Ukumfwikisha Ubufwayo bwa Kusalapula

CINSHI mutontonkanya nga mwaumfwa ati “ukusalapula”? Dikishonari imo ilondolola ukusalapula ati “ni nshila ya kulengelamo abantu ukumfwila amafunde nelyo ifipimo fya myendele, no kubakanda nga tabaleumfwila.” Nangu ca kuti ubu te bulondoloshi bweka ubwabako ubo abantu baishiba, abengi tabalondolola bwino ishiwi lya kusalapula umo lyalola.

Lelo, Baibolo ilondolwela mumbi ishiwi lya kusalapula. Imfumu ya mano Solomone yalembele ati: “Ukufunda kwa kwa Yehova wilakupata, we mwana wandi.” (Amapinda 3:11) Aya mashiwi tayalelanda pa kusalapula kwa munsaunte, lelo yalelanda pa “kufunda kwa kwa Yehova,” ukwashimpwa pa fishinte fyasumbuka ifya kwa Lesa. Uku e kusalapula fye kweka ukuletako ifisuma ifya ku mupashi—ifintu tufwaisha. Lelo, ukusalapula kwashimpwa pa kutontonkanya kwa buntunse ukushumfwana ne fishinte fyasumbuka ifya kwa Yehova ilingi line kulasaalula kabili kulakalifya. E mulandu wine kanshi abengi bashatemenwa kusalapulwa.

Mulandu nshi batukoselesesha ukupokelela ukusalapula kwa kwa Yehova? Mu Malembo, ukusalapula kwa kwa Lesa kwalondololwa nge nshila Lesa alangilamo ukutemwa ku fibumbwa fyakwe ifya buntunse. E calengele Solomone alande ati: “Untu Yehova atemwa e o ebaula, ifyo na wishi ebaulo mwana mwaume uo acankilwa.”—Amapinda 3:12.

Bupusano Nshi Bwaba pa Kusalapula no Kukanda?

Ukusalapula kwalumbulwa mu Baibolo kupilibula ifintu ifingi—ubutungulushi, amafundisho, ukukansha, ukwebaula, ukulungika, no kukanda fye. Lelo ukutemwa e kulenga Yehova ukutusalapula, no bufwayo bwa uko kusalapula bwa kunonsha uulesalapulwa. Te lyonse mu kusalapula kwa kwa Yehova muba ukukanda.

Kabinge, te lyonse Lesa akanda abantu pa kuti abalungike nelyo ukubasambilisha. Ku ca kumwenako, ukufuma pa bushiku Adamu na Efa babembwike, batendeke ukupita mu mafya yafumine muli bucintomfwa. Yehova abatamfishe mwi bala lyayemba ilya Edene, kabili baishileba abashapwililika, batendeke ukulalwala, no kukota. Pa numa ya myaka iingi iya bumi bwa-afya, balifwile imfwa ya pe. Uku kwali kukanda kwa kwa Lesa, lelo te kufunda iyo. Adamu na Efa bacilile pa cipimo ca kulungikwa pantu bali babembu ba ku mufulo kabili abashilapila.

Pa malyashi ya kukanda kwa kwa Yehova paba ne lyashi lya Lyeshi lya mu nshiku sha kwa Noa, ubonaushi bwa Sodomu na Gomora, no kulofya kwa mulalo wa fita uwa bena Egupti pali Bemba Wakashika. Ifyacitile Yehova tafyacitilwe ku kupeela ubutungulushi, amafundisho, nelyo ukukansha ku bakandilwe iyo. Ilyo umutumwa Petro alandile pa kukanda kwa kwa Lesa alembele ati: “Tashimbile ukukanda aba pano calo aba ku kale, lelo abakile Noa, kashimikila wa bulungami, pamo na bambi cinelubali (7) ilyo aletele ilyeshi pa ba pano calo abashipepa; kabili pa kulenga imisumba ya Sodomu na Gomora ukube mito alibapingwile, acitile icipasho ca fintu ifili no kwishila abashipepa.”—2 Petro 2:5, 6.

