Bushe Kuti Mwakusha Ukutemwa Kwenu?

UMUNYOLOLO uo bakakila ku nanga iilenga ubwato ukuti bwiminine, ukabila ukuba uwakosa nga nshi pantu nga taukosele amabimbi kuti yasensenuna ubwato. Kwena, umunyololo kuti wakosa nga ca kuti walilundana bwino bwino kabili ne milundo ya uko yalikosa. Nakana nga te ifyo, umunyololo kuti waputuka.

E fyo ne cilonganino ca Bena Kristu caba. Pa kuti icilonganino cibe icakosa kabili ica nsansa, ababamo bakabila ukwikatana icine cine. Nomba, cinshi cibekatanya? Citemwiko, pantu na kuba icitemwiko e cakwata fye amaka ya kwikatanya abantu. E mulandu wine na Yesu Kristu aebele abasambi bakwe ukuti: “Ndemupeele funde lipya, ilya kuti muletemwana; ifyo namutemenwe, e fyo na imwe muletemwana. Muli ici e mo bonse bakeshibilo kuti muli basambi bandi, nga mwaba no kutemwana.” Cine cine, Abena Kristu ba cine balitemwana kabili icitemwiko cabo te ca pa kanwa fye, kabili tabapelela fye pa kulanga ukuti balicindikana iyo. Lelo balaba ne citemwiko ca kuipeela, ukulacitila bambi ifisuma.—Yohane 13:34, 35.

Ukucindika Abasumina Banensu

Mu filonganino ifingi, mwaba abantu abapusanapusana imishinku, inkanda, ifyalo bafumako, intambi, kabili mwaba na balanda indimi shimbi e lyo na bakwata inkulilo shapusanapusana. Cila muntu mu cilonganino alikwata ifyo atemwa ne fyo apata, ifyo afwaya ukucitika ne fyo atiina, kabili ilingi line muntu umo umo alakwata icisendo ico asenda, limbi ici cisendo kuti caba kulwalilila nelyo ukukanakwata indalama. Kwena, kuti cakosa ku Bena Kristu ukuba abaikatana ilyo mu cilonganino muli abantu abapusanapusana muli uyu musango. Nomba cinshi cingatwafwa ukukusha ukutemwa kwesu no kutwalilila abaikatana nangu ca kuti tuli na mafya? Ukulamona bonse ababa mu cilonganino ukuti balicindama nga nshi, e kukalenga ukutemwana nga nshi.

Nomba, kuti twacindika shani umuntu? Kuti twacindika umuntu lintu tulemubikako amano, ukulamumona ukuti alicindama, no kulamutasha pa fyo alecita. Kanshi pa kucindika abo tupepa na bo, tufwile ukupoosa sana amano ku fyo balekabila, no kulabamona ukuti balicindama, e lyo no kulabatasha pa mulandu wa kuti tupepa Lesa umo wine na bena. Ukucite fi, e kulenga ukutila tucilepo ukubatemwa. Ukutontonkanya pa mashiwi ayo umutumwa Paulo alembeele Abena Kristu ba kubalilapo abaali mu Korinti, kuti kwatwafwa ukwishiba bwino ifya kucita nga tulefwaya ukulanga ukuti cine cine twalitemwa Abena Kristu banensu.

Abena Korinti Baali ‘Abafenenkeshiwa’ mu Nkumbu Shabo

Paulo alembele kalata wakwe uwa kubalilapo ku bena Korinti mu 55 C.E. kabili abalembeele na kalata wa bubili ulya wine mwaka. Ifyo alembele filanga ukuti bamo muli cilya cilonganino ca bena Korinti tabalemona abasumina banabo ukuti balicindama. Paulo alondolwele ubwafya bakwete lintu alandile ukuti: “Utunwa twesu twayasamina kuli imwe, mwe bena Korinti, imitima yesu naikula. Tamwafenenkeshiwa muli ifwe lelo mwafenenkeshiwa mu nkumbu shenu shine.” (2 Abena Korinti 6:11, 12) Bushe ni mwi Paulo aloseshe lintu alandile ukuti abena Korinti ‘balifenenkeshiwe’?

