Amalayo Mwingatetekela
Amalayo Mwingatetekela
KASESEMA wa kwa Lesa Mika alishibe ukuti te lingi amalayo yafishiwapo. Pali ilya nshita, ne fibusa fya cine cine te lyonse fyalecetekelwa ukutila kuti fyafikilisha amalayo. E co Mika asokeele ati: “Mwitetekela munenu, mwisuubila cibusa; bake miinshi ya kanwa kobe ku usendamina pa cifuba cobe.”—Mika 7:5.
Bushe Mika alilekele iyi mibele ukumulenga ukutwishika amalayo yonse? Iyo! Acetekele nga nshi amalayo ya kwa Lesa wakwe, Yehova. Mika alembele ati, “Lelo ine nakulalolela Yehova, nakulalindila Lesa we pusukilo lyandi.”—Mika 7:7.
Mulandu nshi Mika akwatile icitetekelo ca musango yu? Pantu alishibe ukuti Yehova lyonse alafisha ico alaya. Fyonse ifyo Lesa alapile ku fikolwe fya kwa Mika fyalicitike. (Mika 7:20) Icalengele ukuti Mika asumine ukuti Yehova akafisha ubulayo bwakwe, fintu Lesa afikilishe amalayo yakwe ku numa.
“Takwashala Cintu Nangu Cimo”
Pa fyo Yehova afikilishe, ifyo na Mika aishibe, pali no kulubula abena Israele mu busha bwa mu Egupti. (Mika 7:15) Yoshua, uwaliko ilyo balelubulwa, akoseleshe abena Israele banankwe ukucetekela amalayo ya kwa Lesa yonse. Cinshi cali no kubalenga ukuyacetekela? Yoshua abebukisheko ukuti, “mwaishiba mu mitima yenu yonse na mu myeo yenu yonse ukuti takwashala nangu cimo ca mu fintu fyonse fisuma ifyo Yehova Lesa wenu asosele ulwa imwe; fyonse fyalimoneke kuli imwe, takwashala cintu nangu cimo.”—Yoshua 23:14.
Abena Israele balishibe ne mitima yabo yonse ukuti Yehova alibacitiile ifipesha amano. Alifishishepo ubulayo bwakwe kuli Abrahamu icikolwe cabo, uwali na katiina kuli Lesa, ubwa kuti aba mu bufyashi bwakwe bakafula nge ntanda no kuti bakakwata icalo ca Kanani. Kabili Yehova aebele Abrahamu ukuti abakafuma muli wene bakacula pa myaka 400 no kuti bakabwelela ku Kanani “pa ku nkulo iyalenga shine.” Ifi fyonse fyalicitike.—Ukutendeka 15:5-16; Ukufuma 3:6-8.
Abena Israele balipokelelwe bwino mu Egupti mu nshiku sha kwa Yosefe mwana Yakobo. Pa numa, abena Egupti bapatikishe abena Israele mu buluku ukubomba imilimo ya busha, lelo umwabela ubulayo bwa kwa Lesa, mu nkulo shine ishakonkene ukutula apo baingilile mu Egupti, aba abatuntwike muli Abrahamu balilubwilwe mu busha bwa mu Egupti. *
Mu myaka 40 iyakonkelepo, abena Israele balikwatilepo ubushininkisho bwa kuti Yehova lyonse alafisha amalayo yakwe. Ilyo abena Amaleke basanshile abena Israele apabula no mulandu, Lesa alwiliile abantu bakwe no kubacingilila. Abapeele fyonse ifyo balekabila pa lwendo lwabo ulwa myaka 40 mu matololo na mukulekelesha abapeele Icalo ca Bulayo. Ilyo Yoshua alepituluka mu lyashi lya fyo Yehova acitiile ntuntuko sha kwa Abrahamu, ali ne citetekelo cakosa pa kusosa ati: “Tapawilepo nangu cimo ca mu fintu fyonse fisuma ifyo Yehova asosele ku ba ng’anda ya kwa Israele; conse caishilebapo.”—Yoshua 21:45.
Kusheni Icitetekelo mu Malayo ya kwa Lesa
Kuti mwakusha shani icitetekelo mu malayo ya kwa Yehova, nga filya Mika na Yoshua bacitile? Nga mucita shani pa kutetekela abantu? Muleshiba ifingi sana pali abo bantu. Tutile, kuti mwaishiba ukuti balicetekelwa pa kumona fye ifyo besha na maka yabo yonse ukufisha amalayo yabo yonse. Ilyo muleishibilako ifingi pali aba bantu, panono panono mulabatetekela. E fyo mwingacita na pa kukusha icitetekelo mu malayo ya kwa Lesa.
Inshila imo mwingacitilamo ici kulatontonkanya pa fya bumbwa kuli Lesa na pa mafunde ayatungulula fyene. Basayansi balicetekela sana muli aya mafunde, pamo nga yalya yalenga utuntu twacepesha sana utwa mu mubili ukuti tulesanduluka mpaka umuntu apangwa. Na kuba, amafunde ya mu Amalumbo 139:14-16; Esaya 40:26; AbaHebere 3:4.
lwelele ayatungulula fyonse ifyabamo yafwile yabikilweko na Kapanga-wa-mafunde uwacetekelwa icine cine. Filya fine mwacetekela amafunde ayatungulula fyonse ifyo apanga, e fyo mwingacetekela na malayo yakwe.—Muli kasesema Esaya, uwaliko mu nshita ya kwa Mika, Yehova abomfeshe ukwaluka kwa nshita sha mwaka no kushinguluka kwa menshi ku kulangilila ifyo icebo ca kwe cacetekelwa. Cila mwaka imfula yaleloka. Yaletapilila umushili pa kuti abantu bengabyala imbuto no kulobolola ifisabo. Ni pali ci Yehova alandiile ukuti: “Ifyo iloke mfula ne mfula yabuuta ukufuma mu muulu, no kukanabwelelamo, lelo itapililo mushili no kuulengo kutwala no kupuuka, wasuka wapeele mbuto kuli katanda ne cilyo ku ulya, e fyo cikabe cebo candi icifuma mu kanwa kandi: tacakabwelele ibusha kuli ine, kano cacite co natemwa, no kushuka muli ico nacitumina.”—Esaya 55:10, 11.
