Pashanyeni Kasambilisha Mukalamba
Pashanyeni Kasambilisha Mukalamba
“E ico kabiyeni, kalengeni aba nko shonse ukuba abasambi . . . mulebasambilisha ukubaka fyonse ifyo namwebele.”—MATEO 28:19, 20.
1, 2. (a) Ni shani fintu ifwe bonse twaba bakafundisha mu nshila shapusanapusana? (b) Ukukuma ku kusambilisha, mulimo nshi waibela untu Abena Kristu bakwata?
BUSHE ni mwe bakafundisha? Ifwe bonse tuli bakafundisha mu nshila shapusanapusana. Lyonse ilyo mwalanga umuntu inshila ukuti alondoke, ilyo mwalanga umubomfi munenu ifya kubomba umulimo umo, nelyo ilyo mwalanga umwana ifya kukaka intambo sha nsapato, ninshi mulesambilisha. Ukwafwa bambi muli yo nshila kulalenga twaba ne nsansa, bushe te ifyo?
2 Pa lwa kusambilisha, Abena Kristu ba cine bakwata umulimo waibela. Twatumwa ‘ukulenga aba nko shonse ukuba abasambi, ukubasambilisha.’ (Mateo 28:19, 20) Na mu cilonganino na mo, tulakwata ishuko lya kusambilisha. Abaume bafikapo balasontwa ukubomba nga “bacemi na bakasambilisha,” ku kukuula icilonganino. (Abena Efese 4:11-13) Mu mibombele ya cila bushiku iya Bwina Kristu, abanakashi bakosoka, bali no kuba “bakasambilisha wa cisuma” ku bakashana. (Tito 2:3-5) Ifwe bonse twacincishiwa ukukoselesha abasumina banensu, kabili kuti twaumfwila uko kukonkomesha ukupitila mu kubomfya Baibolo ukukuula bambi. (1 Abena Tesalonika 5:11) Mwandi lishuko ukuba kasambilisha wa Cebo ca kwa Lesa no kwebako bambi ifya ku mupashi ifingabanonsha pa nshita yalepa!
3. Kuti twawamyako shani imisambilishishe yesu?
3 Lelo, kuti twacita shani pa kuwamyako imisambilishishe yesu? Kuti twacite fyo ukucilisha pa kupashanya Kasambilisha Mukalamba, Yesu. Bamo kuti batwishika abati, ‘Nga kuti twapashanya shani Yesu? Aali uwapwililika.’ Ca cine, te kuti tube bakasambilisha bapwililika. Lelo, te mulandu na maka yesu, kuti twabombesha ukupashanya imisambilishishe ya kwa Yesu. Lekeni tulanshanye ifyo twingabomfya inshila shakwe shine—ukwangusha, ukubomfya bwino amepusho, ukupelulula kwabamo amano, no kubomfya ifilangililo fyalinga.
Ukwangusha
4, 5. (a) Mulandu nshi ukwangusha kwabela e cintu cikalamba mu cine ca mu Baibolo? (b) Pa kwangusha ifintu tulesambilisha, mulandu nshi cacindamina ukupempwila amashiwi tulebomfya?
4 Icine ca kutendekelako ica mu Cebo ca kwa Lesa tacapikana. Yesu mwi pepo atile: “Ndemutootela, mwe Tata, . . . pa kuti mwafishile ifintu ifi ku ba mano na ba mucetekanya, no kufisokolola ku tunya.” (Mateo 11:25) Yehova alengele ubufwayo bwakwe ukusokololwa ku ba mitima ya bufumacumi kabili iyaicefya. (1 Abena Korinti 1:26-28) Kanshi ukwangusha e capulamo sana mu cine ca mu Baibolo.
