Beni Abashipa Nga Yeremia
Beni Abashipa Nga Yeremia
“Lolela Yehova: kosa, no kuleko mutima obe utalile; kabili, lolela Yehova.”—AMALUMBO 27:14.
1. Lipaalo nshi ilishaiwamina Inte sha kwa Yehova baipakisha?
INTE SHA KWA YEHOVA baba muli paradaise wa ku mupashi. (Esaya 11:6-9) Muli ici cine calo ca mafya, e mo baipakisha ifyawamisha lwa ku mupashi pamo na Bena Kristu banabo, ababa pa mutende na Yehova Lesa, na pa kati kabo. (Amalumbo 29:11; Esaya 54:13) Kabili paradaise wabo uwa ku mupashi alekulilako. Bonse “abacito kufwaya kwa kwa Lesa no mweo onse,” balakusha yene. (Abena Efese 6:6) Mu nshila nshi? Pa kukonka ifishinte fya mafunde ifya mu Baibolo no kusambilisha bambi ukucite fyo. Pa kucite co babeta ku kuipakishako amapaalo yafulisha ayaba muli uyu paradaise.—Mateo 28:19, 20; Yohane 15:8.
2, 3. Finshi Abena Kristu balingile ukushipikishako?
2 Na lyo line, ukuba muli paradaise wa ku mupashi takutucingilila ku mafya. Tucili tatwapwililika kabili tulacula ku kulwala, ubukote, na mu kulekelesha tulafwa. Na kabili, tulemona ukufishiwapo kwa kusesema kulanda pa “nshiku sha kulekelesha.” (2 Timote 3:1) Inkondo, bumpulamafunde, ukulwala, ifipowe, na mafya yambi ayabipisha filaponena abantunse, kabili Inte sha kwa Yehova tabalubukako kuli aya mafya.—Marko 13:3-10; Luka 21:10, 11.
3 Lelo, twalishiba bwino bwino ukuti nangu line tulaipakisha umutelelwe muli paradaise wesu uwa ku mupashi, abashaba muli uyu paradaise balatukaanya sana. Yesu asokele abakonshi bakwe ati: “Apo tamuli ba pano calo, lelo nalimusala mu ba pano calo, e co aba pano calo bamupatila. Ibukisheni icebo ico nasosa, aciti, Umusha tacila pali shikulu wakwe. Nga bapakese ine, bakapakasa na imwe.” (Yohane 15:18-21) Na leelo line e fyo caba. Abantu abengi bacili tabaishiba bwino imipepele yesu kabili tabaicindika. Bambi balatusuusha, balatupumya nelyo fye ukutupata nga filya fine Yesu asokele. (Mateo 10:22) Ilingi balatubepesha kabili bakubaanya ifyebo fyabipa pali ifwe ukubomfya umulabasa. (Amalumbo 109:1-3) Ca cine, bonse tulaba na mafya, kabili bamo pali ifwe kuti batendeka no kufupuulwa. Kuti twashipikisha shani?
4. Ni nani twenekela ukutwafwa ukushipikisha?
4 Yehova akatwafwa. Ilyo kemba wa malumbo apuutilwemo, alembele ati: “Ifibi ifiponeno walungama fingi, lelo kuli ifyo fyonse Yehova alamupokolola.” (Amalumbo 34:19; 1 Abena Korinti 10:13) Fwe bengi twalimona ukuti nga twacetekela Yehova umupwilapo, alatupeela amaka ya kushipikisha amafya ayali yonse. Ukutemwa twamutemwa no kusekelela abika pa ntanshi yesu filatwafwa ukucimfya ukufuupulwa e lyo no mwenso. (AbaHebere 12:2) E ico, nangu tucule shani, tatunenuka.
Icebo ca kwa Lesa Cakoseshe Yeremia
5, 6. (a) Fya kumwenako nshi twakwata ifya bakapepa ba cine abashipikishe? (b) Bushe Yeremia ayankwileko shani ilyo aitilwe ukuba kasesema?
