Amepusho Ukufuma ku Babelenga

Mulandu nshi mu Mafunde ya kwa Mose balandiile ukutila ukufumya amenshi ya bwaume, ukuba ku mpepo, no kufyala abana fyalelenga umuntu “ukukowela”?

Ico Lesa abikileko ukukumana kwa mu cupo ni pa kuti abantunse balefyalana kabili abaupana bakaleipakisha. (Ukutendeka 1:28; Amapinda 5:15-18) Lelo, mu Ubwina Lebi ifipandwa 12 na 15 tusangamo amafunde aya kulungatika ayalanda pali fimo ifilenga umuntu ukukowela pamo nga, ukufumya amenshi ya bwaume, umusango wa banakashi uwa kuba ku mpepo, e lyo no kufyala abana. (Ubwina Lebi 12:1-6; 15:16-24) Aya mafunde Lesa apeele abena Israele, yalebacingilila ku malwele ne mibele isuma, kabili yalelangilila sana sana ukuti umulopa wa mushilo, e o bafwile ukubomfya pa kulabafutilako membu shabo.

Na kabili, filya Amafunde ya kwa Mose yalesoka pa fingakowesha umuntu, yalelenga abena Israele bonse ukuicingilila ku malwele. Icitabo ca The Bible and Modern Medicine citila: “Ukukonka ifunde lyalelesha ukupanga icupo na namayo uuli ku mpepo, kwalebacingilila ku malwele ayafuma mu kukumana kwa mu cupo, . . . na kabili ili funde lyalebacingilila na ku malwele ya ku bwanakashi ayashipola ayapala kansa.” Aya mafunde na kabili, yalecingilila abantu ba kwa Lesa na ku malwele ayo nalimo tabaishibe na bwino nelyo amalwele ayashimoneka ku nse ya mubili wa muntu. Ukukonka amafunde yalelesha ukucita icupo pa mulandu wa kukowela, kwalelenga uluko lwa bena Israele ukufyalana sana pantu Lesa alibapaalile ukutila uluko lwabo lukakula icine cine kabili lukaba ne mikalile isuma. (Ukutendeka 15:5; 22:17) Lesa na kabili alefwaya abantu bakwe ukutekanya. Ukukonka aya mafunde kwalengele abalume na bakashi ukusambilila ukulama insuna yabo iya kukumana kwa mu cupo.

Umulandu ukalamba uo Lesa abikileko aya mafunde yalelanda pa kukowela wa kutila abena Israele balemona ukuti umulopa walicindama. Aya mafunde ya kwa Yehova pa mulopa yalelenga baleibukisha sana ukuti umulopa wa mushilo, kabili no kutila umulopa ulabomba umulimo wacindama mu kupepa Yehova, pamo nga ukupeela amalambo no kufuta pa membu.—Ubwina Lebi 17:11; Amalango 12:23, 24, 27.

Kanshi filya Amafunde yalelanda ukutila e fyo abantu balingile ukukonka, fyalyampana sana no kukanapwililika kwa bantunse. Abena Israele balishibe ukuti Adamu na Efa—ilyo babembwike—batendeke ukufyala abana abashapwililika. E ico abana bonse bali no kulafyala bali no kuba na mafya ayengi pa mulandu wa kuti balipyana ulubembu—amafya pamo nga ukukanapwililika ne mfwa. (Abena Roma 5:12) Ici cine e calenga ukuti abantu balefyala abana abashapwililika kabili ababembu, nangu ca kuti Lesa pa kubala abapangile na maka ya kufyala abana abapwililika ukulingana no kufwaya kwakwe uko ateyenye ukwa cupo ca mulume no mukashi.

Kanshi na lintu Amafunde yalelanda kutila uwakowela alekabila ukuisangulula, yalebacinkulako ukuti balipyana ulubembu, e lyo no kutila balakabila ilambo lya kubalubula pa kuti imembu sha bantunse bonse shipwe, no kubalenga ukuba abapwililika nge fyo cali kale. Kwena, amalambo ya nama ayo balepeela tayakwete amaka ya kufuuta imembu sha bantu bonse. (AbaHebere 10:3, 4) Umulandu Lesa abikileko Amafunde ya kwa Mose, wa kuti yalebatungulula kuli Kristu no kubafwa ukwishiba ukuti imembu sha bantunse shali no kwelelwa fye nga ca kutila Yesu apeela ubumi bwakwe ubwapwililika ilambo, no kulenga abantu bacishinka ukuba no bumi bwa muyayaya.—Abena Galatia 3:24; AbaHebere 9:13, 14.