Bushe Nalilenga Umupashi wa Mushilo Ukuba Kaafwa Wandi?

ABASOMA ifya mipepele, ukusanshako na bantu abengi, batontonkanya ifyapusanapusana pa co umupashi wa mushilo uwa kwa Lesa waba. Lelo, ukutwishika kwa musango uyu takukabilwa. Baibolo yalondolola mu kumfwika icaba umupashi wa mushilo. Tawaba muntu, nge fyo bamo batunga, lelo waba maka yabomba ayo Lesa abomfya mu kupwishishisha imifwaile yakwe.—Amalumbo 104:30; Imilimo 2:33; 4:31; 2 Petro 1:21.

Apo umupashi wa mushilo fyalyampana sana no kupwishishiwa kwa mifwaile ya kwa Lesa, tulingile ukufwaisha ukwikala mu kumfwana na wene. Tufwile ukufwaisha ukuulenga ukuba kaafwa wesu.

Mulandu Nshi Tukabila Kaafwa?

Lintu Yesu aleenekela ukufuma pe sonde, akoseleshe abasambi bakwe ukuti: “Nkalomba kuli Tata, na o akamupo bukota [kaafwa, NW] bumbi, ukuti bwikale na imwe umuyayaya.” Na kabili atile: “Lelo ine ndemwebe ca cine cine, nati, camuwamino kuti ine nje. Pantu nga nshiile, ubukota tabwakese kuli imwe; lelo nga naya, nkabutuma kuli imwe.”—Yohane 14:16, 17; 16:7.

Yesu apeele abasambi bakwe umulimo uwakatama ukupitila mu kubakambisha ukuti: “E ico kabiyeni, kalengeni aba nko shonse ukuba abasambi, mulebabatishisha mwi shina lya kwa Tata ne lya Mwana ne lya mupashi wa mushilo: mulebasambilisha ukubaka fyonse ifyo namwebele.” (Mateo 28:19, 20) Uyu tawali mulimo wayanguka, pantu wali no kupwishishiwa te mulandu no kukaanya.—Mateo 10:22, 23.

Ukukaanya ukufuma ku nse fyali no kwendela pamo no kupusana kwa mu cilonganino. Paulo alembeele Abena Kristu mu Roma mupepi na 56 C.E. ukuti: “Nomba ndemupaapaata, mwe bamunyinane, lolekesheni abemyo kulekana ne fya kupunwisha, abakaanyo kusambilisha uko imwe mwasambilile.” (Abena Roma 16:17, 18) Iyi mibele yali no kubipilako pa numa ya mfwa ya batumwa. Paulo asokele ukuti: “Ine ninjishibo kuti nga nafumapo ine, ikesa muli imwe imimbulu ikali iishakashepo umukuni; kabili kukema aba muli imwe bene, abantu abakalalande fya kupuulula ku kukulapo abasambi babakonke.”—Imilimo 20:29, 30.

Ukwafwa kwa kwa Lesa kwalefwaikwa pa kucincintila ifi fya kucilikila. Acitile co ukupitila muli Yesu. Pa numa ya kubuushiwa kwakwe, pa bushiku bwa pa Pentekoste mu 33 C.E., abakonshi bakwe mupepi na 120 “baiswilemo umupashi wa mushilo.”—Imilimo 1:15; 2:4.

Abasambi baishibe ukuti umupashi wa mushilo uwapongolwelwe pali iyi nshita wali e kaafwa untu Yesu abalaile. Ukwabulo kutwishika pali nomba balishibe bwino ico Yesu abapeele: “Ubukota [kaafwa, NW], umupashi wa mushilo uo Tata akamutumina mwi shina lyandi, wene akamusambilisha fyonse, no kumwibulula fyonse ifyo nasosele kuli imwe.” (Yohane 14:26) Na kabili Yesu awitile ati, ‘[kaafwa, NW] umupashi wa cine.’—Yohane 15:26.

Ni shani Fintu Umupashi Waba Kaafwa?

Umupashi wali no kubomba nga kaafwa mu nshila ishingi. Ica ntanshi, Yesu alaile ukuti wali no kwibulwila abasambi ifintu ifyo abebele. Mu kulanda talelanda fye pa kubafwilisha ukulaibukisha fye amashiwi. Umupashi wali no kubafwilisha ukumfwa ubupilibulo bwashika no bucindami ubwa fintu abasambilishe. (Yohane 16:12-14) Mu kwipifya kuti twati, umupashi wali  no kutungulula abasambi bakwe ukumfwikisha bwino icine. Umutumwa Paulo pa numa alembele ukuti: “Lesa atusokolwela mu mupashi; pantu umupashi upenenga fyonse, ne fyashika fya kwa Lesa.” (1 Abena Korinti 2:10) Pa kuti abakonshi basubwa aba kwa Yesu basambilisheko bambi ukwishiba kwalungika, ukumfwikisha kwabo kwalingile ukuba ukwine kwine.