5 Ilyo muletungulula isambililo lya Baibolo ilya mu ng’anda nelyo muli pa cipempu ca kubwelelamo ku balefwaya ukusambilila, kuti mwayangusha shani pa kusambilisha? Cisuma, cinshi twasambilile kuli Kasambilisha Mukalamba? Pa kuti abantu abengi abali “abashasambilila kabili batuutu” bomfwikishe, Yesu alelanda ululimi lwayanguka ulo bengomfwa. (Imilimo 4:13) Kanshi pa kwangusha ifintu tulesambilisha, ica kubalilapo kano twapempwila amashiwi tulebomfya. Tatulekabila ukubomfya insoso nelyo imilandile yapulama pa kuti abantu bashininwe ku Cebo ca kwa Lesa. “Ukupulama kwa cebo” ukwa musango yo kuti kwatiinya abantu, maka maka balya abashafika patali mu masomo nelyo abashalamuka. (1 Abena Korinti 2:1, 2) Ica kumwenako ca kwa Yesu cilanga ukuti amashiwi yayanguka ayasalululwa bwino kuti yalenga abantu ukumfwikisha icine.
6. Cinshi twingacita pa kukanafushisha umusambi wa Baibolo ifyebo?
6 Pa kwangusha ifintu pa kusambilisha, tatufwile no kufushisha umusambi wa Baibolo ifyebo. Yesu alelangulukilako abasambi bakwe pa kupelebela kwabo. (Yohane 16:12) Na ifwe bene tufwile ukulangulukilako umusambi. Ku ca kumwenako, pa kutungulula isambililo mu citabo ca Ukwishiba Uko Kutungulula ku Mweo wa Muyayaya, tatulekabila ukulondolola icishinka cashika conse. * Kabili tacalinga ukupitamo fye ulubilo mu fyebo, kwati ukupwisha ifyebo fyalingilwa kabela e cacindama. Lelo, cisuma ukuleka ukukabila kwa musambi na maka yakwe e fyo fipime umusenselo we sambililo. Ubuyo bwesu bwa kwafwa umusambi ukuba umusambi wa kwa Kristu kabili kapepa wa kwa Yehova. Tulingile ukupoosa inshita yonse iingafwaikwa ku kwafwa umusambi uulefwaya ukwishibe cine ukumfwikisha ifyo alesambilila. Ico, kuti calenga icine camufika pa mutima no kumucincisha ukubombelapo.—Abena Roma 12:2.
7. Mitubululo nshi ingatwafwa ukwangusha pa kusambilisha ilyo tulelanda amalyashi ku cilonganino?
7 Ilyo tulelanda amalyashi ku cilonganino, maka maka nga muli na bapya mwi bumba, kuti twacita shani pa kuti tulande “insoso iingomfwika?” (1 Abena Korinti 14:9) Moneni imitubululo itatu iingamwafwa. Iya kubalilapo, londololeni amashiwi mulebomfya nga tayaishibikwa. Ukumfwikisha twaumfwikisha Icebo ca kwa Lesa kwalenga twakwata amashiwi yamo ayaibela. Nga twabomfya amashiwi pamo nga “umusha wa cishinka kabili uwashilimuka,” “impaanga shimbi,” na “Babele Mukalamba,” napamo tufwile ukulondolola mu mashiwi yayanguka pa kuti cumfwike umo twalosha. Iya bubili, sengaukeni ukufusha amashiwi. Amashiwi nga yafula, no kupikanya pa kulondolola, kuti fyalenga ibumba lyaleka ukukutika. Pa kuti ubulondoloshi bumfwike kano mwafumyamo amashiwi ne nsoso shishilekabilwa. Iya butatu, te kwesha ukulanda ifingi sana. Nga tulesapika, kuti pambi twasanga ifishinka ifisuma sana ifingi. Lelo cisuma ukuteyanya ifyebo mu fishinka fikalamba ifya kupenda fye, ukubomfya fye ifyebo ifileafwa ukushininkisha ifyo fishinka kabili ifyo mwingalanda fyaumfwika mu nshita mupeelwe.
Ukubomfya Bwino Amepusho
8, 9. Kuti twasala shani amepusho ayengakuma mwine ng’anda? Peeleni ifya kumwenako.
