Abafwilisha Ukupepa kwa Cine—Ku Kale na Pali Nomba

USHE kuti mwaibukisha ishina lya muntu uwalilile ubulanda umusumba wa kale uwa Yerusalemu? Napamo kuti mwasosa ati ni ‘Yesu’—kabili namulungika ukuti Yesu aliulilile. (Luka 19:28, 41) Lelo, imyaka iingi intanshi Yesu talaisa pe sonde, umubomfi wa busumino uwa kwa Lesa na umbi alililile Yerusalemu ubulanda. Ishina lyakwe ni Nehemia.—Nehemia 1:3, 4.

Cinshi calengele Nehemia ukuba no bulanda nga nshi ukufika na ku kulilila Yerusalemu? Cinshi acitile ku kunonsha uyu musumba na bekashi ba uko? Kabili cinshi twingasambililako ku ca kumwenako cakwe? Pa kwasuka, natupituluke muli fimo ifyacitike mu nshiku shakwe.

Alelangulukila no Kucitapo Cimo

Nehemia asontelwe ukuba kateka mu Yerusalemu, lelo intanshi, alilaashikwe ngo mukalamba mwi sano lya mu Persia mu musumba wa Shushani. Nangu aali umukankaala, ubukankaala tabwamulengele ukufilwa ukwangwa aba bwananyina abaYuda abaali ku Yerusalemu ukutali. Na kuba, ica ntanshi cintu acitile ilyo ibumba lya baYuda ku Yerusalemu batandele ku Shushani cali ‘kwipusha ulwa bena Yuda abapusuka abashele ku bafumine muli bunkole,  no lwa Yerusalemu.’ (Nehemia 1:2) Ilyo abatandashi bayankwileko ukuti aba mu Yerusalemu bali “mu bubi bukalamba” kabili ukuti ilinga lya musumba “lyalipongolwa,” Nehemia “aikele alelila no kuloosha inshiku shimo.” Pa numa alangile ubulanda bwakwe mwi pepo lya kufuma pa nshi ya mutima kuli Yehova. (Nehemia 1:3-11) Mulandu nshi Nehemia abelele uwa bulanda nga nshi? Ni pa mulandu wa kuti Yerusalemu ali cifulo icikalamba ica kupepelamo Yehova pe sonde, kabili nomba calilekeleshiwa. (1 Ishamfumu 11:36) Ukulundapo, ukonaika kwa musumba kwalangilile ukuti bumupashi bwa bekashi ba uko tabwali bwino nakalya.—Nehemia 1:6, 7.

Ukwangwako kuli Yerusalemu ukwa kwa Nehemia ne cililishi ku baYuda abaleikalamo kwamucincishe ukuipeelesha mu mulimo. Ilyo fye imfumu ya Persia yamusuminishe ukuba pa cuti ku ncito, Nehemia ateyenye ulwendo ulutali ulwa kuya ku Yerusalemu. (Nehemia 2:5, 6) Afwaishe ukupeela amaka, inshita, no kulamuka kwakwe mu kwafwa muli uyu mulimo wa kuwamya. Pa numa fye ya nshiku shinono ukutula apo afikile, ateyenye ukuwamya ilinga ilya Yerusalemu lyonse.—Nehemia 2:11-18.

Nehemia ayakenye umulimo uushaikulila uwa kuwamya ilinga ku ndupwa ishingi, kabili ishi ndupwa shabombele pamo. * Amabumba ukucila pali 40 ayalekanalekana, ibumba limo na limo balipeelwe umulimo wa kuwamya ‘umulingo’ umo. Cinshi cafuminemo? Apo abalebomba bali abengi—abafyashi pamo na bana babo—abapeeleshe inshita yabo na maka, umulimo uwamoneke ukukosa walibombelwe. (Nehemia 3:11, 12, 19, 20) Mu myeshi ibili iya kubilingana, ilinga lyaliwamishiwe! Nehemia alembele ukuti na balekaanya ukuwamya balipatikishiwe ukusumina ukuti “umulimo uyu naubombwa ukufuma kuli Lesa.”—Nehemia 6:15, 16.

