Yehova Alapokolola Abalanda

“Ifibi ifiponeno walungama fingi, lelo kuli ifyo fyonse Yehova alamupokolola.”—AMALUMBO 34:19.

1, 2. Bwafya nshi Umwina Kristu wa busumino umo alepitamo, kabili mulandu nshi na ifwe twingayumfwila ifyo?

UMUKASHANA we shina lya Keiko * ni Nte ya kwa Yehova pa myaka ukucila 20. Ku numa uku, alipo na painiya wa nshita yonse, e kuti inshita iikalamba alebomba umulimo wa kubila imbila nsuma ya Bufumu. Alitemenwe sana umulimo alebomba. Lelo, tapakokwele sana, Keiko alitalalilwe ica kuti aleyumfwa uwapelelwa. Atile: “Nalelila fye lyonse.” Pa kuti engapwisha ukusakamikwa, Keiko atendeke ukulapoosa inshita iikalamba ukubelenga Baibolo. Atile: “Na lyo line, amasakamika yena tayapwile. Yalicililemo ica kuti nalemona kwati kuti cawama fye ukufwa.”

² Bushe na imwe mulayumfwapo abapelelwa? Apo muli Nte ya kwa Yehova, kwaliba ifingi ifingamulenga ukusekelela pantu ukuipeelesha kuli bukapepa ‘kwaliba ne cilayo ca bumi pali nomba na mu bwikashi ubukesa.’ (1 Timote 4:8) Pali nomba mulaipakisha ifintu ifingi mu cilonganino ca kwa Lesa. Lelo, ici tacilolele mu kuti ninshi mwa kulacingililwa ku macushi yonse. Baibolo itila: “Ifibi ifiponeno walungama fingi.” (Amalumbo 34:19) Ici tacitupapusha, pantu “icalo conse calaala mu maka ya mubifi,” Satana Kaseebanya. (1 Yohane 5:19) Ifwe bonse ifintu fyalitubipilapo pa mulandu wa kuti Kaseebanya e uteka icalo.—Abena Efese 6:12.

Ifyo Tumfwa nga Tulecula

3. Landeni pa malyashi yamo yamo aya mu Baibolo ayalanda pa bantu ba kwa Lesa abapitile mu macushi.

³ Amasakamika nga yatwalilila kuti yalenga amatontonkanyo yesu ukwaluka. (Amapinda 15:15) Ibukisheni icacitikile umulungami Yobo. Ilyo aculile nga nshi Yobo atile: “Umuntu uwafyalwa ku mwanakashi, ubumi bwakwe bwipi kabili bwaisulamo amacushi.” (Yobo 14:1, NW) Insansa sha kwa Yobo shalipwile. Pa nshita imo atontonkenye fye no kuti Yehova alimulekeleshe. (Yobo 29:1-5) Te Yobo fye eka uwaculile ifi, kwaliko abantu ba kwa Lesa na bambi abaculile. Baibolo itila Hana “alishikitiko mutima” pantu takwetepo mwana. (1 Samwele 1:9-11) Ilyo mu lupwa lwakwe mwali ubwafya, Rebeka atile: “Nimpato mweo wandi.” (Ukutendeka 27:46, NW) Kabili lintu Davidi atontonkenye pa membu acitile, atile: “Akasuba konse naendauka fye uwa bulanda.” (Amalumbo 38:6, NW) Aya malyashi twalandapo yalelanga ukuti abaume na banakashi abaletiina Lesa abaikeleko pa  nshita takulaba ubuKristu baleshipikisha amacushi.

4. Mulandu nshi tushipapila ukuti Abena Kristu bamo ‘balikungumane mitima’?

⁴ Nga Bena Kristu ba kubalilapo, bushe nabo baleba na macushi? Umutumwa Paulo akonkomeshe abena Tesalonika ‘ukusansamusha abakungumane mitima.’ (1 Abena Tesalonika 5:14) Icitabo cimo cilanda ukuti ishiwi lya ciGriki ilyapilibulwa ukuti “abakungumane mitima” kuti lyalosha ku bantu “abasakamikwe sana pa mulandu wa mikalile ukwafya.” Amashiwi ya kwa Paulo yalanga ukuti bamo pa Bena Kristu basubwa no mupashi, bali aba bulanda. Na lelo line, Abena Kristu bamo balikungumane mitima. Mulandu nshi babela na masakamika? Natulande pa fintu fitatu ifilenga sana ubu bwafya.