8 Ibukisheni ukuti Yesu ali uwalamuka sana mu kubomfya amepusho ku kulenga abasambi bakwe basose ifili mu mitima no kucincimusha no kukansha imitontonkanishishe yabo. Yesu mu kunakilila afikile pa mitima yabo no kuicincisha ukubomfya amepusho. (Mateo 16:13, 15; Yohane 11:26) Kuti twabomfya shani bwino amepusho, nge fyacitile Yesu?
9 Ilyo tuleshimikila ku ng’anda ne ng’anda, kuti twabomfya amepusho ku kulenga abantu ukufwaya ukumfwa, ukwisula inshila ya kuti tulande na bo pa Bufumu bwa kwa Lesa. Kuti twasanga shani amepusho ayengakuma mwine ng’anda? Mulelolekesha. Ilyo mulepalama pa ng’anda imo, moneni ifishingulwikeko. Bushe mu lubansa muli ifya kwangasha abana, ukulangilila ukuti paba abana pa ng’anda? Nga ni fyo, kuti twaipusha atuti, ‘Bushe mwalitontonkanyapo ifyo icalo cikaba ilyo abana benu bakakula?’ (Amalumbo 37:10, 11) Bushe ku ciibi kwaba ifya kukomenako fya maka, nelyo cimo ica kutiinya abapupu? Kuti twaipusha ati: ‘Bushe mutontonkanya ukuti kukaba inshita ilyo imwe na ine tatwakomfwe umwenso ukwikala mu mayanda yesu e lyo no kwenda mu musebo?’ (Mika 4:3, 4) Bushe kuli ifilelanga ukuti pa ng’anda paliba uwalemana? Kuti twaipusha ati: ‘Bushe kukaba inshita ilyo bonse abakaba pa calo bakaba abatuntulu beka beka?’ (Esaya 33:24) Imitubululo imbi iingi kuti yasangwa mu citabo ca Ukupelulula Ukufuma Mu Malembo. *
10. Kuti twabomfya shani amepusho ku ‘kutapula’ mu matontonkanyo ya musambi no kwishiba ifyo aleyumfwa ku mutima, lelo cinshi tufwile ukulaibukisha?
10 Kuti twacita shani pa kubomfya bwino amepusho ilyo tuletungulula amasambililo ya Baibolo? Ifwe tatwaba nga Yesu, te kuti twishibe ifya mu mitima ya bantu. Lelo, amepusho ya mucenjelo lelo aya mano kuti yatwafwa ‘ukutapula’ mu matontonkanyo ya musambi no kwishiba ifyo aleyumfwa ku mutima. (Amapinda 20:5) Ku ca kumwenako, tutile tulesambilila icipandwa citila “Umulandu Ukwikala Ubumi bwa Bukapepa Kuletela Insansa,” mu citabo ca Ukwishiba. Cilanda pa fyo Lesa amona ubucenjeshi, ubulalelale, ne fintu fimbi. Umusambi kuti ayasuka bwino icasuko calembwa, lelo bushe nasumina ifyo alesambilila? Kuti twaipusha ati: ‘Bushe iyi nshila Yehova amwenamo ifi fintu ilemoneka iya mano kuli imwe?’ ‘Kuti mwacita shani pa kukonka ifi fishinte fya mu Baibolo mu bumi bwenu?’ Lelo, ibukisheni ukuti mufwile ukuba no mucinshi, ukucindika umusambi wenu. Te kuti tufwaye ukwipusha amepusho ayengalenga umusambi wa Baibolo insoni nelyo ukumuseebanya.—Amapinda 12:18.
