Bapasta Babili Abacindike Ifyalembele Russell

MU 1891, Charles Taze Russell, uwabombele umulimo wacindamisha ku Bena Kristu ba cine abapepa Yehova, atandele ku Bulaya umuku wa kubalilapo. Ukulingana ne fyo bamo bashimika, ilyo aiminineko panono mu Pinerolo, ku Italy, Russell amonene na Profesa Daniele Rivoire, uwali pasta we bumba lya mapepo ilyo beta abena Waldo. * Nangu line Rivoire ali acili alebishanya na bena Waldo pa numa ya kuleka bupasta, atwalilile ukufwaya ukwishibilapo na fimbi kabili abelengele impapulo ishingi isho C. T. Russell alembele.

Mu 1903, Rivoire apilibwile icitabo calembele Russell ica The Divine Plan of the Ages mu lulimi lwa cina Italy kabili abomfeshe indalama shakwe pa kuti ici citabo cipulintwe. Pali iyi nshita ici citabo ninshi tacilapilibulwa mu lulimi lwa cina Italy. Mu mashiwi ya pa kutampa aya muli ici citabo, Rivoire alembele ati: “Twabika ici citabo ca cina Italy mu maboko ya kwa Shikulu. Shi nacipaale pa kuti, nangu muliko ifilubo, cikaafwe ukukusha ishina lyakwe ilyashilisha no kukoselesha abalanda ululimi lwa cina Italy ukulapepa sana. Shi imitima ya bonse ababelenga ici citabo, no kumfwikisha amano, ukwishiba na mapange yakwe no kutemwa, itashe Lesa umwine, uwalenga ici citabo ukusabankanishiwa.”

Rivoire, na kabili atendeke ukupilibula Zion’s Watchtower and Herald of Christ’s Presence mu lulimi lwa cina Italy. Iyi magazini iyatangilile Ulupungu lwa kwa Kalinda, yalefuma imo pa myeshi ine mu 1903. Nangu ca kuti Profesa Rivoire taishileba Umusambi wa Baibolo, nga fintu Inte sha kwa Yehova baleitwa, alitemenwe sana ukwananya ubukombe bwa mu Baibolo nga fintu bwalondolwelwe mu mpapulo sha Basambi ba Baibolo.

“Cali Kwati Amamba Yapona mu Menso Yandi”

Pasta wa baWaldo na umbi uwacindike sana impapulo sha kwa Russell ni Giuseppe Banchetti. Wishi kwa Giuseppe uwashiile buKatolika, amusambilishe ifisambilisho fya baWaldo. Mu 1894, Giuseppe aishileba pasta kabili atumikile mu mishi ya baWaldo mu Apulia na Abruzzi na mu fishi fya Elba na Sicily.

Icitabo ca Divine Plan of the Ages icalembele Russell casuminishiwe ukupilibulwa mu cina Italy no kusabankanishiwa mu 1905. Banchetti alembele ifyo asangile ilyo apitulwike muli ici citabo. Ifyo asangile fyalembelwe mu lupapulo lwa ciProtestanti ulwa La Rivista Cristiana ulwalefuma mu nshita mu nshita. Banchetti alembele ati: “Ifwe, [icitabo ca kwa Russell] e citulenga ukwishiba Amalembo kabili e butungulushi bwine bwine ubo Umwina Kristu engasanga nga alefwaya ukunonkelamo no kupaalwa pa kusambilila Amalembo ya Mushilo . . . Ilyo nacibelengele fye, cali kwati amamba  yapona mu menso yandi, no kuti inshila ya kuya kuli Lesa yaololokelako kabili yayanguka. Ne fingi ifyalemoneka ukuti filaipilika fyatendeke ukumfwika. Ifisambilisho ifyakosele ukumfwikisha kale fyamoneke ifyayanguka kabili ifyo wingasumina bwino bwino. Ifishaleumfwika kale fyatendeke ukumfwika. Ipange lisuma ilya kupususha icalo muli Kristu lyamoneke ilyayanguka sana kuli ine ica kuti nabilikishe nge fyacitile Umutumwa ati: “Iye, kushika kwa bucindami kabili ukwa mano kabili ukwa kwishiba ifya kwa Lesa!”—Abena Roma 11:33.

Nga fintu Remigio Cuminetti asosele mu 1925, Banchetti, “alitemenwe sana” umulimo walebomba Abasambi ba Baibolo kabili “alisumine sana” ifyo balelondolola ifisambilisho. Banchetti aliitendekeleko umwine ukwebako bambi pali ifi fisambilisho.

Ifyo Banchetti alembele fyalanga bwino bwino ukuti, nge Nte sha kwa Yehova, alisumine ukuti kukaba ukubuuka kwa pe sonde, nga fintu Amalembo yalanda. Asuminishe ifyalesambilisha Abasambi ba Baibolo ilyo alondolwele ati umwaka Yesu afwililemo walipampamikwe no kusokololwa na Lesa mu kusesema kwa kwa Daniele ukwa milungu 70. (Daniele 9:24-27) Pa miku yafulilako, kabili pa kukaana ifisambilisho fye calici lyakwe, atile Icibukisho ca mfwa ya kwa Yesu Kristu cifwile ukubako fye umuku mo cila mwaka, “pa bushiku bulya bwine ubo Icibukisho cibelapo.” (Luka 22:19, 20) Akeene icisambilisho ca kwa Darwin ica kuti ifintu fyasangwike fye, kabili asumine ukuti Abena Kristu ba cine tabafwile ukuya ku nkondo.—Esaya 2:4.

Pa nshita imo, Banchetti alelanshanya no mwaume we shina lya J. Campbell Wall pa fyalembele Russell. Pa kwasuka ukusuusha kwa kwa Wall, Banchetti atile: “Ninjishibo ukuti nga wabelenga amavolyumu 6 aya citabo ca kwa Russell, ukakwata insansa sana kabili ukantasha ukufuma ku mutima. Nshiitakisha pa fisambilisho; lelo nabelengele ifyo fitabo imyaka 11 iyapita, kabili ndatasha Lesa cila bushiku pa kumpeela ulo lubuuto ne cisansamushi ukupitila mu lupapulo ulwashimpwa pa Malembo ya Mushilo epela.”

‘Kutika, Kutika, Kutika’

Naciilanga fye ukuti aba bapasta babili abena Waldo—Daniele Rivoire na Giuseppe Banchetti—balisumine no kutasha ifyo Russell alondolwele Baibolo. Banchetti alembele ati: “Ndetila nati, pali fwe bena Evangelical, tapali nangu umo uwaishiba fyonse, nangu fye ni bapasta besu, nelyo fye abasambilisha ifya mipepele, nelyo baprofesa. Kwena, twaba na fimbi ifingi ifya kusambilila. . . . [Tufwile] . . . ukushikatala no kukutika, te kutontonkanya ukuti twalishiba fyonse, no kukaana ifyo batupeela ifya kutwafwa ukuibebeta. Lelo, tufwile ukukutika, ukukutika, ukukutika.”

Cila mwaka abantu abengi balakutika ku bukombe bwa Bufumu ubo Inte sha kwa Yehova batwala pa mayanda yabo. Abafwaya ukusambilila icine ca mu Baibolo konse kuntu bali, baleankulako ku bwite bwa kwa Yesu ubwa kuti: “Wise unkonke.”—Marko 10:17-21; Ukusokolola 22:17.

[Futunoti]

[Icikope pe bula 28]

Profesa Daniele Rivoire

[Icikope pe bula 29]

Giuseppe Banchetti

[Abatusuminishe]

Rivoire na Banchetti: La Luce, April 14, 1926