Ukukanapwililika Kuti Kwalenga Ifwe Ukusakamikwa

5, 6. Amashiwi yaba pa Abena Roma 7:22-25 yatusansamusha shani?

⁵ Ukupusanako na bantu “abakunkuma icine cine,” Abena Kristu ba cine balaba no bulanda pa mulandu wa kuti tabapwililika. (Abena Efese 4:19) Nalimo bomfwa nge fyaleumfwa Paulo, uwalembele ukuti: “Mbekelwa icine cine mu mafunde ya kwa Lesa umwabela ubuntu bwandi ubwa mu kati, lelo ine mona mu filundwa fyandi ifunde limbi lilelwa ne funde lya matontonkanyo yandi no kulantwala bunkole kwi funde lya lubembu ilili mu filundwa fyandi. Iye, ne muntu wa nkumbabulili ne!”—Abena Roma 7:22-24.

⁶ Bushe mulomfwapo nge fyo Paulo aleumfwa? Tacabipa ukwishiba ukuti tamwapwililika, pantu ukucite fyo kuti kwalenga mwaishiba ifyo ulubembu lwabipa kabili kuti muleesha na maka ukutaluka ku fyabipa. Nomba tamufwile ukutwalilila ukuba abasakamikwa pa mulandu wa filubo mucita. Pa numa ya kusosa amashiwi twambwile pa muulu, Paulo alundilepo ukuti: “Kube ukutootela kuli Lesa muli Yesu Kristu Shikulwifwe!” (Abena Roma 7:25) Ici cilelanga ukuti Paulo alicetekele ukutila umulopa Yesu asumishe kuti wa mulubula ku lubembu ulo apyene.—Abena Roma 5:18.

7. Finshi fingafwa umuntu ukukanaba no bulanda pa mulandu wa kuti mubembu?

⁷ Nga ca kuti mulomfwa sana ubulanda pa mulandu wa kuba ababembu, amashiwi ya mutumwa Yohane kuti yamusansamusha, alembele ukuti: “Ngo muntu acita ulubembu, natukwata kaafwa kuli Shifwe, Yesu Kristu umulungami. Kabili wene e lambo lya kukonsolwela imembu shesu, kabili te shesu fye sheka lelo ne sha calo conse.” (1 Yohane 2:1, 2) Nga ca kuti ukukanapwilika kulamulenga ukuba no bulanda, muleibukisha ukuti Yesu afwilile ababembu, te bantu bapwililika iyo. Na kuba, “bonse balibembuka kabili balapelebela ku bukata bwa kwa Lesa.”—Abena Roma 3:23.

8, 9. Mulandu nshi tushilingile ukulatontonkanya ukuti twawamina fye ukonaulwa?

⁸ Nomba tutile ku numa uku mwalicitile ulubembu ulwabipisha. Ukwabula no kutwishika, nalimo libili libili mulapepa kuli Yehova ukuti amwelele pa fyo mwacitile. Kabili baeluda nabo balimwafwa pa kuti bucibusa bwenu na Yehova bukoseleko. (Yakobo 5:14, 15) Mwalilapile icine cine kabili e calenga ukuti mutwalilile ukuba mu cilonganino. Nelyo limbi mwalifumine mu kuteyanya kwa kwa Lesa pa nshita inono, e lyo mwalapila bamubwesha na mu cilonganino. Ifi nga fyalimucitikilapo, limbi kuti mwaibukisha icilubo mwacitile kabili kuti mwaba no bulanda. Ici nga cacitika, muleibukisha ukuti abalapila icine cine, Yehova alabalekelela “apakalamba.” (Esaya 55:7) Na kabili, tafwaya ukuti muleyumfwa aba mulandu ukulamona kwati mwawamina fye ukonaulwa. Ni Satana e ufwaya ukuti muleumfwa ifyo pantu ukulatontonkanya ifyo kuti kwaonaula icitetekelo cenu. (2 Abena Korinti 2:7, 10, 11) Kaseebanya bakamonaula, e cilambu cakwe. E mulandu wine afwaila ukuti na imwe mulemona kwati mwawamina ukonaulwa. (Ukusokolola 20:10) Mwileka Kaseebanya onaule icitetekelo cenu ukupitila mu kumulenga ukuyumfwa aba mulandu. (Abena Efese 6:11) Lelo, “mukaanyeni” kwati ni filya mu mukaanya ilyo esha ukumutunka mu nshila shimbi.—1 Petro 5:9.