11. Bushe bakalanda ba ku cintubwingi kuti babomfya shani amepusho bwino bwino?
11 Bakalanda ba ku cintubwingi na bo kuti babomfya bwino amepusho. Amepusho ya kuti tatuleenekela ibumba ukutweba icasuko kuti yayafwa ibumba ukutontonkanya no kupelulula. Mu nshita mu nshita, Yesu alebomfya amepusho ya musango yo. (Mateo 11:7-9) Kabinge, pa numa ya kulanda imitendekele, kalanda kuti abomfya amepusho ku kutantawila ifishinka fikalamba ifili no kulandwapo. Kuti atila: “Mu lyashi lyesu lelo, twalayasuka amepusho yakonkapo . . . ” Lyena pa kusondwelela, kuti alanda pali ayo mepusho pa kupituluka mu fishinka fikalamba.
12. Peeleni ica kumwenako ica kulanga ifyo baeluda ba Bwina Kristu bengabomfya amepusho ku kwafwa uwasumina munabo ukusanga icisansamushi mu Cebo ca kwa Lesa.
12 Ilyo baeluda ba Bwina Kristu balecema, kuti babomfya amepusho ku kwafwa ‘uwatompoko mutima’ ukusange cisansamushi mu Cebo ca kwa Yehova. (1 Abena Tesalonika 5:14) Ku ca kumwenako, pa kwafwa uwabombomana, napamo eluda kuti amutwala ku Amalumbo 34:18. Yatila: “Yehova aba mupepi na ku baputuke misana, kabili abafunshike mitima alabapususha.” Pa kushininkisha ukuti uwafuupulwa namona ifyo ili lembo limukumine pa lwakwe, eluda kuti aipusha ati: ‘Ni bani Yehova aba mupepi na bo? Bushe inshita shimo muumfwa nga “baputuko musana” kabili “abafunshiko mutima”? Nga ca kuti Baibolo yatila Yehova aba mupepi na ba musango yo, bushe tacilolele mu kuti aba mupepi na imwe?’ Ukusansamusha kwa mutembo ukwa musango yo kuti kwapuupuutula uwa mutima wafunshika.—Esaya 57:15.
Ukupelulula Kwabamo Amano
13, 14. (a) Kuti twapelulushanya shani no muntu uutila teti atetekele Lesa untu ashimona? (b) Mulandu nshi tushingenekela umuntu onse ukutetekela?
13 Mu butumikishi bwesu, tufwaya ukufika abantu pa mitima ukubomfya ukupelulula kwabamo mano, ukwa kunashanasha. (Imilimo 19:8; 28:23, 24) Bushe ninshi tufwile ukubomfya imipelulwile yapikana pa kuti tuwikishe bambi ku cine ca mu Cebo ca kwa Lesa? Awe iyo. Ukupelulula kwabamo amano takukabila ukuba ukwapikana. Ifishinka fya kushinina ifya mano ifilandwa mu kwanguka e fibomba bwino sana. Moneni ica kumwenako cimo.
14 Kuti twayasuka shani nga umo atila teti acetekele Lesa pantu tamumona? Kuti twapelulushanya nankwe pa fyo mu cifyalilwa lyonse kwaba icilenga ne cifumamo. Ilyo twamona icintu cacitwa, tulasumina ati kwali icalengele. Napamo kuti twatila: ‘Nga mwali mu mpanga e lyo mwasanga ing’anda yakuulwa bwino muli ne fya kulya, kuti mwasumina ukwabula no bwafya ukuti kwali uwakuulile ilya ng’anda no kubikamo ifintu mu kabati. Kanshi na lintu twamona ifyabumbwa ne fya kulya ifingi ifyaba mu “kabati” we sonde, bushe te ca mano ukusumina ukuti kwali Uwalengele ifi fyonse?’ Baibolo ilanda ici cishinka cayanguka ati: “Pantu ing’anda yonse yakuulwa kuli umo; lelo uwakuulile ifintu fyonse ni Lesa.” (AbaHebere 3:4) Lelo, te mulandu ne fyo ukupelulula kwesu kwingaba ukwa mano, te bonse bakashininkisha. Baibolo itucinkulako ukuti ‘abalemenena ku bumi’ beka fye e bakatetekela.—Imilimo 13:48, NW; 2 Abena Tesalonika 3:2.
