukuba uwalinga kabili uwashikatala kabili ukuba umuntu musuma.” Cine cine, ukucinkulako kwa pa Amapinda 1:8, 9 kuli ukwa pa nshita yalinga sana. Kutila: “We mwana wandi umwaume, umfwo kusalapula kwa kwa wiso, kabili wileka malango ya kwa noko; pantu fikabe mpeneno iyayemba ku mutwe obe, kabili iminyololo iya kusaamika mu mukoshi obe.”

Ififuma mu kufwaisha ukuti fyonse fibe ifyapwililika fyasupulwa muli iyi nsoselo ya kuti: “Nga ulefwaya ifintu fyonse mu bumi fyende umo iwe ulefwaila, ninshi uleiletelela fye ukufulunganishiwa.” Pa kusengauka ici, icilekabilwa kuteulula imitontonkanishishe. Ukuicefya no bufuuke—ukwishiba ukuti twalikwata umwa kupelela—ukwabula no kutwishika kukatwafwa ukuba abalinga kabili abashikatala mu fyo twenekela. Ibuuku lya Abena Roma 12:3 lyasoka fye icalinga aliti umuntu “eitontonkanishisho kucila ifyo afwile ukutontonkanya.” Ukulunda pali fyo, Abena Filipi 2:3 batukoselesha ukuba abapetama no kutunga abanensu ukuba abatucila.

Icalengele baElizabeth, abalumbwilwe ku numa ukuti babensauke cali bulwele balwele. Kuli bena, icalekabilwa ni nshita ya kumona ifintu nga fintu Yehova afimona no kusansamushiwa mu kwishiba ukuti talaba imilimo yesu. BaColin tabenda pa mulandu wa bulwele bwa kutembula balwala. Pa kubala, baleyumfwe fyo ubutumikishi bwabo napamo bwali bwa fye nga bamona ifyo balebomba kale ilyo bali abatuntulu. Basukile baleka ukutontonkanye fyo ukupitila mu kwetetula pa Malembo pamo nga 2 Abena Korinti 8:12. Ili lembo litila: “Pantu ukupimpa nga kwabako, kwasekelelwa umo umuntu akwatila, te umo ashakwatila.” BaColin batila: “Nangu ca kuti finono ningapeela, nalyo line kuti napeela, kabili ico cilasekelelwa kuli Yehova.” Pa AbaHebere 6:10, twacinkulwako ukuti: “Lesa tali uushalungama; takalabe umulimo wenu, no kutemwa uko mwalangile kwi shina lyakwe.”

Kanshi kuti twaishiba shani nampo nga fintu tuleenekela fyalilinga? Ipusheni mwe bene amuti, ‘Bushe ifyo njenekela filendelana ne fyenekela Lesa?’ Ilembo lya Abena Galatia 6:4 lilondolola ati: “Umuntu onse alinge umulimo wakwe wine, e lyo akaba na pa kutakishisha ku mwine eka, na ku mubiye iyo.” Ibukisheni, Yesu atile: “Ikoli lyandi lyalyanguka, ne cisendo candi calipepuka.” Cine cine, ifwe fwe Bena Kristu twalikwata ikoli lya kusenda, lelo “lyalyanguka” kabili ‘ilyapepuka,’ e lyo Yesu alaile no kuti nga twaishiba ifya kulisenda bwino tukasanga ukutusha.—Mateo 11:28-30.

 Ukuba Abalinga mu Fintu Twenekela Kulalambula

Kulaba ifilambu fya apo pene ne fibelelela mu kukutika ku kufunda kwa Cebo ca kwa Lesa no kukubomfya mu kuba abalinga mu fintu twenekela. Ica kubalilapo, cilawamina imibili yesu. BaJennifer, abamwenamo mu fya kucinkulako fya kwa Yehova, basumina abati: “Cilampeela amaka yafulilako no kucincimuka mu bumi.” Mu kulinga, Amapinda 4:21, 22 yatucincisha ukupeepeka ku fyebo fya kwa Yehova ku menso yesu ne mitima, “pantu fyene mweo ku bafisanga, kabili kupola ku mibili yabo yonse.”

Icilambu na cimbi caba butuntulu bwa ku muntontonkanya na mu nkuntu. BaTheresa batila: “Lintu napoosa amano ku Cebo ca kwa Lesa, nsanga ukuti lyonse insansa shandi shilafulilako.” Ca cine ukuti inshita shimo mu bumi tukalalengwe nsoni. Lelo cikatwangukila ukupitamo. Yakobo 4:8 acincisha ati: “Palameni kuli Lesa, na o alapalama kuli imwe.” Yehova na kabili alaya ukutukosha ilyo tulepita mu mafya ya mu bumi no kutupeela umutende.—Amalumbo 29:11.

Ukuba abalinga mu fintu twenekela kulatwafwa ukuba abashikatala lwa ku mupashi. Ili na lyo lipaalo. Kuti twapoosesha amano ku fyacilamo ukucindama mu bumi. (Abena Filipi 1:10) Lyene amabuyo yesu yalaba aya mano kabili ayo twingakumanisha, ne co cilaleta ubuseko ubwingi no kutulenga ukuteko mutima. Tukaba abaitemenwa sana ukuituula muli Yehova, ukwishiba ukuti akalenga ifintu fikabombe na muli fyo fikatuwamine. Petro atila: “Ipetamikeni mwi samba lya kuboko kwa maka kwa kwa Lesa, ukuti amusansabike mu nshita iyene.” (1 Petro 5:6) Cilambu nshi cingawama ukucila pa kucindikwa na Yehova?

[Ifikope pe bula 31]

Ukubelesha ukwenekela ifyalinga kuti kwatulenga ukukanabongoloka nga twafulunganishiwa no kulengwe nsoni