Ni mu nshila nshi uku kukanda ‘kwacitile icipasho ca fintu fili no kwishila abashipepa’?  Muli kalata iyalembele umutumwa Paulo ku bena Tesalonika, alandile pa nshiku shesu nge nshita ilyo Lesa, mu Mwana wakwe, Yesu Kristu, akaleta “icilandushi pa bashaishiba Lesa na bashinakila imbila nsuma.” Kabili Paulo atile: “Aba bantu bakamono kukandwa kwa bonaushi bwa muyayaya.” (2 Abena Tesalonika 1:8, 9) E ico, uku kukanda te kwa kusambilisha nelyo ukulenga abalekandwa ukuwamya imibele iyo. Lelo, ilyo Yehova ale-eba abamupepa ukupokelela ukusalapula, talelanda pa kukanda kwa babembu bashilapila.

Icishinka cikalamba ca kuti Baibolo tailondolola Yehova ngo wakwata umulimo ukalamba uwa kukanda abantu iyo. Lelo ilingi line yamulondolola nga kasambilisha waba no kutemwa kabili uwatekanya. (Yobo 36:22; Amalumbo 71:17; Esaya 54:13) Cine cine, ukusalapula kwa kwa Lesa ukupeelwa ngo kufunda lyonse kupeelwa mu kutemwa kabili mu kutekanya. Nga ca kuti Abena Kristu baumfwikisha ubufwayo bwa kusalapulwa, bakangukilwa ukupokelela ukusalapula kabili bakasalapula bambi mu nshila isuma.

Ukusalapula kwa Bafyashi Baba no Kutemwa

Cilakabilwa kuli bonse mu lupwa na mu cilonganino ca Bwina Kristu ukumfwikisha ico ukusalapula kwabelako. No kucilisha ku baba na maka ya kutungulula abantu, pamo nga bafyashi. Pa Amapinda 13:24 patila: “Uushibomba ku nkonto yakwe apato mwana wakwe umwaume; lelo untu amutemwa abangililo kumufunda.”

Bushe abafyashi bafwile ukusalapula shani? Baibolo itila: “Imwe, mwe bashibo, mwilakalifya abana benu, lelo mulebakusha mu kusalapula no kukonkomesha kwa kwa Yehova.” (Abena Efese 6:4) Uku kukonkomesha kwalibwekeshiwapo muli aya mashiwi ayatila: “Mwe bashibo, mwilakalifya abana benu, epali baba no bulanda.”—Abena Kolose 3:21.

Abafyashi ba Bwina Kristu abaumfwikisha ubufwayo bwa kusalapula tabakasalapule bukali bukali. Icishinte calondololwa pali 2 Timote 2:24 kuti cabomfiwa ku fyo abafyashi bafwile ukucita pa kusalapula. Paulo alembele ati: “Umusha wa kwa Shikulu tafwile ukucita ulubuli, lelo afwile ukuba uwanakilila kuli bonse, uwafikapo ukusambilisha.” Ukukanalama ubukali, ukupaatauka, ne milandile ya musaalula te nshila ya kusalapwilamo mu nshila ya kutemwa kabili Umwina Kristu talingile ukucite fi.—Abena Efese 4:31; Abena Kolose 3:8.

Ukulungika kwa bafyashi kwalicila sana pa kwangufyanya ukukanda ukwabula no  kufwailisha. Abana abengi balakabila ukukonkomesha lyonse pa kulungika imitontonkanishishe yabo. E ico, abafyashi bafwile ukulolela, ukutekanya, no kutontonkanya sana pa nshila balabomfya pa kusalapula. Bafwile ukwibukisha ukuti abana bafwile ‘ukubakusha mu kusalapula no kukonkomesha kwa kwa Yehova.’ Icilepilibula ukubakansha pa myaka iingi.

Abacemi ba Bwina Kristu Basalapula mu Bufuuke

Ifishinte fimo fine e fibomba na kuli baeluda ba Bwina Kristu. Pa kuba bakacema batemwa impaanga balafwaisha ukukosha umukuni ukupitila mu kufunda, ukutungulula, no kwebaula ilyo cakabilwa. Ilyo balecite ci, balebukisha ubufwayo bwine bwine ubwa kusalapula. (Abena Efese 4:11, 12) Nga ca kuti baiminina fye pa kukanda, kuti balapelela fye mu kukanda epela. Lelo mu kusalapula kwa bulesa mwaba ifingi. Pa mulandu wa kutemwa, baeluda balabwelelako no kushininkisha ukuti ukufunda nakukonkwa. Pa mulandu wa kwangwako icine cine, balatantika ukukumana libili libili pa kuti bakoseleshe no kukansha.

