Ukutemwa Lesa Kulatulenga Ukushipa

“Lesa tatupeele umupashi wa bukuuwe, lelo uwa maka kabili uwa kutemwa kabili uwa mano ayatuntulu.”—2 TIMOTE 1:7.

1, 2. (a) Bushe ukutemwa kuti kwalenga umuntu ukucita cinshi? (b) Mulandu nshi ukushipa kwa kwa Yesu kwabelele ukwaibela?

UMULUME no mukashi ilyo baupene fye baile kuli bemba lwa mupepi ne tauni limo ilyabela ku kabanga ka calo ca Australia. Baile pa nshi ya bemba ku kufwaya fimo kabili e po baleowela, nomba cilya baleisa mu kwibuka, icisabi icikalamba calungeme fye pa mukashi. Awe ni mu kanwa nkokwele, umulume wa kantu asunkiile umukashi wakwe lubali lumbi nga filya, kabili umulume wine e o icisabi calili-ilemo. Pa cililo, umukashi atile, “ico bafwilile, mulandu wa kuntemwa.”

² Kanshi ukutemwa kuti kwalenga umuntu ukuba uwashipa icine cine. Na Yesu Kristu wine atile: “Takuli uwaba no kutemwa ukwacila pali uku, ukwa kuti umuntu atuulile ababiye umweo wakwe.” (Yohane 15:13) Tapapitile no bushiku bumo ukufuma apo alandile aya mashiwi, Yesu afwilile abantu, tafwilile fye umuntu umo, lelo ena afwilile abantu bonse. (Mateo 20:28) Na kabili, Yesu ena tacaishile fye apo pene ukuti nalafwila abantu. Alishibile libela ninshi kucili inshita ukuti akasaalulwa no kucushiwa, kabili bakamupeela imilandu ya bufi na pa kulekelesha bakamupoopela pa cimuti. Alyebele na basambi bakwe ifikamucitikila ilyo atile: “Pano, tulenina ukuya ku Yerusalemu, no Mwana wa muntu ali no kupeelwa kuli bashimapepo bakalamba na bakalemba, kabili bakamupingwila ukufwa no kumupeela ku bena fyalo, kabili bakamupumya no kumufwishila amate no kumufopaula no kumwipaya.”—Marko 10:33, 34.

3. Ni finshi fyalengele Yesu ukuba uwashipa nga nshi?

³ Ni finshi fimo fimo ifyalengele Yesu ukuba uwashipa nga nshi? Icitetekelo na katiina kuli Lesa fyalimukoseshe sana. (AbaHebere 5:7; 12:2) Lelo icalengele sana Yesu ukuba uwashipa, kutemwa Lesa na bantu banankwe. (1 Yohane 3:16) Nga twaba no kutemwa kwa musango yo ne citetekelo e lyo na katiina kuli Lesa, na ifwe tukashipa nga Kristu. (Abena Efese 5:2) Bushe kuti twacita shani pa kuba no kutemwa kwa musango yo? Tufwile ukwishiba uko ukutemwa kufuma.

“Ukutemwa Kufuma Kuli Lesa”

4. Mulandu nshi twingalandilo kuti kuli Yehova e kufuma ukutemwa?

⁴ Yehova e wakwatisha ukutemwa kabili kuli wena e kufuma ukutemwa. Umutumwa Yohane alembele ukuti: “Mwe batemwikwa, natuletemwana, pantu ukutemwa kufuma kuli Lesa, na onse uutemwa afyalwa kuli Lesa kabili aishiba Lesa. Uushitemwa taishiba Lesa, pantu Lesa kutemwa.” (1 Yohane 4:7, 8) Kanshi umuntu pa kuba no kutemwa ukwapala ukwa kwa Lesa, alingile ukuba cibusa wa kwa Yehova no kumwishiba bwino bwino kabili afwile ukulakonka ifyo Baibolo yalanda no kulaumfwila Lesa no mutima onse.—Abena Filipi 1:9; Yakobo 4:8; 1 Yohane 5:3.