Aloseshe mu kuti bali abaifinya kabili tabalefwaya ukulaumfwana na bantu. Uwasambilila Baibolo  umo, atontonkanya ukuti icalengele abena Korinti “ukukanatemwa Paulo ni co kwali ubwafya bumo ubo bamwene muli wena ubwali bwa kutunganya fye kabili balemona kwati alebafyenga.”

Nomba, moneni ifyo Paulo abafundile. Atile: “Pa kuti kube ukukabushanya—ndesosa nga ku bana—na imwe, kusheni imitima.” (2 Abena Korinti 6:13) Paulo akoseleshe abena Korinti ukukusha imitima mu kutemwa abasumina banabo. Baali no kukusha ukutemwa kwabo, nga ca kuti baleka ukutwishika abasumina banabo mu tumilandu utwa cabecabe fye, kabili balekabila no kuba ne mitima isuma e lyo no kulafwaya ukulaumfwana na bambi.

Ukukusha Ukutemwa muno Nshiku

Tulasansamuka nga twamona ifyo bakapepa ba cine aba kwa Lesa aba muno nshiku babombesha pa kuti bakushe ukutemwana kwabo. Nomba, kwena, pa kuti tukushe ukutemwa kwesu tukabila ukubombesha. Te kutila nga twaishiba fye ifyo cipilibula ukukusha ukutemwa ninshi calala capwa. Pa kukusha ukutemwa kwesu tufwile no kuba abapusanako na bantu abashikonka ifishinte fya mafunde ya mu Baibolo. Ilingi line abantu ba musango yu tabamona ukuti abantu bambi balicindama. Tabasakamana, tabacindika abanabo, kabili baliba no musalula. Kanshi ifwe tatufwile ukukonkelesha imibele ya musango yo. Kuti cabipa nga nshi nga ca kuti na ifwe ukutemwa kwesu kwapwa nga filya ukutemwa kwa bena Korinti kwapwile, pa mulandu fye wa kukanacetekela abasumina banensu! Ica musango yu kuti cacitika nga ca kuti tulepoosa amano sana ku filubo fya mwina Kristu munensu, kabili tulefilwa ukumona ifisuma ifyo acita. Kabili kuti cacitika nga ca kuti tatulefwaya ukutemwa umuntu umo pantu afuma ku ncende imbi kabili akwata intambi shimbi.

Lelo umubomfi wa kwa Lesa ena te fyo aba, wena alakusha ukutemwa kwakwe kabili alamona ukuti abo apepa na bo balicindama icine cine. Alabapeela sana umucinshi, kabili alabika amano ku fyo balekabila. Kabili nangu ca kuti bamukalifya,  alafwaisha ukulekelela bambi kabili tafwaya ukusunga icikonko. Nomba mu nshita ya kuti akalipe, alatontonkanya ukuti napamo kuli cimo icisuma icilengele uyo muntu ukucita ico cintu, nangu ca kuti umulandu acitile ico cintu tawishibe bwino bwino. Ukuba no mutima wa kufwaya ukumfwana na bambi kulamwafwa ukuba ne citemwiko cilya Yesu aletontonkanyapo lintu asobele ukuti: “Muli ici e mo bonse bakeshibilo kuti muli basambi bandi, nga mwaba no kutemwana.”—Yohane 13:35.

Mulecitako Fimo pa Kuti Mukwate Ifibusa na Fimbi

Icitemwiko cine cine cikatulenga ukukanaba fye na bo twangala na bo epela, lelo cikatulenga no kulaba na bantu bambi ababa mu cilonganino abo tushangala na bo. Nomba, bantu ba musango nshi aba bene? Bamunyinefwe bamo na bankashi balikwata insoni, kabili ico napamo kuti calenga bakwata ifibusa ifinono. Pa kutampa kuti limbi twamona kwati te kuti tumfwane na bantu ba musango yo, kano fye ukupepela pamo na bo epela. Lelo kwena, muli Baibolo mwaba abantu ababikene ifibusa abaali abapusana mu fintu ifingi kabili abalemoneka kwati te kuti babikane ifibusa.