Ukulingana no kukonkomesha kwaba pali 2 Timote 2:25, 26, na lintu baeluda balesalapula abantu bashipokelela bwangu ukusalapula, bafwile ukufunda “mu kunakilila.” Icakonkapo ilembo lilanda pa bufwayo bwa kusalapula ati: “Nalimo Lesa engabapeela ukulapila ukutwala ku kwishiba icine bwino bwino, kabili bengakutuluka no kufuma mu citeyo ca kwa Kaseebanya.”

Limo limo, cilakabilwa ukutamfya ababembu bashilapila mu cilonganino. (1 Timote 1:18-20) Uku kusalapula kwaluma na ko takufwile ukumonwa ngo kukanda fye iyo lelo kusalapula kwa cine cine. Limo limo baeluda balatandalila abatamfiwa abashiletwalilila mu membu bacitile. Ilyo baletandala, baeluda balabomba ukulingana no bufwayo bwine bwine ubwa kusalapula pa kweba uwatamfiwa ifya kucita pa kubweshiwa ku cilonganino ca Bwina Kristu.

Yehova E Kapingula Wapwililika

Abafyashi, abacemi ba Bwina Kristu, na bambi abapeelwa amaka mu Malembo aya kusalapula bafwile ukukatamika uyu mulimo. Tabafwile ukupingula abantu bambi ati ni ba cumbu munshololwa. E ico, ukusalapula basalapula te kukanda kwa cilandushi nelyo ukwa kufwaya ukukalifya uuli no mulandu.

 Cine cine, Baibolo ilanda pali Yehova ati e ukanda icabipisha kabili umupwilapo. Na kuba, Amalembo yalanda ukuti “ca kutiinya ukuwila mu minwe ya kwa Lesa wa mweo.” (AbaHebere 10:31) Lelo umuntu tafwile ukwesha nangu panono ukuilinganya kuli Yehova muli ci nelyo muli conse cimbi. Kabili takufwile ukuba umuntu uufwile ukutontonkanya ukuti ca kutiinya ukuwila mu minwe ya mufyashi nelyo mu minwe ya kwa eluda pa cilonganino.

Yehova alikwata amaka ya kucita ukusalapula kwalinga. Te bantunse iyo. Lesa alamona mu mutima kabili aleshiba nampo ngo yo muntu kuti alungikwa nelyo ukumupingwila umuku wa limo kabili umupwilapo. Lelo, abantunse te kuti bapingule fyo. E ico, ilyo ukusalapula kulekabilwa, abaletungulula lyonse bafwile ukusalapula no bufwayo bwa kulungika uulufyenye.

Ukupokelela Ukusalapula kwa kwa Yehova

Bonse tulakabila ukusalapula kwa kwa Yehova. (Amapinda 8:33) Na kuba, tufwile ukufwaisha ukusalapulwa kwaba mu Cebo ca kwa Lesa. Ilyo tulesambilila Icebo ca kwa Lesa, kuti twasalapulwa na Yehova mu Malembo. (2 Timote 3:16, 17) Lelo, limo limo, Abena Kristu banensu balatusalapula. Nga twaishiba ubufwayo bwa kusalapula, tukapokelela ukusalapula ukwabula ubwafya.

Umutumwa Paulo asumine ati: “Cine cine, ukusalapula konse takumoneka ukwa kusekelela ilyo line, kano ukwa bulanda.” Lyene atile: “Lelo pa numa, kuli abo abakanshiwa kuli kwene kutwala icisabo ca mutende, e kutila, ubulungami.” (AbaHebere 12:11) Ukusalapula kwa kwa Yehova ni nshila alangilamo ukutemwa kwashika kuli ifwe. Nampo nga ni fwe tulesalapulwa nelyo ni fwe tulesalapula bambi, shi natwibukishe ubufwayo bwa kusalapula kwa kwa Lesa kabili tumfwile ukufunda kwa mano ukwa mu Baibolo ukutila: “Ikatisho kusalapula kwandi, witompokako, ukulinde; pantu kwene mweo obe.”—Amapinda 4:13.

[Ifikope pe bula 21]

Ababembu bashilapila bapokelela ubupingushi bwa kukanda kwa kwa Lesa, te kufunda iyo

[Ifikope pe bula 22]

Baeluda balalubula inshita ya kufwailisha ifyebo kabili pa mulandu wa kutemwa, baafwa abalelufyanya

[Ifikope pe bula 23]

Ilyo balesalapula mu “kusalapula no kukonkomesha kwa kwa Yehova,” abafyashi bacite co mu kutekanya na mu kutemwa