5, 6. Ni cinshi cayafwile abakonshi ba kwa Yesu aba kubalilapo ukuba no kutemwa ukwaba ngo kwa kwa Kristu?

⁵ Mwi pepo lyakwe ilya kulekelesha pamo na batumwa 11 aba cishinka, Yesu alandile amashiwi ayatulanga ukwampana kwaba pa kwishiba Lesa  no kukula mu kutemwa, ilyo atile: “Nalilenga beshibe ishina lyenu kabili nkalilenga lishibikwe, pa kuti ukutemwa uko mwantemenweko kube muli bene, na ine mbe muli bene.” (Yohane 17:26) Yesu asambilishe abasambi bakwe ukukwata icitemwiko icaba nga cilya Wishi na ena bakwata. Mu milandile yakwe na mu micitile, abalangile umo calola ukwishiba ishina lya kwa Lesa, e kuti ukwishiba imibele ya kwa Lesa iishaiwamina. E mulandu wine Yesu alandiile ukuti: “Uwamona ine, amona na Tata.”—Yohane 14:9, 10; 17:8.

⁶ Ukutemwa ukwaba ngo kwa kwa Kristu cisabo ca mupashi wa mushilo uwa kwa Lesa. (Abena Galatia 5:22) Pa Pentekoste mu 33 C.E., ilyo Abena Kristu ba kubalilapo bapokelele umupashi wa mushilo uo Yesu abalaile, baibukishe ifintu ifingi ifyo Yesu abafundile kabili umupashi walibafwile no kwishiba bwino bwino ifyo Amalembo yalelanda. Ico calengele abatumwa ukukosha icitemwiko cabo kuli Lesa. (Yohane 14:26; 15:26) Cinshi cafuminemo? Nangu ca kuti kwali abalwani abalefwaya ukubepaya, abatumwa balishipile ukubila imbila nsuma.—Imilimo 5:28, 29.

Balilangile Ukutemwa Kabili Bali Abashipa

7. Ni finshi ifishaweme ifyacitikile Paulo na Barnaba muli bumishonari?

⁷ Umutumwa Paulo alembele ukuti: “Lesa tatupeele umupashi wa bukuuwe, lelo uwa maka kabili uwa kutemwa kabili uwa mano ayatuntulu.” (2 Timote 1:7) Icalengele Paulo ukulanda aya mashiwi mulandu wa kuti kwali fimo ifyamucitikile ilyo alebila imbila nsuma. Tontonkanyeni pa fyacitikile Paulo na Barnaba inshita imo ilyo baile capamo muli bumishonari. Babilile imbila nsuma mu misumba iingi pamo nga Antioke, Ikonia, na Lustra. Muli iyi misumba yonse bamo balisumine imbila nsuma, lelo kwali na balekaana abaishileba abalwani ba kwa Paulo na Barnaba. (Imilimo 13:2, 14, 45, 50; 14:1, 5) Mu Lustra, ibumba lya bantu abafulilwe balashile Paulo amabwe no kumusha bena baleti nafwa! “Lelo, ilyo abasambi bamushingulwike, aliimine no kwingila mu musumba. Na pa bushiku bwakonkelepo aile na Barnaba ku Derbe.”—Imilimo 14:6, 19, 20.

8. Cinshi twingalandilo kuti ukutemwa sana abantu e kwalengele Paulo na Barnaba ukuba abashipa?

⁸ Bushe filya fyacitike fyalengele Paulo na Barnaba ukumfwa umwenso no kuleka ukubila imbila nsuma? Nakalya! Ilyo “balengele abasambi abengi” mu Derbe, Paulo na Barnaba “babwelele ku Lustra na ku Ikonia na ku Antioke.” Mulandu nshi? Baile mu kukoselesha abasambi abapya pa kuti bakose mu citetekelo. Paulo na Barnaba batile: “Tukengila mu bufumu bwa kwa Lesa mu macushi ayengi.” Kanshi icabalengele ukushipa mulandu wa kuti balitemenwe nga nshi “utwana twa mpaanga” utwa kwa Kristu. (Imilimo 14:21-23; Yohane 21:15-17) Ilyo basontele abakalamba mu filonganino fyonse ifipya, balipepele kuli Lesa no ‘kubapeela kuli Yehova uo basumiinemo.’

