Ukucula Konse Kuli no Kupwa Nomba Line

“Cilibwe icasansuka, ya mpomfu imicitile yakwe.”—AMALANGO 32:4.

1, 2. (a) Mulandu nshi mwatemenwa isubilo lya kwikala ku ciyayaya? (b) Mulandu nshi bamo bafililwa ukusumina muli Lesa uwalaya abantu ukuti bakekala bwino ku ntanshi?

BUSHE mulomfwa bwino ukwelenganya ifyo ubumi bukaba mu Paradaise? Nalimo mwelenganya mulesambilila ifyo icalo caba na pa fibumbwa fyalekanalekana ifyabapo. Nelyo limbi mutontonkanya pa fyo cikawama ukubombela pamo na bambi pa kulenga isonde lyonse ukuba Paradaise. Nangu limbi mutontonkanya pa fyo mukasambilila ifintu fimo pamo ngo kushila amapulani ya mayanda, ukwimba inyimbo, nangu ifintu fimbi ifyo mwafilwa ukucita pa mulandu wa kuba ne fya kucita ifingi. Lelo, icishinka ca kuti mwalitemwa sana pa kuba ne subilo lya co Baibolo ita ukuti “ubumi bwine bwine,” e kuti umweo wa muyayaya uo Yehova alefwaya tukwate.—1 Timote 6:19.

² Bushe te cisuma ukwebako bambi pe subilo twakwata pa mulandu wa kusambilila Baibolo? Ukwabula no kutwishika calicindama ukucita ifyo! Lelo abengi balakaana isubilo lya musango yo. Balimona kwati lushimi fye, kwati lya bantu abasumina fye icisuminesumine. Limo balafilwa fye no kusumina muli Lesa uwalaya abantu ukuti bakaba no mweo wa muyayaya mu Paradaise. Mulandu nshi bafililwa? Bamo batila icalenga ni co ububifi bwalifulisha. Batontonkanya ukuti nga ca kutila Lesa uwa maka yonse kabili uwaba no kutemwa eko aba, mu calo teti mube ububifi no kucula. Batila Lesa te kuti atekeleshe ububifi, nelyo nga ca kuti eko aba, ninshi takwata amaka nangu tatusakamana. Bamo balasumina ukutontonkanya kwa musango yu. Ala Satana alicenjela sana mu kupofwisha abantu.—2 Abena Korinti 4:4.

3. Cipusho nshi icakosa ico twingafwa abantu ukwishiba icasuko, kabili mulandu nshi twakwatila ishuko lya kubafwa?

³ Fwe Nte sha kwa Yehova twalikwata umulimo wacindama uwa kwafwa abantu abalufiwa kuli Satana na ku mano ya buntunse. (1 Abena Korinti 1:20; 3:19) Twalishiba umulandu abengi bashasuminina mu malayo ya mu Baibolo. Icalenga ca kuti tabaishiba Yehova. Nalimo tabaishiba ishina lyakwe nangu ifyo lipilibula, kabili limbi baishibako fye imibele yakwe iinono nelyo tabaishibapo nangu imo. Na kabili tabaishiba no kuti alafikilisha ifyo alaya. Nomba ifwe twalishiba fyonse ifi. Kanshi libili  libili kuti cawama ukulamona ifyo twingafwa abantu abo “amatontonkanyo yabo yaba mu mfifi” pantu balafilwa ukusanga icasuko ku cipusho cakosa ico abantunse bepusha ica kuti, “Mulandu nshi Lesa asuminishisha ububifi no kucula?” (Abena Efese 4:18) Pa kubala twalalanda pa fyo twingasuka bwino ici cipusho. Lyena twalalanda pa fyo inshila Yehova asala ukupwishishamo ubu bwafya ilanga imibele akwata.

Ifyo Twingasuka Bwino Icipusho

4, 5. Cinshi tulingile ukucita intanshi umuntu nga aipusha umulandu Lesa asuminishisha ukucula? Londololeni.

