“Mulebasambilisha Ukubaka Fyonse Ifyo Namwebele”
“Mulebasambilisha Ukubaka Fyonse Ifyo Namwebele”
“E ico kabiyeni . . . , mulebasambilisha ukubaka fyonse ifyo namwebele.”—MATEO 28:19, 20.
1. Cinshi umusambi Filipi no mwaume umwina Etiopia balanshenye?
UMWAUME umo umwina Etiopia aendele intamfu iikalamba ukuya ku Yerusalemu. Kulya aile mu kupepa Yehova, Lesa atemenwe. Uyu mwaume afwile alitemenwe ne Cebo ca kwa Lesa icapuutwamo. Ilyo Filipi, umusambi wa kwa Kristu, amukumenye, alebwelela ku mwakwe mwi celeta ninshi alebelenga icimfungwa ca fyebo ifyo kasesema Esaya alembele. Filipi aipwishe umwina Etiopia ati: “Bushe cine cine nawishiba ifyo ulebelenga?” Uyu mwaume ayaswike ati: “Bushe kuti naishiba shani, kano umo antungulula?” Lyene Filipi ayafwile uyu muntu wafumaluka uwalesambilila Amalembo ukuba umusambi wa kwa Kristu.—Imilimo 8:26-39.
2. (a) Cinshi ifyayaswike umwina Etiopia fyacindamina? (b) Mepusho nshi twalalandapo ayakuma umulimo wa kupanga abasambi uo Yesu atupeela?
2 Ifya-aswike umwina Etiopia fyalicindama. Atile: “Kuti naishiba shani, kano umo antungulula.” Ca cine, alekabila uwa kumutungulula, uwa kumulange nshila. Aya mashiwi yalangilila ifyo cacindeme ukuti Yesu alande na pa fya kubomba uyu mulimo atupeela uwa kupanga abasambi. Finshi alandile? Pa kusanga ubwasuko, natutwalilile ukubebeta amashiwi ya kwa Yesu ayasangwa muli Mateo icipandwa 28. Icipande cifumineko calandile pa mepusho ya kuti mulandu nshi? na ni kwi? Nomba twalalanda pa mepusho yabili ayakumine icipope ca kwa Kristu ica kupanga abasambi, aya yaleti finshi? kabili ni lilali?
“Mulebasambilisha Ukubaka Fyonse”
3. (a) Bushe umuntu aba shani umusambi wa kwa Yesu Kristu? (b) Ukupanga abasambi kusanshamo ukusambilisha finshi?
3Finshi tufwile ukusambilisha bambi pa kuti babe abasambi ba kwa Kristu? Yesu aebele abakonshi bakwe ati: “Kabiyeni, kalengeni aba nko shonse ukuba abasambi, mulebabatishisha mwi shina lya kwa Tata ne lya Mwana ne lya mupashi wa mushilo, mulebasambilisha ukubaka fyonse ifyo namwebele.” (Mateo 28:19, 20) E ico, tufwile ukubasambilisha ifyo Kristu atwebele. * Lelo, finshi fikatwafwa ukushininkisha ukuti uwasambilishiwa ukubaka ifyo Yesu atwebele atwalilila ukuba umusambi? Cimo icingatwafwa kuti twacisanga mu mashiwi yasuma ayo Yesu abomfeshe. Moneni ukuti tatile fye: ‘Mulebasambilisha fyonse ifyo namwebele.’ Lelo, atile: “Mulebasambilisha ukubaka fyonse ifyo namwebele.” (Mateo 19:17) Bushe ici calola mwi?
4. (a) Calola mwi ukubaka ifyo twaebwa? (b) Langilileni ifyo tusambilisha umo ukubaka ifyo Kristu atweba?