Ica cibili, Yesu asambilishe abasambi bakwe ukulapepa no kucite co inshita shonse. Nge nshita shimo tabeshibe bwino ico balingile ukupepela, umupashi wali no kubalombelako nangu ukubafwilisha. “Umupashi na o ifyo fine utwafwako mu kunaka kwesu; pantu tatwaishibo kupepe fyo tufwile ukupepa, lelo umupashi wine utupaapaatila no kuteta ukushingasoswa.”—Abena Roma 8:26.

Ica butatu, umupashi wali no kwafwilisha abasambi ba kwa Yesu ukuisosela icine ku bantu. Abasokele ukuti: “Bakamupeela ku filye, no kumufopaula mu masunagoge yabo; kabili mukatwalwa pali bakateka ne shamfumu pa mulandu wandi, ukuti mushimike ubunte pali bene na pa bena fyalo. Lelo ilintu bakamutwalako, mwisakamikilwa misosele nangu ico mukasosa; pantu mukapeelwa mu nshita ilya ine ico mukasosa. Pantu te imwe mulesosa, lelo mupashi wa kwa Shinwe e ulesosela muli imwe.”—Mateo 10:17-20.

Kabili umupashi wa mushilo wali no kwafwilisha ukwishibisha icilonganino ca Bwina Kristu no kucincisha aba mu cilonganino ukuipingwila mano mano. Natulanshanye sana pali ishi mbali shibili isha uyu mulandu no kumona ubucindami shakwata kuli ifwe ilelo.

Wali no Kubomba nge ca Kwishibilako

Pa myaka iingi abaYuda babombele ukulingana ne Funde lya kwa Mose pamo nga bantu basalwa aba kwa Lesa. Apo balikene Yesu nga Mesia, asobele ukutila bali no kukaanwa mu kwangufyanya fye. Atile: “Bushe tamwatala amubelenga mu malembo, icatila: Ilibwe ilyo bakakuula basuulile, lyene lyabo mutwe wa pa cifutu: ici e cacita Shikulu, kabili cabe ca kupapa mu menso yesu? Pa mulandu wa ici ndemweba, nati, ubufumu bwa kwa Lesa bukapokwa kuli imwe no kupeelwa ku luko ululetwale fisabo fya buko.” (Mateo 21:42, 43) Lintu icilonganino ca Bwina Kristu catendeke pa Pentekoste mu 33 C.E., abakonshi ba kwa Kristu bali ‘luko ulwaletwale fisabo fya buko.’ Ukufuma lilya ukuya na ku ntanshi, ici cilonganino cali lipitilo lya kumfwaninamo ilya kwa Lesa. Pa kwafwilisha abantu ukwishiba ukuteuluka uko asuminishe pali ilya nshita, Lesa alipeele iciishibilo icishingalubwa.

Pa Pentekoste umupashi wa mushilo walengele abasambi ukulanda mu ndimi isho bashabalile abasambilila kale, ne ci calengele abalemonako ukusunguka no kwipusha ukuti: “Kanshi tuleumfwila shani ifwe umo umo mu ndimi shesu umo twafyalilwe?” (Imilimo 2:7, 8) Amaka ya kulanda mu ndimi isho bashaishibe, pamo pene ne “fipesha amano ifingi ne fiishibilo fyalecitwa ku batumwa,” yalengele abantu mupepi na 3,000 ukwishibo kuti umupashi wa kwa Lesa icine cine walebomba.—Imilimo 2:41, 43.

Kabili, ukutwala “ifisabo fya ku mupashi”—e kuti ukutemwa, ukusekelela, umutende, ukutekanya, icongwe, ubusuma, icishinka, ukunakilila, ukuteko mutima—aba basambi ba kwa Kristu balishibikwe icine cine ukuti babomfi ba kwa Lesa. (Abena Galatia 5:22, 23) Na kuba, ukutemwa, e kwacishishemo ukwishibisha icilonganino ca Bena Kristu ba cine. Yesu asobele ukuti: “Muli ici e mo bonse bakeshibilo kuti muli basambi bandi, nga mwaba no kutemwana.”—Yohane 13:34, 35.

Aba mu cilonganino ca Bwina Kristu ica kubalilapo balipokelele ubutungulushi bwa mupashi wa mushilo uwa kwa Lesa no kushukila ukwafwa uko wabapeele. Apo Abena Kristu balishibo kuti pali nomba Lesa tabuusha abafwa no kucite fipesha amano nge fyo acitile mu mwanda wa myaka uwa kubalilapo, balaleka ifisabo fya mupashi wa kwa Lesa ukubeshibisha ukuti basambi ba cine cine aba kwa Yesu Kristu.—1 Abena Korinti 13:8.

Kaafwa mu Kupingulapo Kwesu

Baibolo yalembelwe no kwaafwa kwa mupashi wa mushilo. E co, nga twainashisha kuli Baibolo, cili kwati tulesambilishiwa no mupashi wa mushilo. (2 Timote 3:16, 17) Kuti watwafwa  mu kupingulapo mano mano. Lelo bushe tulacite co?

