Tinikeni pa kuti muye ku filimo

Tinikeni pa kuti mumone imitwe iilimo

Yehova, Lesa wa Cishinka

Yehova, Lesa wa Cishinka

Yehova, Lesa wa Cishinka

“Mwandubula, mwe Yehova, Lesa wa cishinka.”—AMALUMBO 31:5.

1. Cali shani ku muulu na pe sonde ilyo kushali ubufi?

INSHITA imo, ubufi takwali. Mu myulu mwaikele ifibumbwa fya mupashi ifyapwililika, ifyalebombela Kabumba wa fiko, “Lesa wa cishinka.” (Amalumbo 31:5) Takwali ukubepa nangu kufutika. Yehova alelanda icine ku bana bakwe aba ku mupashi. Ico alecitile fi ni co alibatemenwe kabili alyangilwe na ku mikalile yabo. Pano isonde na po cali fye cimo cine. Yehova abumbile umwaume wa ntanshi no mwanakashi, kabili lyonse aleumfwana na bo ukwabula ifya kupindikapo kabili mu cine, mu nshila umwine abikileko. Ala cifwile caliweme!

2. Nani watendeke ubufi, kabili cinshi abutendekele?

2 Lelo, umuye nshiku, umwana wa ku mupashi umo uwa kwa Lesa alipamine ukuicita lesa, uwa kukaanya Yehova. Uyu mwana uwali cibumbwa ca ku mupashi uwaishileba Satana Kaseebanya, afwaile ukuti bambi balemupepa. Pa kufishapo ubufwayo bwakwe, apangile ubufi ukuba e nshila ya kulengelamo bambi ukulamunakila. Ici camulengele ukubo “wa bufi kabili e wishi wa bufi.”—Yohane 8:44.

3. Bushe Adamu na Efa bacitile shani pa bufi bwa kwa Satana, kabili finshi fyafuminemo?

3 Satana abomfeshe insoka pa kweba Efa ukuti nga asuula ifunde lya kwa Lesa no kulya ku cisabo cabindwa, tali na kufwa. Ubu bwali bufi. Kabili amwebele ukuti nga alyako akaba nga Lesa, ukwishiba ubusuma no bubi. Ubu na bo bwali bufi. Nangula Efa tatalile abepwapo, alilwike ukuti ico insoka yalemweba tacalingene ne co Lesa aebele umulume wakwe, Adamu. Na lyo line, asalile ukumfwila Satana, no kukanakutika kuli Yehova. Pa kunashiwa ku bufi, abulile icisabo no kucilya. Pa numa, Adamu na o aliile ku cisabo. (Ukutendeka 3:1-6) Nga filya cali kuli Efa, Adamu na o tatalile omfwa ubufi, na lyo line wena tabepelwe. (1 Timote 2:14) Imicitile yakwe e yalangile ukuti alikene Kalenga wakwe. Ifyafuminemo fyabipile abantu bonse. Pa mulandu wa kuti Adamu abulilwe icumfwila, ulubembu ne mfwa, pamo no kubola e lyo na macushi yashaifulila, fyayambukile ubufyashi bwakwe bonse.—Abena Roma 5:12.

4. (a) Bufi nshi bwalandilwe mu Edene? (b) Cinshi tufwile ukucita pa kukanalufiwa kuli Satana?

4 Ubufi na bo bwalisalangene. Tufwile ukwishiba ukuti ubu bufi bwalandilwe mwi bala lya Edene bwasanshile bucine bwa kwa Yehova umwine. Satana alefwaya cimoneke kwati Lesa mu bufufuntungu alepoka abantu ba kubalilapo ifintu ifisuma. Lelo, te fyo cali. Adamu na Efa tabamwenenemo mu kubulwa icumfwila. Balifwile, nga filya fine Yehova asosele. Na lyo line, umuseebanya wa kwa Satana pali Yehova walitwalilile, ica kuti pa numa ya myaka iingi nga nshi umutumwa Yohane apuutilwemo ukulemba ati Satana ‘alufya aba pano isonde bonse.’ (Ukusokolola 12:9) Pa kuti twilufiwa kuli Satana Kaseebanya, tufwile ukuba ne citetekelo cafikapo muli bucine bwa kwa Yehova no bwa Cebo cakwe. Kuti mwalundulula shani no kukosha ukutetekela kwenu muli Yehova no kuicingilila ku fya kubeleleka e lyo na ku bufi ubufuma ku Mulwani wakwe?

