‘Lungikeni Ukusose Cebo ca kwa Lesa’

“Uibikilisheko ukuipeela kuli Lesa ngo wasuminishiwa, umubomfi uushingaba na ca kukwatilapo insoni, uulungika bwino icebo ca cine.”—2 TIMOTE 2:15.

1, 2. (a) Mulandu nshi ababomfi bakabila ifisolobelo? (b) Mulimo nshi Abena Kristu bakwata, kabili balanga shani ukuti babala bafwaya Ubufumu?

ABABOMFI bakabila ifisolobelo pa kuti babombe umulimo wabo. Lelo tacipelela fye pa kukwata icisolobelo. Umubomfi akabila icisolobelo cilingile umulimo alebomba, kabili afwile ukucibomfya ifyo cilingile ukubomfiwa. Ku ca kumwenako nga mulepoopa icitele, tamufwile fye ukukwata inondo ne misomali. Mufwile ukwishiba ifya kupoopa umusomali pa kuti taongeme. Ukwesha ukupoopa umusomali mu mbao nga tawaishiba ifya kubomfya inondo, kuti cakosa nelyo fye ukukukalifya. Lelo nga twabomfya bwino ifisolobelo cilatwafwa ukubomba bwino imilimo.

² Apo tuli Bena Kristu twalikwata umulimo. Mulimo wacindamisha. Yesu Kristu akonkomeshe abakonshi bakwe ‘ukubala ukufwaya ubufumu.’ (Mateo 6:33) Bushe kuti twacita shani ico? Inshila imo kuba abapimpa mu mulimo wa kushimikila Ubufumu no wa kupanga abasambi. Inshila imbi kushimpa ubutumikishi bwesu pa Cebo ca kwa Lesa. Inshila ya butatu kuba ne myendele isuma. (Mateo 24:14; 28:19, 20; Imilimo 8:25; 1 Petro 2:12) Pa kuti tubombe bwino kabili tube ne nsansa muli uyu mulimo wa Bwina Kristu, tukabila ifisolobelo fyalinga no kwishiba ifya kufibomfya bwino. Pa lwa ici, umutumwa Paulo aimike ica kumwenako caibela ngo Mwina Kristu uwabombeshe mu mulimo, kabili akoseleshe abasumina banankwe ukumupashanya. (1 Abena Korinti 11:1; 15:10) E ico kanshi, cinshi twingasambilila kuli Paulo, umubomfi munensu?

Paulo—Kabilisha wa Bufumu Uwapimpa

3. Mulandu nshi twingasosela ukuti umutumwa Paulo ali mubomfi wa Bufumu uwapimpa?

³ Bushe Paulo ali mubomfi wa musango nshi? Ukwabula no kutwishika ali uwapimpa. Paulo alipilikite, ukusalanganya imbila nsuma mu ncende ya bemba wa Mediterranean. Ilyo alelanda pa mulandu abelele uwacincila mu kubila Ubufumu, uyu mutumwa watwalilile uwapimpa atile: “Pantu nga nabila imbila  nsuma, te ca kutakishishapo kuli ine iyo, pantu e mulimo mfwile ukubomba. Iye, kalanda kuli ine nga nshibila mbila nsuma!” (1 Abena Korinti 9:16) Bushe Paulo abikile fye amano ku kuipususha umwine? Nakalya. Tali muntu waitemwa. Lelo, alefwaya bambi na bo ukumwenamo mu mbila nsuma. Alembele ati: “Ifintu fyonse ncitile mbila nsuma, ukuti mbe uwa kukumako kuli bambi.”—1 Abena Korinti 9:23.

4. Cisolobelo nshi bakabomba Abena Kristu bacindamika sana?

⁴ Umutumwa Paulo ali mubomfi wafuuka uwaishibe ukuti tali na kushintilila fye pa kulamuka kwakwe. Filya fine kabasa akabila inondo, Paulo na o alekabila icisolobelo cisuma ica kumwafwa ukufika abantu pa mutima ne cine ca kwa Lesa. Cisolobelo nshi alebomfya maka maka? Cebo ca kwa Lesa, Amalembo ya Mushilo. Na ifwe tubomfya Baibolo yonse nge cisolobelo cikalamba mu kupanga abasambi.