9. Bushe abakalamba ba ku Efese baumfwile shani pa fyo Paulo abatemenwe?

⁹ Paulo alesakamana sana abantu bambi kabili aali uwashipa nga nshi, e calengele Abena Kristu ba kubalilapo abengi ukumutemwa sana. Ibukisheni icacitike ilyo Paulo akumene na bakalamba ba ku Efese, uko aikele imyaka itatu kabili ukwali sana abalekaanya umulimo wa kubila imbila nsuma. (Imilimo 20:17-31) Ilyo abacincishe ukucema umukuni wa kwa Lesa uo abaseekesha, Paulo alifukeme pamo na bakalamba bonse no kupepa. Lyena, “bonse balalila apakalamba, no kuwila Paulo pa mukoshi, no kumutomona ico bali no bulanda ku cebo alandile ukuti tabakamone icinso cakwe kabili.” Abakalamba ba ku Efese balitemenwe sana Paulo! Na kuba, ilyo inshita ya kuya yafikile, tabalefwaya no kuleka Paulo na banankwe ukuya pantu balibatemenwe nga nshi.—Imilimo 20:36–21:1.

10. Bushe baNte muno nshiku balanga shani ukushipa pa mulandu wa kutemwa abasumina banabo?

¹⁰ Muno nshiku na mo mwine, bakangalila benda, baeluda mu filonganino, na ba bwananyina bambi abengi balitemwikwa sana kuli bamunyinabo pantu balishipa mu mulimo wa kusakamana impaanga sha kwa Yehova. Ica kumwenako fye, mu fyalo umwaba inkondo no mo babinda umulimo wesu, bakangalila benda na bakashi babo tabatiina ukubepaya nelyo ukubekata ilyo batandalila aba bwananyina mu filonganino. BaNte bambi na bo abengi balabacusha kuli bakateka abankalwe na kuli bambi abatemwa ifikansa fya calo, pa mulandu wa kuti balakaana ukusokolola baNte banabo nelyo ukusokolola uko bafumya ifitabo filanda pali Baibolo ifyo bakwata. Bambi na bo abengi nga  nshi balabacusha sana, ukubalungulusha no kubepaya fye pa mulandu wa kuti tabaleka ukubila imbila nsuma no kulongana na basumina banabo. (Imilimo 5:28, 29; AbaHebere 10:24, 25) Natulepashanya icitetekelo no kutemwa kwa aba bamunyinefwe na bankashi abashipa!—1 Abena Tesalonika 1:6.

Mwileka Ukutemwa Kwenu Kufubaalile

11. Ni finshi Satana abomfya pa kufwaya ukonaula bakapepa ba kwa Yehova, kabili cinshi bafwile ukucita?

¹¹ Ukufuma apo Satana bamupoosela pano calo, alipimpa ukufwaya ukonaula ababombela Yehova pantu ‘balabaka amafunde ya kwa Lesa kabili bakwata umulimo wa kushimika ubunte bwa kwa Yesu.’ (Ukusokolola 12:9, 17) Cimo ico Kaseebanya abomfya kulenga abalwani ukulacusha abapepa Yehova. Lelo ilingi line ifyo Satana afwaya taficitika pantu ilyo balebacusha ku balwani e lyo Abena Kristu batemwana sana kabili abengi e lyo bacilamo no kucincila mu mulimo wa kwa Lesa. Na cimbi ico Satana abomfya, mutima wesu uufwaya sana ukucita ifyabipa pa mulandu wa kuti tatwapwililika. Ubu bwafya bwena pa kubucimfya, tufwile ukushipa mu musango umbi, pantu apa pena ni nkondo ya kulwa no mutima wesu, tufwile ukucincintila ukutontonkanya kwabipa ukwa mu mutima wesu ‘uwa kufutika kabili uwalwalisha.’—Yeremia 17:9; Yakobo 1:14, 15.