Ica Kumwenako Ico Tufwile Ukwibukisha

Nehemia tapeele fye nshita yakwe no kuteyanya ifintu bwino. Na kabili abomfeshe ifikwatwa fyakwe ku kwafwilisha ukupepa kwa cine. Abomfeshe indalama shakwe ku kulubula aba bwananyina abaYuda muli bunkole. Ayashimishe indalama ukwabula kwipusha ukulundapo nsonsela. ‘Talecusha’ abaYuda pa kufwaye ca kulya nga kateka, nangu cingati ali ne nsambu. Lelo, aliteyenye ing’anda yakwe ku kuliisha “umwanda umo na makumi yasano, na baisa kuli ifwe ukufuma mu nko ishatushinguluka.” Cila bushiku apeele abeni bakwe “cilume wa ng’ombe umo ne mpaanga mutanda ishasoboloka; ne fyuni.” Ukulundapo, umuku umo mu nshiku 10 apeele “umwangashi kuli bonse umwabelo kufula kwabo”—fyonse ifi ukufuma pa fipooswa fyakwe.—Nehemia 5:8, 10, 14-18.

Mwandi ca kumwenako icapulamo ica kuba bakapekape ico Nehemia abikile ababomfi ba kwa Lesa ku numa kulya ne lelo! Uyu mubomfi washipa uwa kwa Lesa abomfeshe ifikwatwa fyakwe mu kuitemenwa ku kwafwilisha bakabomba ukulundulula ukupepa kwa cine. E co aipwishe Yehova ati: “Mwe Lesa wandi, njibukishisheni ku busuma, conse ico nacitile pali aba abantu.” (Nehemia 5:19) Cine cine Yehova akacite ci.—AbaHebere 6:10.

Ica Kumwenako ca kwa Nehemia Cilakonkwa ne Lelo

Ca nsansa ne lelo ukumona abantu ba kwa Yehova abalango kutemwa, ukuitemenwa ukubomba no kuipeelesha mu kupepa kwa cine. Ilyo tuumfwa ukuti abasumina banensu balecushiwa, tulangwa sana ku bumi bwabo. (Abena Roma 12:15) Ukupala Nehemia, tulapepa kuli Yehova ukuti afwe bamunyinefwe ba mu citetekelo abalecushiwa, ukumwipusha ati: “Shi lekeni ukutwi kwenu kube ukwapeepekwa kwi pepo lya mubomfi wenu na kwi pepo lya babomfi benu abatemwisho  kutiine shina lyenu.”—Nehemia 1:11; Abena Kolose 4:2.

Lelo, ukusakamana aba bwananyina ba Bwina Kristu lwa ku mupashi na ku mubili pamo no kulundulula ukupepa kwa cine takukuma fye inkuntu shesu. Cilatulenga no kucitapo fimo. Ku bo imibele isuminisha balacincishiwa no kutemwa ukusha imikalile isuma iya ku mwabo, kabili nga Nehemia, bakuukila ku fifulo fimbi ku kwafwa abali mu kukabila. Ukwabulo kutiinishiwa ne mikalile iishafikapo iyo aba bakabomba ba kuitemenwa bapitamo mu fyalo fimo, baya mu kwafwilisha ukulundulula ukupepa kwa cine, ukubombela pamo na bamunyinabo ba Bwina Kristu. Umupashi wa kuipeelesha balanga ulatashiwa icine cine.

Ukubombako mu Bwikashi Bwesu

Cintu caumfwika ukuti abengi te kuti tuye ku cifulo cimbi. Tulafwilisha ukupepa kwa cine mupepi na kuntu twikala. Ici na co calilangililwa mwi buuku lya kwa Nehemia. Moneni ifyebo Nehemia alondolola pa ndupwa shimo isha busumino ababombele umulimo wa kuwamya. Alembele ati: ‘Yedaya mwana Harumafu, akoseshe apalungatene ne ng’anda yakwe . . . Benyamini na Hashubu akoseshe apalungatane ne ng’anda yabo; ukukonkapo e pakoseshe Asaria mwana Maaseya, mwana Anania, mupepi na ku ng’anda yakwe.’ (Nehemia 3:10, 23, 28-30) Aba baume ne ndupwa shabo balisangwilileko apakalamba ku kulundulula ukupepa  kwa cine pa kubomba umulimo wa kuwamya mupepi na ku mayanda yabo.