15. Mipelulwile nshi twingabomfya ku kukomaila pa mibele ya kwa Yehova ne micitile yakwe, kabili fya kumwenako nshi fibili ifilanga ifyo twingabomfya imipelulwile ya musango yo?
15 Ilyo tulesambilisha, na po nga ni mu butumikishi bwa mwi bala nelyo mu cilonganino, kuti twabomfya ukupelulula kwa mano ku kukomaila pa mibele ya kwa Yehova ne micitile yakwe. Icibomba bwino sana kucilanya ifintu fibili no kulanda ifyo cimo cingacilapo nga filya Yesu alecita. (Luka 11:13; 12:24) Iyi nshila ya kucilanya ifintu kuti yalenga abantu ukukanalaba. Pa kulanga ukuti mu cifundisho ca kuti ku helo kwaliba umulilo tamwaba mano, kuti twatila: ‘Takwaba wishi wa kutemwa uwingalaoca ukuboko kwa mwana wakwe ku mulilo ati e kumukanda. Kanshi itontonkanyo lya kuti ku helo kwaliba umulilo lifwile lya muselu kuli Shifwe wa ku muulu uwa kutemwa!’ (Yeremia 7:31) Pa kusambilisha ukuti Yehova alasakamana umo na umo uwa babomfi bakwe, kuti twatila: ‘Nga Yehova alishiba amashina ya lutanda lumo na lumo pa mabilioni ya ntanda, afwile kuti asakamana sana abantunse abamutemwa kabili abashitilwe ku mulopa wa mutengo uwa Mwana wakwe!’ (Esaya 40:26; Imilimo 20:28) Ukupelulula kwa musango yo ukwa kushinina kuti kwatwafwa ukufika abantu pa mitima.
Ifilangililo Fyalinga
16. Mulandu nshi ifilangililo fyacindamina sana mu kusambilisha?
16 Ifilangililo fibomba bwino fyaba nge ntwilo sha kulenga ukusambilisha kwesu ukuwama kuli bambi. Mulandu nshi ifilangililo fyacindamina sana mu kusambilisha? Kafundisha umo atile: “Ukutontonkanya fye ukwabula ukwelenganya ifintu ni cimo ica fintu fyayansha sana ku muntunse.” Ifilangililo e filenga ukwelenganya ifikope mu mintontonkanya ifyo tushingalaba, ne co citwafwa ukumfwikisha ifintu fipya. Yesu alicenjele sana mu kubomfya ifilangililo. (Marko 4:33, 34) Natumone ifyo twingabomfya iyi misambilishishe.
17. Fintu nshi fine ifilenga icilangililo ukusambilisha?
17 Cinshi cilenga icilangililo ukusambilisha? Intanshi, cifwile ukulinga ibumba tulelandako, ukubomfya ifintu ifyo bakoomfwa wesu bengeshiba bwangu. Tuleibukisha ukuti mu filangililo fyakwe ifingi, Yesu alelanda pa fintu fya cila bushiku ifyo bakoomfwa wakwe baishibe. Ica bubili, icilangililo cilingile ukwampana ne cishinka cilelandwapo. Nga tapali ukwampana, icilangililo kuti calufya fye bakoomfwa. Ica butatu, icilangililo tacilingile ukufulamo ifishinka ifishampeneko. Ibukisheni ukuti Yesu alelanda fye ifya kulungatika no kusha ifishikumineko. Icalenga bune, ilyo twabomfya icilangililo, tulingile ukushininkisha ukuti isambililo cilesambilisha lyaumfwika. Nga te ifyo, bamo teti bomfwe cishinka.