12. Bushe Satana abomfya shani “umupashi wa pano calo” ukonaula ukutemwa kwesu kuli Lesa?

¹² Pa fyanso fyaluma ifya kwa Satana paba icanso na cimbi ica maka sana, ne co canso “mupashi wa pano calo,” e kutila imisango ya bantu iyaseeka muno calo no kutontonkanya kwabo, ifipusana no mupashi wa mushilo uwa kwa Lesa. (1 Abena Korinti 2:12) Umupashi wa pano calo ulalenga abantu ukuba no “lunkumbwa lwa menso,” e kutila balaitemwa no kucilamo ukufwaya ifyuma. (1 Yohane 2:16; 1 Timote 6:9, 10) Nangu ca kuti ifyuma ne ndalama tafyabipa, nga twafitemwa sana ukucila ne fyo twatemwa Lesa, ninshi Satana atucimfya. Umupashi wa pano calo walikwata “amaka” pantu ulatutunka ukucita ifyabipa ifyo imitima yesu yatemwa sana, calyafya pa kwiluka ukuti nautwambukila, waliba no mupampamina kabili waba fye mpanga yonse kwati mwela. Te kwesha ukuleka umupashi wa cino calo ukwingilila umutima wenu!—Abena Efese 2:2, 3; Amapinda 4:23.

13. Kuti twaeshiwa shani ilyo tulefwaya ukupampamina pa kuba ne mibele isuma?

¹³ Na lyo line, pa kukaana e lyo no kucincintila umupashi wa pano calo, tufwile ukushipa no kutwalilila ne mibele isuma. Ica kumwenako fye, tulingile ukukosa sana pa kuti tufume mu cikuulwa batambilamo amafilimu nelyo ukushimya kompyuta nangu TV ilyo twamona paisa ifishiweme. Tufwile ukushipa pa kuti twilacita ifyabipa ifyo abo tuba na bo bacita nangu ifyo abanensu bacita e lyo na pa kuputula icibusa na bashaba na mibele isuma. Na kabili, tulingile ukushipa pa kulakonka amafunde ya kwa Lesa ne fipope fyakwe ilyo baletuseka ku sukulu, ku bantu tubomba na bo, ku  bena mupalamano, nangu balupwa lwesu.—1 Abena Korinti 15:33; 1 Yohane 5:19.

14. Cinshi tufwile ukucita nga twamona umupashi wa pano calo nautendeka ukutwambukila?

¹⁴ E ico kanshi, calicindama ukuti tulekosha ukutemwa kwesu kuli Lesa na kuli bamunyinefwe na bankashi! Tontonkanyenipo mumone nga ca kuti kuli pamo apo umupashi wa pano calo utendeke ukumwambukila, nakalimo ni mu fintu fimo ifyo mulefwaya sana ukucita nangu muli fimbi ifyo mucita mu mikalile. Nga mwasanga apali ubwafya, nangu mwingamona kwati bunono sana, pepeni kuli Yehova ukumupeela amaka ya kushipa pa kupwisha ubo bwafya no kutwalilila abakosa. Yehova akomfwa ipepo lyenu ilya mutima onse. (Amalumbo 51:17) Umupashi wakwe uwa mushilo wa maka sana ukucila umupashi wa pano calo.—1 Yohane 4:4.

Ukushipa Ilyo Tulecula

15, 16. Bushe ukutemwa Lesa na banensu ukwaba ngo kwa kwa Kristu kuti kwatwafwa shani ukushipikisha ilyo tulecula? Shimikeni ica kumwenako cimo.

