Tinikeni pa kuti muye ku filimo

Tinikeni pa kuti mumone imitwe iilimo

“Mwe Shikulu, Cinshi Mushacitilepo Cimo?”

“Mwe Shikulu, Cinshi Mushacitilepo Cimo?”

“Mwe Shikulu, Cinshi Mushacitilepo Cimo?”

CALI ni pa 28 May mu 2006, e lyo Papa Benedict XVI, asosele aya mashiwi lintu atandalile iyali kale inkambi ya kucushishamo abantu mu Auschwitz, ku Poland. Ilyo afikile apo abaNazi baipaile abaYuda na bantu bambi abengi nga nshi, atile: “Abantu balepusha ifipusho ifingi pa fyacitike muno muntu! Libili libili bepusha ukuti: Bushe Lesa talemona ifyalecitika? Cinshi ashacitilepo cimo? Cinshi alekele abantu abafule fi ukwipaiwa? Mulandu nshi alekele ububifi bwa musango yu ukucitika? . . . Tufwile ukutwalilila ukukuuta kuli Lesa atuti: Citenipo cimo! Mwilekelesha abantunse abo mwabumbile!”

Amashiwi ya kwa papa yalengele abantu ukwankulako mu nshila shalekanalekana. Bamo balimwene ukuti alisengawike ukulanda pali fimo ifyacitike pamo nga ukucusha abaYuda ukwalengele utuyofi twali mu Auschwitz. Bambi batontonkenye ukuti alefwaya ukusuusha ubwelelo Papa John Paul II alombele pa membu icalici lyacitile. Katolika uusabankanya ilyashi Filippo Gentiloni atile: “Kanshi ilyo abengi baumfwile ici cipusho cakosa icishakwata casuko, icitila cinshi Lesa ashacitilepo cimo, calilingile ukuti nabo bafwaye ukwishiba icasuko ku cipusho cayanguka icitila: Cinshi Pius XII ashacitilepo cimo?” Aba bantu baleipusha umulandu Papa Pius XII ashacitilepo nangu cimo ilyo kwali kalya kayofi.

Kalya kayofi no kwipayaulula kwa kufwaya ukukufya imitundu ukucitika ukutula kale filanga fye ukuti “abantu bacito lukambo ku bantu ku kubabifya.” (Lukala Milandu 8:9) Na kabili, Kabumba wa bantu tekala fye ukwabula ukucitapo nangu cimo ilyo kuba utuyofi twa musango yo. Nga twabelenga mu Baibolo, alisokolola umulandu asuminishisha ububifi. Lesa alitweba no kuti talekelesha abantunse. Na kuba, inshita asuminisha abantu ukuiteka abene ili no kupwa nomba line. (Yeremia 10:23) Bushe kuti mwatemwa ukwishiba umulandu Lesa atupangile? Inte sha kwa Yehova kuti shatemwa ukumwafwa pa kuti mukeshibe ifyo Baibolo yayasuka ifipusho fyapeseshe Papa Benedict XVI amano.

[Abatusuminishe Ukubomfya Icikope pe bula 32]

Oświęcim Museum