Tinikeni pa kuti muye ku filimo

Tinikeni pa kuti mumone imitwe iilimo

Ukuba Aba Cishinka Ilyo Tulebombela Kristu Imfumu

Ukuba Aba Cishinka Ilyo Tulebombela Kristu Imfumu

Ukuba Aba Cishinka Ilyo Tulebombela Kristu Imfumu

‘Apeelwo kuteka, no bukata, no bufumu, ukuti abantu na bantu bonse, na bantu ba nko, ne ndimi, bamupyungile.’—DANIELE 7:14.

1, 2. Twaishiba shani ukutila mu 33 C.E. Kristu aleteka fye pa cilonganino?

BUSHE kuti kwaba kateka uwingafwila abantu bakwe no kuba no mweo na kabili e lyo atwalilila no kubateka? Kuti mwatila ni mfumu nshi ingekala pano calo, no kucita ifingalenga abantu ba iko baicetekela no kuba aba cishinka kuli yena, e lyo yaya ku muulu no kutendeka ukuteka abantu ba iko pa calo? Muntu fye umo e wingacite fi twalandapo e lyo ne fintu fimbi, uyo muntu ni Yesu Kristu. (Luka 1:32, 33) Pa Pentekoste wa mu 33 C.E., ninshi Kristu aliya kale ku muulu pa numa ya mfwa yakwe no kubuushiwa, Lesa ‘amulengele ukuba umutwe wa fyonse ku cilonganino.’ (Abena Efese 1:20-22; Imilimo 2:32-36) E ico, Kristu pali ilya nshita alitendeke ukuteka, lelo aleteka fye pa cilonganino. Abo abalilepo ukuteka, Bena Kristu basubwa, abena Israele ba ku mupashi, abetwa, “Israele wa kwa Lesa.”—Abena Galatia 6:16; Abena Kolose 1:13.

2 Ilyo papitile imyaka nakalimo 30 ukutula pa Pentekoste wa mu 33 C.E., umutumwa Paulo alandile fimo ifyalangile ukuti pali ilya nshita, Kristu ninshi talatampa ukuteka na maka yakwe yonse aya Bufumu, lelo ali “ku kwa kulyo kwa kwa Lesa, ukufuma lilya line alolela bakasuke abalwani bakwe ababikwa nge cipuna ca makasa yakwe.” (AbaHebere 10:12, 13) Lyena ku kupwa kwa nshiku sha batumwa, umutumwa Yohane uwali umukote pali ilya nshita, amwene ifyali no kucitika ku ntanshi. Amwene Yehova, Mulopwe wa mu muulu na pano isonde alepeela Kristu Yesu Ubufumu bwa mu muulu, ubwatendeke lilya line. (Ukusokolola 11:15; 12:1-5) Fwe bali pa calo ino nshita, kuti twamona ifingi ifyacitika, ifilanga bwino bwino ukutila Kristu atendeke ukuteka nga Mesia Imfumu mu 1914. *

3. (a) Ukutendeka mu 1914, cinshi icipya ico tulandapo ilyo tuleshimikila abantu imbila nsuma ya Bufumu? (b) Mepusho nshi tufwile ukuipusha?

3 Kanshi ukutula mu 1914, ilyo tushimikila abantu imbila nsuma iya Bufumu, kwaliba na cimbi icipya ico tulandapo. Ne ci ca kutila, Kristu, Imfumu ya Bufumu bwa kwa Lesa ubwa mu muulu, alitendeka ukuteka, nangu ca kutila “ateka mu kati ka balwani [bakwe].” (Amalumbo 110:1, 2; Mateo 24:14; Ukusokolola 12:7-12) E lyo pano isonde, abantu bakwe aba cishinka balamumfwila sana pantu balebombesha umulimo wa kusambilisha abantu Baibolo, uukulile sana pali ino nshita ukucila kale. (Daniele 7:13, 14; Mateo 28:18) Abena Kristu basubwa, “abana ba bufumu,” ni ‘nkombe abemininako Kristu.’ “Impanga shimbi” abaleya balefulilako fye, e batungilila abasubwa, kabili bena ni ntumi sha Bufumu bwa kwa Lesa. (Mateo 13:38; 2 Abena Korinti 5:20; Yohane 10:16) Na lyo line tufwile ukumona nga ca kutila ifwe umo umo tulacindika ukuteka kwa kwa Kristu. Bushe twapampamina pa kuba aba cishinka kuli wena? Kuti twalanga shani ukuti tuli ba cishinka ku Mfumu iiteka mu muulu? Intanshi natulande pa fifwile ukulenga twaba aba cishinka kuli Kristu.

