Ubutungulushi Busuma Bushe Ni Kwi Twingabusanga?

BAIBOLO itila: “Ing’anda yonse yakuulwa kuli umo; lelo uwakuulile ifintu fyonse ni Lesa.” (AbaHebere 3:4; Ukusokolola 4:11) Apo Lesa wa cine, Yehova, e Kalenga wesu, “aliishibe mibumbilwe yesu.” (Amalumbo 103:14) Alishiba bwino nga nshi ukupelebela kwesu no kukabila konse. Kabili apo ni Lesa wa kutemwa, afwaya ukwikusha ifyo tufwaya. (Amalumbo 145:16; 1 Yohane 4:8) Kabili alafwaya no kuti tukwate intungulushi shisuma.

Yehova abilile muli kasesema Esaya ati: “Moneni, namupeele ukube nte ku bantu na bantu, cilongoshi kabili mushika wa bantu na bantu.” (Esaya 55:4) Inshila ya kupwishishamo ubwafya bwa kukanakwata intungulushi shisuma yaba mu kwishiba uyu Cilongoshi, nelyo Intungulushi—uwalaaswa ku Wa maka yonse umwine—no kupokelela ubutungulushi bwakwe. Kanshi uyu wine Cilongoshi kabili Mushika basobele nani? Finshi fimwishibisha ukuba intungulushi? Ni kwi engatutungulula? Cinshi tufwile ukucita pa kuti tunonkelemo mu butungulushi bwakwe?

 Intungulushi Yalaiwe Yafika

Imyaka nalimo 2,500 iyapita, malaika Gabriele amoneke kuli kasesema Daniele no kumweba ati: “Ishiba, no kushilimuka, ukutula pa kufuma kwa cebo ku kulenga Yerusalemu ukwikalwamo no kukuulwa, ukufika ku wasubwa, cilongoshi, kukaba bacinelubali cinelubali ba myaka, kabili bacinelubali amakumi mutanda na babili ba myaka; umusumba ukabwelelamo, no kukuulwo musebo ne linga ilili ne mpembwe, mu nshita sha bucushi.”—Daniele 9:25.

Malaika aleeba Daniele ulwa nshita Intungulushi yasalwa na Yehova yali no kwisa. “Uwasubwa, Cilongoshi,” nelyo Intungulushi ali no kumoneka ilyo papita imilungu 69, nelyo imyaka 483, ukutendeka ukupenda mu 455 B.C.E., ilyo icipope ca kukuula Yerusalemu cipya cipya cafumine. * (Nehemia 2:1-8) Cinshi cacitike ilyo iyi myaka yapitile? Kalemba we Landwe Luka ashimika ati: “Awe mu mwaka uwalenge kumi na isano kuli bumulopwe bwa kwa Tiberi Kaisare, ilyo Ponti Pilato ali mulashi wa ku Yudea, na Herode ali ni mfumu ya ku Galili [29 C.E.], . . . icebo ca kwa Lesa caishile kuli Yohane mwana Sekaria mu matololo; na o aile mu mpanga shonse ishashinguluka Yordani, alebilo lubatisho lwa kulapila ku kulekelelwe membu.” Pali ilya nshita, “abantu balelolela” Mesia Intungulushi. (Luka 3:1-3, 15) Nangu amabumba yaishile kuli Yohane, tali e ilya Ntungulushi.

Lyene nalimo mu October mu mwaka wa 29 C.E., Yesu wa ku Nasarete aile kuli Yohane ku kubatishiwa. Kabili Yohane ashimike ubunte, ati: “Namono Mupashi ulefuma mu muulu nge nkunda, no kwikala pali wene. Na ine wine nshamwishibe; lelo uwantumine ku kubatisha ku menshi, ulya wine atile kuli ine, Uuntu wamono Mupashi uleika no kwikalapo, wene e ulebatisha ku Mupashi wa mushilo. Na ine namona, kabili nashimiko bunte ukuti uyu e Mwana wa kwa Lesa.” (Yohane 1:32-34) Ilyo Yesu abatishiwe, asangwike Intungulushi yasubwa—e kuti Mesia nelyo Kristu.

Ca cine, “cilongoshi kabili mushika wa bantu na bantu” uwasobelwe ali ni Yesu Kristu. Kabili ilyo twabebeta imibele yakwe nga intungulushi, tuleluka bwangu ukuti ubutungulushi bwakwe bwalicila nga nshi ifikabilwa muno nshiku pa kuti umuntu abe intungulushi isuma.