5 Ukutula fye na ku kale, ababomfi ba kwa Yehova aba busumino balisanga insansa te mulandu na mafya. Bamo baikele mu nshita ya bupingushi ilyo Yehova abikile icipyu cakwe pa bashali na cishinka. Pali abo bakapepa ba cishinka paba na Yeremia na bambi abanono aba mu nshiku shakwe, e lyo na Bena Kristu ba kubalilapo. Ifi fya kumwenako fya ku kale fyalembwa mu Baibolo pa kuti tulekoseleshiwa, kabili kuti twasambilila ifingi nga tulesoma fyene. (Abena Roma 15:4) Ku kulangilila, natulande pali Yeremia.
6 Ilyo ali fye umwaice, Yeremia alitilwe ku kubomba bukasesema mu Yuda. Uyu mulimo tawayangwike. Abengi balepepa tulesa twa bufi. Nangu ca kuti Yoshia, uwali imfumu ilyo Yeremia atendeke umulimo wakwe ali wa cishinka, imfumu shonse ishakonkele pali wene tashali na cishinka, kabili abengi abapeelwe umulimo wa kusambilisha abantu, e kuti bakasesema na bashimapepo, tabalesambilisha icine. (Yeremia 1:1, 2; 6:13; 23:11) E ico, bushe Yeremia aumfwile shani ilyo Yehova amwitile ku kuba kasesema? Alitiinine! (Yeremia 1:8, 17) Yeremia aibukishe ifyo ayankwile: “Na ine natile: Awe, mwe Shikulu Yehova! moneni nshaishiba kusosa; pantu ndi mwaice.”—Yeremia 1:6.
7. Finshi fyacitike mu cifulo Yeremia alebombela, kabili ayankwileko shani?
7 Abengi mu cifulo Yeremia alebombela tabaleangwa ku bukombe bwakwe, kabili ilingi balemukaanya. Inshita imo, Pashihuri, shimapepo, alimuumine no kumubika mu makusu. Yeremia alondolola ifyo aumfwile pali ilya nshita. ‘Natile: Nshakamulumbule [Yehova], nshakasosele kabili mwi shina lyakwe.’ Napamo na imwe mwalyumfwapo ifyo—ukufwaya ukuleka. Moneni ica-afwile Yeremia ukushipikisha. Atile: ‘Mu mutima wandi [Icebo ca kwa Lesa, nelyo ubukombe] cali kwati mulilo uulepya, uwacilikilwa mu mafupa yandi. Ninaka ku kuminina mu nda, kabili nafilwa.’ (Yeremia 20:9) Bushe na imwe e fyo Icebo ca kwa Lesa cimulenga ukuyumfwa?
Ifibusa fya kwa Yeremia
8, 9. (a) Bunake nshi bwamoneke muli kasesema Uria, kabili cinshi cafuminemo? (b) Cinshi calengele Baruki ukufuupulwa, kabili ayafwiwe shani?
8 Yeremia tali eka mu mulimo wakwe uwa kusesema. Alikwete abanankwe, kabili ico cifwile calimukoseleshe. Lelo, limo abanankwe tabalecita ifya mano. Ku ca kumwenako, kasesema munankwe, Uria alebombesha ukusoka abantu ba mu Yerusalemu na Yuda “umwabele fyebo fyonse fya kwa Yeremia.” Lelo, ilyo Imfumu Yehoyakimu yapeele icipope ca kuti Uria epaiwe, umwenso waikete Uria kabili afulumukile ku Egupti. Ukufulumuka takwamupuswishe. Abaume ba mfumu balimukonkele, no kumwikata, kabili bamubweseshe ku Yerusalemu uko aipaiwe. Ico cifwile caliponeshe Yeremia pa musao!—Yeremia 26:20-23.
