Tinikeni pa kuti muye ku filimo

Tinikeni pa kuti mumone imitwe iilimo

Bonse Natubile Ubukata bwa kwa Yehova

Bonse Natubile Ubukata bwa kwa Yehova

Bonse Natubile Ubukata bwa kwa Yehova

“Tuutubwileni Yehova ubukata no bukose! Tuutubwileni Yehova ubukata bwe shina lyakwe.”—AMALUMBO 96:7, 8.

1, 2. Finshi fituutubwila Yehova ubukata, kabili ni bani bacincishiwa ukuilundako?

DAVIDI, mwana Yese, aishileba kacema ilyo ali kalume. Alecemena umukuni wa kwa wishi ku mulemfwe wali mupepi na Betlehemu uko aleba eka. Inshita ya bushiku, ilyo alecema impaanga sha kwa wishi muli iyi milemfwe, afwile ilingi aletamba imyulu yakulisha iyaisulamo intanda! Tatuletwishika ukuti, ilyo apuutilwemo no mupashi wa mushilo uwa kwa Lesa, Davidi alibukishe bwino bwino filya aletamba ilyo alecema. E calengele ashike ulwimbo ulwakwete amashiwi yashaiwamina ayaba mwi lumbo lyalenga 19 ayatila: “Imyulu ilelondololo bukata bwa kwa Lesa, ne ulu lilelongolo mulimo wa minwe yakwe; lelo pano isonde ponse pafumina amashiwi ya fiko, na mu mpela sha pano nse mukumano kulanda kwa fiko.”—Amalumbo 19:1, 4.

2 Imyulu ya kupapusha iyo Yehova abumba ilabila ubukata bwakwe ukwabula ukulanda, ukwabula ifyebo, ukwabula ne shiwi. Icite fyo akasuba na kasuba no bushiku no bushiku. Ububumbo tabuleka ukubila ubukata bwa kwa Lesa. Ukutontonkanya pali ubu bunte bwa fibumbwa fishilanda ubumoneka mu “calo conse” kulatwafwa ukuicefya. Lelo, ubunte bwa fibumbwa fishilanda te bufwaikwa fye. Abantunse ba busumino na bo bacincishiwa ukushimikila. Kemba wa malumbo uushalumbulwa aebele bakapepa ba busumino amashiwi yapuutwamo, ayatila: “Tuutubwileni Yehova ubukata no bukose! Tuutubwileni Yehova ubukata bwe shina lyakwe.” (Amalumbo 96:7, 8) Ababa na bucibusa bwakosa na Yehova balacankwa ukucita ifyo aya mashiwi yabacincisha. Lelo, bushe ukutuutubwila Lesa ubukata kwalola mwi?

3. Cinshi abantunse bacindikila Lesa?

3 Te kulanda fye kukabilwa. Abena Israele ba mu nshiku sha kwa Esaya balecindika Lesa ne milomo yabo, lelo tabalecite fyo no mutima onse. Ukupitila muli Esaya Yehova atile: “Aba bantu bapalama kuli ine mu kanwa, bancindika na ku milomo yabo, lelo imitima yabo batalusha kuli ine.” (Esaya 29:13) Ukulumbanya konse uko balya bantu balemulumbanya kwali kwa fye. Pa kuti ukulumbanya kufikepo, kufwile ukufuma ku mutima uwaisulamo ukutemwa Yehova kabili umo afwile ukusumina ukuti Lesa aba no bukata bwaibela. Yehova fye e Kalenga. E Wapulamo, E mulungami wapulamo, kabili aba ca kumwenako capulamo ica kutemwa. E ntulo ye pusukilo lyesu kabili e walinga fye ukuba Mulopwe uo bonse ababa mu muulu na pano isonde bafwile ukunakila. (Ukusokolola 4:11; 19:1) Nga twalicetekela ifi fintu, natumucindike no mutima wesu onse.