Imfumu Iilenga Abantu ba iko Ukuba aba Cishinka

4. Bushe Yesu uwasalilwe ukuti akabe Mfumu, finshi abombele ilyo aali pano isonde?

4 Icilenga tube aba cishinka kuli Kristu, fintu atucitila e lyo ne mibele yakwe iisuma sana. (1 Petro 1:8) Ilyo Yesu ali pano calo, ninshi alisontwa kale ukuti akabe Mfumu, alicitileko fimo ifitulanga ifyo akacita ilyo akabe Mfumu inshita Lesa ateyanya nga yafika. Aliishishe abali ne nsala. Aundepe abalwele, aposeshe impofu, bankomamatwi, na bacibulu. Alibuushishe na bamo abafwile. (Mateo 15:30, 31; Luka 7:11-16; Yohane 6:5-13) Na kabili, ukwishiba imibele ya kwa Yesu ilyo aali pano isonde kulatwafwa ukwishiba ifyo uyu Kateka wa pano calo aaba. Imibele yakwe iyapulamo, kutemwa kwa mweo onse. (Marko 1:40-45) E calengele Napoléon Bonaparte ukulanda ukutila: “Alekesandere, Kaisare, Charlemagne, na ine wine, twali bakateka ba maka, lelo cinshi calengele ukuti tukwate amaka? Twaletitikisha abantu. Yesu Kristu fye e uteka ubufumu bwakwe mu kutemwa, kabili pali nomba abengi kuti bafwila pali wena.”

5. Cinshi abengi batemenwe Yesu?

5 Apo Yesu ali uwafuuka kabili uwapetama umutima, ifyo alesambilisha abantu e lyo ne cikuuku cakwe fyalengele abalecululuka ku mafya na masakamika basange ukutuusha. (Mateo 11:28-30) Abana baleumfwa bwino ukuba nankwe. Abaume baicefya abamwishibe bwino, balefwaisha ukuba abasambi bakwe. (Mateo 4:18-22; Marko 10:13-16) Abanakashi abengi abalepepa Lesa, bali aba cishinka kuli wena pantu alebalangulukilako kabili alibacindike. Na kuba, abengi balemupyungila no kubomfya ifikwatwa fyabo ukumusakamana ilyo alebomba umulimo wakwe.—Luka 8:1-3.

6. Cinshi calangile ukuti Yesu aali ne cililishi ilyo Lasaro afwile?

6 Kristu alilangile icililishi ilyo Lasaro cibusa wakwe afwile. Alyumfwile sana uluse pa bulanda bwa kwa Maria na Marita ica kutila ashinshimukile mu mutima no ‘kulila.’ “Aliketwe ubulanda” pantu alyumfwile ububi ne cikonko, nangu ca kutila alishibe ukuti alabuusha Lasaro lilya line. Lyena, pa mulandu wa kutemwa ne cililishi, Yesu abomfeshe amaka Lesa amupeela no kubuusha Lasaro uwafwile.—Yohane 11:11-15, 33-35, 38-44.

7. Finshi filenga ukuti tube aba cishinka kuli Yesu? (Moneni no mukululo uli pe bula 31.)

7 Tulacindika Yesu pa mulandu wa kuti alitemwa sana icalungama e lyo alipata ubumbimunda no bubifi. Imiku ibili, alishipile no kutamfya abalecita amakwebo ya bufumfuntungu mwi tempele. (Mateo 21:12, 13; Yohane 2:14-17) Na kabili ilyo ali pano calo, aliculile ku fintu fyalekanalekana, kabili aliyumfwilile umwine ifyo ukucula kumfwika. (AbaHebere 5:7-9) Yesu alishibe ne fyo cumfwika nga ca kutila umuntu bamupata nangu bamufyenga. (Yohane 5:15-18; 11:53, 54; 18:38–19:16) Na kukulekelesha, asukile afwa imfwa iibi pa kuti fye acite ukufwaya kwa kwa Wishi no kupeela abantu bakwe umweo wa muyayaya. (Yohane 3:16) Bushe iyi mibele ya kwa Kristu tailenga mwafwaya ukutwalilila ukuba aba cishinka ilyo mulemubombela? (AbaHebere 13:8; Ukusokolola 5:6-10) Nomba cinshi cifwaikwa pa kuti tukabe mu Bufumu bwa kwa Kristu?

