Ni mu Nshila Nshi Ababomfi ba kwa Lesa Babela nge Miti?

KEMBA wa malumbo ilyo alelanda pa muntu uubekelwa muli Baibolo no kubomfya ifishinte fya iko mu bumi atile: “Aba ngo muti uwalimbwa pa tumilonga twa menshi, uutwale fisabo fya uko mu nshita ya fiko, kabili amabuula ya uko tayalokota; conse ico acita cikalengwo ukushuka.” (Amalumbo 1:1-3) Mulandu nshi uku kulinganya kubelele ukwalinga?

Imiti kuti yaikala imyaka iingi. Ica kumwenako, imiti imo iya miolife iisangwa mu citungu ca Mediterranean batila yaikala imyaka 1,000 nelyo 2,000. E fyaba ne miti ya mubuyu iyaba pa kati ka Afrika, na yo ilekala imyaka iingi. Imiti yapale milemu iya mu California caishibikwa ukuti yaikala imyaka 4,600. Mu mpanga imiti iikulu ilawamina imiti yashingulukako. Ica kumwenako, imiti iitali ilapeela icintelelwe ku miti iinono, kabili amabuula ayapona kuli iyi miti yalapeela umufundo kwi loba.

Ilingi line miti iitali sana pe sonde ikulila pamo mu mpanga, kabili umuti umo na umo ulatungilila imiti imbi. Apo imishila ya iko kuti pambi yakobana pamo, imiti iingi iiba pamo nalimo kuti yashansha lintu kwaba inkuuka ukucila umuti uwaba weka mu nika. Imishila iingi kuti yalenga umuti ukupokelela amenshi no mufundo uwingi ukufuma mu mushili. Ku miti imo, imishila ilaya sana pa nshi ukucila na fintu umuti uwine walepa, nelyo kuti yatambalala ukufika apatali sana ukucila apafika imisambo ya muti.

Umutumwa Paulo afwile alelanda pa muti ilyo alondolwele ukuti Abena Kristu bafwile “ukutwalilila ukwendela muli wene [Kristu], abalimbwa kabili abalekuulilwa mu wene no kwikashiwa mu citetekelo.” (Abena Kolose 2:6, 7) Cine cine, Abena Kristu kuti batwalilila ukuba abakosa mu citetekelo lyeka fye lintu baba abalimbwa muli Kristu.—1 Petro 2:21.

Ni mu nshila nshi shimbi umo ababomfi ba kwa Lesa bengabela nge miti? Cisuma, filya fine imiti yapalamana iitungilila, e fyo ciba na kuli abo abapalama ku cilonganino ca Bwina Kristu. Balapokelela ukwafwa ukufuma ku basumina banabo. (Abena Galatia 6:2) Abena Kristu ba cishinka, abakosoka kabili abashika mu fya ku mupashi nge mishila, balafwa abapya ukutwalilila abakosa mu citetekelo, nelyo fye lintu balolenkana no kukaanya kwapala inkuuka. (Abena Roma 1:11, 12) Abena Kristu abapya kuti balunduluka lintu ababomfi ba kwa Lesa ababelesha babacingilila kwati “cintelelwe.” (Abena Roma 15:1) Ababa mu filonganino fya Bwina Kristu mwi sonde lyonse na bo balanonkelamo mu ca kulya ca ku mupashi icikoselesha icipekanishiwa ne “mioke ya bulungami” ababa Bena Kristu basubwa abashalapo.—Esaya 61:3.

Mwandini cilasansamusha apo bonse ababomfi ba kwa Lesa baliba ne cilolelo ca kwisamona ukufikilishiwa kwa bulayo ubusangwa pali Esaya 65:22, ubutila: “Inshiku sha bantu bandi shikaba nge nshiku sha muti.”

[Abatusuminishe Ukubomfya Icikope pe bula 28]

Godo-Foto