4. Finshi Yesu atwebele pa fya kucindika Lesa, kabili kuti twacita shani ifyo?

4 Yesu Kristu alitwebele ifya kucindika Lesa. Atile: “Muli ici e mo Tata acindamikilwa, nga muletwalisha, no kuba abasambi bandi icine cine.” (Yohane 15:8) Bushe tutwalisha shani? Intanshi, ni pa kushimikile ‘mbila nsuma iya bufumu’ no mweo onse. Nga tulecite fyo ninshi ifwe pamo ne fibumbwa fyonse, ‘tulelongole’ “mibele [ya kwa Lesa] iishimoneka.” (Mateo 24:14; Abena Roma 1:20) E lyo kabili nga tulecite fi ninshi mu kulungatika nelyo mu nshila shimbi, na ifwe tulepangako abasambi bapya abatendeka ukupeela Yehova Lesa ubukata capamo na ifwe. Ica bubili, tulundulula ifisabo ifyo umupashi wa mushilo utwafwa ukukwata no kupashanya imibele yawamisha iyo Yehova Lesa akwata. (Abena Galatia 5:22, 23; Abena Efese 5:1; Abena Kolose 3:10) Ne ci cilenga, imyendele yesu ukucindika Lesa.

“Mwi Sonde Lyonse”

5. Londololeni ifyo Paulo akomaile pa mulimo wa Abena Kristu uwa kucindika Lesa pa kwebako bambi ifyo basumina.

5 Muli kalata Paulo alembele abena Roma, akomaile pa fyo Abena Kristu bashingamwa ukucindika Lesa ukupitila mu kwebako bambi ifyo basumina. Ico alandilepo sana ku bena Roma ca kuti ni balya fye abacetekela Yesu Kristu e bengapusuka. Mu cipandwa 10 ica Abena Roma, Paulo atile abena Israele ku kufyalwa abaliko mu nshiku shakwe bali bacili bale-esha ukuba abalungama pa kukonka Amafunde ya kwa Mose nangu line “Kristu [ali] e mpela ya Mafunde.” E co, Paulo atile: “Pantu ukapusuka nga walumbula ico ‘cebo ku kanwa kobe,’ auti Yesu e Shikulu, kabili watetekela mu mutima obe ukuti Lesa amwimishe ku bafwa.” Ukutule lyo, takwaba “muncishanya ku muYuda no muGriki, pantu kwaba fye Shikulu umo kuli bonse, uwacindama kuli bonse abalilila kuli wene. Pantu ‘onse uwalilila kwi shina lya kwa Yehova akapusuka.’”—Abena Roma 10:4, 9-13.

6. Bushe Paulo atile Amalumbo 19:4 yalola mwi?

6 Lyene Paulo akonkanya ukwipusha ati: “Bakalilila shani ku o bashitetekelako? Lelo bakatetekela shani uo bashaumfwile? Lelo bakomfwa shani, apabula kabila?” (Abena Roma 10:14) Paulo alanda pa bena Israele ati: “Tabanakiile bonse ku mbila nsuma.” Cinshi calengele ukuti abena Israele benakila? Ni co tabakwete icitetekelo, te mu kuti tabaumfwile. Paulo alangilile ici ilyo ayambula Amalumbo 19:4 no kulanga ukuti yalelosha ku mulimo wa kushimikila uwa Bwina Kristu te ku bunte bwa fibumbwa ifishilanda. Atila: “Ishiwi lyabo lyaile ‘mwi sonde lyonse, ne fyebo fyabo fyaile ku mpela she sonde.’” (Abena Roma 10:16, 18) Nga filya ifibumbwa ifishipeema ficindika Yehova, Abena Kristu ba kubalilapo na bo babilishe Imbila nsuma ye pusukilo konse konse. E co, balumbenye Lesa mwi “sonde lyonse.” Muli kalata Paulo alembele Abena Kolose, alandile na pa fyo imbila nsuma ya-anene. Atile imbila nsuma yalibililwe “ku cibumbwa conse ica mwi samba lya muulu.”—Abena Kolose 1:23.

Inte Shapimpa

7. Ukulingana na Yesu, mulimo nshi Abena Kristu bakwata?

7 Paulo afwile alembele kalata ku bena Kolose ilyo papitile imyaka napamo 27 apo Yesu Kristu afwilile. Cinshi calengele umulimo wa kushimikila ukufika ku Kolose mu nshita fye iinono? Ni co Abena Kristu ba kubalilapo bali abapimpa, kabili Yehova alepaala ukupimpa kwabo. Yesu asobele ukuti abasambi bakwe bali no kuba bakabila bapimpa ilyo atile: “Imbila nsuma ili no kushimikilwa intanshi mu nko shonse.” (Marko 13:10) Pali uko kusesema Yesu alundilepo ifunde lyaba mu fikomo fya kulekeleshako ifya mwi landwe lya kwa Mateo ilitila: “E ico kabiyeni, kalengeni aba nko shonse ukuba abasambi, mulebabatishisha mwi shina lya kwa Tata ne lya Mwana ne lya mupashi wa mushilo, mulebasambilisha ukubaka fyonse ifyo namwebele.” (Mateo 28:19, 20) Ilyo fye Yesu aninine ukuya ku muulu, abasambi bakwe batendeke ukucita ifyo asosele.