Amalayo ya Cine aya Paradise
Ukuceeceeta ifyabumbwa kuti kwakusha icitetekelo muli Kabumba, lelo fingi fikabilwa nga mulefwaya ukwishiba amalayo yakwe ayaba ulubali lwa “cebo [cakwe] icifuma mu kanwa [kakwe].” Pa kwishiba aya malayo ica kutila mwayacetekela, mufwile ukusoma Amalembo yapuutwamo na Lesa umwaba ico Lesa apangiile isonde ne fyo afwaya ku bantunse.—2 Timote 3:14-17.
Kasesema Mika alicetekele amalayo ya kwa Yehova. Imwe namucilapo na pali Mika pantu namukwata Icebo conse icapuutwamo na Lesa. Ilyo mulebelenga Baibolo no kulatontonkanyapo, ne mwe bene icitetekelo cenu kuti cakula ilyo mwamona ifyo Lesa afishapo amalayo yakwe. Aya malayo te ya batuntuka fye muli Abrahamu, malayo ya bantu bonse. Yehova alaile ici cikolwe cali na katiina kuli Lesa ati: “Mu bufyashi bobe e mo shikaifwailo kupaalwa inko shonse isha pano isonde; pa kuti nuumfwe shiwi lyandi.” (Ukutendeka 22:18) Ulubali lukalamba ulwa “lubuto” lulya, nelyo bufyashi bwa kwa Abrahamu ni Mesia, Yesu Kristu.—Abena Galatia 3:16.
Muli Yesu Kristu e mo Yehova akapaalila abantu bacumfwila. Nomba cinshi Lesa alaya ukucita mu nshita yesu? Mika 4:1, 2 ayasuka ili lipusho muli aya mashiwi ya kusesema ati: “Mu nshiku sha ku mpela, ulupili lwa ng’anda ya kwa Yehova lukabo lwapampamikwa pa muulu wa mpili, kabili ulwasumbulwo kucilo tupili. Bakanokela pali lwene abantu na bantu, ne nko ishingi shikaya no kutila, Endeni, tuyenina ku lupili lwa kwa Yehova, ku ng’anda ya kwa Lesa wa kwa Yakobo, ukuti atulange imibele yakwe, no kuleka twende mu nshila shakwe.”
Abasambilila inshila sha kwa Yehova “bafule mpanga shabo shibe baplao, na mafumo yabo yabe ifya kutungwilako imiti.” Imibele yonse iya lubuli iyo bakwete ilapwa. Nomba line isonde lili no kwisulamo abantu abasuma, kabili takwakabe na wa kubatutumya. (Mika 4:3, 4) Cine cine, Icebo ca kwa Lesa cilaya ukuti mu kuteka kwa Bufumu bwa kwa Yesu Kristu, Yehova akafumya pano isonde bonse abacusha abanabo.—Esaya 11:6-9; Daniele 2:44; Ukusokolola 11:18.
Na balya bene abaculile no kufwa pa mulandu wa kuti umuntu alipondokela Lesa, bakabushiwa no kusubila ukwikala umuyayaya pe sonde. (Yohane 5:28, 29) Satana ne fibanda fyakwe, abaluminisha ububifi, tabakabepo, kabili ilambo lya cilubula ilya kwa Yesu likafumyapo ifyafuma mu lubembu lwa kwa Adamu. (Mateo 20:28; Abena Roma 3:23, 24; 5:12; 6:23; Ukusokolola 20:1-3) Nomba cikaba shani ku bantunse bacumfwila? Bena bakapeelwa ubumi bwa muyayaya ubusuma mu paradise pano pene pe sonde!—Amalumbo 37:10, 11; Luka 23:43; Ukusokolola 21:3-5.
Cine cine aya, malayo ayasuma nga nshi! Lelo bushe kuti mwayacetekela? Ico te ca kutwishika na kutwishika. Aya te malayo ya bantunse abengalaya ifisuma lelo abashakwata amaka ya kufikilisha ifyo balaya. Malayo ya kwa Lesa Wa maka yonse, uushingabepa kabili ‘uushishingashinga ku kufisha ubulayo bwakwe.’ (2 Petro 3:9; AbaHebere 6:13-18) Tamufwile nangu panono ukutwishika amalayo ya mu Baibolo, pantu umwine wa aya malayo ni “Yehova, Lesa wa cishinka.”—Amalumbo 31:5.
[Futunoti]
^ para. 8 Moneni icitabo ca Insight on the Scriptures, volyumu 1, amabula 911-12, icalembelwe ne Nte sha kwa Yehova.
[Amashiwi pe bula 6]
“Takwashala nangu cimo ca mu fintu fyonse fisuma ifyo Yehova Lesa wenu asosele ulwa imwe.”—YOSHUA 23:14
[Ifikope pe bula 4, 5]
Yehova alifishishe amalayo yakwe ku bena Israele pali Bemba Wakashika na mu matololo
[Ifikope pe bula 7]
Yehova alifishishe ubulayo bwakwe kuli Abrahamu. Yesu Kristu, Ulubuto lwa kwa Abrahamu, akapaala abantunse