Mesia—Intungulushi Isuma

Intungulushi isuma ilatungulula bwino no kwaafwa abantu abo iletungulula ukuba no bukose na mano pa kuti bengapwisha bwino amafya. Icitabo ca 21st Century Leadership: Dialogues With 100 Top Leaders catile, ‘ici calicindama kuli kateka onse uwa mu mwanda wa myaka walenga 21.’ Mwandi Yesu aleteyanya bwino bakakutika bakwe ukwishiba ifya kucita ne fintu ificitika cila bushiku! Moneni ilyashi lyakwe ilyalumbukisha, ne li Lyashi lya pa Lupili. Mwaba ukupanda mano kusuma muli Mateo ifipandwa 5 ukufika ku 7.

Ku ca kumwenako, tontonkanyeni pa kupanda amano kwa kwa Yesu ukukuma ku kuwikishanya. Atile: “E ico nga watwale ca bupe cobe pa ciipailo, no kwibukisha palya ukuti munonko ali na kantu kuli iwe, leke ca bupe cobe ku cinso ca ciipailo, kabili uye, ubale uwikishanye no mubiyo, e lyo wise no kutuule ca bupe cobe.” (Mateo 5:23, 24) Ukuitendekelako ukuwikishanya na bambi kwalicindamisha—kwalicindamisha ukucila no kubomba umulimo washila, pamo ngo kupeele ca bupe pa cipailo ca pe tempele mu Yerusalemu nge fyo Amalango ya kwa Mose yasosele. Nga tamucitile fyo, ukupepa konse te kuti kupokelelwe na Lesa. Ukufunda kwa kwa Yesu kulabomba lelo nga filya kwabombele imyaka iingi nga nshi iyapita.

Yesu kabili ayafwile abalekutika kuli wene ukukanaponena mu citeyo ca bucisenene. Abakonkomeshe ati: “Mwalyumfwa ukuti casoselwe aciti, Wilacita bucende. Lelo ine  ndemweba, nati, Onse uulolesho mwanakashi no kumufwaya, nacita nankwe ubucende mu mutima wakwe.” (Mateo 5:27, 28) Kwena uku kusoka kusuma! Mulandu nshi twingatendekela inshila ingatutwala ku kucita ubucende pa kutontonkanya pali bwene? Yesu atile mu mutima e mufuma ubulalelale no bucende. (Mateo 15:18, 19) Kuti cawama ukulindo mutima wesu.—Amapinda 4:23.

Mu Lyashi lya pa Lupili kabili mwaba ukupanda amano kusuma pa kutemwa abalwani besu, ukuba abape, ukuba abashikatala ukukuma ku fikwatwa ne fya ku mupashi, na malyashi yambi. (Mateo 5:43-47; 6:1-4, 19-21, 24-34) Yesu alangile na bantu alelandako ifya kulomba ukwaafwa kwa kwa Lesa pa kubasambilisha ifya kupepa. (Mateo 6:9-13) Mesia Intungulushi alakosha no kupekanya abakonshi bakwe pa kuti bengeshiba ifya kucita na mafya yaponena abantu bonse.

Imiku 6 mu Lyashi lyakwe ilya pa Lupili, Yesu atendekele na mashiwi ya kuti “mwalyumfwa ukuti casoselwe” nelyo aya kuti “kabili casoselwe, aciti,” lelo wene alandila mu nshila imbi, ati “lelo ndemweba, nati.” (Mateo 5:21, 22, 27, 28, 31-34, 38, 39, 43, 44) Ici cilelanga ukuti bakakutika bakwe balecita ifintu mu musango umo, ukulingana ne fishilano fya baFarise. Lelo Yesu nomba alebalanga inshila imbi—iyalelanga umwalolele Amalango ya kwa Mose. Kanshi Yesu alyalwile ifintu fimo, kabili acitile fyo mu nshila yalengele cangukile abakonshi bakwe ukusumina. Ca cine, Yesu alengele abantu ukwaluka nga nshi mu mikalile yabo, lwa ku mupashi na mu mibele. Ifi e fishibilo fya ntungulushi ya cine cine.