8, 9. Ukulingana ne buuku lya Imilimo, bushe Abena Kristu bayankwileko shani kwi funde lya kwa Yesu?

8 Ilyo umupashi wa mushilo wapongolwelwe pa basambi pa Pentekoste wa mu 33 C.E., ico aba basambi bacishinka aba kwa Yesu babalilepo ukucita cali kushimikila, ukweba amabumba yali mu Yerusalemu “ifyapuulama fya kwa Lesa.” Ukushimikila kwabo kwafikile abantu pa mitima kabili “imyeo nalimo amakana yatatu (3,000)” balibatishiwe. Abasambi batwalilile ukulumbanya Lesa ku cintu bwingi kabili balipimpile. Ne ci cafuminemo ifisuma.—Imilimo 2:4, 11, 41, 46, 47.

9 Tapakokwele, bashimapepo batendeke ukumona iyi milimo ya Bena Kristu. Calibakalipe pa kumona Petro na Yohane balelanda no kupama. E co, baebele aba batumwa ukuleka ukushimikila. Abatumwa bayaswike ati: “Te kuti tuleke ukulanda ifyo twamwene no kuumfwa.” Pa numa ya kubatiinya no kubakakula, Petro na Yohane baile kuli bamunyinabo, kabili bonse batendeke ukupepa kuli Yehova. Mu kushipa baipwishe Yehova ati: ‘Suminisheni abasha benu ukuti balelanda icebo cenu no kushipa konse.’—Imilimo 4:13, 20, 29.

10. Kukaanya nshi kwatendeke ukumoneka, kabili Abena Kristu bacitile shani?

10 Ipepo lyabo lyalilingene no kufwaya kwa kwa Yehova, nga fintu camoneke apabuuta pa numa. Abatumwa baliketwe lelo malaika alibakakwile mu cipesha amano. Malaika abebele ati: “Kabiyeni, keminineni mwi tempele, twalilileni ukweba abantu ifyebo fyonse ifya ubu bumi.” (Imilimo 5:18-20) Apo abatumwa balinakiile, Yehova atwalilile ukubapaala. E co, “cila bushiku mwi tempele na ku ng’anda ne ng’anda batwalilile ukwabulo kuleka ukusambilisha no kubila imbila nsuma pali Kristu, Yesu.” (Imilimo 5:42) Nga fintu twamona, ukukaanya kwabipisha takwaleseshe abasambi ba kwa Yesu ukutuutubwila Lesa ubukata pa cintubwingi.

11. Bushe Abena Kristu ba kubalilapo balemona shani umulimo wa kushimikila?

11 Tapakokwele Stefani balimwikete no kumupoola amabwe mpake mfwa. Ukwipaiwa kwakwe kwaimishe ukupakasa kwabipisha mu Yerusalemu, kabili abasambi bonse ukufumyako fye abatumwa basalanganine mu misumba imbi. Bushe ukupakaswa kwalibafuupwile? Iyo tabafuupwilwe. Tubelenga ukuti: “Abasalanganiwe baleya balebila imbila nsuma ya cebo.” (Imilimo 8:1, 4) Libili libili calemoneka ukuti bali abapimpa ukucindika Lesa. Mwi buuku lya Imilimo icipandwa 9, tubelenga ukuti ilyo umuFarise, Sauli umwina Tarsi aleya ku Damaseke ku kuyaimya ukupakasa pa basambi ba kwa Yesu, amwene Yesu mu cimonwa no kupofula. Mu Damaseke, Anania mu cipesha amano ashibwile amenso ya kwa Sauli. Mulimo nshi Sauli, uwaishileishibikwa ati Paulo, abalilepo ukubomba? Ilyashi litila: “Ilyo line mu masunagoge atendeke ukushimikila Yesu, ukuti Wene Mwana wa kwa Lesa.”—Imilimo 9:20.

