Mulandu Nshi Tushilingile Ukucishamo Ilyo Tulecita Ifintu?

YEHOVA aba ca kumwenako pantu acita fintu mu kulinga. “Ya mpomfu imicitile yakwe,” kabili tacishamo ukulimuna abantu, pantu lyonse alaba ne nkumbu. (Amalango 32:4) Pa kulangisha ukutemwa kwakwe alakonka amafunde yapwililika. (Amalumbo 89:14; 103:13, 14) Abafyashi besu babumbilwe abalinga muli fyonse, tabalefwaya ukulacita ifintu mu kucishamo. Nangu cibe fyo, ilyo babembwike, balikwete “ubulema,” e kutila ukukanapwililika, ukwalengele ukuti balecita ifintu mu kucishamo.—Amalango 32:5.

Natulangilile: Bushe mwalitala amuninapo motoka nelyo incinga iyali ne taela ilyakwete cituuntu? Ukwabula ukutwishika cilya cituuntu calengele motoka nelyo incinga ukulatuluntuunta ica kuti no bulendo tabwawame. Ilyo itaela ilikwete cituuntu talilaonaika sana nelyo ukufomonoka mufwile ukuliwamya. Cimo cine e cicitika na kuli ifwe bonse, apo tatwapwililika tulaaluka-aluka. Nga ca kuti twaleka iyo misango ukutwalilila, imikalile yesu kuti yayafya, kabili kuti mwafuma ne fyabipa.

Inshita shimo ne mibele yesu iisuma nelyo ukulamuka kwesu, na fyo kuti fyacilamo. Ku ca kumwenako, nangu ca kuti Amafunde ya kwa Mose yalandile ukuti abena Israele balingile ukubika insela ku mingila yabo, mu nshita Yesu ali pano isonde, abaFarise balefwaya balemoneka abapusanako ku bantu bambi, kanshi babikile ‘insela ishikalamba sana’ pa fya kufwala fyabo. Ico balefwalila ifya musango yu ni pa kuti bamoneke aba mushilo sana ukucila bambi.—Mateo 23:5; Impendwa 15:38-40.

Pali lelo abantu bamo balacita ifintu fimbi fimbi pa kuti fye babapooseko amano, bacita fye ne fintu ifipapusha bambi. Ciba kwati baleti: “Moneni! Na ine wine ndi muntu!” Lelo imifwalile, imibele, ne fya kucitacita nga fyacilamo, te kuti filenge Umwina Kristu ukuba ne nsansa.

Ukulabomba Incito mu Kulinga

Te mulandu ne fyo twaba ne ncende uko twikala, incito isuma ilalenga ubumi bwesu ukuwama. Lesa atupangile ukuti tuleipakisha incito iisuma. (Ukutendeka 2:15) Baibolo yalilesha ubunang’ani. Umutumwa Paulo mu kulungatika atile: “Ngo muntu tafwaya kubomba, no kulya elalya.” (2 Abena Tesalonika 3:10) Ca cine sana, ukuba umunang’ani kulalenga umo ukuba umupiina no kukanaba ne nsansa kabili ici cilafulwisha Lesa.

Abantu abengi balacilamo ukubombesha ica kuti bafwaya lyonse balebomba fye, baicita abasha ku ncito babomba. Bafuma pa ng’anda ulucelo sana, kabili benuka ubushiku ku ncito, limbi batontonkanya ukuti nga balebombesha ukucilamo e lyo fye bengakwata ifyo ulupwa lukabila. Ukubomba kwa musango yo kulenga indupwa shabo ukulacula pa mulandu wa kuti tababa pamo nabo inshita iikalamba. Umwanakashi umo uo umulume wakwe apoosa inshita iikalamba ku ncito atila: “Te kuti nsakamane nangu nshikwete fyonse ifyaba muli ino ng’anda iisuma, ico ningafwaisha sana ca kuti abalume bandi baleba pamo na ine na bana.” Abasalapo ukulabomba mu kucishamo balingile ukutontonkanya sana pa fyo Imfumu Solomone yapitilemo, yatile: “Ilyo  nayalukile ku milimo yonse iyacitile iminwe yandi na ku kucucutika uko nacucutike ku kucita, moneni, conse mupu kabili kufuluko mwela. Takuli icafwa kantu mwi samba lya kasuba.”—Lukala Milandu 2:11.

Ca cine sana, ilyo tulebomba incito tatulingile ukubomba panono nelyo ukucishamo. Ukubomba kuti tulebomba no mukoosha, lelo tulingile ukulaibukisha ukuti nga twaba abasha ba ncito, insansa shikapwa kabili nalimo tukakwata amafya yambi ayengi.—Lukala Milandu 4:5, 6.