4 Ukubaka ifyo twaebwa, “kucita ifyo fine batweba” e kuti ukuumfwila. E ico, bushe kuti twasambilisha shani umo ukubaka, nelyo ukuumfwila ifyo Kristu alanda? Moneni ifyo uusambilisha abantu ukwensha motoka asambilisha abasambi ukukonka amafunde ya pa musebo. Kasambilisha alasambilisha umusambi amafunde ya pa musebo mu kalasi. Lelo, pa kusambilisha abasambi ifya kukonka ayo mafunde, alatungulula abasambi ilyo bale-ensha motoka mu musebo umulepita bamotoka na bambi ilyo bale-esha ukubomfya ifyo basambilila. E fyo ciba na lintu tulesambilila Baibolo na bantu bambi, tulabasambilisha ifyo Kristu atwebele. Lelo, tulingile no kutungulula abasambi ilyo bale-eshaesha ukucita ifyo Kristu alanda mu mikalile yabo iya cila bushiku na mu mulimo wa kubila. (Yohane 14:15; 1 Yohane 2:3) E ico, pa kuti tucite fyonse ifyo Yesu atwebele pa lwa kupanga abasambi, tufwile ukusambilisha no kutungulula. Nga tulecite fyo, ninshi tulepashanya Yesu na Yehova umwine.—Amalumbo 48:14; Ukusokolola 7:17.
5. Cinshi cingalenga uo tusambilisha Baibolo ukushimunuka ukumfwila icipope ca kwa Kristu ica kupanga abasambi?
5 Ukusambilisha bambi ukubaka ifyo Yesu atweba kusanshamo ukubafwa ukubaka icipope ca kupanga abasambi. Ici kuti cakosela bamo abo tusambilisha Baibolo. Nangu line kale bali mu macalici yamo aya mu Kristendomu, te lingi intungulushi shabo shibasambilisha ukuya mu kupanga abasambi. Bashimapepo bamo balasumina ukwabula ukulamba ukuti amacalici ya mu Kristendomu yalifilililwa fye ukusambilisha umukuni wabo ukushimikila. Uwasoma Baibolo, John R. W. Stott alandile pa cipope ca kwa Yesu ica kuya mu calo no kwafwa abantu balekanalekana ukuba abasambi. Atile: “Pali leelo, icilubo cikalamba Abena Kristu bapanga pa kushimikila, kufilwa ukukonka ifyalandwa muli ici cipope.” Asosele no kuti: “Ifwe tatufwaya ukutwala ubukombe ku bantu. Limo tuba kwati bantu abali mu mbali ya bemba abalebilikisha ifyo abalenwena bafwile ukucita. Tatwingila mu menshi ku kubapususha. Tulatiina ukushimikila.”
6. (a) Ilyo tule-afwa umusambi, kuti twapashanya shani Filipi? (b) Kuti twalanga shani ifyo twayangwako ilyo umusambi wa Baibolo atendeka ukushimikila?
6 Nga ca kuti uo tusambilisha Baibolo kale aali mu mipepele umo abantu batiina ukushimikila, kuti camukosela ukucimfya umwenso wa kushimikila, no kutendeka ukumfwila icipope ca kwa Kristu ica kupanga abasambi. Akafwaya ukwafwiwa. E ico, tufwile ukutekanya ilyo tulemusambilisha no kumutungulula pa kuti omfwikishe no kucitapo cimo nga filya isambilisho lya kwa Filipi lyalengele umwina Etiopia ukumfwikisha no kupingulapo ukubatishiwa. (Yohane 16:13; Imilimo 8:35-38) Na kabili, ukufwaisha ukusambilisha abasambi ukubaka icipope ca kupanga abasambi kutulenga ukubomba na bo no kubatungulula ilyo batendeka fye ukushimikila pa Bufumu.—Lukala Milandu 4:9, 10; Luka 6:40.
Ifintu “Fyonse”
7. Ukusambilisha bambi ‘ukubaka fyonse’ kusanshamo ukubasambilisha mafunde nshi?
7 Tatusambilisha fye abasambi bapya ifya kupanga abasambi. Yesu atwebele ukusambilisha bambi “ukubaka fyonse” ifyo atwebele. Ico kwena cisanshamo na mafunde yabili ayakalamba, e kuti ukutemwa Lesa na banensu. (Mateo 22:37-39) Bushe umusambi mupya kuti asambilishiwa shani ukubaka aya mafunde yabili?