9 Cibusa wa kwa Yeremia umbi ali ni Baruki, kalemba wakwe. Baruki aleafwa sana Yeremia, lelo, inshita imo na o alekele ukwangwa ifya ku mupashi. Atendeke ukuilishanya ati: “Kalanda kuli ine! pantu Yehova alundapo ubulanda ku kukalipwa kwandi; nalifunshika ku kuteta kwandi, no kutuusha nshisangile!” Ilyo Baruki afuupwilwe, alekele ukukatamika ifya ku mupashi. Na lyo line, Yehova afundile Baruki mu cikuuku, kabili alilungikwe. Lyene aebelwe ukuti nangu cibe shani ali no kupusuka ubonaushi bwa Yerusalemu. (Yeremia 45:1-5) Yeremia afwile alikoseleshiwe ilyo Baruki atendeke ukwangwa ku fya ku mupashi na kabili!
Yehova Atungilile Kasesema Wakwe
10. Kwafwa nshi Yehova alaile Yeremia?
10 Icacindamishe ca kuti, Yehova talekeleshe Yeremia. Alishibe ifyo kasesema wakwe aleumfwa kabili amupeele inkosho no kwafwa alekabila. Ku ca kumwenako, ku kutendeka kwa butumikishi bwa kwa Yeremia ilyo aleimona ukuti tafikilepo ukubomba, Yehova amwebele ati: “Wikabatiina; pantu ine ndi na iwe ku kukupokolola, cisemo ca kwa Yehova.” Lyene pa numa ya kweba uyu kasesema wakwe ifya kubomba umulimo apeelwe, Yehova atile: “Bakalwa na iwe, lelo bakakufilwa; pantu ine ndi na iwe ku kukupokolola, cisemo ca kwa Yehova.” (Yeremia 1:8, 19) We bulayo ulasansamusha! Kabili Yehova alicitile ifyo alaile.
11. Twaishiba shani ukuti Yehova alifishishepo ubulayo bwakwe ubwa kutungilila Yeremia?
11 E ico, pa numa ya kubikwa mu makusu ne cintubwingi calamupumya, Yeremia asosele ukufuma pa nshi ya mutima ati: “Yehova ali na ine nge mpalume iya kututumya. E co abandamata bakaipunwina, kabili bakafilwa; bakekatwe nsoni icibi.” (Yeremia 20:11) Mu myaka ya ku ntanshi ilyo kwali amapange ya kwipaya Yeremia, Yehova atwalilile ukuba na wene, kabili nga filya cali kuli Baruki, Yeremia na o alipuswike no kulubuka ilyo Yerusalemu aonawilwe. Lelo, abalemupakasa na balya abashaleangwa ku kusoka kwakwe balyonawilwe nelyo ukusendwa bunkole ku Babiloni.
12. Nangu line kuti paba ifingalenga twafuupulwa, cinshi tushilingile kulaba?
12 Nga filya cali kuli Yeremia, Inte sha kwa Yehova abengi pali leelo na bo balacushiwa. Nga fintu tulandilepo kale, icilenga amafya yamo pali aya kukanapwililika kwesu, yambi cimfulumfulu caba mwi sonde, e lyo yambi na yo yaletwa na balya abakaanya umulimo wesu. Amafya ya musango yo yalafuupula. Nga Yeremia, kuti twafika fye na ku kutwishika nga kuti twatwalilila ukubomba. Kwena, tufwile ukwenekela ukufuupulwa limo limo. Ukufuupulwa kulasokolola ifyo twatemwa Yehova. E co, natweshe na maka ukukanapashanya Uria uwalekele ukubombela Yehova pa mulandu wa kufuupulwa. Lelo, natupashanye Yeremia no kucetekela ukuti Yehova akatwafwa.