Ififwaikwa pa Kuba mu Bufumu bwa kwa Kristu

8. Finshi fifwaikwa ku bakaba mu Bufumu bwa kwa Kristu?

8 Moneni ifyo ifi fibili fyapalana. Pa kuti umuntu bamusuminishe ukulaikala mu calo cimbi, kulaba ififwaikwa. Abo bengasuminisha ukwikala, kuti babeba ukutila bafwile ukuba ne mibele isuma e lyo kuti kwaba na fimo ifyo bengafwaya ifikumine ubumi bwa abo bantu. Abalefwaya ukuba mu bufumu bwa kwa Kristu na bo bene, bafwile ukuba ne mibele isuma e lyo no kuba abakosa mu fya ku mupashi.—1 Abena Korinti 6:9-11; Abena Galatia 5:19-23.

9. Kuti twalanga shani ukutila tuli ba cishinka kuli Kristu?

9 Na cimbi icalinga ico Yesu Kristu afwaya, ca kutila abo akateka baba aba cishinka kuli wena na ku Bufumu bwakwe. Balanga ukuti ba cishinka ilyo bakonka ifyo asambilishe lintu ali pano isonde ninshi alisontwa kale ukuti akabe Mfumu. Cimo ico bacita ca kutila, balabika sana amano ku fya Bufumu e lyo na ku fyo Lesa afwaya, tabakonkelela ifyuma. (Mateo 6:31-34) E lyo balesha na maka ukupashanya Kristu, na lintu bali na mafya sana. (1 Petro 2:21-23) Na kabili, abakaba mu Bufumu bwa kwa Kristu balacita icisuma kuli bambi filya fine Yesu alecita.—Mateo 7:12; Yohane 13:3-17.

10. Kuti twalanga shani ukutila tuli ba cishinka kuli Kristu (a) mu lupwa na (b) mu cilonganino?

10 Na cimbi ico abakonshi ba kwa Yesu bacita icilanga ukutila ba cishinka kuli ena, kumupashanya mu lupwa. Ku ca kumwenako, abalume balalanga ukuti ba cishinka ku Mfumu ya mu muulu ilyo bapashanya Kristu mu fyo basunga abakashi babo na bana babo. (Abena Efese 5:25, 28-30; 6:4; 1 Petro 3:7) Abakashi balanga ukuti ba cishinka kuli Kristu pa kuisunga ku myendele yabipa na pa kuba no “mutima uwatalala kabili uwafuuka.” (1 Petro 3:1-4; Abena Efese 5:22-24) Abana balaba aba cishinka kuli Kristu nga ca kutila bali aba cumfwila nge fyo Kristu aali. Ilyo Yesu ali umwaice, aleumfwila abafyashi bakwe nangu ca kutila tabali abapwililika. (Luka 2:51, 52; Abena Efese 6:1) Abakonshi ba kwa Kristu aba cishinka balafwaya sana ‘ukulangulukilana, ukutemwa aba bwananyina’ no kuba ne “nkumbu” nge fyo Kristu aali. Balesha na maka ukupashanya Kristu, balaba ne “mitima ya kuiceefya, abashibwesesha bubi pa bubi atemwa icituko pa cituko.”—1 Petro 3:8, 9; 1 Abena Korinti 11:1.

Balomfwila Amafunde Yakwe

11. Mafunde nshi abakaba mu Bufumu bwa kwa Kristu bakonka?

11 Filya fine abalefwaya ukulaikala mu calo cimbi bakonka amafunde ya muli ico calo, abantu ba kwa Kristu na bo balakonka fyonse ifyo asambilishe pantu ico e cilanga ukuti balomfwila “ifunde lya kwa Kristu.” (Abena Galatia 6:2) Na kuba, muli fyonse ifyo bacita, balakonka sana “ifunde lya cifumu” ilya kutemwa. (Yakobo 2:8) Finshi fyaba muli aya mafunde?

12, 13. Finshi filanga ukuti tulomfwila “ifunde lya kwa Kristu”?

12 Abantu ba kwa Kristu tabapwililika kabili balalufyanya. (Abena Roma 3:23) E ico, bakabila ukulasambilila “ukutemwa aba bwananyina ukwabula ubumbimunda” pa kuti ‘batemwane nga nshi ku mutima.’ (1 Petro 1:22) “Nga umo ali ne ca kuilishanya ku mubiye,” Abena Kristu ‘balashipikishanya no kuitemenwa ukulekelelana,’ pantu balakonka ifunde lya kwa Kristu. Ukumfwila ili funde kulabafwa ukukanabika ifilubo fya bambi ku mukoshi, bena batontonkanya sana pa fingalenga batemwana. Bushe tamumfwa bwino ukuba na ba cishinka abomfwila Imfumu ya kutemwa ica kuti na bo bafwala ukutemwa ukwaba e “cikakilo cafikapo ica kwikatana”?—Abena Kolose 3:13, 14.