5. Pa kuba abatumikishi ababomba bwino, cinshi tufwile ukucita ukulunda pa kwambula amalembo?

⁵ Paulo alishibe ukuti ukulungika ukubomfya Icebo ca kwa Lesa kwalicila pa kwambula fye cene. Abomfeshe ‘ukunashanasha.’ (Imilimo 28:23) Mu nshila nshi? Paulo abomfeshe bwino Icebo ca kwa Lesa icalembwa ku kulenga abengi ukupokelela icine ca Bufumu. Apelulushenye na bene. Pa myeshi itatu mwi sunagoge ku Efese, Paulo “alelanda amalyashi no kunashanasha ulwa fya bufumu bwa kwa Lesa.” Ilyo “bamo batwalilile ukuitalamika no kukanasumina,” bambi balekutika. E co pa mulandu wa butumikishi bwa kwa Paulo mu Efese, “icebo ca kwa Yehova catwalilile ukukula no kucimfya.”—Imilimo 19:8, 9, 20.

6, 7. Bushe Paulo acindike shani ubutumikishi bwakwe, kabili kuti twacita shani ico?

⁶ Apo ali ni kabila wa Bufumu uwapimpa, Paulo ‘acindike bukapyunga bwakwe.’ (Abena Roma 11:13) Mu nshila nshi? Tabikile amano ku kuisansabika; kabili tali ne nsoni ukwishibikwa nga umo pali bakabomba banankwe aba kwa Lesa. Lelo, amwene ubutumikishi bwakwe nge cintu cacindama nga nshi. Paulo abomfeshe bwino Icebo ca kwa Lesa kabili mu kulamuka. Umulimo wakwe uwafuminemo ifisuma wacincishe bambi, ukubacincisha ukubombesha mu butumikishi bwabo. E co na muli iyi nshila, acindamike ubutumikishi bwakwe.

⁷ Filya cali kuli Paulo, kuti twacindamika umulimo wesu nga batumikishi pa kubomfya libili libili Icebo ca kwa Lesa kabili ukucibomfya bwino. Mu mbali shonse isha butumikishi bwesu bwa mwi bala, ubuyo bwesu bufwile bwaba kulanshanya na bantu icintu ca mu Malembo. Kuti twacita shani ici no kunashanasha? Natubebete inshila shacindama shitatu: (1) Landeni pa Cebo ca kwa Lesa mu mucinshi. (2) Mano mano londololeni ifyo Baibolo ilanda ne fyo yakosha icishinka tulelandapo. (3) Pelulushanyeni mu Malembo mu nshila ya kunashanasha.

8. Fisolobelo nshi ifya mulimo wa kushimikila Ubufumu twakwata lelo, kabili mwafibomfya shani?

⁸ Bakabila ba Bufumu aba nomba balikwata ifisolobelo ifyo Paulo ashakwete mu butumikishi bwakwe. Ifi fisanshamo ifitabo, bamagazini, babroshuwa, utupepala twa kusabankanishishapo fimo, amatrakiti, amatepu ya pa filimba na ya vidio. Mu kutendeka kwa myaka ya ba1900, bakardi ba kupeelelapo ubunte, ifilimba fya maseleti, bamotoka balekwata ifisoselo, no mulabasa wa pa redio fyalebomfiwa. Kwena, icisolobelo cesu icawamisha ni Baibolo, kabili tufwile ukubomfya bwino ici cisolobelo cacindama.

Ubutumikishi Bwesu Bulingile Ukushimpwa pa Cebo ca kwa Lesa

9, 10. Pa lwa kubomfya Icebo ca kwa Lesa, cinshi twingasambilila ku fyo Paulo afundile Timote?

⁹ Bushe kuti twabomfya shani Icebo ca kwa Lesa nge cisolobelo cisuma. Ni pa kumfwila aya mashiwi Paulo aebele kabomba munankwe Timote ati: “Uibikilisheko ukuipeela kuli Lesa ngo wasuminishiwa, umubomfi uushingaba na ca  kukwatilapo insoni, uulungika bwino icebo ca cine.” (2 Timote 2:15) Calola mwi ‘ukulungika bwino icebo ca cine’?

