Ubumi Bwabo

Ukubombela Bambi Kulacefyako Ubucushi

NGA FINTU CASHIMIKWA NA BA JULIÁN ARIAS

Mu 1988, ilyo nali ne myaka 40, ifintu pa ncito fyalemoneka bwino. Nali dairekita wa citungu uwa kabungwe kakwete amakampani na mu fyalo fimbi. Pa ncito bampeele motoka wa mutengo nga nshi, nalefola indalama ishingi, kabili nakwete ne ofeshi ilisuma nga nshi mu kati ka Madrid, Spain. Akampani katubulwile no kuti bakansonta ukuba dairekita wa kampani mu Spain. Nshaishibe ukuti ubumi bwandi bwali no kwaluka nga nshi.

BUSHIKU bumo ulya mwaka, dokota anjebele ati ninkwata ubulwele bwa multiple sclerosis, ubulwele ubushipola. Nalibipilwe nga nshi. Kabili, ilyo nabelengele ifyo ubulwele bwa multiple sclerosis bwingacita ku muntu, nalitiinine. * Calimoneke ukuti nali no kwikala ne cintinya ca mutatakuya ubumi bwandi bonse. Bushe nali no kusunga shani umukashi wandi, Milagros, no mwana wandi uwa myaka itatu, Ismael? Twali no kubomba shani ne yi mibele? Ilyo nalefwaya ifyasuko kuli ifi fipusho, kwacitike ica bulanda cimbi icamponeshe pa musao.

Ilyo papitile umweshi umo apo dokota anjebele pa bulwele bwandi, umukalamba wa ncito anjitile kwi ofeshi ku mwakwe no kunjeba ukuti akampani kafwaya abantu “abalemoneka bwino.” Kabili umuntu uwalwala ubulwele bulekulilako—nangu fye e lyo buletendeka—tamoneka bwino. E co, antamfishe incito ilyo line fye. Mu kupumikisha e papelele incito yandi iya ku mubili!

Ku lupwa lwandi, naleesha ukumoneka  uwashipa, lelo nalefwaisha ukuba neka, ukutontonkanya pa fyalencitikila nomba, no kwetetula pa fyo cikaba ku ntanshi. Nashombweko no kupopomenwa. Icalenkalipa sana ca kuti mu kupumikisha fye naishileba uwa cabe cabe ku kampani nalebomba.

Ukusanga Ubukose mu fya Kunaka

Ku ca kutasha, muli iyi nshita ya kupopomenwa, ndakoshiwa ku fingi. Imyaka nalimo 20 ilyo nshilalwala, nabele Inte ya kwa Yehova. E co napepele kuli Yehova pa lwa fyo naleumfwa no kuti nshishibe icikacitika ku ntanshi. Umukashi wandi, uwasumina munandi alenkoselesha, kabili nalekoseleshiwa ku fibusa fyapalamisha abangafwile nga nshi ku cikuuku cabo ne cililishi.—Amapinda 17:17.

Ukwishiba ukuti nashingamwa ukubombela bambi na ko kwalengafwa. Nalefwaya ukukusha bwino umwana wandi, ukumufunda, ukwangala na wene, no kumukansha mu mulimo wa kushimikila. E co nshalefwaya ukuba uwabulwe subilo. Kabili, nali eluda mu cilonganino ca Nte sha kwa Yehova, kabili bamunyinane na bankashi aba Bwina Kristu kulya balekabila ubwafwilisho bwandi. Nga ca kuti naleka ubucushi bwandi bwanenuna icitetekelo candi, ca kumwenako ca musango nshi nali no kwimika kuli bambi?

E co, ubumi bwandi bwalyalwike lwa ku mubili na mu fya ndalama—mumo bwalibipileko lelo mumbi bwaliwamineko. Inshita imo naumfwile dokota asosa ukuti: “Ubulwele tabonaula muntu lelo bulamwalula.” Kabili nalisambilila ukuti ukwaluka takuleta fye ifyabipa.

Ica kubalilapo, “umuunga mu mubili” wandi wangafwile ukumfwikisha abantu balelwala no kuba ne cililishi. (2 Abena Korinti 12:7) Naumfwikishe amashiwi ya pa Amapinda 3:5 ayatila: “Tetekela Yehova umutima obe onse, na ku kwiluka kobe we mwine wishintililako.” Na kucilisha, ukwaluka kwa fintu kwansambilishe ifyacindama icine cine mu bumi ne cilenga umuntu ukusekelela icine cine no kuyumfwa uwacindama. Kwali kucili ifingi ifyo ningacita mu kuteyanya kwa kwa Yehova. Naumfwikishe amashiwi ya kwa Yesu aya kuti: “Mwaba insansa ishingi mu kupeela ukucila ishaba mu kupokelela.”—Imilimo 20:35.