18. Kuti twacita shani pa kusanga ifilangililo fyalinga?
18 Kuti twasanga shani ifilangililo fyalinga? Tatulekabila ukutontonkanya amalyashi yalepa, ayapikana. Ifilangililo ifipi kuti fyabomba bwino sana. Esheni fye ukutontonkanya ifya kumwenako fya cilelandwapo. Ku ca kumwenako, tutile tulelanda pa kulekelela kwa kwa Lesa, kabili tulefwaya ukulangilila icishinka caba pa Imilimo 3:19, apatila Yehova ‘alapasa,’ nelyo ukufuuta, ifilubo fyesu. Iyo ine yaba milandile ya mampalanya iingalenga umo ukwelenganya, lelo ca kumwenako nshi icine cine twingabomfya ku kulangilila ico cishinka—napamo ukulanda pa ca kufuutila? Kuti twatila: ‘Ilyo Yehova alekelela imembu shesu, alashifuuta kwati ni ku mwepu (nelyo ica kufuutila).’ Bushe cakosa ukumfwa icishinka cili mu cilangililo cayanguke fyo?
19, 20. (a) Ni kwi twingasanga ifilangililo fisuma? (b) Fya kumwenako nshi fimo ifya filangililo fibomba bwino ifyalembwa mu mpapulo shesu? (Moneni no mukululo.)
19 Ni kwi mwingasanga ifilangililo fyalinga, pamo ne fya kumwenako fya cine cine? Fwayeni mu mikalile yenu nelyo mu fikulilo fyalekanalekana pamo ne fyacitikila abasumina banenu. Ifilangililo kuti fyafuma na kumbi ukwingi, ku fintu fipeema ne fishipeema, ifipe fya mu ng’anda, nelyo ku cacitika nomba line ico abengi baishiba. Nga mulefwaya ukusanga ifilangililo fisuma kuba abapempwila, ‘ukumona’ ifintu ficitika cila bushiku. (Imilimo 17:22, 23) Icitabo cimo icilanda pa milandile ya ku cintubwingi casosele ati: “Kalanda uubebeta imikalile ya bantunse ne milimo yabo, uulanda na bantu ba misango misango, uulolekesha ifintu no kwipusha amepusho mpaka aumfwikisha, akasanga ifyebo ifingi ifyo engabomfya mu filangililo kabili kuti fyamwafwa sana ilyo alefikabila.”
20 Kwaba intulo na imbi iyapakamo ifilangililo fibomba bwino—iyi ntulo ni mpapulo sha Ulupungu lwa kwa Kalinda na Loleni!, ne mpapulo shimbi ishalembwa ne Nte sha kwa Yehova. Kuti mwasambilila ifingi nga mulebebeta ifyo ishi mpapulo shibomfya ifilangililo. * Ku ca kumwenako, moneni icilangililo caba mu cipandwa 17, paragrafu 11 mu citabo ca Ukwishiba. Cilinganya ukupusanapusana kwa buntu mu cilonganino kuli bamotoka abalekanalekana abaleenda pamo mu musebo. Mulandu nshi ico cilangililo cibombela bwino? Moneni ukuti cashimpwa pa fintu fya cila bushiku, nacampana ne cishinka cilelandwapo, kabili isambililo lili muli ci cilangililo lintu lyaumfwika. Kuti twabomfya ifilangililo fyalembwa pa kusambilisha, napamo ukufiteulula ukulingana no kukabila kwa musambi wa Baibolo nelyo ukufiteulula ukuti filinge mu lyashi.
21. Filambu nshi fifuma mu kuba kasambilisha musuma uwa Cebo ca kwa Lesa?
21 Ifilambu fyaba mu kuba kasambilisha musuma fisuma nga nshi. Ilyo tulesambilisha, ninshi tulepeelako bambi; tulaipeelesha ku kubafwa. Ukupeela kwa musango yo kulalete nsansa, pantu Baibolo itila: ‘Mu kupeela [mwaba insansa ishingi, NW] ukucilo mu kupokelela.’ (Imilimo 20:35) Kuli bakasambilisha wa Cebo ca kwa Lesa, isho nsansa shaba buseko bwa kwishiba ukuti tulesambilisha cimo icacindama icine cine kabili ico ubucindami bwa ciko buntu bubelelela—ne co tusambilisha caba cine pali Yehova. Na kabili kuti twaumfwa bwino pa kwishiba ukuti tulepashanya Kasambilisha Mukalamba, Yesu Kristu.