¹⁵ Amafya yambi ayo ababombela Yehova bafwile ukushipikisha ni yalya ayabako pa mulandu wa lubembu no kukota, ifi fintu ilingi line filalenga fwe bantu ukulalwalilila, ukulemana, ukulasakamana, kabili filatuletela na mafya yambi ayalekanalekana. (Abena Roma 8:22) Ukutemwa sana Lesa nge fyo Kristu amutemenwe kukatukosha ukushipikisha amesho ya musango yu. Tontonkanyeni pali baNamangolwa abakulila mu lupwa lwa baNte mu Zambia. Ilyo bali ne myaka ibili, baNamangolwa balilemene. Abene batile: “Nalesakamana sana ukuti bonse bakalatiina no kundolesha pa mulandu wa kulemana kwandi. Lelo bamunyinane mu cilonganino balingafwile ukuleka ukuisuula. Mu kuya kwa nshita, nalilekele ukusakamana kabili nalibatishiwe.”

¹⁶ Nangu ca kuti baNamangolwa nomba balikwata incinga ya balemana, ilingi line bamfula fye pa kwenda mu misebo umwafula sana umucanga. Na lyo line, balabombako bupainiya bwa kwafwilisha nangu fye imyeshi ibili cila mwaka. Ilyo baNamangolwa bashimikile umuntu umo ifyaba mu Baibolo, bamwene fye atampa ukulila. Mulandu nshi? Atile icitetekelo no kushipa kwa baNamangolwa fyalimupeseshe amano. Yehova alipaala nga nshi baNamangolwa mu mulimo wabo, pantu abantu 5 abo balesambilila na bo Baibolo nomba balibatishiwa, kabili umo ni eluda mu cilonganino. BaNamangolwa batile: “Amolu yalakalipa sana, lelo tayanenga ukuleka ukubombela Yehova.” BaNamangolwa ni nkashi fye umo pali baNte abengi nga nshi mu calo conse abalwalilila na balemana lelo abakosa ukubombela Lesa pantu balimutemwa kabili balitemwa  na bantu banabo. Aba musango yo bonse balicindama nga nshi kuli Yehova!—Hagai 2:7.

17, 18. Ni finshi ifyayafwa abengi ukushipikisha ilyo balelwala na lintu balepita mu macushi yambi? Landeniko pali bamo abo mwaishiba.

¹⁷ Ukulwalilila na ko kuti kwafuupula umuntu kabili kuti kwamulenga fye no kulasakamana sana. Eluda umo ashimika ukuti: “Pe sambililo lya citabo apo nsangwa paliba nkashi uwalwala shuga kabili imfyo shakwe na sho tashaba bwino sana, nkashi umbi na o alikwata kansa, e lyo bambi babili na bo balikwata ubulwele ububakalifya umwalundanina amafupa, umbi na o umubili ulafimba kabili alikwata ubulwele na bumbi ubukalifya umubili onse. Bonse aba, limo balafuupuka. Nomba tabapuswa ku kulongana kamo fye nga nabalwala sana nangu bali mu cipatala. Pali bonse aba tapaba manshintula nangu umo. Balanjibukisha ifyalandile umutumwa Paulo ilyo atile: ‘Ilyo ndi uwanaka, e lyo mba na maka.’ Ndakumbwa ifyo batemwa Yehova ne fyo bakosa mu kupepa. Nakalimo ukulwala kwabo kulabebukisha sana ukuti ukubombela Yehova e kwacindama ku muntu onse.”—2 Abena Korinti 12:10.