13 Na kabili, Yesu alondolwele ukutila, ukutemwa akwete kwalicilile pa kutemwa kwa bantunse. (Yohane 13:34, 35) Nga twatemwa fye balya bene abatutemwa, ninshi tapali “icaibela” ico tucita pantu ukutemwa kwesu ninshi takwafikapo. Yesu atukoseleshe ukuba no kutemwa uko Wishi akwata, ukutemwa ukulenga twatemwa na batupata bene abatupakasa. (Mateo 5:46-48) Uku kutemwa kulalenga no kuti abakaba mu Bufumu baleshipikisha no kutwalilila ukubomba umulimo wabo uwacindamisha. Mulimo nshi uyo wine?

Aba Cishinka Baleshiwa

14. Cinshi ukushimikila kwacindamina nga nshi?

14 Pali ino nshita, abakaba mu Bufumu bwa kwa Lesa balikwata umulimo wacindama uwa “kushimikisha ubunte ulwa bufumu bwa kwa Lesa.” (Imilimo 28:23) Ukubomba uyu mulimo kwalicindama pantu Ubufumu bwa kwa Mesia bukalenga abantu ukwishiba ukuti Yehova e Kateka wapulamo. (1 Abena Korinti 15:24-28) Nga twashimikila abantu imbila nsuma, abaleumfwa balakwata ishuko lya kwisaba mu Bufumu bwa kwa Lesa. E lyo kabili, Kristu Imfumu akapingula abantu ukulingana ne fyo bacita ilyo baumfwa ubukombe. (Mateo 24:14; 2 Abena Tesalonika 1:6-10) Kanshi inshila ikalamba iyo tulangilamo ukuti tuli ba cishinka kuli Kristu, kumfwila ifunde atupeela ilya kuti tule-ebako bambi ifya Bufumu.—Mateo 28:18-20.

15. Cinshi ukweshiwa kwishila pa Bena Kristu ba cishinka?

15 Kwena, Satana alesha na maka ukulesha abantu ukushimikila, e lyo bakateka na bo tabamona ukutila Lesa alipeela Kristu amaka ya kuteka. (Amalumbo 2:1-3, 6-8) E ico, Yesu asokele abasambi bakwe ati: “Umusha tacila pali shikulu wakwe. Nga bapakese ine, bakapakasa na imwe.” (Yohane 15:20) E ico, abakonshi ba kwa Kristu aba cishinka baba pa nkondo ya ku mupashi.—2 Abena Korinti 10:3-5; Abena Efese 6:10-12.

16. Bushe abakaba mu Bufumu, bapeela shani “ifya kwa Lesa kuli Lesa”?

16 Na lyo line abafwaya ukuba mu Bufumu bwa kwa Lesa balatwalilila ukuba aba cishinka ku Mfumu yabo iishimoneka lelo tabasaalula bakateka ba pano calo. (Tito 3:1, 2) Yesu atile: “Peeleni ifya kwa Kaisare kuli Kaisare, ne fya kwa Lesa kuli Lesa.” (Marko 12:13-17) Kanshi abantu ba kwa Kristu, balomfwila amafunde ya buteko ayashibakaanya ukukonka amafunde ya kwa Lesa. (Abena Roma 13:1-7) E ico ilyo icilye ca baYuda cakeenye abasambi ba kwa Yesu ukukonka amafunde ya kwa Lesa pa kubeba ukuti baleke ukushimikila, balikosele no kulanda mu mucinshi ukutila, bali no “kunakila Lesa ukucilo kunakila abantu.”—Imilimo 1:8; 5:27-32.