¹⁰ Ishiwi lya ciGriki ilyapilibulwa ati ‘ukulungika’ nga kulikonka fye lipilibula “ukuputula mu kololoka” nelyo “ukupansa inshila yaololoka.” Mu Amalembo ya Bwina Kristu aya ciGriki, ilyo ishiwi lyabomfiwa fye ilyo Paulo alekonkomesha Timote. Ishiwi limo line kuti lyabomfiwa ku kulondolola ukulima umukolwa waololoka mwi bala. Kuti caba museebanya kuli shibulimi nga alima umukolwa uushaololoka. Pa kuba “umubomfi uushingaba na ca kukwatilapo insoni,” Timote acinkwilweko ukuti tali na kupaasuka ukufuma ku kufunda kwa cine ukwa mu Cebo ca kwa Lesa. Timote tali no kuleka ifyo alemona ifintu ukwalula isambilisho lyakwe. Ukushimikila kwakwe no kusambilisha fyali no kushimpwa fye pa Malembo. (2 Timote 4:2-4) Muli iyi nshila, abantu ba bufumacumi bali no kusambilishiwa ukulamona ifintu nge fyo Yehova amona, te kukwata amano ya pano nse iyo. (Abena Kolose 2:4, 8) E fyo caba na lelo.

Imyendele Yesu Ilingile Ukuba Iisuma

11, 12. Bushe imyendele yesu ikuma shani ukulungika Icebo ca kwa Lesa?

¹¹ Tatufwile fye ukulungika Icebo ca kwa Lesa pa kubila icine cabamo. Imyendele yesu ilingile ukumfwana na cene. “Tuli bakabomba banankwe aba kwa Lesa,” e co tatufwile ukuba bakabomba ba bumbimunda. (1 Abena Korinti 3:9) Icebo ca kwa Lesa cisosa ukuti: “Lelo iwe, we usambilisha umbi, bushe tauisambilisha we mwine? We ushimikila auti ‘Wilaiba,’ bushe uleba? We utila ‘Wilacita bucende,’ bushe ulacita ubucende? We ulengwa ubunani ku tulubi, bushe wiba ifya mu matempele?” (Abena Roma 2:21, 22) E co, pamo nga babomfi babombela pamo na Lesa aba muno nshiku, inshila imo iyo  tulungikilamo Icebo ca kwa Lesa kuumfwila uku kukonkomesha kwa kuti: “Tetekela Yehova umutima obe onse, na ku kwiluka kobe we mwine wishintililako; uko konse wenda umwishibe, na o akatambalike nshila shobe.”—Amapinda 3:5, 6.

¹² Finshi twingenekela mu kulungika Icebo ca kwa Lesa? Natumone amaka Icebo calembwa ica kwa Lesa cingakwata pa bantu abafumacumi.

Icebo ca kwa Lesa Calikwata Amaka ya Kwalula

13. Bushe ukubomfya Icebo ca kwa Lesa kuti kwalenga umuntu ukuba shani?

¹³ Abantu nga bacetekela ubukombe bwa mu Cebo ca kwa Lesa, ubu bukombe bulalenga ba-alula nga nshi imikalile yabo. Paulo alimwene uko icebo ca kwa Lesa calebomba kabili alimwene ifyo caalwile abantu ababele Abena Kristu mu Tesalonika wa kale. E ico abebele ati: “Na ifwe [tulatasha] Lesa no kukanaleka, pantu ilyo mwapokelele icebo ca kwa Lesa, ico mwaumfwile kuli ifwe, tamwacipokelele nge cebo ca bantu, lelo, ifyo caba icine cine, icebo ca kwa Lesa, icilebombela na muli imwe mwe basumina.” (1 Abena Tesalonika 2:13) Kuli balya Abena Kristu—na kuba, ku bakonshi ba cine bonse aba kwa Kristu—amano ya bantunse ayacepa tayengalinganshiwa ku mano yapulamo aya kwa Lesa. (Esaya 55:9) Abena Tesalonika “[bapokelele] icebo mu bucushi ubwingi pamo no kusekelela kwa mupashi wa mushilo” kabili baishileba ifya kumwenako ku basumina bambi.—1 Abena Tesalonika 1:5-7.