⁴ Umuntu nga atwipusha umulandu Lesa asuminishisha ukucula, bushe twasuka shani? Limbi apo pene fye, tutampa ukumulondolwela ifyo cali ukutendekela mwi bala lya Edeni. Limo kuti caba fye bwino ukucite fyo. Lelo, tulingile ukucenjela sana. Nalimo kuti cawama ukuipekanya pa kuti twishibe ifya kwasuka umuntu. (Amapinda 25:11; Abena Kolose 4:6) Natulande pa fishinka fitatu ifya mu Malembo ifyo twingalondololako panono ilyo tushilayasuka icipusho.

⁵ Ica kubalilapo, umuntu nga alisakamikwa pa mulandu wa kufula kwa bubifi mu calo, ninshi nalimo ifyabipa fyalimucitikilapo nelyo fyalicitikilapo abatemwikwa bakwe. Kanshi ico twingacita intanshi kuba ne cililishi kuli ena. Umutumwa Paulo afundile Abena Kristu ukuti: “Lileni pamo na balila.” (Abena Roma 12:15) Ukuba ne cililishi, nelyo ‘ukulangulukilako,’ kuti kwafika umuntu pa mutima. (1 Petro 3:8) Kabili nga aishiba ukuti natumubikako amano, kuti akutika na ku fyo twingalanda.

6, 7. Mulandu nshi tulingile ukutashisha umuntu uwaipusha icipusho icamusakamika pa fyashika ifya mu Baibolo?

⁶ Cimbi ico tufwile ukucita, kumutasha pa kwipusha ici cipusho. Abantu bamo bamona kwati ukufwaisha ukwishiba icasuko kuli ici cipusho kulanga ukuti tabakwata icitetekelo nelyo tabacindika Lesa. Nalimo limbi bashimapepo balibebapo ne fyo fine. Lelo ukwipusha ici cipusho takupilibula ukuti ninshi umuntu takwata icitetekelo. Na kuba, Baibolo yalanda ukuti abantu ba ku kale abacetekele Lesa baleipusha amepusho ya musango yu. Ica kumwenako fye, Davidi aipwishe ukuti: “Mwe Yehova, cinshi ico mwaimininino kutali? cinshi ico mwafisamina mu nshita sha kumanama?” (Amalumbo 10:1) E lyo kasesema Habakuki na o aipwishe ukuti: “Mwe Yehova, bushe ndekuuta ukufika ku nshita nshi, na imwe ukuumfwa iyo? Ndebilikisha kuli imwe pa lufyengo, na imwe ukupususha iyo. Cinshi ico munengelo kumona buncitatubi? Cinshi ico munengelo kulolesho kucululusha? Kabili ukupumpunta no lufyengo fili pa mulola wandi, ifikansa no lubuli fyaima.”—Habakuki 1:2, 3.

⁷ Aba bali baume ba cishinka abacindike sana Lesa. Bushe balibebawile ilyo baipwishe ifi fipusho? Nakalya! Yehova amwene ukuti calilingile ukulemba ifi fipusho mu Cebo cakwe. Muno nshiku, umuntu nga alisakamikwa pa mulandu wa kufula kwa bubifi ninshi ali ne nsala ya kumfwa Icebo ca kwa Lesa, kabili alefwaisha ukwishiba amasuko ayengasangwa fye mu Baibolo. Mwilaba ukuti Yesu alitashishe abali ne nsala ya kumfwa Icebo ca kwa Lesa nelyo abali ‘abaibukila ukuti balekabila ifya ku mupashi.’ (Mateo 5:3) Ala mwandini lishuko sana ukwafwa aba musango yu ukusanga insansa isho Yesu alaile!

8. Fisambilisho nshi ifyabipa ifyalenga abantu ukusumina ukuti Lesa e ulenga amacushi, kabili kuti twayafwa shani aba musango yo?