17. Cinshi cingatukosha ilyo twaba na mafya ayesha icishinka cesu?

17 Kwena, abantu ba kwa Kristu bafwile ukushipa ilyo balepakaswa pa kuti batwalilile ukuba ne cishinka ku Mfumu yabo. Na lyo line, Yesu atile: “Muli aba nsansa ilyo abantu bamupontela no kumupakasa no kumubepesha umusango onse wa bubifi pa mulandu wandi. Sekeleleni no kwanga, pantu icilambu cenu cikalamba mu muulu.” (Mateo 5:11, 12) Abakonshi ba kwa Kristu aba kubalilapo balimwene ukuti aya mashiwi ya cine. Na lintu babafopawile pa mulandu wa kutwalilila ukushimikila abantu ifya Bufumu, balisekelele ico “balingilwe abawamino kusaalwilwa ishina lyakwe. Kabili cila bushiku mwi tempele na ku ng’anda ne ng’anda batwalilile ukwabulo kuleka ukusambilisha no kubila imbila nsuma pali Kristu, Yesu.” (Imilimo 5:41, 42) Na imwe bene tulemutasha pantu mulatwalilila ukuba aba cishinka na lintu muli na mafya, ilyo mulelwala, ilyo muleloosha na lintu balemukaanya.—Abena Roma 5:3-5; AbaHebere 13:6.

18. Bushe amashiwi Yesu alandile kuli Ponti Pilato yatusambilisha cinshi?

18 Ilyo Yesu ashilatendeka ukuteka, aebele Kateka umwina Roma Ponti Pilato ukutila: “Ubufumu bwandi te bwa pano calo. Ubufumu bwandi abuba bwa pano calo, bakapyunga bandi nga balwa ukuti nipeelwa ku baYuda. Lelo ubufumu bwandi te bwa pano calo iyo.” (Yohane 18:36) Kanshi abakatekwa no Bufumu bwa ku muulu, tababomfye fyanso no kulwisha abanabo nelyo fye ukukansana na bo. Apo ba cishinka kuli “Cilolo wa Mutende,” tabaipoosa mu fikansa fya calo.—Esaya 2:2-4; 9:6, 7.

Aba Cishinka Bakapaalwa Umuyayaya mu Bufumu

19. Bushe abantu ba kwa Kristu baishiba shani ukuti ku ntanshi ifintu fikawama?

19 Abantu ba kwa Kristu, “Imfumu ya shamfumu,” aba cishinka, balishiba ukuti ifintu fikawama ku ntanshi. Balafwaisha ukumona uko Yesu mu kwangufyanya akabomfya amaka ya kupapa ayo bamupeela kuli Lesa uwamubika pa bufumu. (Ukusokolola 19:11–20:3; Mateo 24:30) Abashalapo pano calo abasubwa no mupashi kabili abetwa ati “abana ba bufumu,” balolela ubupyani bushaiwamina ubwa kuteka pamo na Kristu mu muulu. (Mateo 13:38; Luka 12:32) “Impaanga shimbi” isha kwa Kristu, aba cishinka, balafwaisha inshita ikafike ilyo Imfumu yabo ikatila kuli bena: “Iseni, mwe bapaalwa na Tata, pyaneni ubufumu ubwateyanishiwe imwe ukufuma pa kutendeka kwa calo.” (Yohane 10:16; Mateo 25:34) E ico kanshi, bonse abafwaya ukuba mu Bufumu bwa kwa Kristu nabatwalilile ukuba aba cishinka ilyo balebombela Kristu Imfumu.

[Futunoti]

^ para. 2 Moneni mu citabo ca Ukupelulula Ukufuma mu Malembo, pa mabula 168-170 akamutwe katila “Mulandu nshi Inte sha kwa Yehova basoselo kuti Ubufumu bwa kwa Lesa bwaimikwe mu 1914?” Ici citabo calembwa ne Nte sha kwa Yehova.

Bushe Kuti Mwalondolola?

• Mulandu nshi calingila ukuti tube aba cishinka kuli Kristu?

• Bushe abantu ba kwa Kristu balanga shani ukuti ba cishinka kuli wena?

• Cinshi tufwaila ukuba aba cishinka kuli Kristu Imfumu?

[Amepusho]

[Akabokoshi pe bula 31]

IMIBELE YA KWA YESU NA IMBI IISUMA SANA

Taba na kapaatululaYohane 4:7-30.

Wa cikuukuMateo 9:35-38; 12:18-21; Marko 6:30-34.

Wa kutemwa kwa mweo onseYohane 13:1; 15:12-15.

Wa cishinkaMateo 4:1-11; 28:20; Marko 11:15-18.

Wa CililishiMarko 7:32-35; Luka 7:11-15; AbaHebere 4:15, 16.

Alalangulukila abantuMateo 15:21-28.

[Icikope pe bula 29]

Nga tuletemwana, ninshi tuli ba cishinka mu kukonka “ifunde lya kwa Kristu”

[Ifikope pe bula 31]

Bushe imibele ya kwa Kristu ilalenga mwaba aba cishinka ilyo mulemubombela?