Imikalile Ipya

Ilyo banjebele ubulwele nakwete, tapakokwele nalaalikwe ukuyasangwa ku kukumana kwali mu Madrid uko Abena Kristu bakabomba ba kuitemenwa balefundwa ifya kulanshanya na badokota ukuti balelepula baNte ukwabula ukubabika umulopa. Aba bakabomba ba kuitemenwa bapangile Bakomiti wa Kumfwaninamo ne Fipatala. Kuli ine, kulya kukumana kwaishile pa nshita yalinga. Nasangile umulimo wacilapo ukuwama, uwali no kunenga ukusekelela ukucila umulimo uuli onse uwa ku calo.

Kuli kulya kukumana twasambilile ukuti aba muli Bakomiti wa Kumfwaninamo ne Fipatala abapangilwe bali no kulatandalila ifipatala, ukulanshanya na badokota, no kulanda na babomba mu fipatala, ukucite fi fyonse pa kutila paleba ukumfwana no kucilikila ifikansa. Aba bakomiti bafwa baNte banensu ukusanga badokota abengaitemenwa ukulepula ukwabula ukubika umulopa. Kwena, apo nshasambilila budokota, nali no kusambilila ifingi pa lwa mashiwi aba ku fipatala babomfya, ifishinte bakonka, ne fyo ifipatala fiteyanishiwa. Na lyo line, pa numa ya kulya kukumana nabwelele ku ng’anda no buyo bupya, uwaiteyanya no mulimo upya uwalencincimusha.

 Ukutandalila aba ku Fipatala Kulandetela Insansa

Nangu ca kuti ubulwele bwandi bwaleya bulendemanika, imilimo yandi muli Komiti wa Kumfwaninamo ne Fipatala yatwalilile ukulundwako. Napokele penshoni wa balemana (e kutila nalepoka indalama cila mweshi ishipeelwa ku bashingabomba pa mulandu wa bulema), e co nalikwete inshita ya kutandalila aba ku fipatala. Te mulandu no kulengwa insoni mu nshita mu nshita, catendeke ukwanguka ukubatandalila kabili mwafumine ifisuma ukucila ne fyo naenekele. Nangu ca kuti nomba nyendela pa cicinga, ici tacaba cipindami cikalamba. Lyonse ntandala no waba mu komiti. Kabili, badokota balibelela ukulanda na bantu bendela pa ficinga, kabili inshita shimo balakutikisha no mucinshi ilyo bamona ifyo njibikilishako ku kubatandalila.

Pa myaka 10 iyapitapo, nalitandalila badokota abengi nga nshi. Bamo baleitemenwa ukutwafwa ilyo line fye twabatandalila. Dokota Juan Duarte—uucita baopareshoni ba ku mutima ku Madrid uwatemwa ukukonka ifyo umulwele alefwaya—ilyo line atile kuti abomba ukwabula ukubika umulopa mu muntu. Ukutula lilya, alilepula baNte ukwabula ukubabika umulopa ukucila pali 200 aba ku ncende shalekanalekana isha mu Spain. Pa myaka yapita badokota bafulilako balitendeka ukulepula ukwabula ukubika abalwele umulopa. Ukubatandalila libili libili kwalyafwa, lelo uku kulunduluka kwabako na pa mulandu wa kulunduluka mu kuundapa ne fyo ukulepula ukwabula ukubika umulopa kwabomba bwino. Kabili twalishininwa ukuti Yehova alipaala ukubombesha kwesu.

Nalikoseleshiwa sana ku fyo badokota bamo abacita baopareshoni ba ku mutima ababombela sana pa bana bayankulako. Pa myaka ibili twaletandalila ibumba limo ilya badokota babili na ba badokota bapima no kupeela uulelepulwa umuti wa kumulaalika. Twabapeele impapulo shilanda pa fya kuundapa ishalelondolola ifyo badokota bambi balecita muli uyu mulimo. Ifisabo fya mulimo wesu fyalimoneke mu 1999 ilyo kwali ukukumana kwa Medical Conference on Infantile Cardiovascular Surgery. Aba badokota babili abaletungululwa na dokota umbi uwa ku England uwasumina ukulepula ukwabula ukubika umulopa—bacitile opareshoni iyayafya sana pa mwana wa baNte uwalekabila ukumuwamya umushipa ukalamba uwa ku mutima. * Nalisekelele pamo na bafyashi ba uyu mwana ilyo umo uwa badokota afumine mu muputule balelepwila umwana no kusosa ukuti opareshoni yali fye bwino no kuti balikonka ifyo abafyashi balefwaya. Nomba aba badokota babili balasumina ukubombela pali baNte mu Spain monse.