⁸ Na cimbi ico twingacita kwesha ukwafwa uyo muntu ukwishiba ukuti Lesa te ulenga ububifi ubwaseeka nga nshi muli cino calo. Abantu abengi babasambilisha ukuti Lesa e uteka cino calo, alilingile kabela ifintu fyonse ificitika, no kuti kwaliba imilandu ishingalondololwa iilenga aleleta amafya pa bantunse. Ifi, fisambilisho fya bufi. Abasambilisha ifi balasaalula Lesa kabili balenga camoneka kwati e ulenga ububifi no kucula ifyaba mu calo. Kanshi nalimo kuti twabomfya Icebo ca kwa Lesa ku kulungika ifintu. (2 Timote 3:16) Yehova te uteka cino calo caisulamo ububifi; ni Satana Kaseebanya e uteka.  (1 Yohane 5:19) Kabili talingila kabela ificitikila abantu nelyo bamalaika; alibapeela ishuko na maka ya kuisalila icisuma ne cabipa, icalungama ne calubana. (Amalango 30:19) Na kabili Yehova talenga ububifi nangu panono; alipata ububifi kabili alasakamana abafyengwa.—Yobo 34:10; Amapinda 6:16-19; 1 Petro 5:7.

9. Ni mpapulo nshi isho “umusha wa cishinka kabili uwashilimuka” apekanya ku kwafwa abantu ukwishiba umulandu Yehova Lesa asuminishisha ukucula?

⁹ Nga mwacita ifyo, mukamona fye uko uyo muntu akafwaisha ukusambilila umulandu Lesa alekela ukucula ukutwalilila. “Umusha wa cishinka kabili uwashilimuka” alipekanya impapulo ishingi isha kubomfya pa kwafwa aba musango yo. (Mateo 24:45-47) Ica kumwenako fye, pa kulongana kwa citungu ukwaleti “Icumfwila ca Bukapepa” ukwaliko mu 2005, trakiti yaleti Ukucula Konse fye Kwalapwa Nomba Line! yalifumine. Nga ca kuti mwalikwata iyi trakiti mu lulimi mulanda, mulandu nshi mushingaibelengela pa kuti mwishibe ifyabamo? E lyo na mu citabo citila Bushe Cinshi Baibolo Isambilisha?, icaba mu ndimi 157, namo mwaliba icipande cimo icalanda fye pali ici cipusho cacindama. Mulebomfya sana ishi mpapulo. Shalilondolola bwino sana ifyo Baibolo yalanda ifyalengele umulandu wa bumulopwe ukwima mwi bala lya Edeni no mulandu Yehova asalila inshila imo iya kupwishishamo uyu mulandu. Muleibukisha no kuti nga mulelanshanya pali ili lyashi, ninshi muleafwa umuntu ukwishiba icintu icacindama sana, ukwishiba Yehova ne mibele yakwe iisuma nga nshi.

Mulekomaila pa Mibele ya kwa Yehova

10. Mulandu nshi abengi bafililwa ukumfwikisha umulandu Lesa asuminishisha ukucula, kabili kwishiba finshi ukwingabafwa?

¹⁰ Ilyo muleyafwa bambi ukwishiba umulandu Yehova asuminishisha abantu ukulaiteka abene no kulatungululwa na Satana, mulekomaila pa mibele ya kwa Yehova iisuma nga nshi.  Abantu abengi balishiba ukuti Lesa alikwata sana amaka; balomfwa uko abantu bamwita ukuti Lesa Wa maka yonse. Lelo, cilabafya ukumfwikisha umulandu ashabomfesha amaka yakwe ku kupwisha ulufyengo no kucula. Nalimo tabaishiba imibele imbi iya kwa Yehova, pamo nga bumushilo, umulinganya, amano, no kutemwa. Yehova alanga iyi mibele mu nshila iyafikapo. E mulandu wine Baibolo isosela ukuti: “Ya mpomfu imicitile yakwe.” (Amalango 32:4) Bushe kuti mwakomaila shani pali iyi mibele ilyo muleyasuka amepusho yalekanalekana pali ili lyashi? Natulande pa fya kumwenako fimo fimo.

11, 12. (a) Mulandu nshi Yehova ashaelele Adamu na Efa ilyo babembwike? (b) Mulandu nshi Yehova ashakalekele ulubembu ukutwalilila ku ciyayaya?