Natulangilile, Ruti na Naomi, balipuseene sana imyaka ya kufyalwa, bafumine ku fyalo fyapusana kabili baali ne ntambi ishapusana e lyo ne ndimi balelanda shalipusene. Ukupusana kwabo mu fintu ifingi takwalengele ukuti bafilwe ukubikana icibusa. Yonatani ali mwana wa mfumu, lelo Davidi ali ni kacema. Aba babili balipusene sana mu myaka ya kufyalwa, lelo icibusa cabo caba pa fibusa fyakosa nga nshi ifyo Amalembo ya Mushilo yalandapo. Ifi fibusa twalandapo fyalelenga abengi ukuba ne nsansa kabili ababikileko amano balekoseleshiwa lwa ku mupashi.—Ruti 1:16; 4:15; 1 Samwele 18:3; 2 Samwele 1:26.

Na muno nshiku mwine, Abena Kristu ba cine balabikana ifibusa na bo bapusana sana na bo imyaka ya kufyalwa nelyo ababa ne mikalile iyapusaninina icine cine. Natulangilile, ba Regina bakwata abana babili lelo tabakwata abalume. * Baba fye abapamfiwa ku milimo yabo kabili tabakwata sana ne nshita ya kwangala nelyo ukwisha. Ba Harald na bena mwabo ba Ute bakalamba abaleka incito kabili tabakwata abana. Nga twatontonkanya pali ishi ndupwa shibili kuti twamona kwati balipusana mu fingi ica kuti te kuti bomfwane. Lelo ba Harald na ba Ute bakonkele ukufunda kwaba mu Baibolo ukutila tufwile ukukusha ukutemwa. Batendeke ukulacitila ifintu ifingi pamo na ba Regina na bana babo, ukulabomba na bo umulimo wa kushimika icebo ku bantu, e lyo no kwangalila pamo no kwisha.

Bushe kuti twakusha icitemwiko cesu na ku bantu bambi ukucila ukulatemwana fye na bo twangala na bo epela? Bushe te kuti mupalame ku basumina banenu abafuma ku calo cimbi, abakwata intambi shimbi, nelyo abo mwapusana na bo umushinku?

Ukwafwa Abanensu Abalekabila Fimo

Nga tuli no mutima wa kufwaya ukumfwana na bantu bambi twakulabika amano ku fyo balekabila. Fintu nshi bakabila? Cisuma, tontonkanyeni pa baba mu cilonganino ca Bwina Kristu. Abaice balakabila ukubalanga ifya kucita ifintu, abakalamba balakabila ukukoseleshiwa, ababomba umulimo wa nshita yonse balakabila ukubatasha no kubafwa, na basumina banensu abafuupuka imitima balakabila umuntu uwingakutika ku mafya bakwete. Cila muntu alikwata ifyo akabila mu bumi. Tufwile ukwafwa abalekabila fimo ukufika apo twingapesha.

Ukukusha ukutemwa kwesu kwalola na mu kuti tufwile ukwishiba ifyo bambi balekabila. Bushe mwalishibako bamo abalwala ubulwele bwa mutatakuya nelyo bamo ababa no bwafya mu bumi bwabo? Ukukusha ukutemwa kwenu no kuba no mutima wa kufwaya ukulaumfwana na bantu bambi kukamwafwa ukwishiba bwino ifyo bambi balekabila no kubafwa.

Ilyo ubusesemo bwa mu Baibolo ubwa fintu ifili no kucitika ku ntanshi buleya bulefikilishiwa, ukwikatana kwine kwine ukwa baba mu cilonganino e kukacindama nga nshi ukucila ifyuma, amano ya kubomba imilimo, nelyo ifintu ifyo abantu bamo bacita mu bumi. (1 Petro 4:7, 8) Ifwe umo umo kuti twacitapo fimo ku kulenga icilonganino ukuba icaikatana ilyo tulekusha icitemwiko cesu ku basumina banensu. Kuti twaenekela ukuti Yehova akatupaala nga nshi nga tulekonka amashiwi ya Mwana wakwe Yesu Kristu uwatile: “Ili e funde lyandi, ukuti muletemwana ifyo na ine namutemwa.”—Yohane 15:12.

[Futunoti]

[Amashiwi pe bula 10]

Tukabila ukucindika bamunyinefwe na bankashi ilyo tulebapeela sana umucinshi, na lintu tulebika amano ku fyo balekabila