Pali lelo, abengi tulafwilisha ukupepa kwa cine mu bwikashi bwesu mu nshila ishalekanalekana. Tulabombako umulimo wa makuule ya Mayanda ya Bufumu, ukuleta ifya kukumbusuka ku bali mu tuyofi, ne cacilishapo ukucindama, ukushimikila pa lwa Bufumu. Ukulundapo, te mulandu tuli na maka ya kubomba mu makuule nangu mu kukumbusuka nelyo iyo, bonse tulafwaisha ukwafwilisha ukupepa kwa cine mu fikwatwa fyesu, nga fintu Nehemia asangwilileko mu nshiku shakwe.—Moneni umukululo uuleti “Ifishibisha Ukupeela kwa Kuitemenwa.”

Ukusange ndalama sha kwafwilisha umulimo ulelunduluka uwa kupulinta, umulimo wa kukumbusuka, ne milimo imbi iyafula iibombwa mwi sonde lyonse limbi kuti kwamoneka ukukosa. Lelo ibukisheni ukuti umulimo wa kuwamya ilinga ilishaikulila ilya Yerusalemu na o wamoneke ukukosa. (Nehemia 4:10) Lelo, apo umulimo walyakanishiwe ku ndupwa ishaitemenwe, walibombelwe. Ne lelo line, kuti cacitika ukusange fikwatwa pa kubomba umulimo wa mwi sonde lyonse nga ifwe umo umo twatwalilila ukusakamana ulubali ulwesu.

Akabokoshi akaleti “Ifyo Bamo Basangwilako Ku Mulimo wa Mwi Sonde Lyonse” kalelanga inshila ishapusanapusana isha kwafwilisha umulimo wa Bufumu mu fya ndalama.  Mu mwaka wapwile, abengi pa bantu ba kwa Lesa balyafwilisheko, kabili Ibumba Litungulula ilya Nte sha kwa Yehova kuti lyatemwa ukutasha nga nshi bonse abo imitima yabo yabalenga ukupeelako uyu musangulo wa kuitemenwa. Ne cacindama, tulatasha Yehova pa mapaalo ayengi pa bantu bakwe ababombele no mutima onse mu kulundulula ukupepa kwa cine mwi sonde lyonse. Ca cine, nga twatontonkanya pa fyo ukuboko kwa kwa Yehova kwatutungulula pa myaka iingi, tulacincishiwa ukubwekeshapo amashiwi ya kwa Nehemia, uwatashishe ati: ‘Ukuboko kwa kwa Lesa wandi kwali ukusuma pali ine.’—Nehemia 2:18.

[Futunoti]

[Akabokoshi ne Fikope pe bula 28, 29]

Ifyo Bamo Basangwilako

IMISANGULO YA MULIMO WA MWI SONDE LYONSE

Abengi balapaatulako, nelyo ukupekanya indalama isho babika mu tubokoshi twa misangulo utwalembwapo ati: “Imisangulo ya Mulimo wa mwi Sonde Lyonse—Mateo 24:14.”

Cila mweshi, ifilonganino filatuma ishi ndalama ku maofeshi yakalamba aya calo conse aya Nte sha kwa Yehova, nelyo ku maofeshi yabela mupepi. Imisangulo ya kuitemenwa iya ndalama na yo kuti yatumwa mu kulungatika ku Treasurer’s Office, Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania, Akabokoshi 33459, Lusaka 10101. Ifibeekobeeko nelyo ifikwatwa fimbi ifya mutengo na fyo fiine kuti fyasangulwa. Kalata umwipi uulelondololo kuti ubu bupe bwa kulungatika, alingile ukutuminwa pamo ne yi misangulo.

