Ifipusho Ukufuma ku Babelenga

Kufika ku cipimo nshi umukashi wa Bwina Kristu uwa cishinka alingile ukucincintila ukulekana ilyo umulume alefwaya ukucita ico?

Ilyo abantu batendeke ukuupana, Lesa atile umulume no mukashi balingile ‘ukulambatilana’ capamo. (Ukutendeka 2:18-24) Abantu baishileba abashapwililika, icalengele ukuti mu fyupo mube amafya ayengi, lelo Lesa acili afwaya abaupana ukulambatilana capamo. Umutumwa Paulo alembele ukuti: “Lelo ndeeba abaupana (te ne, lelo ni Shikulu), nati, Umukashi te ti alekane no mulume wakwe (lelo ukulekana nga alekana nankwe, ekalilile ubushimbe, atemwa awiikishiwe ku mulume wakwe); no mulume eleka mukashi wakwe.”—1 Abena Korinti 7:10, 11.

Yalya mashiwi yalangilila ukuti pa kati ka bantu bashapwililika umo kuti afwaya ukusha umunankwe wa mu cupo. Ku ca kumwenako, Paulo atile nga ca kutila umo asalapo ukusha umunankwe wa mu cupo, lyene bonse babili ‘bekalilile ubushimbe.’ Mulandu nshi? Ca cine, umo nasha umunankwe wa mu cupo, lelo aba babili batwalilile ukuba abaupana mu menso ya kwa Lesa. Paulo alandile fi pantu Yesu abikile ifipimo fya cupo ca Bwina Kristu ilyo atile: “Onse uwaleko mukashi wakwe, no kuupa umbi, acito bucende, kano pa mulandu wa bulalelale [mu ciGriki, por·neiʹa].” (Mateo 19:9) Ca cine, umulandu fye umo uwa mu Malembo uupwisha icupo “bulalelale,” uko e kuti, bucisenene. Cilemoneke fyo ilyo Paulo alandile ifi, taletila umo pali aba baupana alikwete imibele ya bucisenene iyo, e co ilyo umulume nelyo umukashi ashile umunankwe, icupo tacapwile mu menso ya kwa Lesa nakalya.

Lyene Paulo asosele pa lwa mibele ya Mwina Kristu wa cine uwaupa ushasumina. Tontonkanyeni pa mashiwi ya kwa Paulo ayatila: “Uushatetekela nga alekana no mubiye, nalekane nankwe; uwa bwananyina umwaume atemwa umwanakashi tatekwo busha mu mulandu wa musango uyu. Awe ni mu miikalile ya mutende e mo Lesa atwitila.” (1 Abena Korinti 7:12-16) Finshi fintu umukashi wa cishinka engacita nga ca kutila umulume wakwe ushasumina amusha, kabili apampamina fye pa kufwaya ukulekana nankwe mwi funde?

Umukashi kuti alefwaisha ukwikala nankwe. Napamo acili alimutemwa, ukuba uwaibukila pa lwa nkuntu shabo, ukukumana kwabo ukwa mu cupo, no kwishiba ukuti wene na bana bakwata bonse balakabila ukwafwilishiwa mu fya ku mubili. Kabili kuti alesubila no kuti umulume wakwe inshita imo akaaluka ukuba uwasumina no kupusuka. Lelo, nga ca kutila umulume apwishishe icupo (pa mulandu wa fintu ifishaba mu malembo), lyene umukashi “nalekane nankwe,” nga fintu Paulo alembele. Ifi fine e fingacitika nga ca kutila umulume wasumina akaana ukumfwila ifyo Lesa amone cupo no kupampamina fye pa kufwaya ukuya.

Lelo nga cabe fyo, napamo umukashi kuti akabila ukuicingilila no kucingilila bana bakwe. Kuti acita shani ico? Nakalimo kuti afwaya ukusunga abana bakwe pa kutila atwalilile ukubasakamana mu kutemwa, ukubafunda imibele isuma, no kubasambilisha ukukwata icitetekelo mu fintu Baibolo isambilisha. (2 Timote 3:15) Ukulekana kuti kwabika insambu shakwe mu busanso. E co, kuti acitapo cimo pa kutila engemininwako bwino ku bulashi pa kutila acingilile insambu shakwe isha kumonana na bana no kushininkisha ukuti mulimo wa mulume wakwe ukusakamana ulupwa ali no kusha. Mu ncende shimo, umwanakashi uushilefwaya ukulekana kuti alemba pa fipepala fye funde ifilemusuminisha ukusunga abana no kubasakamana mu fya ndalama, ukwabula ukusumina ukulekana nga fintu umulume wakwe alefwaya. Lubali lumbi, ifi fine fipepala filangilila ukuti nasumina ukulekana; e co nga ca kutila umulume wakwe ali no mulandu wa bucende, e lyo umukashi alemba aya mashiwi kuti capilibula ukuti namukaana.