Yehova Alishiba Icine

5, 6. (a) Kwishiba nshi Yehova akwata? (b) Bushe ukwishiba abantunse bakwata kwaba shani nga kulinganya ku kwishiba Yehova akwata?

5 Baibolo fye yonse ishibisha Yehova ukuti e “wabumbile ifintu fyonse.” (Abena Efese 3:9) E ‘walengele umuulu na pano isonde na bemba na fyonse ifyabamo.’ (Imilimo 4:24) Apo Yehova ni Kalenga, alishiba icine pali fyonse. Natulangilile: Tontonkanyeni pa muntu uwashila plani ya ng’anda no kuikuulila umwine, ukupaalika umutenge no kucita fyonse eka. Akeshiba bwino ilya ng’anda muli fyonse ukucila uuli onse. Abantu baleshiba bwino ifintu ifyo baipangila abene. E fyo caba na kuli Kalenga, alishiba bwino fyonse ifyo alengele.

6 Kasesema Esaya alondolwele bwino apo ukwishiba kwa kwa Yehova kwafika. Tubelenga ati: “Nani uwalinga amenshi mu lupi lwakwe, uwalingulwile myulu kuli hafu wa mukono, uwabika mu mulingo ulukungu lwa calo, uwalinge mpili ukufina mu ca kulingila, utupili mu ca kulingilamo ukufina? Nani uwapeelo mupashi wa kwa Yehova ifunde, nangu kumufundisha ngo umupanda amano? Ni kuli ani apandwa amano, uwamulengo kwiluka? Nani uwamusambilishe nshila ya bupingushi, kabili uwamusambilisho kwishiba, uwamulange nshila ya mucetekanya?” (Esaya 40:12-14) Ca cine, Yehova ni “Lesa uwaishiba” kabili “uwafikapo ku kwishiba.” (1 Samwele 2:3; Yobo 36:4; 37:16) Nga kuilinganyako, ala tunono sana twaishiba! Te mulandu no kwishiba kushaifulila uko abantunse basanga, ifyo twaishiba pa fintu Lesa abumba tafyafika na ku “fya ku mpela fye fya mibombele yakwe.” Fyaba nga “kantepentepe” ukukalinganya ku “kubuluma kwa maka.”—Yobo 26:14.

7. Cinshi Davidi asumine pa lwa kwishiba Yehova akwata, na muli fyo cinshi tufwile ukusumina?

7 Apo Yehova e watubumbile, kuti twasondwelela ukuti alitwishiba bwino. Imfumu Davidi yasumine ici cishinka. Yalembele ati: “Mwe Yehova, mwafwayafwaya muli ine, no kunjishiba: imwe mwaishibo kwikala kwandi no kwima kwandi, mwailukilo kutontonkanya kwandi ukutali; ukuya kwandi no kusendama kwandi mulafwayafwaya, ne mibele yandi yonse mwaliishiba; apo tapalaisa icebo pa lulimi lwandi, moneni, mwe Yehova, mwaliciishiba conse.” (Amalumbo 139:1-4) Kwena, Davidi alishibe ukuti abantunse balikwata insambu sha kuisalila—Lesa alitupeela insambu sha kuisalila ukumumfwila nelyo iyo. (Amalango 30:19, 20; Yoshua 24:15) Na lyo line, Yehova alitwishiba bwino ukucila ifyo twaishiba fwe bene. Atufwaila ubusuma, kabili kuti ashikimika amatampulo yesu. (Yeremia 10:23) Cine cine, takwaba kafundisha, incenshi, nelyo mpanda mano uwingatufunda icine no kutulenga ukuba aba mano kabili aba nsansa ukucila Yehova.