Mwilacishamo ukwangala

Baibolo yasobele pa fikalacitika muli shino nshiku ukutila: “Abantu bakaba . . . abatemwo kwangala ukucisho kutemwa Lesa.” (2 Timote 3:2, 4) Ukutemwa ukwangala cibombelo ico Satana alebomfya pa kufumya abantu kuli Lesa. Ukwangala ne fya kuleseshamo icitendwe, pamo pene ne fyangalo fya kubika ubumi mu busanso, nafiseeka muli shino nshiku. Ifyangalo fya musamwe fileya filefulilako fye, na bantu abangala ifi fyangalo nabo bene balefula nga nshi. Bushe mulandu nshi ifyangalo fifulile fi? Abantu abengi balafilwa ukuteka imitima ku fyo bacita cila bushiku, e ico balafwaya ukulacita ifyacilapo pa kuti bengaba ne nsansa. Nomba pa kuti basange isho nsansa batendeka ukulacita ifyangalo fya kubika ubumi bwabo mu busanso. Abena Kristu ba cine tabangala ifyangalo fya musango yo pantu balacindika ubumi ubwaba bupe kabili balacindika na Kapeela wa bumi.—Amalumbo 36:9.

Ilyo Lesa abumbile Adamu na Efa, ni kwi ababikile? Ni mwi bala lya Edene, ilyo mu ciHebere nelyo iciGriki lipilibula “insansa” nelyo “ukucankwa.” (Ukutendeka 2:8) Kanshi insansa no ukucankwa fyali pa fintu ifyo Yehova afwaile abantu ukulaipakisha ilyo ababumbile.

Yesu alitushilile ica kumwenako icilanga ifyo ukwangala kusuma kulingile ukuba. Aliipeeleshe ku kulacita ukufwaya kwa kwa Yehova, kabili tabalile alekapo ukukonka amafunde ya kwa Lesa ne fishinte. Alebika amano ku bantu balefwaya ubwafwilisho nangu ni lintu anakile. (Mateo 14:13, 14) Ee, Yesu alesangwa na ku maliila ayo balemulalikako kabili alelubulako ne nshita ya kutuusha no kuipakishako ifya kulya ne fya kunwa. Alishibe nangu alecita ifyo ukuti abalwani bamo balemona fyonse ifyo alecita kabili balefwaya apa kumulengulwila. Balelanda pali ena ukuti: “Moneni! Umuntu umuliili kabili umunwi wa mwangashi.” (Luka 7:34; 10:38; 11:37) Yesu tasumine ukuti umuntu uwaipeelesha kuli Lesa talingile ukwangalako nangu panono.

Kanshi twamona ukuti cisuma ukukanacishamo ukwangala. Nga twafusha ifya musamwe ne fya kusekesha mu bumi tatwakabe ne nsansa sha cine cine. Kuti calenga fye twakaana ukubika amano ku fintu ifyacindama, ukubikapo fye na bucibusa bwesu na Lesa. Na lyo line, tatulingile ukuipusula ifisuma ifyalinga ukuipakisha nelyo ukulalengulula bambi abakweteko inshita isuma iya kuipakisha fimo mu kulinga.—Lukala Milandu 2:24; 3:1-4.

Mukaba ne Nsansa nga Mulecita Ifintu mu Kulinga

Umutumwa Yakobo alembele ukuti: “Ifwe bonse tulaipununa imiku iingi.” (Yakobo 3:2) Nalimo tuli no kuimwena fwe bene ukuti ico Yakobo alandile ca cine ilyo tukalacita ifintu mu kulinga. Bushe cinshi cikatwafwa ukulacita ifintu mu kulinga? Icingatwafwa fye, kuishiba fwe bene ifyo twaba, e kutila umo twakosa na umo twanaka. Calyafya ukuishiba ifyo twaba, limbi kuti tulemona kwati tulecita ifintu mu kulinga kanshi tulecishamo. E mulandu wine cawamina ukuba pamo na Bena Kristu bakosoka no kumfwa ukufunda kwabo ukwalinga. (Abena Galatia 6:1) Kuti limbi twaipusha cibusa wesu uo twacetekela nelyo eluda uwabelesha uwingatupandako amano. Ukulabelenga Baibolo, no kufunda kwa musango yo ukwa mu Malembo kuti kwaba kwati “cilola” umo twingaibebeta fwe bene ukumona nga tulecita ifintu mu kulinga ukulingana ne fyo Yehova amona.—Yakobo 1:22-25.

Tatulingile ukucishamo lyonse ilyo tulecita ifintu. Ukulalwisha na maka ne paalo lya kwa Yehova kuti fyalenga twatendeka ukulacita ifintu mu kulinga kabili kuti twaba ne nsansa. Bucibusa bwesu na Bena Kristu banensu kuti bwawaminako, kabili abo tushimikilako imbila nsuma kuti balakumbwa imibele yesu iisuma. Ne cacilapo ukuwama pali fyonse ca kuti tukalapashanya sana Lesa wesu Yehova uucita ifintu mu kulinga.—Abena Efese 5:1.

[Abatusuminishe Ukubomfya Icikope pe bula 28]

©Greg Epperson/age fotostock