⁹ Pa Ukusokolola 12:10, Satana bamwita ukuti “uubepesha bamunyinefwe,” Abena Kristu basubwa.  ‘Ababepesha akasuba no bushiku’ ku cinso ca kwa Lesa. Ukulatontonkanya pali ili lembo kuti kwamwafwa ukwishiba ukuti Satana, uwa bufi, kuti atemwa nga ca kuti muleipeela imilandu no kulamona kwati mwawamina ukonaulwa, nangu ca kuti Yehova ena te fyo amumona. (1 Yohane 3:19-22) Mulandu nshi mutwalilila ukulasakamikwa pa filubo fyenu ica kuti mwafika na ku kutontonkanya ukuleka ukubombela Yehova? Mwileka Satana onaule bucibusa bwenu na Lesa. Kabili mwileka amulenge ukulaba icishinka ca kuti Yehova “wa nkumbu kabili uusenamina, uukokolo kukalipa, kabili uwafulisho luse ne cishinka.”—Ukufuma 34:6.

Ukupelebela Kwesu Kuti Kwalenga Twanenuka

10. Ni mu nshila nshi ukupelebela kwesu kwingalenga ukuti tunenuke?

¹⁰ Abena Kristu bamo balanenuka pa mulandu wa fyo bapelebela mu kubomba umulimo wa kwa Lesa. Bushe na imwe e fyo mumfwa? Limbi ukulwalilila, ukukula, nelyo amafya yambi kuti yalenga mwalafilwa ukubomba umulimo wa kushimikila nge fyo mwalebomba kale. Ca cine, Abena Kristu babakonkomesha ukulubulako inshita ya kubomba umulimo wa kwa Lesa. (Abena Efese 5:15, 16) Nomba tutile fimo filemulenga ukufilwa ukubombesha mu mulimo wa kushimikila kabili filemulenga ukunenuka, bushe cinshi mwingacita?

11. Bushe kuti twanonkelamo shani mu kufunda kwa kwa Paulo ukwaba pa Abena Galatia 6:4?

¹¹ Baibolo taitucincisha ukuba no bunang’ani, lelo itucincisha ‘ukulapashanya abo abapyanina amalayo mu kutetekela na mu kutekanya.’ (AbaHebere 6:12) Kuti twacita ifi nga ca kuti tuletontonkanya pa mibele yabo iisuma no kufwaya ukupashanya icitetekelo cabo. Nomba nga twalailinganya kuli bambi ica kuti twatendeka no kutontonkanya ukuti tapali ico tulecita, kuti twanenuka. E ico, tufwile ukulakonka ukufunda kwa kwa Paulo ukutila: “Umo na umo ashininkishe umulimo wakwe wine, e lyo akaba na pa kwangila ku mwine eka, te kuilinganya ku muntu umbi iyo.”—Abena Galatia 6:4.

12. Mulandu nshi tulingile ukulasekelela pa fyo tulebombela Yehova?

¹² Abena Kristu balingile ukulasekelela nangu ni lintu ukulwalilila kulebalenga ukupelebela. Baibolo itwebekesha ukuti: “Lesa tali uushalungama uwa kuti alabe umulimo wenu no kutemwa uko mwalangile kwi shina lyakwe.” (AbaHebere 6:10) Limbi ifintu ifyo mushingacitapo nangu cimo kuti fyalenga ukuti mulefilwa ukubomba ifyo mwalebomba kale mu mulimo wa kwa Yehova. Lelo, Yehova kuti amwafwa, kabili nalimo kuti mwatendeka ukulabomfya inshila shimbi isha kushimikilamo pamo nga ukubomfya foni nelyo ukulalemba amakalata. Ukwabula no kutwishika Yehova akamupaala pa fyo mulebomba umulimo no mweo wenu onse na pa fyo mulanga ukuti mwalitemwa Lesa na bantu banenu.—Mateo 22:36-40.

‘Inshita Shayafya’ Kuti Shalenga Twanenuka

13, 14. (a) Bushe “inshita shayafya” kuti shatuletela shani amacushi? (b) Bushe ukukakanaba ne citemwishi kulemonekela muli finshi?