8. Langilileni ifyo umusambi mupya engasambilishiwa ifunde lya kuba no kutemwa.
8 Natulande na kabili pa ulesambilila ukwensha motoka. Ilyo umusambi ale-ensha motoka mu musebo umulepita bamotoka na bambi ninshi ali na kasambilisha, alasambilila pa kukutika kuli kasambilisha e lyo na pa kumona ifyo banamutekenya bambi bale-ensha. Ku ca kumwenako, kasambilisha kuti alanda pali namutekenya uwapeela namutekenya umbi inshila ukuti apite; nelyo pali namutekenya uwabweshako amalaiti ya motoka wakwe pa kuti abali muli bamotoka balefuma ku ntanshi balemona bwino; nelyo kuti alanda pali namutekenya uwaipeelesha ukwafwa umunankwe uo motoka yafwila pa nshila. Ifi twalandapo fisambilisha umusambi ifintu fyacindama ifyo na o engacita ilyo ale-ensha. E fyo ciba na ku musambi uuli pa musebo wa ku mweo wa muyayaya. Tasambilila fye kuli kasambilisha wakwe, lelo, alamona ne fisuma ifyo bambi mu cilonganino bacita.—Mateo 7:13, 14.
9. Bushe umusambi mupya eshiba shani umwalola ukubaka ifunde lya kuti tuleba no kutemwa?
9 Ku kulangilila, umusambi napamo kuti amona umufyashi umushimbe uubombesha sana ukuya ku Ng’anda ya Bufumu na bana bakwe abanono. Kuti amona no wakungumana umutima usangwa lyonse ku kulongana te mulandu no kungumana umutima, mukamfwilwa umukoloci uusenda abakoloci bambi muli motoka wakwe ku kulongana konse, nelyo umupungwe uusangwa ku kuwamya Ing’anda ya Bufumu. Umusambi wa Baibolo kuti amona eluda uuba pa ntanshi lyonse mu kubomba umulimo wa mwi bala te mulandu ne milimo ubwingi iyo akwata mu cilonganino. Napamo kuti amona uwalemana uwikala fye mu ng’anda lelo uukoselesha bambi lwa ku mupashi nga bamutandalila. Umusambi kuti amona abaupana aba-alula sana imikalile yabo pa kuti balesakamana abafyashi babo abakoloci. Ukumona icikuuku no kwafwa kwa Bena Kristu bafikapo kuti kwalenga umusambi mupya ukwishiba umwalola ukuumfwila ifunde lya kwa Kristu ilya kutemwa Lesa na banensu, maka maka abasumina banensu. (Amapinda 24:32; Yohane 13:35; Abena Galatia 6:10; 1 Timote 5:4, 8; 1 Petro 5:2, 3) E ico, bonse mu filonganino fya Bena Kristu kuti basambilisha no kutungulula abasambi kabili bafwile ukucite fi.—Mateo 5:16.
“Ukufika na ku Mpela ya Bwikashi”
10. (a) Bushe tukapanga abasambi ukufika lilali? (b) Ni muli finshi twingapashanya Yesu ilyo tulebomba uyu mulimo twapeelwa?
10 Kufika lilali tufwile ukutwalilila ukupanga abasambi? Ukufika fye na ku mpela ya bwikashi. (Mateo 28:20) Bushe tukakumamo ukubomba umulimo Yesu atupeele ukufika na ku mpela? Ico e co fwe baba mu cilonganino ca mwi sonde lyonse twapampaminapo ukucita. Mu myaka yapita, twali-itemenwa ukubomfya inshita yesu, amaka yesu ne fikwatwa fyesu ku kufwaya ‘abalemenena ku bumi bwa muyayaya.’ (Imilimo 13:48) Pali ino nshita, Inte sha kwa Yehova shipoosa ama-awala amamilioni yatatu cila bushiku mu mwaka onse mu kushimikila Ubufumu no kupanga abasambi mwi sonde lyonse. Ico tucitile co, ni co tupashanya Yesu. Atile: “Ica kulya candi kucito kufwaya kwa wantumine, no kupwisho mulimo wakwe.” (Yohane 4:34) Na ifwe e fyo tufwaya ukucita ukufuma pa nshi ya mutima. (Yohane 20:21) Tatufwaya fye ukutendeka ukubomba umulimo twapeelwa; lelo tufwaya no kupwisha uyu mulimo.—Mateo 24:13; Yohane 17:4.
11. Cinshi cacitika kuli bamunyinefwe ne nkashi bamo, kabili cinshi tufwile ukuipusha?
11 Lelo, tulomfwa ubulanda nga twamona abasumina banensu bamo banaka lwa ku mupashi ica kuti baleka no kumfwila icipope Kristu atupeela ica kupanga abasambi. Bushe pali ifyo twingacita ku kubafwa ukutendeka ukubishanya ne cilonganino e lyo no kutendeka ukupanga abasambi na kabili? (Abena Roma 15:1; AbaHebere 12:12) Ifyo Yesu acitile ilyo abasambi bakwe banakile pa nshita inono filanga ifyo na ifwe twingacita pali leelo.