Yehova wa Cishinka

8. Twaishiba shani ukuti Yehova wa cishinka?

8 Ukwishiba icine kwalipusana no kulanda icine, ukuba umufumacumi. Ku ca kumwenako, Kaseebanya asalilepo ‘ukukanaiminina ndi mu cine.’ (Yohane 8:44) Mu kupusanako, Yehova wena ‘afulishe cishinka.’ (Ukufuma 34:6) Amalembo yalanda sana pali bucine bwa kwa Yehova. Umutumwa Paulo atile ‘Lesa tengabepa,’ no kuti Lesa ‘tabepa.’ (AbaHebere 6:18; Tito 1:2) Bucine lubali lwacindama ulwa buntu bwa kwa Lesa. Kuti twashintilila pali Yehova no kumucetekela pantu wa cishinka; tafutika ababa na bucishinka kuli wene.

9. Ishina lya kwa Yehova lyakuma shani icine?

9 Ishina lyakwe Yehova lipeela ubushinino bwa kuti wa cishinka. Ili shina lya kwa Lesa lipilibula ukuti “Alenga Ukubako.” Ili shina lilanga ukuti Yehova Alafishapo fyonse ifyo alaya. Takwaba umbi uwakwata maka ya kucite co. Pa mulandu wa kuti Yehova e Wapulamo, tapali icingalesha ukufishiwapo kwa bufwayo bwakwe. Yehova aba uwa cishinka kabili wene eka e wakwata amaka na mano ya kufishapo fyonse ifyo alanda.

10. (a) Yoshua amwene shani ukuti Yehova wa cishinka? (b) Malayo nshi aya kwa Yehova ayo mwamona yafishiwapo?

10 Yoshua ali ni umo pa bengi abamweneko ifya kusungusha ifyalepeela ubushinino bwa kuti Yehova wa cishinka. Yoshua ali mu Egupti ilyo Yehova aletele ifinkunka ikumi pali lulya luko, kabili asobele icinkunka cimo na cimo kabela. Pa fintu fimbi ifyafishiwepo, Yoshua alimweneko ukufishiwapo kwa malayo ya kwa Yehova aya kulubula abena Israele mu Egupti no kubatungulula ku Calo Calaiwe, ukucimfya imilalo ya maka iya bena Kaanani iyalebalwisha. Ku mpela ya bumi bwakwe, Yoshua aebele abakalamba ba mu luko lwa Israele ati: “Mwaishiba mu mitima yenu yonse na mu myeo yenu yonse ukuti takwashala nangu cimo ca mu fintu fyonse fisuma ifyo Yehova Lesa wenu asosele ulwa imwe; fyonse fyalimoneke kuli imwe, takwashala cintu nangu cimo.” (Yoshua 23:14) Nangu ca kuti tamwamweneko ifipesha mano Yoshua amwene, bushe mwalimona Lesa afishapo amalayo yakwe mu bumi bwenu?

Yehova Asokolola Icine

11. Cinshi cilanga ukuti Yehova afwaya ukulanda icine ku bantunse?

11 Elenganyeni umufyashi uwaishiba ifingi lelo uushilanda sana na bana bakwe. Bushe tamutasha ukuti Yehova tabe fyo? Yehova mu kutemwa alalanda ku bantunse, kabili abeba ifingi. Amalembo yamwita ati “Kasambilisha [Mukalamba, NW].” (Esaya 30:20) Mu kutemwa kwakwe ukwa cishinka, alalanda na kuli balya abashifwaya ukumumfwila. Ku ca kumwenako, Esekiele apeelwe umulimo wa kushimikila abo Yehova aishibe ukuti tabengomfwa. Yehova atile: “We mwana wa muntu, kabiye, uitwale ku ba ng’anda ya kwa Israele, no kusose fyebo fyandi kuli bene.” Lyene asokele ati: “Tabakasumine ukuumfwa kuli iwe; pantu tabali abasumino kuumfwa kuli ine: pantu bonse aba ng’anda ya kwa Israele bantu abakose mpumi kabili abatalame mitima.” Uyo wali mulimo wakosa, lelo Esekiele aubombele mu busumino, kabili mu kucite co, alangile inkumbu sha kwa Yehova. Nga ca kuti mulebombela mu ncende umo abantu bashifwaya ukuumfwa kabili mwashintilila pali Lesa, kuti mwacetekela ukuti akamukosha filya akoseshe kasesema wakwe Esekiele.—Esekiele 3:4, 7-9.