Bonse Baleshimikila

12, 13. (a) Cinshi bakalemba ba malyashi ya kale balemba pa cilonganino ca Bwina Kristu ica kubalilapo? (b) Bushe ibuuku lya Imilimo lisuminisha shani ifyalemba bakalemba ba malyashi ya kale?

12 Abengi balishiba ukuti bonse mu cilonganino ca Bwina Kristu baleshimikila. Philip Schaff alemba pa Bena Kristu ba pali ilya nshita ati: Umulimo ifilonganino fyonse fyakwete wali wa kushimikila, kabili umwina Kristu onse aleshimikila.” (History of the Christian Church) W. S. Williams atila: “Ico abengi basumina ca kuti Abena Kristu bakubalilapo maka maka balya abapeelwe umupashi [ifya bupe fya mupashi] balebila amalandwe.” (The Glorious Mininistry of the Laity) Asosele no kuti: “Yesu Kristu taloseshe mu kuti ni bamo bamo fye e bapeelwe ishuko lya kushimikila.” Nangu fye ni Celsus, uwali umulwani wa buKristu alembele ati: “Abalepike nsalu, abalepanga insapato, abalepanga ifya kufwala ku mpapa sha nama, abambuulu na bantu yaweyawe, bonse bali abapimpa ukubila ilandwe.”

13 Ibuuku lya Imilimo lilanga ukuti ayo malyashi ya cine. Pa Pentekoste wa mu 33 C.E., ilyo bapokelele umupashi, abasambi bonse, abaume na banakashi, balebila ifyapuulama fya kwa Lesa pa cintubwingi. Pa numa ya kupakasa kwaimine ilyo Stefani aipaiwe, Abena Kristu bonse abasalanganine ku misumba imbi balebila imbila nsuma konse konse. Pa numa ya myaka 28, Paulo alembele Abena Kristu AbaHebere bonse te bumba fye lya bashimapepo. Atile: “Muli wene e mo lyonse tutuulile ilambo lya kulumbanya kuli Lesa, e kutila, icisabo ca milomo iilumbula apabuuta ishina lyakwe.” (AbaHebere 13:15) Paulo alondolola ifyo alemona ukushimikila, atila: “Pantu nga nabila imbila nsuma, te ca kutakishishapo kuli ine iyo, pantu e mulimo mfwile ukubomba. Iye, kalanda kuli ine nga nshibila mbila nsuma!” (1 Abena Korinti 9:16) Nga fintu twamona, Abena Kristu ba kubalilapo bonse aba cishinka e fyo baleyumfwa pali uyu mulimo.

14. Bushe icitetekelo no kushimikila fya-ampana shani?

14 Ca cine, umwina Kristu wa cine afwile ukushimikila pantu ukushimikila ne citetekelo fyalyampana. Paulo atile: “Ku mutima e ko umuntu atetekela no kulungamikwa, lelo ku kanwa alumbula no kupusuka.” (Abena Roma 10:10) Bushe libumba fye ilinono mu cilonganino—napamo ilya bapepesha—e lifwile ukuba ne citetekelo icilenga bashingamwa ukushimikila? Awe! Abena Kristu bonse aba cine balakwata icitetekelo cakosa muli Shikulu Yesu Kristu kabili balacincishiwa ukwebako bambi ulwa citetekelo cabo. Nga tabacitile fyo ninshi icitetekelo cabo califwa. (Yakobo 2:26) Apo Abena Kristu bacishinka aba mu mwanda wa myaka uwa kubalilapo balangile icitetekelo cabo pa kwebako bambi, abengi balelumbanya sana ishina lya kwa Yehova.

15, 16. Landeni pa fya kumwenako ifilelangilila ukuti umulimo wa kushimikila walilundulwike nangu line kwali amafya.

15 Mu mwanda wa myaka uwa kubalilapo, Yehova alipaalile abantu bakwe ica kuti balifulile nangu line kwali amafya mu kati na kunse ya cilonganino. Ku ca kumwenako, ibuuku lya Imilimo icipandwa 6 lyalanda pa kukansana kwali pa baHebere na baGriki basangwike Abena Kristu. Abatumwa e bapwishishe ubu bwafya. Icafuminemo ni ci: “Icebo ca kwa Lesa calekula, kabili impendwa ya basambi yalesanduluka nga nshi mu Yerusalemu; ne bumba likalamba ilya bashimapepo lyalanakila ku citetekelo.”—Imilimo 6:7.