Ifyo Twingacimfya Ukufuupulwa
13. Kuti twapashanya shani Yeremia na Davidi?
13 Yeremia lyonse alelanshanya na Yehova Lesa, ukumweba fyonse ifya ku mutima no kumulomba ubukose. Ici, ca kumwenako cisuma ico tufwile ukukonka. Davidi wa ku kale, na o uwalombele Yehova ukumwafwa, alembele ati: “Kutikeni ku fyebo fyandi, mwe Yehova, lolekesheni ukung’wing’winsa kwandi. Peepekeni kwi shiwi lya nkuuta yandi, mwe Mfumu yandi kabili mwe Lesa wandi; pantu ndepaapaata kuli imwe.” (Amalumbo 5:1, 2) Ilyashi lya kwa Davidi ilyapuutwamo lilangilila ukuti libili libili Yehova alekutika ku mapepo ya kwa Davidi pa lwa kwafwiwa. (Amalumbo 18:1, 2; 21:1-5) Na ifwe bene, amasakamika nga yacilamo nelyo amafya yafulisha, tulasansamushiwa nga twapepa kuli Yehova no kumweba ifili ku mitima yesu. (Abena Filipi 4:6, 7; 1 Abena Tesalonika 5:16-18) Yehova takaana ukukutika kuli ifwe. Lelo, atweba ati ‘asakamana ifwe.’ (1 Petro 5:6, 7) Na lyo line, tacingaba bwino ukupepa kuli Yehova ukwabula ukukutika ku fyo alesosa.
14. Bushe amashiwi ya kwa Yehova yakumine shani Yeremia?
14 Bushe Yehova alanda shani kuli ifwe? Tontonkanyeni pali Yeremia na kabili. Apo Yeremia ali ni kasesema, Yehova alelanda nankwe mu kulungatika. Yeremia alondolola ifyo icebo ca kwa Lesa caumfwikile kuli wene. Atila: “Fyalisangilwe ifyebo fyenu, na ine nalifiliile, kabili ifyebo fyenu fyaisaba kuli ine ukusekelela, kabili ukwanga kwa ku mutima wandi; pantu nainikwe shina lyenu, mwe Yehova, Lesa wa milalo.” (Yeremia 15:16) Ca cine, Yeremia alicankilwe ico ainikwe shina lya kwa Lesa, kabili ifyebo Fyakwe fyalicindeme kuli uyu kasesema. E ico, ngo mutumwa Paulo, Yeremia alipimpile ukubila ubukombe apeelwe.—Abena Roma 1:15, 16.
15. Kuti twabika shani ifyebo fya kwa Yehova mu mitima yesu, kabili kutontonkanya pali finshi kwingalenga twapampamina pa kukanaleka ukushimikila?
15 Yehova talanda na bantu mu kulungatika pali leelo. Lelo, twalikwata amashiwi ya kwa Lesa muli Baibolo. E ico, nga ca kuti tuleangwa ku kusambilila Baibolo no kwetetula sana pa fyo tulesambilila, icebo ca kwa Lesa cikaba ‘ukusekelela, kabili ukwanga’ na ku mitima yesu. Kabili kuti twacankwa ukuti tulasenda ishina lya kwa Yehova nga twaya mu kwebako bambi ifi fyebo. Shi twilaba ukuti takwaba abantu bambi pano isonde ababila ishina lya kwa Yehova. Ni Nte shakwe fye e babile mbila nsuma iya Bufumu bwaimikwa mu muulu kabili e basambilisha abafuuka ukuba abasambi ba kwa Yesu Kristu. (Mateo 28:19, 20) Mwandini twalipaalwa! Nga twatontonkanya pa kucindama kwa mulimo Yehova atupeela, tatwakafilwe ukushimikila.
Natucenjele ku Fibusa Fyesu
16, 17. Bushe Yeremia alemona shani ukubishanya, kabili kuti twamupashanya shani?
16 Yeremia alanda na pali cimbi icamwafwile ukushipa. Atila: “Nshaikele mu be senge lya basekaseka, kabili nshayangile; pa mulandu wa kuboko kwenu naikala neka, pantu mwanjisushamo icipyu cenu.” (Yeremia 15:17) Kuli Yeremia, ukuba eka kwaliwemepo ukucila ukuba ne fibusa fyabipa. Na ifwe e fyo tuyumfwa pali leelo. Tatulaba ukusoka kwa mutumwa Paulo ukwa kuti “ukubishanya kubi konaule mibele isuma,” ne mibele fye isuma iyo twalundulula pa myaka iingi.—1 Abena Korinti 15:33.
