Ubumi Bwabo

Ukuipusula mu Finono Kwatuletela Amapaalo Ayengi Nga Nshi

NGA FINTU CASHIMIKWA NA BA GEORGE NA BA ANN ALJIAN

Ine no mukashi wandi tatwatalile atwelenganyapo ukuti bushiku bumo tukalufyanya ishiwi “kasambilisha” kwi shiwi lya kuti “koswe.” Tatwatalile atutontonkanyapo ukuti tukalasambilila ifilembo fya lulimi lwa ku kabanga mu myaka yesu iya muli ba60 pa kuti twingalalanshanya na bafuma ku kabanga. Lelo, ifi e fyo ine na Ann twacitile mu myaka ya kulekeleshako iya ba1980. Lekeni tumwebe ifyo ukuipusula kunono twacita pa myaka iingi kwatuletela amapaalo ayengi.

NAFYALILWE mu lupwa ulwatuntwike ku calo ca Republic of Armenia kabili twalepepa kwi calici lya Armenian Church. Ann ali ni Katolika. Lintu twaupene mu 1950, twalinashisheko ifisumino fyesu. Nali ne myaka 27, e lyo Ann ali ne myaka 24. Twapingwilepo ukulaikala mu muputule pa muulu we tuuka lyandi ilya kucapa ifya kufwala mu Musumba wa Jersey, mu New Jersey, ku U.S.A. Pali ilya nshita ninshi palipita imyaka ine ukutula apo nakwatile ituuka.

Mu 1955 twashitile ing’anda iisuma iya miputule ya kusendamamo itatu mwi tauni lya Middletown, mu New Jersey. Ing’anda yabelele apali amakilomita 60 ukufuma kwi tuuka lyandi, uko naleya mu kubomba inshiku 6 mu mulungu. Lyonse nalebwela ku ng’anda ubushiku. Nalekumana ne Nte sha kwa Yehova limo limo fye ilyo baleisa kwi tuuka lyandi mu kundetela impapulo shilanda pali Baibolo. Nalitemenwe sana ukubelenga impapulo. Nangula ubukwebo bwandi bwalensendela sana inshita, natendeke ukucindika sana Baibolo.

Tapakokwele, naishileishiba ati umulabasa wa Watchtower radio station, WBBR, walesabankanya amalyashi ya mu Baibolo pa nshita naleya  ku ncito na pa kukomboka. Nalekutika sana kuli yalya malyashi, kabili nalitemenwe ifyo naleumfwa ica kuti naebele Inte ukwisantandalila. Mu November 1957, baGeorge Blanton balishile pa mwandi kabili batendeke ukunsambilisha Baibolo.

Ulupwa Lwesu Lwaikatana mu Kupepa kwa Cine

Bushe Ann ayankwileko shani ilyo natendeke ukusambilila Baibolo? Lekeni umwine amwebe.

“Pa kubala, nalebakaanya sana. Nga balesambilila nalebapumfyanya sana ica kuti pa myeshi 8, baGeorge bapingwilepo ukulakwatila isambililo kumbi. Muli ilya ine nshita, baGeorge batendeke ukulaya ku Ng’anda ya Bufumu mu kulongana lyonse pa Mulungu. E lyo naishibe ukuti balipooseleko sana amano kwi sambililo lya Baibolo pantu ubu bwine bushiku bwa pa Mulungu, e bo tabaleya ku ncito. Lelo, batwalilile fye ukuba abalume kabili bawishi abasuma—kabili e lyo bacilileko no kuba bwino. Ici canengele ukwalula imisango yandi. Na kuba, inshita shimo pa kuwamya itebulo, nga takuli uulemona, nalebula Loleni! iyo baGeorge balebikapo lyonse, no kutendeka ukubelenga. Inshita shimo, baGeorge balembelengela ifipande muli Loleni! ifishalelanda pa fisumino mu kulungatika lelo ifyalelanda sana pali Kabumba.