[Amafutunoti]
^ para. 6 Calembwa ne Nte sha kwa Yehova.
^ para. 9 Moneni iciputulwa citila “Imitendekele ya Kubomfya mu Butumikishi bwa mwi Bala,” pa mabula 9-15.—Calembwa ne Nte sha kwa Yehova.
^ para. 20 Pa kusanga ifya kumwenako, moneni Watch Tower Publications Index 1986-2000, pa mutwe utila “Illustrations” (Ifilangililo).—Yalembwa ne Nte sha kwa Yehova mu ndimi ishingi.
Bushe Muleibukisha?
• Kuti twafunda shani ifintu mu kwanguka pa kutungulula isambililo lya Baibolo ilya pa ng’anda? ilyo tulelanda ilyashi ku cilonganino?
• Kuti twacita shani pa kubomfya bwino amepusho ilyo tuleshimikila ku ng’anda ne ng’anda?
• Kuti twabomfya shani ukupelulula kwa mano ku kukomaila pa mibele ya kwa Yehova ne micitile yakwe?
• Ni kwi twingasanga ifilangililo fyalinga?
[Amepusho]
[Akabokoshi ne Cikope pe bula 23]
Bushe Muleibukisha Ifi Filangililo?
Ifilangililo fyakonkapo ni fimo fimo fye ifibomba bwino. Kuti mwamona umufumine ifi filangililo no kumona ifyo fyabomfiwe ku kukomaila pa calelandwapo.
• Ukupala ukukonkana busaka busaka ukwa bakalisha wa ng’oma na kemba nelyo ukupala abalepooselana bwino bwino ifibokoshi fyafina pa kupatula mu cimbayambaya, e fyo ne cupo cashintilila sana pa mwina mwenu uwayana.—Ulupungu lwa kwa Kalinda, May 15, 2001, ibula 16.
• Ukulanda ifyo muleyumfwa kwaba ngo kupoosa umupila. Kuti mwapoosa mu kunakilila nelyo ukusukusa na maka ica kuti wacena umunenu.—Loleni!, January 8, 2001, ibula 10.
• Ukusambilila ukulanga ukutemwa kwaba ngo kusambilila ululimi lumbi.—Ulupungu lwa kwa Kalinda, February 15, 1999, amabula 18, 22-3.
• Ifibanda fibomfya ukupupe mipashi kabili kulabomba bwino kwati fye fintu ubulyo umulunshi abomfya bubomba bwino: Bulacebusha inama.—Ukwishiba Uko Kutungulula ku Mweo wa Muyayaya, ibula 111.
• Ifyo Yesu apokolola abana ba kwa Adamu kuti kwalinganishiwa kuli kashukisha umukankaala uwalipila inkongole (ishakongwele maneja wa bufumfuntungu) kabili aisula fakitare cipya cipya, kabili no kunonsha ababomfi abengi.—Ulupungu lwa kwa Kalinda, February 15, 1991, ibula 13.
• Abantu abatemwa ifya kulenga balabombesha ukuwamya ifyalengwa ifyaonaulwa, Yehova alolesha ukupulinkanya mu kukanapwililika kwesu, ukumona ubusuma muli ifwe, kabili kwi pele pele akatubwesha ku kupwililika nge fyali Adamu.—Ulupungu lwa kwa Kalinda, February 15, 1990, ibula 22.
[Ifikope pe bula 20]
Abena Kristu ba cine ni bakasambilisha wa Cebo ca kwa Lesa
[Icikope pe bula 21]
Baeluda kuti babomfya amepusho ku kwafwa abasumina banabo ukusange cisansamushi mu Cebo ca kwa Lesa