Basakamaneni
12. (a) Ilyo Yesu ali mupepi no kufwa, finshi abatumwa bakwe bacitile? (b) Cinshi Yesu acitile na batumwa bakwe nangu ca kuti balinenwike?
12 Ku mpela ya mulimo wa kwa Yesu pano sonde, ninshi ali mupepi no kufwa, abatumwa bakwe “balimushile no kufulumuka.” Nga fintu Yesu asobele, ‘basalanganine umo umo ku ng’anda ku mwakwe.’ (Marko 14:50; Yohane 16:32) Bushe acitile shani ku banankwe abanakile lwa ku mupashi? Inshita inono pa numa ya kubuushiwa, Yesu aebele abakonshi bakwe bamo ati: “Mwitiina! Kabiyeni, kebeni bamunyinane ukuti baye ku Galili; kabili e ko bakamona ine.” (Mateo 28:10) Nangu line abatumwa balinenwike, Yesu atwalilile ukubeta ati “bamunyinane.” (Mateo 12:49) Taabasuulile. Ici calangile ukuti Yesu ali ne nkumbu kabili ale-elela, nga filya fine Yehova aba. (2 Ishamfumu 13:23) Bushe kuti twapashanya shani Yesu?
13. Bushe tufwile ukumona shani abanaka?
13 Tufwile ukupoosako sana amano ku babwelele numa na ku baleka ukubila. Tucili tulebukisha imilimo ya kutemwa iyo abasumina banensu balebomba kale—bambi napamo balibombele pa myaka iingi. (AbaHebere 6:10) Tulabafuluka icine cine. (Luka 15:4-7; 1 Abena Tesalonika 2:17) Lelo, kuti twalanga shani ukuti tulabasakamana?
14. Kuti twapashanya shani Yesu mu kwafwa uwanaka?
14 Yesu aebele abatumwa bakwe abakungumene imitima ati bafwile ukuya ku Galili no kuti bakamumona kulya. Na kuba Yesu abetile ku kukumana kwaibela. (Mateo 28:10) Na leelo line, tulakoselesha abanaka lwa ku mupashi ukusangwa ku kulongana kwa cilonganino ca Bena Kristu, kabili limo kuti twakabila ukubakoselesha ukucite co imiku iingi. Ku batumwa, ubo bwite bwaletele ifisuma, pantu “abasambi ikumi na umo (11) baile ku Galili ku lupili uko Yesu abateyanishe.” (Mateo 28:16) Mwandini tulomfwa bwino abanaka nga ba-ankulako bwino ku bwite bwesu no kutendeka ukusangwa ku kulongana kwa Bena Kristu na kabili!—Luka 15:6.
15. Kuti twapashanya shani Yesu mu kusengela abanaka abesa ku cifulo cesu ica kupepelapo?
15 Tukacita shani Umwina Kristu wanaka nga aisa ku Ng’anda ya Bufumu? Cisuma, bushe Yesu acitile shani ilyo amwene abatumwa bakwe, abanakile lwa ku mupashi pa nshita inono baisa ku cifulo ateyenye ukuti bakumanine? “Yesu apaleme kuli bene” no kulanda na bo. (Mateo 28:18) Talebalolesesha fye apatali lelo aile kuli bene. Elenganyeni ifyo abatumwa bafwile bapembeswilwe ilyo Yesu aile kuli bene! Shi na ifwe natulesengela abanaka ababombesha ukubwelela ku cilonganino ca Bena Kristu.
16. (a) Finshi twingasambilila ku fyo Yesu acitile ku bakonshi bakwe? (b) Kuti twapashanya shani Yesu mu fyo tumona abanaka? (Landeni na pa tulembo twa pe samba.)
16 Cinshi cimbi Yesu acitile? Intanshi, abebele ati: “Amaka yonse nayapeelwa kuli ine.” Ica bubili, abapeele umulimo, atile: “Kabiyeni, kalengeni . . . abasambi.” Ica butatu, abalaile ati: “Nakulaba na imwe inshiku shonse.” Lelo, bushe mwamona ico Yesu ashacitile? Takalipile abasambi pa filubo fyabo e lyo na pa fyo baletwishika. (Mateo 28:17) Bushe ifyo acitile fyalibombele bwino? Ee cine. Mu kwangufyanya, abasambi balitendeke “ukusambilisha no kubila imbila nsuma.” (Imilimo 5:42) Nga tulepashanya Yesu mu fyo alemona abanaka ne fyo alecita kuli bene, na ifwe kuti mwafuma ubusuma mu filonganino fyesu. *—Imilimo 20:35.