Icitabo cilondolola ifya kwangalila abantu cilondolola ifyo cayafya ukucita ukwaluka kwa musango yo. Citila: “Uulelenga uku kwaluka [intungulushi] afwile ukuba uulangulukilako nge ficita umuntu ubomba incito yakwafwilisha abalanda, ukuba uwiluka ngo muntu wasoma sana pali bongobongo, uwakosa nge mpalalubilo, uwa mupampamina nge mbwa beta ati bulldog, uwaicetekela ngo mutukami, kabili uwatekanya ngo mutakatifu. Kabili nangu akwate iyi mibele, te kutila ninshi akatunguluka.”

Icipande caleti “Bushe Imibele Isuma Yalicindama ku Ntungulushi?” catile: “Intungulushi shifwile ukucita ifyo shenekela abakonshi babo ukucita.” Ca cine, intungulushi isuma ilacita ifyo isosa. Ala ifi fine fye e fyo Yesu Kristu alecita! Ca cine, asambilishe abali na o ukuba abaicefya, lelo kabili alibalangile no mwalola ukuicefya ilyo asambile amakasa yabo. (Yohane 13:5-15) Tatumine fye abasambi bakwe ukubila imbila nsuma iya Bufumu bwa kwa Lesa, lelo no mwine alibombeshe muli uyu mulimo. (Mateo 4:18-25; Luka 8:1-3; 9:1-6; 10:1-24; Yohane 10:40-42) Kabili ukukuma ku kunakila ku butungulushi, Yesu aimike ica kumwenako cisuma. Atile: “Umwana te kuti acite kantu eka, kano ico amona Wishi acita.”—Yohane 5:19.

Ifyebo twalanda pa fyo Yesu asosele no kucita fyalanga bwino ukutila ni Ntungulushi isuma. Na kuba, alicila ififwaikwa fya bantunse fyonse ifya ntungulushi isuma. Yesu alipwililika. Apo alipokelela bumunshifwa pa numa ya kufwa no kubuushiwa, ekala umuyayaya. (1 Petro 3:18; Ukusokolola 1:13-18) Ni ntungulushi nshi iya buntunse iingafika pali ifi?

Cinshi Tufwile Ukucita?

Apo Mesia Intungulushi aba Imfumu ileteka iya Bufumu bwa kwa Lesa, akaletela abantunse ba cumfwila amapaalo. Ukukuma kuli ici, Amalembo yalaya ati: “Icalo cikesulamo ukwishiba Yehova, ifyo amenshi yafimba pali bemba.” (Esaya 11:9) “Abalanda bakapyaninine calo, no kuilemeno bwingi bwa mutende.” (Amalumbo 37:11) “Bakekalo muntu onse mwi samba lya mwangashi wakwe, kabili mwi samba lya mukunyu wakwe, tapakabe na wa kututumya.” (Mika 4:4) “Na Lesa umwine akaba pamo na bo: kabili akafuute filamba fyonse ku menso yabo, ne mfwa tayakabeko kabili iyo; takwakabe kabili ukuloosha nangu kukuuta nangu kucululuka; pa kuti  ifya ntanshi nafiya.”—Ukusokolola 21:3, 4.

Mu calo lelo muli ukubilisha intungulushi shisuma. Lelo Yesu Kristu aletungulula abafuuka mu calo cipya ica mutende, umo abantunse ba cumfwila bakekatana mu kupepa Yehova Lesa no kulundulukila ku kupwililika. Kanshi calicindama nga nshi ukusambilila pali Lesa wa cine ne Ntungulushi yakwe iyo alaasa no kucita umwabela uko kwishiba!—Yohane 17:3.

Inshila imo iya kulangilamo umuntu ukuti twalimucindika kumupashanya. Bushe tatufwile ukubombesha ukupashanya Intungulushi nkalamba mu lyashi lya bantunse, e kuti Yesu Kristu? Kuti twacita shani ifyo? Bushe ukupokelela ubutungulushi bwakwe kukatukuma shani? Aya mepusho na yambi yalayasukwa mu fipande fibili ifyalakonkapo.

[Futunoti]

[Icikope pe bula 4]

Daniele asobele ukwisa kwa Ntungulushi yasalwa iya kwa Lesa

[Ifikope pe bula 7]

Isambilisho lya kwa Yesu lyateyenye abantu ukwishiba ifya kucita na mafya ya mu bumi

[Icikope pe bula 7]

Yesu akatungulula abantunse ba cumfwila mu calo cipya ica mutende