17 Ukubishanya kubi kuti kwalenga umupashi wa calo ukonaula ukutontonkanya kwesu. (1 Abena Korinti 2:12; Abena Efese 2:2; Yakobo 4:4) E ico, shi natukanshe ukulingulula kwesu pa kuti tuleishiba ukubishanya kwabipa no kutaluka kuli kwene umupwilapo. (AbaHebere 5:14) Nga ca kuti Paulo ali pe sonde pali leelo, muletontonkanya finshi engasosa ku Mwina Kristu uutamba amafilimu umwaba bucisenene no lukaakala nelyo uutamba amangalo ya lukaakala? Finshi engafunda uwa bwananyina uulebishanya na bantu pa Intaneti abo ashaishiba nangu panono? Bushe cinshi engasosa pa Mwina Kristu uupoosa ama-awala ayengi ku fyangalo fya pa vidio nelyo ukutamba TV lelo takwata isambililo lya pa lwakwe ilisuma?—2 Abena Korinti 6:14b; Abena Efese 5:3-5, 15, 16.
Twalilileni Ukuba Muli Paradaise wa ku Mupashi
18. Finshi fikatwafwa ukuba abakosa lwa ku mupashi?
18 Twalikatamika paradaise wesu uwa ku mupashi. Takwaba nangu cimo icapala yene muli cino calo. Na bashasumina fye balalanda pa fyo Abena Kristu batemwana, ifyo balangulukilana, ne fyo babelana icikuuku. (Abena Efese 4:31, 32) Na lyo line, ino e nshita tufwile ukucincintila sana ukufuupulwa. Ifibusa ifisuma, ipepo, ne sambililo lisuma kuti fyatwafwa ukutwalilila abakosa lwa ku mupashi. Fikatukosha ukucimfya amesho yonse kabili tukacetekela umupwilapo muli Yehova.—2 Abena Korinti 4:7, 8.
19, 20. (a) Cinshi cikatwafwa ukushipikisha? (b) Ni bani icipande cikonkelepo cikalandapo, kabili ni bani bambi cikaafwa?
19 Tatufwile ukuleka abapata ubukombe bwa mu Baibolo ukututiinya no kunasha icitetekelo cesu. Nga filya cali ku balwani bapakese Yeremia, abalwa na ifwe ni Lesa e o balwa nankwe. Tabakacimfye. Yehova uwakwatisha amaka ukucila ifibambe fyesu, atweba ati: “Lolela Yehova: kosa, no kuleko mutima obe utalile; kabili, lolela Yehova.” (Amalumbo 27:14) Shi natube ne subilo muli Yehova ilingatwafwa ukupampamina pa kukanaleka ukucita icisuma. Natucetekele ukuti nga Yeremia na Baruki, tukalobolola nga tatutompweke.—Abena Galatia 6:9.
20 Abena Kristu abengi balingile ukutwalilila ukulwisha ukufuupulwa. Lelo, abacaice bakwata amesho yaibela. Na lyo line, na bo balikwata amashuko yawamisha. Icipande cikonkelepo cikalanda pa bacaice besu. Kabili ici cipande cikaafwa na bafyashi pamo na bakalamba abaipeela abengafwa abacaice mu cilonganino, nampo nga kupitila mu milandile atemwa mu fyo bacita.
Kuti Mwayasuka Shani?
•Mulandu nshi twingenekelela ukufuupulwa, kabili ni nani engatwafwa?
• Bushe Yeremia acimfishe shani ukufuupulwa nangu line apeelwe umulimo wayafya?
• Cinshi cikalenga imitima yesu ‘ukusekelela no kwanga’ nangu line tuli na mafya?
[Amepusho]
[Icikope pe bula 9]
Yeremia alemona kwati tafikilepo ukuba kasesema pantu ali umwaice kabili taishibe ifingi
[Icikope pe bula 10]
Na lintu apakeswe, Yeremia alishibe ukuti Yehova ali nankwe “nge mpalume ya kututumya”