¹³ Nangu ca kuti tulalolela ukwisaikala mu calo cipya ica kwa Lesa umukaba ubulungami, pali nomba tuleikala mu “nshita shaibela ishayafya.” (2 Timote 3:1) Ukwishiba ukuti ifibi ifilecitika filanga ukuti ukulubuka kwesu nakupalama kuti kwatusansamusha. Na lyo line, ificitika mu bwikashi filatukuma na ifwe bene. Ku ca kumwenako, mumfwa shani nga ca kuti tamulesanga incito? Muno nshiku, incito yalyafya ukusanga, ilyo imyeshi ilepita nalimo kuti mwatendeka ukutwishika nga ca kuti Yehova alishiba ubwafya bwenu nangu nga alakutika ku mapepo yenu. Nelyo limbi balamucishanya nangu balamufyenga mu nshila shimbi. Na kabili ukubelenga fye inyunshipepala kuti kwalenga mwalaumfwa nge fyaleumfwa umulungami Lote, “uwalengelwe ubulanda nga nshi” (“uwanenwike,” Young’s Literal Translation of the Holy Bible) pa mulandu wa mibele yakamuka iya bantu aleikala nabo.—2 Petro 2:7.

¹⁴ Kuli na fimbi ificitika mu nshiku sha kulekelesha ifyo tushilingile ukulabako. Baibolo yasobele ukuti abantu abengi ‘tabakabe ne  citemwishi.’ (2 Timote 3:3) Aba mu ndupwa ishingi tabatemwana icine cine. Icitabo ca Family Violence catila: “Ilingi line ificitika filanga ukuti abantu balabepaya, ukubacena, nelyo ukubacusha nangu ukubacenda, kuli balupwa te ku bantu bambi iyo. Mu lupwa, umo abakalamba na banono bafwile ukulatemwikwa no kucingililwa, e mwasanguka icifulo icabipisha kuli bamo.” Mu kuya kwa nshita, abakulila mu ndupwa sha musango yu balasakamikwa no kuyumfwa abapelelwa. Nga ca kuti ifi e fyo mupitamo, cinshi mwingacita?

15. Bushe ukutemwa kwa kwa Yehova kwacila shani ukwa bantunse bonse?

¹⁵ Kemba wa malumbo Davidi aimbile ukuti: “Nga tata na mayo bansha, Yehova kuti ambuula.” (Amalumbo 27:10, NW) Ala tulasansamuka ukwishiba ukuti ukutemwa kwa kwa Yehova kwalicila pa kutemwa uko umufyashi onse akwata! Ca cine, umufyashi nga akaana umwana, nga talemusunga bwino nelyo nga amulekelesha cilakalipa sana, lelo ici teti cilenge Yehova ukuleka ukutusakamana. (Abena Roma 8:38, 39) Muleibukisha ukuti Lesa akula abo atemwa. (Yohane 3:16; 6:44) Te mulandu ne fyo abantunse bamusunga bubi bubi, Shinwe wa ku muulu alimutemwa nga nshi!

Ifyo Tulingile Ukucita pa Kucefyako Amasakamika

16, 17. Nga ca kuti umuntu asakamikwa, cinshi engacita pa kuti bucibusa bwakwe na Lesa bwingatwalilila ukukosa?

¹⁶ Kuti mwacitapo fimo pa kuti mucefyeko amasakamika. Ku ca kumwenako, mulebombako imilimo yonse iya Bwina Kristu. Muletontonkanya pa Cebo ca kwa Lesa, maka maka nga ca kuti amasakamika yacilamo. Kemba wa malumbo aimbile ukuti: “Ilyo natile: ‘Ulukasa lwandi lwalatelemuka,’ e lyo icikuuku cenu, mwe Yehova, calentungilila. Ilyo amatontonkanyo ya kusakamika yafulile muli ine, e lyo ifya kusansamusha fyenu fyantalalike umutima.” (Amalumbo 94:18, 19, NW) Ukulabelenga Baibolo lyonse kukalenga mukaletontonkanya pa fyebo fya kusansamusha na pa fintu ifya kumukoselesha.

