Cinshi Cingamulenga Ukuba ne Nsansa?

JESSE Livermore e o bamo balemona ukuba shimakwebo watunguluka sana mu New York, kabili balishibe no kuti fyonse ifyo aletontonkanya pa fya makwebo fyalebomba bwino. Alikwete sana ifyuma ifingi. Alefwala amasuti ayasuma nga nshi, ayo balebilila fye ena eka, aleikala mu ng’anda iikalamba iyakwete imiputule 29, kabili ale-enda muli motoka ya mutengo sana, iya lulumbi, iyo beta ati Rolls-Royce kabili alikwete na namutekenya wa kumwensha.

BaDavid * na bo balefwaya sana ukukwata ifyuma. Balikwete icifulo cikalamba pantu e bali aba bubili ku mukalamba wa makampani ya kukopa no kulenga, e lyo kabili baDavid e bali no kupeelwa icifulo cikalamba sana muli iyi ine kampani, mu citungu cimo ifi. Balefwaisha ifyuma no kulumbuka. Lelo baDavid baishilesalapo ifintu fimo ifyalengele ukuti baleke incito. Batila: “Ninjishiba ukuti nshakakwate incito ya pa muulu sana na kabili.” Bushe muletontonkanya ukuti baDavid balilufyenye ukuleka incito?

Abantu abengi batontonkanya ukuti pa kuti umuntu abe ne nsansa afwile ukuba ne fyuma, afwile ukulumbuka mu calo kabili afwile no kuba ne cifulo ca pa muulu. Na lyo line, abakwata sana ifyuma limo balayumfwa ukuti balibulisha fimo kabili tabaishiba ne fyacindama. E cacitike kuli baLivermore. Nangu ca kutila balikwete sana ifyuma, balelunguluka umutima, kabili bali na macushi no bulanda. Baleikala abakungumana, baleti umwanakashi baupa, ifyupo fyapwa, kabili tabaleumfwana sana na bana babo. Na pa  kulekelesha, bushiku bumo, ilyo ifyuma ifingi fyapwile, baLivermore baileingila umo bashitisha ubwalwa mwi hotela ilyalumbuka sana kabili batampile ukuilishanya pa fyo ifyuma fyabo fyapwile. Bashitile ubwalwa, kabili bafumishe akatabo akali ne nkupo ya mpapa ako balelembamo ifyebo, no kulembamo amashiwi ya kushalikapo abakashi babo. Ilyo bapwile ukunwa, baile mu muputule umo ifi umwafiita no kuipika ku mfuti.

Nangu ca kutila ifilenga umuntu ukuipaya tafishibikwa bwino, ici cacitike cilelanga ukuti Baibolo ilalanda icishinka ilyo itila: ‘Abafwaisha ukuba ne fyuma . . . balailasaulamo abene amacushi ayengi.’—1 Timote 6:9, 10.

Bushe abantu abamona ukuti umuntu pa kuti abe ne nsansa kano ali ne cuma, nelyo ali ne cifulo icikalamba, kabili alilumbuka, ninshi tabaishiba bwino icileta insansa? Bushe mumona ukuti mwalikwata insansa? Cinshi mumwene fyo? Cinshi mumona ukuti e camulenga ukuti mube ne nsansa? Cinshi calenga ukuti muletontonkanya ifyo? Icipande cakonkapo calalanda pa kufunda ukwashintililwapo ukwalenga abantu abengi nga nshi ukuba ne nsansa. Natumone ifyo na imwe mwingaba ne nsansa.

[Futunoti]