Ni shani pa lwa kusalapo kwesu ukwa ncito? Umupashi wa mushilo kuti watwafwilisha ukumona incito tulefwaya ukulingana ne fyo Yehova aimona. Incito yesu ilingile ukumfwana ne fishinte fya Baibolo, kabili ilingile ukutwafwilisha ukucilisha mu kukonkelela amabuyo ya teokrasi. Indalama shintu umo afola nangu ukwishibikwa nelyo ukulumbuka ukwaba mu ncito intu umo abomba te fyacindama nakalya. Icacindamisha ku ncito caba kutupeela ifikabilwa fya mu bumi no kutusuminisha inshita iyakumanina kabili ne shuko lya kubomba imilimo twapeelwa iya Bwina Kristu.

Ukufwaya ukuipakisha ubumi caba ca cifyalilwa kabili calilinga. (Lukala Milandu 2:24; 11:9) E co Umwina Kristu uwashikatala kuti afwaya ukukokoloka kwa kupembesula no kuipakisha. Lelo alingile ukusala ukukokoloka ukulangishamo ifisabo fya ku mupashi, talingile ukusalapo ukukokoloka ukwakwatamo “imilimo ya bumubili.” Paulo alondolwele ati: “Lelo imilimo ya bumubili ili pa mbilibili, ni yi, ubulalelale, ukukowela, bucilende, ukupepo tulubi, ubuloshi, ulupato, ifikansa, akalumwa, icipyu, akafindwe, akapaatulula, bucaibela, akaso, ukukolwakolwa, iciwowo, ne fyalingana ne fi.” Ukuba na ‘matutumuko, ukukalifyanya, no kukwatilana akalumwa’ na fyo fifwile ukusengaukwa.—Abena Galatia 5:16-26.

Cimo cine na mu kusale fibusa. Calibamo amano ukusale fibusa fya bumupashi, te mu kumoneka kwa ku nse nangu kufwaya abali ne fikwatwa ifingi. Ukwabulo kutwishika Davidi ali ni cibusa wa kwa Lesa, apo Lesa amulondolwele ukuti “muntu uo umutima wandi ubekelwamo.” (Imilimo 13:22, NW) Mu kukaana ukumoneka ukwa ku nse, Lesa asalile Davidi ukube mfumu mu Israele, ukulingana ne cishinte citila: “Pantu Yehova tamona ifyo umuntunse amona; pantu umuntunse amona pa menso, lelo Yehova amona mu mutima.”—1 Samwele 16:7.

Ku bengi bucibusa bwalyonaika pa mulandu wa kushimpwa fye pa mimonekele ya ku nse nelyo pa fikwatwa. Bucibusa ubwashimpwa pa fyuma fya mulesha kuti bwapwa mu kwangufyanya. (Amapinda 14:20) Icebo capuutwamo no mupashi wa kwa Lesa cilatufunda ukuti mu kusala ifibusa, tufwile ukusala ifibusa ifingatwafwa ukubombela Yehova. Cilatweba ukwangwa ku kuba abape ukucila ukupokelela pantu ukupeela kulaletako ubuseko ubukalamba. (Imilimo 20:35) Inshita ne citemwishi fyaliba pa kati ka fintu fyacilishapo mutengo ifyo twingapeele fibusa fyesu.

Ku Mwina Kristu uulefwaya uwa kuupana nankwe, Baibolo yalipeela ukufunda kwapuutwamo no mupashi. Mu mano yambi, itila: ‘Mwilalolesha fye pa menso no mubili. Mulelolesha ku makasa.’ Ukumona amakasa? Ee, mu mano ya kuti: Bushe amakasa yalabomfiwa mu kubomba umulimo wa kwa Yehova uwa kushimikila imbila nsuma, kabili bushe yaliyemba kuli Yehova? Bushe yalipekaniwa no bukombe bwa cine kabili ne mbila nsuma iya mutende? Tubelengo kuti: “Ifyo yayemba pa mpili amakasa ya kwa kabila, uulengo kuumfwe fya mutende, uubile mbila nsuma, uulengo kuumfwo kupususha, uutila ku Sione, Lesa obe aleteka.”—Esaya 52:7; Abena Efese 6:15.

Apo tuleikala mu “inshita ishayafya,” tulekabila ukwafwa mu kucita ukufwaya kwa kwa Lesa. (2 Timote 3:1) Umupashi wa mushilo uwaba ni kaafwa, walitungilile umulimo wa Bena Kristu mu mwanda wa myaka uwa kubalilapo, kabili wali kaafwa wabo. Ukusambilila Icebo ca kwa Lesa no mukoosha, icalembelwe mu kwafwilishiwa no mupashi wa mushilo, yaba e nshila imo ikalamba iyo twingalenga umupashi wa mushilo ukuba kaafwa wesu. Bushe twalicite co?

 [Icikope pe bula 23]