Ifyo Abantu Bakalwike Muno Nshiku

BA MARÍA bali ne myaka 64 kabili baleikala fye beka. Bushiku bumo babasangile nabafwa mu ng’anda, ninshi nababoma icibi nababakaka na waya mu mukoshi.

Ibumba lya bantu abakalipe nga nshi lyapumine bakapokola batatu, abo baletunganya ukuti balifyushishe abaice babili no kubafisa. Bakapokola babili balibetiile petro no kuboca mpaka bafwa. Lelo umunabo ena alifulumwike.

Ubushiku bushilile kantu bakapokola bapokelele foni, lelo uwatumine tabamwishibe. Iyi foni bapokelele yalengele ukuti basange icintu icaponeshe abantu pa musao. Bashulile ifitumbi fine ifya baume abo bafimbile pa menso ninshi nababakaka na maboko. Aba baume baile fye mu kutandala kuli ilya ncende. Ilyo basendele filya fitumbi pa kuti beshibe ifyo bafwile, basangile ukuti aba bantu babashikile abatuntulu.

Aya malyashi ya bulanda te ya mu mafilimu ya kutiinya nelyo aya lukakaala. Malyashi ya cine, ayacitike nomba line mu calo cimo ica ku South America. Ifi fintu fyabipa taficitika fye muli ici calo epela, lelo ficitika fye mpanga yonse.

Ifintu ifyabipa nafiseeka nga nshi, pamo nga ukupulisha amabomba, ukusansa kwa fipondo, ubukomi, ukupuma abantu, ukupika abantu imfuti, no kupatikisha abantu ukulungana nabo. Libili libili, balalangisha ifikope fya ifi fintu pa lyashi lya pa mulabasa, kabili abantu abengi balileka no kumfwa ubulanda nga bamona nelyo ukumfwa ukuti ifya musango uyu naficitika.

Nalimo kuti mwalaipusha amuti: ‘Bushe cino calo cileya kwi? Bushe abantu balileka ukumfwilako abanabo uluse no kumona umweo ukuti walicindama?’ Mulandu nshi icalo tuleikalamo cibelele muli uyu musango?

Nomba taleni tontonkanyeni pa fyacitikile baHarry abekala ku Canada. BaHarry bali ne myaka 69 kabili balilwala na kansa. Abakashi babo nabo balilwala ubulwele bwikata kuli bongobongo no mungololo ubulenga umuntu ukuba kwati alilwala ubulebe. Lelo abena mupalamano ne fibusa e baya mu kubafwilisha. BaHarry batile: “Ala akubula aba bantu nga katwishi ifyo twingacita.” Abafwailisha pa filecitika batile hafu ya bantu abasakamana abakalamba mu Canada baleyafwilisha fye uuli onse nangu te lupwa lwabo. Limbi na imwe mwalishibapo bamo aba cikuuku kabili abafwilisha abantu bambi. Ici cilelanga fye ukuti abantu kuti baleka ubukalushi no kuba aba cikuuku kabili aba cililishi.

Mulandu nshi abantu bakalukila ifi? Cinshi cilenga ukuti bakaluke? Bushe abankalwe kuti bayaluka? Bushe ubunkalwe bukatala abupwa? Nga bukapwa, ninshi ni lilali kabili bukapwa shani?

[Abatusuminishe Ukubomfya Icikope pe bula 3]

Train: CORDON PRESS