14, 15. Bushe amaka ya bukombe bwa Cebo ca kwa Lesa yakula shani, kabili mulandu nshi?

¹⁴ Icebo ca kwa Lesa ca maka, nge fyaba Intulo ya ciko, Yehova. Cafuma kuli “Lesa uwa mweo,” uyo ku cebo cakwe ‘imyulu yacitilwe,’ kabili ico cebo lyonse ‘cilashuka muli co acitumina.’ (AbaHebere 3:12; Amalumbo 33:6; Esaya 55:11) Umuntu umo uwasoma ifya Baibolo atile: “Lesa taipaatula ku Cebo cakwe. Taipaatulula kuli cene kwati nalimo takumwako. . . . E co te cintu icafwa icishikuma abantu ilyo casoswa; pantu calikakililwa kuli Lesa wa mweo.”

¹⁵ Bushe amaka ya Cebo ca kwa Lesa yakula shani? Icebo ca kwa Lesa calikwata amaka nga nshi. E mulandu wine Paulo alembele ati: “Icebo ca kwa Lesa ca mweo kabili ca maka kabili calitwa ukucila ulupanga ulwatwila kubili kubili kabili cilapulinkanya na ku kulekanya umweo no mupashi, ne mfyufyu no bufyompo bwa shiko, kabili kuti calingulula amatontonkanyo na mapange ya mutima.”—AbaHebere 4:12.

16. Bushe Icebo ca kwa Lesa kuti caalula shani umuntu?

¹⁶ Ubukombe bwaba mu Cebo ca kwa Lesa icalembwa ‘bwalitwa ukucila ulupanga ulwatwila kubili kubili.’ E co, calikwata sana amaka ica kuti cacila na pa maka ya cisolobelo icili conse icapangwa na bantu. Icebo ca kwa Lesa cilapulinkanya lwa nkati kabili kuti caalula umuntu lwa nkati, ukumwalula mu fyo atontonkanya ne fyo atemwa, ukumulenga aba umubomfi wa bukapepa. Mwandini cisolobelo ca maka!

17. Londololeni amaka Icebo ca kwa Lesa cakwata aya kwalula abantu.

¹⁷ Icebo ca kwa Lesa cilasokolola ifyo umuntu aba lwa nkati ukulinganya ku fyo atontonkanya ukuti e fyo aba nelyo ifyo alanga bambi. (1 Samwele 16:7) No muntu umubifi inshita shimo kuti afisa ifyo aba pa kucita ifya nkumbu nelyo ukuipeelesha ku kupepa. Abantu ababifi balaifungushanya pa milandu yabipa. Abantu ba matutumuko babepekesha ukuba abaicefya ilyo balefwaisha ukulumbanishiwa ku bantu. Lelo, pa kusokolola ifyaba mu mutima, Icebo ca kwa Lesa kuti calenga umuntu uwaicefya ukufuula ubuntu bwa kale no “[kufwala] ubuntu bupya ubwalengelwe umwabela ukufwaya kwa kwa Lesa mu bulungami bwa cine na bucishinka.” (Abena Efese 4:22-24) Isambilisho lya Cebo ca kwa Lesa kuti lyaalula na bantu abashashipa baba Inte sha kwa Yehova ishashipa kabili bakabila ba Bufumu abapimpa.—Yeremia 1:6-9.

18, 19. Ukulingana na ya maparagrafu nelyo ukulingana ne cacitike kuli imwe mu mulimo wa mwi bala, langeni ifyo icine ca mu Malembo cingalula imibele ya muntu.

¹⁸ Amaka ya Cebo ca kwa Lesa aya kwalula yalanonsha abantu konse. Ku ca kumwenako,  bakabila ba Bufumu aba ku Phnom Penh, ku Cambodia, baleshimikila mu citungu ca Kompong Cham imiku ibili pa mweshi. Pa numa ya kuumfwa bashimapepo bambi balepontela Inte sha kwa Yehova, namapepo wa kuli ilya ncende ateyenye ukukumana na baNte ilyo baisa kuli ici citungu na kabili. Abepwishe ifipusho ifingi pa lwa kusefya inshiku sha mwikalwe kabili alekutikisha ilyo balepelulushanya na wene mu Malembo. Lyene atile: “Nomba naishiba ukuti ifyo bashimapepo banandi balelanda pali imwe te fya cine! Baleti tamubomfya Baibolo, lelo luno lucelo ni Baibolo fye yeka mubomfeshe!”