“Bushiku bumo icungulo ilyo baGeorge baile mu kusambilila na Munyina Blanton, nabulile ulupapulo ulo umwana wesu uwa myaka ibili, George, abikile pe tebulo ilyapalamine ku busanshi bwandi. Ulu lupapulo lwalelanda pe subilo lya bafwa. Nangu ca kuti nalinakile, natendeke ukulubelenga pantu pali ilya ine nshita e lyo bamama bafwile, kabili nalifuupwilwe nga nshi. Palya pene fye nalyumfwikishe icine ca mu Baibolo ukuti abafwa tabaya kumo mu kucula no kuti bakaba abomi ku ntanshi ilyo bakabuushiwa. Tapakokwele nalikeleko pa busanshi, ndebelenga no kushila ifishinka ifyo nalefwaya ukwisalanga baGeorge nga babwela ukufuma kwi sambililo.

“Abalume bandi tabasumine ifyo balemona. Ilyo bafumine pa ng’anda, nalebakaanya. Nomba inshita babwelele nalisansamwike pa kwishibe icine cishaiwamina ica mu Baibolo ico nasambilile! Twalikeele ukucila ubushiku pa kati tulelanda fye pali Baibolo. BaGeorge balilondolwele ico Lesa abumbiile isonde. Bulya bwine bushiku nalibebele ukuti balesambilila pa ng’anda pa kuti na ine ndesangwako.

“Munyina Blanton asosele ukuti na bana besu na bo balebapo pe sambililo. Twalemona kwati balicepeshe pantu umo ali ne myaka ibili e lyo umbi ali ne myaka ine. Lelo, Munyina Blanton atubelengele pa Amalango 31:12, apatila: “Kuutanyeni abo bantu, abaume na ‘banakashi na’ baice . . . ku kuleka bomfwe kabili ku kuleka basambilile.” Twacitile ifyo balandile kabili twalepekanya ukuti abana na bo baleasukapo pe sambililo lya Baibolo. Twalepekanishisha pamo  amasuko, lelo tatwalebeba ifyo bali no kwasuka. Tumona ukuti ici calyafwile abana besu ukuleka icine cilebatungulula. Lyonse tukalatasha pa kwafwa Munyinefwe Blanton ayafwile ulupwa lwesu ukukula lwa ku mupashi.”

Amafya Ayalekabila Ukuipusula

Apo bonse nomba twalesambilila Baibolo, twaishilekwata amafya yambi ayo twalekabila ukupwisha. Apo ituuka lyandi lyali ukutali sana, nalefika pa ng’anda 21:00 hrs. Ici, calengele ukuti nilasangwa ku kulongana mu kati ka mulungu. Lelo pa Mulungu pena nalesangwako. Pali ilya nshita, Ann alesangwa ku kulongana konse kabili alelunduluka bwangu bwangu. Na ine wine nalefwaya ukulasangwa ku kulongana konse no kulatungulula isambililo lya lupwa ilyafikapo. Nalishibe ukuti nalekabila ukuipusula muli fimo. E co napingwilepo ukucefyako inshita ya kuba kwi tuuka nangu ca kuti ubukwebo bwandi bwali no kubwelela pa nshi.

Ilyo nacitile ifi, ifintu fyaishileba bwino. Filya fine twalemona ukulongana 5 ukwa mu mulungu, e fyo twalemona ne sambililo lya lupwa. Twaleita isambililo lya lupwa ati ukulongana kwalenga 6. E co twaimike ubushiku ne nshita iya kukwatilapo isambililo, e kutila 20:00 hrs cila mulungu pali Citatu. Inshita shimo pa numa ya kulya umulaalilo no kupwisha ukusamba ifipe, twaletila “Inshita ya ‘kulongana’ yapalama!” Nga nacelwa ukufika Ann aletendeka ukutungulula, kabili nga nafika fye naletwalilila ukutungulula.

Na cimbi icalengele ukuti tukose no kwikatana, kubebetela pamo ilembo lya bushiku ulucelo. Lelo, taca-angwike ukulacita ici. Bonse twaleshibuka pa nshita yalekanalekana. Twaishilesuminishanya ukuti bonse twakulashibuka inshita imo ine, ukuliila pamo ica kulya ca lucelo pa 6: 30hrs, no kubebeta ilembo lya bushiku. Uku kutantika kwaliweme nga nshi. Ilyo abana besu bakulile, basalilepo ukuya mu kubomba pa Bethel. Twalemona kwati ukubebeta ilembo cila bushiku na ko kwalilengele ukuti balunduluke sana lwa ku mupashi.