12, 13. Ni mu nshila nshi Lesa alandila ku bantunse?

12 Yehova afwaya ukuti “abantu ba misango yonse bakapusuke no kufika ku kwishiba bwino bwino icine.” (1 Timote 2:4) Alilandila muli bakasesema, muli bamalaika, na mu Mwana wakwe uwatemwikwa, Yesu Kristu. (AbaHebere 1:1, 2; 2:2) Yesu aebele Pilato ati: “Ici e co nafyalilwe, kabili ici e co naishile pano calo, ukuti nshimike icine ubunte. Onse uwaba ku cine, omfwe shiwi lyandi.” Pilato alikwete ishuko lyaumo mutengo ilya kusambilila icine ku Mwana wa kwa Lesa pa lwe pusukilo Yehova apayanya. Lelo, Pilato tali ku lubali lwa cine, kabili talefwaya ukusambilila kuli Yesu. Lelo, mu kulengulula Pilato ayaswike ati: “Icine cinshi?” (Yohane 18:37, 38) Mwandi ca bulanda acitile! Lelo, abengi balyumfwile icine Yesu alebila. Aebele abasambi bakwe ati: “Ya nsansa amenso yenu pantu yalamona, na matwi yenu pantu yalomfwa.”—Mateo 13:16.

13 Yehova alibakilila icine ukubomfya Baibolo kabili apayanya yene ku bantu konse. Baibolo isokolola ifintu filya fine fyaba. Ilondolola imibele ya kwa Lesa, ubufwayo bwakwe, na mafunde, pamo ne fyo ifintu fyaba icine cine ku bantunse. Ilyo alepepa kuli Yehova, Yesu atile: “Icebo cenu e cine.” (Yohane 17:17) Pa mulandu wa ici, Baibolo yaba citabo caibela. E citabo fye ceka icapuutilwemo na Lesa uwaishiba fyonse pa kulembwa. (2 Timote 3:16) Yaba ca bupe caumo mutengo ku bantunse, icitabo ico ababomfi ba kwa Lesa bakatamika. Cisuma ukubelenga Baibolo cila bushiku.

Ikatisheni Icine

14. Fintu nshi fimo Yehova alanda ukuti akacita, kabili mulandu nshi tulingile ukumucetekela?

14 Tufwile ukupoosako amano ku fyo Yehova atweba mu Cebo cakwe. Ifyo asosa e fyo aba, kabili akacita ifyo alanda ukuti akacita. Twalikwata imilandu ya kucetekela Lesa. Kuti twacetekela ilyo Yehova asosa ukuti akalete “cilandushi pa bashaishiba Lesa na bashinakila imbila nsuma iya kwa Shikulwifwe Yesu.” (2 Abena Tesalonika 1:8) Kabili kuti twacetekela Yehova ilyo asosa ati alitemwa abakonkelela ubulungami, ilyo asosa ati akapeela umweo wa muyayaya kuli balya abatetekela, na lintu asosa ukuti akafumyapo ukukalipwa, ukuloosha, ne mfwa. Yehova akomaile pa kuti akafishapo ubu bulayo bwa kulekelesha pa kweba umutumwa Yohane ati: “Lemba, pantu ifi fyebo fya cishinka kabili fya cine.”—Ukusokolola 21:4, 5; Amapinda 15:9; Yohane 3:36.