¹⁷ Ipepo nalyo lyalicindama. Nangu ca kuti teti mulande fyonse ifyo muleyumfwa, Yehova aleshiba ifyo mulefwaya ukulanda. (Abena Roma 8:26, 27) Kemba wa malumbo atile: “Poosa icisendo cobe pali Yehova, na o akakukosha. Takaleke uwalungama ukutelententa.”—Amalumbo 55:22, NW.

18. Finshi ifyo abalwala amasakamika bengacita pa kucefyako amasakamika?

¹⁸ Bamo balayumfwa abapelelwa pa mulandu wa kulwala amasakamika. * Na imwe nga mwalilwala amasakamika, muleesha ukulatontonkanya sana pa calo cipya ico Lesa akaleta na pa  nshita lintu “umwikashi wa mu calo takasose, ati, Nindwala.” (Esaya 33:24) Lelo, nga mwatwalilila ukulayumfwa abapelelwa pa nshita ntali, kuti cawama ukuya ku cipatala. (Mateo 9:12) Cisuma sana ukulasunga bwino ubumi bwenu. Ukulya ifya kulya fisuma no kulatukusha umubili nako kulaafwa. Mulelaala amaawala umuntu onse alingile ukulaala. Mwilabika amano ku kutamba TV ica kuti mwalaala ubushiku sana, kabili mulesengauka ukwangala kwa kuti mwanaka mwafuma na kwifupa. Ne cacindamisha ca kuti mulebomba imilimo iitemuna Lesa! Nangu ca kuti ino te nshita ya kuti Yehova ‘afuute ifilamba fyonse,’ akamwafwa ukulashipikisha.—Ukusokolola 21:4; 1 Abena Korinti 10:13.

Ukulaikala “mwi Samba lya Kuboko kwa Maka Ukwa kwa Lesa”

19. Cinshi ico Yehova alaya abalecula?

¹⁹ Baibolo itweba ukuti nangu ca kuti ifyabipa ifiponena uwalungama fingi, “kuli ifyo fyonse Yehova alamupokolola.” (Amalumbo 34:19) Bushe Lesa apokolola shani abalungami? Ilyo umutumwa Paulo alepepa libili libili ukuti bamupokolole ku ‘muunga akwete mu mubili,’ Yehova amwebele ukuti: “Mu kunaka e mo amaka yandi yalelengwo kufikapo.” (2 Abena Korinti 12:7-9) Cinshi ico Yehova alaile Paulo, kabili cinshi ico amulaya? Lesa tamulaya ukuti mwalapola apa pene, lelo alaya ukumupeela maka ya kushipikisha.

20. Cinshi batulaya mu mashiwi yaba pali 1 Petro 5:6, 7 te mulandu na mesho tulepitamo?

²⁰ Umutumwa Petro alembele ukuti: “Iceefyeni mwi samba lya kuboko kwa maka ukwa kwa Lesa, ukuti amusansabike mu nshita yalinga; ilyo mulepoosa amasakamika yenu yonse pali wene, pantu asakamana imwe.” (1 Petro 5:6, 7) Apo Yehova alamusakamana, takamulekeleshe. Akulamutungilila te mulandu na mesho mukalapitamo. Muleibukisha ukuti Abena Kristu babusumino baba “mwi samba lya kuboko kwa maka ukwa kwa Lesa.” Ilyo tulemubombela, Yehova alatupeela amaka ya kushipikisha amacushi. Nga ca kuti tuli ba cishinka kuli ena, takuli nangu cimo icingonaula bucibusa bwesu na ena. E ico, shi natutwalilile ukuba ne cishinka kuli Yehova pa kuti tukabe no mweo wa muyayaya mu calo cipya ico alaya no kumonako uko akapokolola abalanda umupwilapo!

[Amafutunoti]

Bushe Muleibukisha?

• Mulandu nshi abantu ba kwa Yehova nabo baculila?

• Finshi ifingalenga abantu ba kwa Lesa ukuba na masakamika?

• Bushe Yehova atwafwa shani ukushipikisha amasakamika?

• Ni mu nshila nshi twabela “mwi samba lya kuboko kwa maka ukwa kwa Lesa”?

[Amepusho]

[Ifikope pe bula 25]

Te mulandu na mesho, abantu ba kwa Yehova balingile ukulasekelela

[Icikope pe bula 28]

Ukulashimikila pa foni ni nshila imo iyo mwingabombelamo Yehova no mweo onse