16 Pa numa, Imfumu Herode Agripa uwa ku Yudea atendeke ukukansana na bena Turi na Sidone. Abekashi ba muli iyi misumba balicilamo ukupaapaata Herode ukuti pabe umutende. Herode alyankwile kuli uko kupaapaata no kutendeka ukulanda ku cintubwingi. Ibumba lyalongene lyatendeke ukubilikisha ati: “Lishiwi lya kwa lesa, te lya muntunse iyo.” Apo pene, malaika wa kwa Yehova apumine Herode no kufwa afwa “pa mulandu wa kuti tacindike Lesa.” (Imilimo 12:20-23) Ala mwandini abacetekele bakateeka abantunse balisungwike! (Amalumbo 146:3, 4) Abena Kristu bena batwalilile ukucindika Yehova. Ici calengele ‘Icebo ca kwa Yehova ukukula no kusalangana’ te mulandu ne fimfulunganya fyalefuma ku buteko.—Imilimo 12:24.

Ifyo Cali Kale ne fyo Caba Nomba

17. Mu mwanda wa myaka uwa kubalilapo, cinshi abantu abaleya balefulilako na bo batendeke ukucita?

17 Ca cine, abali mu cilonganino ca mwi sonde lyonse ica Bwina Kristu mu mwanda wa myaka uwa kubalilapo balipimpile ukulumbanya Yehova Lesa. Abena Kristu bacishinka bonse balebila imbila nsuma. Bamo balelanda ku balefwaisha ukuumfwa kabili nga fintu Yesu asosele, balebasambilisha ukubaka fyonse ifyo abebele. (Mateo 28:19, 20) Ici calengele icilonganino ukukula, kabili abengi batendeke ukulumba Yehova nga fintu Imfumu Davidi iya ku kale yacitile. Bonse basuminishe ku mashiwi yapuutwamo ayatila: “Ndemutootela, mwe Shikulu Lesa wandi, no mutima wandi onse, kabili nakulacindike shina lyenu umuyayaya; pantu uluse lwenu lukalamba pali ine.”—Amalumbo 86:12, 13.

18. (a) Bushe icilonganino ca Bwina Kristu ica kubalilapo capusana shani na Kristendomu pali lelo? (b) Cinshi tukalandapo mu cipande cikonkelepo?

18 Ifi, ifyalecitika kale filenga twatontonkanya sana pa fyalanda Allison A. Trites, uwasambilila sana ifya mapepo. Alandile pa fyo Kristendomu wa muno nshiku no BuKristu bwa kubalilapo fyapusana. Atile: “Amacalici pali lelo yakula ilyo abana ba bapepa kuli ilyo icalici basumina nelyo ilyo umo asha icalici apepako no kutendeka ukupepa kumbi. Lelo, ibuuku lya Imilimo litila, ulukuta lwalekula ilyo bamo basanguka Abena Kristu, pantu icilonganino e lyo catendeke fye ukubomba.” Bushe ico cilolele mu kuti imikulile ya cilonganino ca cine ica Bwina Kristu tayalingana ne fyo Yesu asosele? Kwena te fyo. Abena Kristu ba cine pali lelo baba abapimpa mu kulumbanya Lesa ku cintubwingi nga filya fine Abena Kristu ba kubalilapo bali. Tukamona ici mu cipande cikonkelepo.

Bushe Kuti Mwalondolola?

• Bushe tucindika shani Lesa?

• Bushe Paulo abomfeshe Amalumbo 19:4 kuli bani?

• Bushe icitetekelo no kushimikila fya-ampana shani?

• Cinshi ifilonganino fya Bwina Kristu ifya kubalilapo fyaishibikilweko?

[Amepusho]

[Icikope pe bula 8, 9]

Imyulu itwalilila ukucindika Yehova

[Abatusuminishe]

Abasuminishe ni ba Anglo-Australian Observatory, abakopele ni baDavid Malin

[Ifikope pe bula 10]

Ukushimikila kwalyampana sana ne pepo