¹⁹ Uyu mwanakashi atwalilile ukulanshanya pali Baibolo na baNte kabili talekele ifintiinya fya kuti bakamufumya pali bunamapepo ukumulesha. Aebeleko umunankwe ifyo balelanshanya mu Malembo, kabili na o atendeke ukusambilila Baibolo na baNte. Umunankwe atemenwe nga nshi ifyo alesambilila ica kuti inshita imo ilyo aali ku calici, atile, “Iseni musambilile Baibolo ne Nte sha kwa Yehova!” Pa numa fye ya ico, uyu uwali kale namapepo, na bambi batendeke ukusambilila Baibolo ne Nte sha kwa Yehova.

20. Bushe icacitike ku mwanakashi umo ku Ghana cilanga shani amaka ya Cebo ca kwa Lesa?

²⁰ Kabili amaka ya Cebo ca kwa Lesa yalangililwa na ku fyacitike kuli Paulina, umwanakashi wa ku Ghana. Kabila wa Bufumu uwa nshita yonse alesambilila Baibolo nankwe mu citabo ca Ukwishiba Uko Kutungulula ku Mweo wa Muyayaya. * Paulina aupilwe ku mpali kabili alimwene ukuti afwile ukuteuluka, lelo abalume bakwe na balupwa balimukeenye icabipisha ukucite co. Bashikulu wakwe, abali bapingushi ku cilye cikalamba kabili bashimapepo, baeseshe ukumulesha pa kunyonganya ilembo lya Mateo 19:4-6. Ifyo uyu mupingushi alelondolola fyaleumfwika kwati fya cishinka, lelo bwangu bwangu Paulina akutulwike ukuti ici capalana ne fyo Satana anyongenye Amalembo ilyo aleesha Yesu Kristu. (Mateo 4:5-7) Aibukishe amashiwi yaumfwika aya kwa Yesu pa cupo, ukuti Lesa alengele abantu umwaume no mwanakashi, te mwaume na banakashi, no kuti aba babili, te batatu, bali no kuba umubili umo. Akakatile ku fyo apingwilepo kabili asukile apeelwa insambu sha kufuma kuli cilya cupo ca mpali. Tapakokwele, abele kabila wa Bufumu wa nsansa kabili uwabatishiwa.

Twalilileni Ukulungika Icebo ca kwa Lesa

21, 22. (a) Cinshi tulefwaya ukupampaminapo nga bakabila ba Bufumu? (b) Cinshi tuli no kubebeta mu cipande cikonkelepo?

²¹ Icebo ca kwa Lesa icalembwa cine cine caba cisolobelo ca maka ica kubomfya mu kwafwa bambi ukwaluka mu mikalile yabo pa kuti bapalame kuli Yehova. (Yakobo 4:8) Filya fine ababomfi balamuka babomfya ifisolobelo pa kuti umulimo ubombwe bwino, na ifwe natupampamine pa kubomfya bwino Icebo ca kwa Lesa, Baibolo, mu mulimo Lesa atupeela uwa kubila pa Bufumu.

²² Bushe kuti twabomfya shani Amalembo bwino mu mulimo wesu uwa kupanga abasambi? Inshila imo kulunduluka mu misambilishishe yesu iya kunashanasha. Natubebete icipande cikonkelepo, pantu cikwete imitubululo pa fya kusambilisha no kwafwa bambi ukupokelela ubukombe bwa Bufumu.

[Futunoti]

Bushe Muleibukisha?

• Fisolobelo nshi bakabila ba Bufumu bakwata?

• Ni mu nshila nshi Paulo abelele ica kumwenako ngo mubomfi wa Bufumu?

• Ukulungika Icebo ca kwa Lesa kwalola mwi?

• Bushe amaka ya Cebo ca kwa Yehova icalembwa yakula shani?

[Amepusho]

[Ifikope pe bula 10]

Ifisolobelo fimo ifyo Abena Kristu babomfya mu mulimo wa kubila Ubufumu