Amashuko Twakwete pa Numa ya Kubatishiwa Yalekabila Ukuti Tuipusule Nga Nshi

Nabatishiwe mu 1962. Kabili pa numa ya kukwata ituuka pa myaka 21, nalilishitishe no kufwaya incito mwi tauni twaleikalamo pa kuti ndeba no lupwa lwandi inshita iikalamba na pa kuti tulebombela Yehova pamo. Ici caletele amapaalo ayengi. Bonse twaishilekwata ubuyo bwa kubomba umulimo wa nshita yonse. Mu kubangilila kwa ba1970 e lyo twatendeke ukufishapo ubuyo bwesu ilyo ibeli lyesu, Edward, atendeke umulimo wa nshita yonse, nelyo bupainiya bwa nshita yonse, pa numa fye apwile isukulu. Tapakokwele, umwana wesu na umbi, George, atendeke bupainiya, lyene pakonkele Ann. Bonse batatu balenkoselesha, ilyo balenshimikilako ifyalecitika lintu bali mu mulimo. Lyene twalikele ngo lupwa no kulanda pa fyo twingangusha imikalile yesu pa kuti bonse tulebomba umulimo wa nshita yonse. Twapingwilepo ukushitisha ing’anda. Twaikele muli ilya ng’anda pa myaka 18 kabili twakushishe ulupwa lwesu mulya mwine. Twalitemenwe sana ing’anda yesu, lelo Yehova alitupaalile ilyo twaishitishe.

Mu 1972, Edward balimwitile ku Bethel kabili George bamwitile mu 1974. Nangu twalebafuluka, tatwaletontonkanya ukuti cali no kuwama nga ca kuti baikele mu bwinamupalamano, ukuupa, nelyo kukwata abana. Ukucila, twalitemenwe ukuti abana besu balebombela Yehova pa Bethel. * Twalishininkisha ukuti amashiwi  yaba pa Amapinda 23:15 ya cine. Patila: “We mwana wandi, ngo mutima obe wa mano, na ine umutima wandi kuti wasamwa.”

Twatendeke Bupainiya Bwaibela

Apo abana besu bonse bali pa Bethel, twalitwalilile na bupainiya bwesu. Lyene bushiku bumo mu 1975, twapokelele kalata umo batwebele ukuti tukuukile ku cifulo icishalebombelwamo mu Clinton County, ku Illinois, uko twatendekele bupainiya bwaibela. Ala mwandini ici calitupapwishe! Ici calolele mu kuti twali no kufuma mu New Jersey, umwali ifibusa na balupwa kabili umusumba uwapalamine na ku New York ukwaleikala abana besu. Lelo, uyu mulimo twaumwene ngo wafuma kuli Yehova kabili twali-ipuswile ku kuba na balupwa ne fibusa, ne ci catuletele amapaalo na yambi.

Pa numa ya kushimikila pa myeshi iingi muli cilya cifulo cishalebombelwamo, twatendeke ukulalonganina mu cikuulwa ica kukumaninamo abantu ica mu Carlyle, ku Illinois. Lelo twalefwaya icifulo ica kulonganinapo lyonse. Munyinefwe uwa kulya kwine no mukashi wakwe bashitile impanga apali ing’anda iinono iyo twatendeke ukusonkela. Twali-iwamishe sana ukusanshako ne fimbusu no kuisangula icifulo ica kukumaninapo. Tulebukisha sana kabalwe umo uwalepusho mutwe pa nsolokoto pa kuti amone fye ifilecitika!

Mu kuya kwa nshita, Icilonganino ca Carlyle calipangilwe, kabili twalitemenwe ukubombako pa kupanga ici cilonganino. Abo twalebomba na bo ni bapainiya abaice babili abaupana, Steve na Karil Thompson, abaishile mu kubombela mu cifulo cimo cine. Steve na Karil balikele kulya pa myake iingi kabili pa numa basangilwe kwi Sukulu lya Baibolo Ilya Gileadi Ilya Watchtower. Ilyo bapwile ili sukulu babatumine ku East Africa mu kubomba bumishonari, uko bacili balebomba umulimo wa kwenda.