Icisansamusha sana pa lwa fya musango yu kwishiba ukuti ndeafwa bamunyina ba Bwina Kristu. Ilingi lintu baya kuli Komiti wa Kumfwaninamo ne Fipatala, ninshi ifintu nafyafya mu bumi bwabo. Balakabila ukulepulwa, kabili badokota muli cilya cipatala tabalefwaya nelyo tabengabalepula ukwabula ukubabika umulopa. Lelo, ilyo bamunyina baishiba ukuti kwaliba  badokota basumina ukulepula ukwabula ukubika umulopa abaishibisha ukucita baopareshoni balekanalekana mu Madrid, balelulukwa. Nalimona uko munyina uwaciba uwasakamikwa apembesulwa ilyo twafika fye mu cipatala.

Abapingushi ne Fishinte fya ba ku Fipatala

Mu myaka ya nomba line, aba muli Bakomiti wa Kumfwaninamo ne Fipatala balitandalila na bapingushi. Ilyo twatandala, tubapeela ulupapulo lwa Family Care and Medical Management for Jehovah’s Witnesses, ulwalembelwe maka maka ku kweba abalashi ba musango yu ukuti tatufwaya ukubikwamo umulopa no kubeba pa kuundapa kumbi ukwabako ukushisanshamo ukubika umulopa. Calekabilwa sana ukutandalila abapingushi pantu cali icaseeka mu Spain ku bapingushi ukupeela badokota insambu sha kubika umulopa mu mulwele uukeene.

Amaofeshi ya Bapingushi yakalamba, kabili ilyo natandele umuku wa kubalilapo, naimwene umunono nga nshi ilyo nalepita mu lukuungu lwa maofeshi pa cicinga candi. Icabipile ca kuti, naliwile pa cicinga. Abapingushi bamo na baloya abamweneko napona bangafwile ukwima, lelo nalyumfwile insoni pali bene.

Nangu ca kuti aba bapingushi tabaishibe umulandu twabatandalile, abengi bali bwino kuli ifwe. Umupingushi wa kubalilapo natandalile ali kale kale aletontonkanya pa mulandu tukanina ukubikwa umulopa, kabili atile kuti atemwa ukulanshanya na ifwe pa nshita ntali. Ilyo twabweleleko, anyenseshe pa cicinga ukuntwala mwi ofeshi lyakwe kabili alekutikisha. Ifisuma ifyafumine muli uku kutandala fyakoseleshe ine na bo twalebomba nabo ukuleka ukuba no mwenso, kabili mu kwangufyanya twalimwene ifisuma na fimbi ifyafuminemo.

Muli ulya wine mwaka, twashilile kapingula umbi uwatupokelele bwino ulupapulo lwa Family Care kabili alaile ukubelenga filya fyebo. Namupeele inambala ya foni wandi nga ca kuti alemfwaya mu kampampa lintu kwaima ubwafya. Ilyo papitile imilungu ibili alitumine foni ukusosa ukuti dokota umo amulombele ukuti amupeele insambu sha kubika umulopa muli Nte umo uwalekabila ukulepulwa. Uyu kapingula atwebele ati alefwaya ifwe ukumwafwa mu co engacita ku kukonka ifyo Nte alefwaya, pa kuti bemubika umulopa. Tatwakwete sana ubwafya mu kusanga icipatala cimbi, uko badokota babombele bwino ukulepula  uyo Nte ukwabula ukumubika umulopa. Uyu mupingushi alitemenwe ilyo aumfwile ifyacitike, kabili atulaile ukuti e fyo akulacita.

Ilyo twaletandala ku fipatala, ilingi kwaleba ifipusho pa lwa fishinte aba ku fipatala bakonka, apo twalefwaya badokota ukucindika insambu na kampingu wa mulwele. Icipatala cimo ukwaba badokota basumina ukulepula ukwabula ukubika umulopa mu Madrid banjitile ukuyasangwa kuli kosi bakwete pa lwa fishinte aba ku fipatala bakonka. Uyu kosi anengele ukulanda pa fyo Baibolo isosa ku ncenshi abengi aba ku fipatala. Kabili angafwile ukumfwikisha ifintu ifyakosa ifingi ifyo badokota bapingulapo.