“Nakulaba na Imwe Inshiku Shonse”
17, 18. Mashiwi nshi aya kukoselesha ayaba mu mashiwi ya kwa Yesu aya kuti, “nakulaba na imwe inshiku shonse”?
17 Amashiwi ya kulekelesha pa mulimo Yesu atupeela ayatila, “Nakulaba na imwe inshiku shonse,” yalakoselesha bonse ababombesha ukukonka icipope ca kwa Kristu ica kupanga abasambi. Te mulandu ne fyo abalwani bengacita pa kuti baleshe umulimo wesu uwa kushimikila Ubufumu kabili te mulandu no bufi bengatubepesha, tatufwile ukutiina. Mulandu nshi? Yesu, Intungulushi yesu, uwakwata ‘amaka yonse mu muulu na pano isonde’ aba na ifwe ku kutwafwa!
18 Ubulayo bwa kwa Yesu ubwa kuti “nakulaba na imwe inshiku shonse,” na bo bulatusansamusha sana. Ilyo tulebombesha ukukonka icipope ca kwa Kristu ica kupanga abasambi, tatusekelela fye umo shacela, lelo, limo tulaba no bulanda. (2 Imilandu 6:29) Bamo tulaba no bulanda ilyo tuleloosha umutemwikwa. (Ukutendeka 23:2; Yohane 11:33-36) Bamo balalwalilila kabili balinakuka pa mulandu wa bukote. (Lukala Milandu 12:1-6) Bamo na bo limo balakungumana sana imitima. (1 Abena Tesalonika 5:14) Kabili fwe bengi tuleshomboka no mafya ya ndalama. Na lyo line, nangu line tuli na aya mafya, tulabomba bwino umulimo wa kubila pantu Yesu aba na ifwe “inshiku shonse,” na lintu tuli na mafya.—Mateo 11:28-30.
19. (a) Finshi Yesu atwebele ifyakuma umulimo wa kupanga abasambi? (b) Cinshi citwafwa ukubomba umulimo Yesu atupeele?
19 Nga fintu twamona muli cino cipande ne cifumineko, umulimo wa kwa Yesu uwa kupanga abasambi usanshamo ifingi. Yesu alitwebele umulandu tulingile ukubombela na kuntu tufwile ukubombela uyu mulimo. Alitwebele ne fintu ifyo tufwile ukusambilisha e lyo na lintu tukaleka ukucite co. Ca cine, tacayanguka ukubomba uyu mulimo. Lelo, kuti twabomba uyu mulimo pantu Kristu uwakwata amaka alatwafwa e lyo kabili twaba nankwe! Bushe tamulesumina ico?
[Amafutunoti]
^ para. 3 Ulupapulo lumo lutila: “Yesu atile, “mulebabatisha . . . mulebasambilisha,” tatile ‘mulebabatisha no kubasambilisha.’ E ico, icipope tacalola mu kuti pa numa ya kubabatisha e lyo mufwile ukubasambilisha.” Lelo, “ukusambilisha kutendeka ilyo umo ashilabatishiwa kabili kulatwalilila na pa numa ya lubatisho.”
^ para. 16 Ifyebo fimbi pa fya kumona abanaka fisangwa mu Ulupungu lwa kwa Kalinda ulwa February 1, 2003, amabula 15-18.
Bushe Kuti Mwayasuka Shani?
• Tusambilisha shani bambi ukukonka ifyo Yesu asosele?
• Finshi umusambi mupya engasambilila kuli bambi mu cilonganino?
• Kuti twa-afwa shani abanaka lwa ku mupashi?
• Bushe amashiwi ya kwa Yesu aya kuti “nakulaba na imwe inshiku shonse” yatukosha shani kabili yatusansamusha shani?
[Amepusho]
[Ifikope pe bula 15]
Tulingile ukusambilisha no kutungulula
[Ifikope pe bula 17]
Umusambi mupya alasambilila amasambililo yacindama ilyo alemona ificita bambi