15. Bufi nshi bumo Satana asumbula?

15 Satana alipusana na Yehova. Ukucila ukusambilisha, alalufya. Pa kuti afumye abantu ku kupepa kwasanguluka, Satana asumbula ubufi bushaifulila. Ku ca kumwenako, Satana afwaya twasumina ukuti Lesa tafwaya kupalama kuli ifwe no kuti tapoosako amano ku bucushi pe sonde. Lelo, Baibolo ilanga ukuti Yehova alabipilwa pa bubifi no kucula. (Imilimo 17:24-30) Kabili Satana afwaya abantu kusumina ukuti ca fye ukukonkelela ifya ku mupashi. Lelo, Amalembo yatweba ukuti “Lesa tali uushalungama uwa kuti alabe umulimo wenu no kutemwa uko mwalangile kwi shina lyakwe.” Ukulundapo, Amalembo yatila “aba kalambula wa bamufwaisha.”—AbaHebere 6:10; 11:6.

16. Mulandu nshi Abena Kristu balingile ukubela abalola no kwikatishe cine?

16 Pali Satana, umutumwa Paulo alembele ati, “lesa wa bwikashi buno apofwisha amatontonkanyo ya bashasumina, ku kulesha ukubalika muli bene ulubuuto lwa mbila nsuma ya bukata bwa kwa Kristu, uuli cipasho ca kwa Lesa.” (2 Abena Korinti 4:4) Filya cali kuli Efa, bamo balabepwa kuli Satana Kaseebanya. Bambi bakonka ifyacitile Adamu, uyo uushabepelwe lelo uwasalilepo ukukonka inshila ya bucipondoka. (Yuda 5, 11) E co, calicindama ku Bena Kristu ukutwalilila ukuba abalola no kwikatisha icine.

Yehova Afwaya “Icitetekelo Icabula Ubumbimunda”

17. Cinshi tufwile ukucita pa kuti tusenaminwe kuli Yehova?

17 Pa mulandu wa kuti aba wa cishinka mu nshila shakwe shonse, Yehova enekela abamupepa ukuba aba cishinka na bo bene. Kemba wa malumbo alembele ati: “Mwe Yehova, ni ani engalebela mwi hema lyenu? ni ani engekala mu lupili lwenu lwa mushilo? Uwendo wa mpomfu, uucito bulungami, uusose cine mu mutima wakwe.” (Amalumbo 15:1, 2) Ku baYuda abaimbile ayo mashiwi, ukulumbula ulupili lwa kwa Yehova ulwa mushilo ukwabula no kutwishika kwalebebukisha Ulupili lwa Sione, uko Imfumu Davidi yatwele icipao ca cipingo kwi hema aimike kulya. (2 Samwele 6:12, 17) Ulupili ne hema fyalebebukisha incende ukwaleikala Yehova mu mampalanya. Kulya abantu balepepa kuli Lesa ku kulomba ukusenamina.

18. (a) Ukuba na bucibusa na Lesa kukabila cinshi? (b) Cinshi tuli no kulandapo mu cipande cinkonkelepo?

18 Uuli onse uulefwaya ukuba cibusa wa kwa Yehova afwile ukulande cine “mu mutima,” te pa kanwa fye. Ifibusa fya cine ifya kwa Lesa balingile ukuba abafumacumi kabili bafwile ukuba ne “citetekelo icabula ubumbimunda,” pantu imilimo ya cishinka ifuma mu mutima. (1 Timote 1:5; Mateo 12:34, 35) Cibusa wa kwa Lesa tafutika, pantu ‘uwa kufutika wa kuselausha kuli Yehova.’ (Amalumbo 5:6) Inte sha kwa Yehova mwi sonde lyonse balabombesha ku kuba na bucine mu kupashanya Lesa wabo. Icipande cikonkelepo cili no kulanda pali ili lyashi.

Bushe Kuti Mwayasuka Shani?

• Mulandu nshi Yehova aishibila icine pali fyonse?

• Cinshi cilanga ukuti Yehova wa cishinka?

• Yehova asokolola shani icine?

• Pa lwa cine, cinshi cikabilwa kuli ifwe?

[Amepusho]

[Ifikope pe bula 10]

Lesa wa cishinka alishiba fyonse pa fyo abumba

[Ifikope pe bula 12, 13]

Amalayo ya kwa Yehova yakafishiwapo