Kafundisha umo uwa uyu kosi, Profesa Diego Gracia, lyonse alateyanishisha badokota ba ku Spain kosi wa fishinte aba ku fipatala balingile ukukonka kabili alatutungilila muli uyu mulandu wa nsambu twakwata isha kukanabikwa umulopa. * Ukulanshanya nankwe lyonse kwalengele ukuti abeminishi bamo abe ofeshi lya musambo ku Spain ilya Nte sha kwa Yehova balaalikwe ukuyalondolola ifyo twasuminamo ku bantu Profesa Garcia alefunda, bamo abaishibikwa ukuti ni badokota bacenjela sana muli cilya calo.

Ukupokelela Ifyacitika

Kwena, uyu mulimo uleta insansa uwa kwafwa abasumina banandi tawafumyapo amafya yandi yonse. Ubulwele bwandi butwalilila ukukulilako. Lelo icisuma ca kuti, bongobongo wandi aba fye bwino. Pa mulandu wa mukashi wandi no mwana, abashiilishanya, ncili ndabomba imilimo yandi. Ukwabula ubwafwilisho bwabo, te kuti ncite fi. Nshingaifwika itoloshi nelyo ikoti. Ndaipakisha sana ukushimikila cila Cibelushi no mwana wandi, Ismael, uunyensha pa cicinga pa kuti ningalanda na bene mayanda abalekanalekana. Kabili ncili ndabomba imilimo ya bueluda pa cilonganino.

Pa myaka yapita 12, ifintu fyabipisha fyalicitika. Inshita shimo, ukumona ifyo ubulema bwandi bwalenga ulupwa lwandi ukuba kulankalifya sana ukucila no bulwele bwine. Nalishiba ukuti baculila fye mu mutima. Nomba line fye, mu mwaka fye umo, bamamafyala na batata balifwile. Muli ulya wine mwaka, natendeke ukufilwa ukwenda ukwabula icicinga. Batata abo twaleikala na bo ing’anda imo, bafwile ku bulwele na bumbi ubwabipisha. Milagros, uwalebatensha, ayumfwile kwati alemona ifikancitikila ku ntanshi.

Lelo, icisuma ca kuti ulupwa lwesu lwaba ulwaikatana ilyo tuleculila pamo. Nali dairekita pa kampani nomba nyendela pa cicinga, lelo ubumi bwandi bwaliwamapo nomba pantu naipeela sana ku kubombela bambi. Ukupeela kuti kwacefyako ubucushi, kabili Yehova alasunga ubulayo bwakwe ubwa kutukosha mu nshita ya kukabila. Nga fintu Paulo alandile kuti nasosa ukuti: “Muli fyonse ndi no bukose mu ulenkosha.”—Abena Filipi 4:13.

[Amafutunoti]

[Akabokoshi pe bula 24]

Ifyo Umukashi Asosa

Pamo ngo mukashi, ukwikala na bena mwandi abalwala ubulwele bwa multiple sclerosis tacayanguka—lwa mu muntontonkanya, mu nkuntu, na lwa ku mubili. Mfwile ukumona bwino ifyo ndepanga ukucita no kukanasakamikwa apabula kantu pa lwa nshita ya ku ntanshi. (Mateo 6:34) Lelo, ubucushi kuti bwalenga umuntu ukuba ne mibele isuma. Icupo cesu calikoselako, kabili bucibusa bwandi na Yehova bwaba ubwapalamisha. Amalyashi pa bumi bwa bambi ababa mu mibele imo ine iyaafya yalinkosha sana na yo. Na ine ndasekelela nga fintu Julián asekelela pa mulandu wa mulimo abombela bamunyina, kabili nalisanga ukuti Yehova tatulekelesha, nangu ca kuti ubushiku bumo na bumo kuti bwaleta ubwafya.

[Akabokoshi pe bula 24]

Ifyo Umwana Asosa

Ukushipikisha kwa batata ne subilo fyaba ca kumwenako cisuma kuli ine, kabili ndayumfwa ukuti ndebomfiwa ilyo ndebensha pa cicinga. Nalishiba ukuti te lyonse ningacita ifyo ndefwaya ukucita. Nomba ndi mupungwe, lelo nga nakula, kuti natemwa ukubomba muli Komiti wa Kumfwaninamo ne Fipatala. Nalishiba ukulingana ne fyo Baibolo ilaya ukuti ubucushi bwa pa kashita fye no kuti bamunyina abengi na bankashi balecula ukucila ifwe.

[Icikope pe bula 22]

Umukashi wandi alankosha

[Icikope pe bula 23]

Ndelanshanya na Dokota Juan Duarte uucita baopareshoni ba ku mutima

[Icikope pe bula 25]

Ine no mwana wandi tulaipakisha ukubombela capamo mu butumikishi