Abantu abengi mu bwikashi na mu cilonganino te kuti beshibe ifyafulilako, pamo nga ca kutila icupo capwile ukulingana na Malembo. Lelo ilyo ifintu tafilafika apatali, umukashi alingile ukweba kangalila wa kutangilila e lyo na eluda umbi mu cilonganino (kuti cawama ukubalembela) ifishinka. Muli iyo nshila kuti bakwata ifishinka ilyo kwaima amepusho ilyo line nelyo nga papita inshita.

Katubwelele ku mashiwi ya kwa Yesu na kabili ayatila: “Onse uwaleko mukashi wakwe, no kuupa umbi, acito bucende, kano pa mulandu wa bulalelale; no waupa uwalekwa, acito bucende.” Nga ca kutila cine cine umulume ali no mulandu wa bucisenene lelo alefwaya ukutwalilila ukuba no mukashi wakwe mu cupo, umwanakashi (uwa kaele mu  ca kumwenako ca kwa Yesu) alingile ukusalapo nga ca kuti ali no kumweleela no kutwalilila ukuba nankwe mu cupo nelyo ukumukaana. Nga afwaisha ukumweleela no kutwalilila nankwe pamo ngo mulume wakwe uwa mwi funde, takamonwe nga cisenene nakalya nga acite co.—Hosea 1:1-3; 3:1-3.

Nga ca kutila umulume wakwata imibele ya bucisenene alefwaya ukulekana, umukashi nalimo kuti acili alefwaya ukumweleela, no kwenekela ukuti nalimo kuti abwela. Cishintilile pali wene ukulingana na kampingu wakwe ne mibele, ukusalapo nga takasuminishe ifyo umulume wakwe asalilepo ukucita. Mu ncende shimo umwanakashi ushilefwaya ukulekana kuti alemba ifipepala ukulangilila ukuti ali no kusunga abana e lyo no kusakamanwa mu fya ndalama ukwabula ukulangilila ukuti nasumina ukulekana; ukulemba ifi fipepala takwakapilibule ukuti umukashi nakaana umulume iyo. Lelo, nangu cibe fyo, mu ncende shimbi umukashi ushilefwaya ukulekana kuti alemba ifipepala filelangilila ukuti nasumina ukulekana; ukucita ico kukalangilila ukuti talefwaya umulume wakwe uwa mulandu.

Lyonse fye, pa kusengauka ukukanalufyanya, kuti cawama nalyo line ku mukashi ukupeela baeluda ba mu cilonganino kalata ilelangilila inshila ilekonkwa ne fibimbilwemo. Kuti alangilila ukutila alyebele umulume wakwe ukuti alefwaisha ukumweleela no kutwalilila ukuba umukashi wakwe. Ici kuti capilibula ukuti tacali kufwaya kwakwe ukuti balekane; pantu mu cifulo ca kukaana umulume wakwe, wene aliipeleshe ukumweleela. Pa numa ya kulangilila ukuti aliipeleshe ukweleela no kutwalilila ukuba umukashi wa ulya muntu, icishinka ca kutila nalemba ifipepala filelangilila fye ifyo bali no kubomba ne fya ndalama nelyo imisungile ya bana tacilelangilila ukuti nakaana umulume wakwe. *

Ukulondolola ukuti ali uwaipeelesha ukweleela na pa numa fye ya kulekana, kulelangilila ukuti pali aba babili umulume no mukashi tapali uuli no buntungwa bwa kuupa nelyo ukuupwa. Nga ca kutila wene, uko e kuti umukashi wa kaele uwaipeeleshe ukweleela, ku ntanshi asalapo ukukaana umulume wakwe pa mulandu wa bucisenene, lyene bonse babili bali abantungwa ukuupa no kuupwa na kabili. Yesu alangilile ukuti uwa kaele pa baupana babili alikwate insambu sha kusalapo ukucita ico.—Mateo 5:32; 19:9; Luka 16:18.

[Futunoti]