Tapakokwele ing’anda iinono iyo twalelonganinamo yatendeke ukwisula, kabili twalekabila ing’anda iikalamba. Munyinefwe umo wine no mukashi wakwe alitwafwile na kabili no kushita icikuulwa icingalinga ukube Ng’anda ya Bufumu. Ala mwandini twalitemenwe ilyo, pa numa fye ya myaka iinono, batulaalike ukusangwa ku kupeela Ing’anda ya Bufumu iipya iyakuulilwe mu Carlyle! Nali ne shuko lya kulanda ilyashi lya kupeela Ing’anda ya Bufumu. Ala caliweme ukubombela kulya, lyali lipaalo ukufuma kuli Yehova.

Ukuya ku Cifulo ca Kubombelako na Cimbi Icipya

Mu 1979 batutumine ku cifulo cimbi ica kubombelako mu Harrison, ku New Jersey. Twabombele kulya mupepi ne myaka 12. Muli ilya ine  nshita twatendeke isambililo ku mwanakashi umwina China, kabili ici calengele ukuti tutendeke amasambililo ayengi ku baChinese. Tapakokwele twaishibe ukuti abasambi abengi abaChinese ne ndupwa sha maChinese shaleikala mu cifulo twalebombela. Ici calengele tusambilile ululimi lwa ciChinese. Nangula inshita ya kusambilila ululimi yalekabilwa cila bushiku, ici calengele twakwata amasambililo ayengi ku bantu abalanda iciChinese aba mu cifulo twalebombela.

Muli ilya myaka, ifyaletucitikila fyalesekesha, maka maka pa kulanda ululimi lwa ciChinese. Bushiku bumo Ann ailondolwele ati nine “koswe” wa Baibolo ilyo alefwaya ukulanda ati nine “kasambilisha” wa Baibolo. Aya mashiwi yalipalana. Umwine wa ng’anda asekele fye no kusosa ati: “Mukwai ingileni. Nshatalalandapo na koswe wa Baibolo.” Na nomba tucili tatulaishiba ulu lulimi.

Na kabili batutumine ku cifulo cimbi mu New Jersey uko twatwalilila ukushimikila mu cifulo balanda iciChinese. Pa numa batutumine ku Boston, mu Masachusetts, uko ibumba lyalelanda iciChinese lyalelunduluka pa myaka itatu. Ala lishuko ukwafwa ili bumba pa myaka 7 kabili twalitemenwe ukumona uko lyaishileba icilonganino pa 1 January, 2003.

Amapaalo Yaba mu Kuipusula

Pali Malaki 3:10, tubelengapo ifyo Yehova alaalika abantu ukupeela amalambo pa kuti engabapongolwela amapaalo kukasuke kukabule incende ya kubapo. Twashitishe ubukwebo ubo natemenwe sana. Twashitishe ing’anda iyo twatemenwe nga nshi. Kabili twaipuswile na ku fintu fimbi. Lelo, nga twalinganya ku mapaalo, ifyo twaipusula finono.

Mwandini, yakalamba amapaalo ayo Yehova apongolwela pali ifwe! Twalyumfwa bwino ukumona abana besu ba-ankula ku cine, twaliba ne nsansa sha kubombako umulimo wa nshita yonse uwa kupususha abantu, kabili twalimona ifyo Yehova atusakamana. Cine cine, ukuipusula mu finono kwalituletela amapaalo ayengi nga nshi!

[Futunoti]

[Icikope pe bula 25]

BaLouise na BaGeorge Blanton na Ann, mu 1991

[Icikope pe bula 26]

Ing’anda ya Bufumu mu Carlyle, iyapeelwe pa 4 June, 1983

[Icikope pe bula 27]

Ne cilonganino cipya ica Boston Chinese Congregation

[Icikope pe bula 28]

Na Edward, Connie, George, na Grace