UKUPEKANISHISHA UKUPEELA

Ukusansha pa kupeele ndalama ukwa kulungatika, kwaliba inshila na shimbi isha kupeelelamo ku kwafwilisha umulimo wa Bufumu mwi sonde lyonse. Pali isho nshila paba:

Inshuwalansi: Watch Tower Society kuti yalumbulwa ukuti e ikapoka indalama sha cipangano ca inshuwalansi nelyo ica kuleke ncito nangu ukupoka penshoni.

Amaakaunti ya ku Banki: Amaakaunti ku banki, amasetifiketi ya ndalama shili ku banki, nelyo indalama sha kulekelapo incito, kuti fyaseekeshiwa nelyo ukulipilwa ilyo umwine afwa ku Watch Tower Society, ukulingana ne fyo ibanki abikishako indalama lifwaya.

AmaStock na MaBond: Amastock na mabond kuti fyasangulwa ku Watch Tower Society ngo bupe bwa kulungatika.

Impanga ne Fikuulwa: Impanga ne fikuulwa ifingashitishiwa kuti fyasangulwa ku Watch Tower Society ngo bupe bwa kulungatika nelyo ukwikatila fye ilya mpanga ukufikila umwine afwa. Ipusheni ku maofeshi ya Nte sha kwa Yehova aya mu calo cenu ilyo mushilalembesha ifipepala fya buteko ifya kupeelelapo Sosaite impanga ne fikuulwa.

Ifya Cishale no Kuseekesha: Ifipe nelyo indalama ifya cishale kuti fyapeelwa ku Watch Tower Society ukupitila mu fipepala fya cishale ifya mwi funde, nelyo Watch Tower Society kuti yalembwa mu cipangano ca kuseekesha ifipe nelyo indalama. Inshita shimo tabalipilisha imisonko nga ca kuti ifipe nelyo indalama fyaseekeshiwa ku filonganino fya mapepo.

Ishiwi lya kuti “ukupekanishisha ukupeela” lilangilila ukuti uulesangula ukubomfya ishi ndalama alekabila ukupekanishisha kabela. Nga mulefwaya ukupeela mulingile ukwipusha iofeshi lya Nte sha kwa Yehova, ukupitila mu kulemba nelyo ukutuma lamya ukubomfya akeyala kali pe samba.

TREASURER’S OFFICE

Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania

Box 33459, Lusaka 10101

Telefoni: (01) 272062

[Akabokoshi pe bula 30]

Ifishibisha Ukupeela kwa Kuitemenwa

Mu makalata ya ku bena Korinti, umutumwa Paulo alumbwile inshila shitatu ishikalamba isha kwishibilamo ukupeela kwa kuitemenwa. (1) Ilyo alembele pa lwa musangulo wa ndalama, Paulo afundile ati: “Ku bwa ntanshi bwa mulungu no mulungu, bonse mupaatulepo fimo no kubika.” (1 Abena Korinti 16:2a) E co ukusangwilako kukabila ukutontonkanishisha kabela, kabili kulingile ukucitwa mu kutwalilila. (2) Kabili Paulo alembele ukuti onse alingile ukupeela ‘umo engakwatila.’ (1 Abena Korinti 16:2b) E kutila, umuntu uulefwaya ukupeela umusangulo wa kuitemenwa kuti apeela ukulingana no mo akwatile. Nangula Umwina Kristu asanga fye indalama shinono, shonse isho engasangula sha mutengo kuli Yehova. (Luka 21:1-4) (3) Kabili Paulo alembele ati: “Onse acite umo apangile mu mutima wakwe; te kupeela no mutimako nangu mu kupatikishiwa, pantu Lesa atemwo mupe wa nsansa.” (2 Abena Korinti 9:7) Abena Kristu bafumaluka bapeela ukufuma pa nshi ya mutima—ne nsansa.

[Ifikope pe bula 26]

Nehemia alelangulukila no kucitapo cimo

[Ifikope pe bula 30]

Imisangulo ya kuitemenwa ilafwilisha imibombele ya kupulinta, ukukumbusuka, amakuule ya Mayanda ya Bufumu, ne mibombele imbi iya kunonsha iya mwi sonde lyonse