¹⁸ Nga mulacula pa mulandu wa kulemana nelyo ukulwalilila nangu pa mulandu wa bwafya bumbi fye, ‘pepeni kuli Lesa no kukanaleka,’ mulombeni ukumupeela amaka ya kutwalilila abakosa. (1 Abena Tesalonika 5:14, 17) Ca cine, limo mukalaba no bulanda limbi na lyo mukalaba ne nsansa, lelo esheni sana ukulatontonkanya pa fisuma ifyo Yehova atulaya, sana sana pe subilo lishaiwamina ilya Bufumu. Nkashi umo atile: “Nasanga ukuti ukushimikila e muti.” Ukweba abantu imbila nsuma kulafwa uyu nkashi ukulatontonkanya sana pa fisuma.

Ukutemwa Kulalenga Abalufyanya Ukubwelela Kuli Yehova

19, 20. (a) Cinshi cingafwa ababembwike ukukosa no kubwelela kuli Yehova na kabili? (b) Cinshi tukalandapo mu cipande cikonkelepo?

¹⁹ Abengi abaleka ukupepa nangu abacitile ulubembu cilabakosela ukubwelela kuli Yehova. Lelo aba musango yu kuti bakosa na kabili nga balapila no mutima onse no kutemwa Lesa nge fyo bamutemenwe kale. Tontonkanyeni pa fyacitike kuli baMario, * aba ku United States of America. BaMario balilekele ukupepa Yehova kabili batampile ukukolwa no kubomfya sana imiti ikola. Ilyo papitile imyaka 20 ukufuma apo balekele ukupepa, balibekete no kubabika na mu cifungo. BaMario batile: “Natampile ukutontonkanya sana pa fyo imikalile yandi ikaba ku ntanshi kabili natendeke ukubelenga Baibolo na kabili. Mu kuya kwa nshita, nalyumfwikishe imibele ya kwa Yehova, maka maka uluse lwakwe, na kuba, nalepepa sana ukuti akambeleleko uluse. Ilyo nafumine mu cifungo, nalilekele ukwangala na banandi ba kale, natampile ukusangwa ku kulongana, kabili nalibweshiwe na mu cilonganino. Kwena fimo ficili filakalipa mu mubili pantu ndelobolola ico nabyele, lelo icawamako ca kuti nalikwata isubilo ilisuma nga nshi. Ala nshakwata na mashiwi ningalanda aya kutasha Yehova pa cikuuku cakwe na pa luse lwakwe.”—Amalumbo 103:9-13; 130:3, 4; Abena Galatia 6:7, 8.

²⁰ Kwena abo fyacitikilapo ifyabipa nga filya fyacitike kuli baMario bafwile ukushipa pa kubwelela kuli Yehova na kabili. Lelo nga batemwa Lesa na kabili ukupitila mu kusambilila Baibolo, ukulapepa kuli ena no kwetetula pa fyo balesambilila, bakakosa na kabili no kutwalilila ukubombela Yehova. Cimbi na co icalengele baMario ukukosa, kulatontonkanya pa fisuma ifikaba mu Bufumu. Kanshi uwakwata isubilo nga aba no kutemwa, icitetekelo, na katiina kuli Lesa, kuti atwalilila ukucita icisuma. Mu cipande cikonkelepo, tukalanda sana pe subilo pantu nalyo cintu cacindama sana ico Baibolo yalandapo.

[Futunoti]

Bushe Kuti Mwayasuka Shani?

• Bushe ukutemwa kwalengele shani Yesu ukuba uwashipa nga nshi?

• Bushe ukutemwa aba bwananyina kwalengele shani Paulo na Barnaba ukushipa nga nshi?

• Ni finshi ifyo Satana abomfya pa konaula ukutemwa kwa Bena Kristu kuli Lesa?

• Bushe ukutemwa Yehova kukatwafwa ukushipikisha finshi ifitucusha?

[Amepusho]

[Icikope pe bula 23]

Paulo alishipikishe kabili aali uwashipa pantu alitemenwe abantu

[Icikope pe bula 24]

Tufwile ukushipa pa kulakonka amafunde ya kwa Lesa

[Icikope pe bula 24]

BaNamangolwa Sututu