¹¹Bushe Yehova nga talabileko fye ku lubembu Adamu na Efa bacitile? Ukwelela Adamu na Efa takwalekabilwa. Apo bali abapwililika, Adamu na Efa basalilepo ukukaana bumulopwe bwa kwa Yehova ku mufulo no kusalapo ukulatungululwa na Satana. E lyo aba bacipondoka tabalapile no kulapila. Lelo, lintu abantu bepusha umulandu Yehova ashaelelele Adamu na Efa, ninshi bepusha umulandu Yehova ashanashisheko fye amafunde yakwe no kuleka kuleba ukubembuka na bucipondoka. Icasuko kuli ici cipusho cumfwana sana ne mibele ya kwa Yehova iilanga untu aba, imibele ya bumushilo.—Ukufuma 28:36; 39:30.

¹² Imiku iingi nga nshi Baibolo ilakomaila pali bumushilo bwa kwa Yehova. Nomba ku ca bulanda, bantu fye abanono mu calo abaishiba iyi mibele. Yehova wa busaka, alisanguluka, kabili te kuti acite ulubembu. (Esaya 6:3; 59:2) Aliteyanya ukuti kuleba ukukonsolwela imembu, ukushifuuta, lelo takaleke ulubembu ukutwalilila ku ciyayaya. Nga ca kuti Yehova alilekele ulubembu ukubako ku ciyayaya, te kuti tukwate isubilo lya kuba no mweo ku ntanshi. (Amapinda 14:12) Yehova akalenga ifibumbwa fyakwe fyonse ukuba ifya mushilo pa nshita iyo asala. Ici cikafikilishiwa pantu caba kufwaya kwa Yehova Lesa Uwa mushilo.

13, 14. Mulandu nshi Yehova asalilepo ukukanaonaula bacipondoka mu Edeni?

¹³Cinshi Yehova ashaonawilile bacipondoka mwi bala lya Edeni no kupanga abantu bambi? Yehova alikwete amaka ya kucite co; nomba line ali no kubomfya amaka yakwe ku konaula ababifi bonse. Bamo kuti balaipusha abati, ‘Mulandu nshi ashacitile co ilyo kwali fye bacipondoka batatu? Bushe ukonaula Satana, Adamu, na Efa pali ilya nshita nga takwacilikile amacushi ayaba muli cino calo?’ Mulandu nshi ashaonawilile aba bacipondoka batatu pali ilya ine nshita? Pa Amalango 32:4 patila: “Imibele yakwe yonse bupingushi nelyo umulinganya.” Yehova aliba sana no mulinganya. Na kuba, “Yehova atemwo bupingushi nelyo umulinganya.” (Amalumbo 37:28) Yehova taonawile bacipondoka mu Edeni pantu alitemwa umulinganya. Mulandu nshi asalilepo ukucite fyo?

¹⁴ Ilyo Satana apondweke, bumulopwe bwa kwa Lesa bwalitwishikwe. Pa kupwisha ubu bwafya, Yehova alingile ukubomfya umulinganya. Kwena, balya bacipondoka bawaminwe ukonaulwa. Lelo ukonaula Satana, Adamu, na Efa palya pene nga takwalangile ukuti Yehova ni Lesa wa mulinganya, nga kwalangile fye ukuti alikwata amaka nga nshi. Nomba icatwishikwe te maka ya kwa Yehova, ni nsambu shakwe isha kuteka. Na kabili, Yehova alyebele Adamu na Efa ukufwaya kwakwe. Abebele ukuti balingile ukufyala abana, ukwisushe sonde no kulinasha, kabili bali no kuba na bukateka pa fya mweo fyonse ifya pe sonde. (Ukutendeka 1:28) Nga ca kuti Yehova alyonawile Adamu na Efa lilya line babembwike, ukufwaya kwakwe ukwa kuti abantu bakumane pe sonde nga takwafikilishiwe. Apo Yehova ni Lesa wa mulinganya, te kuti aleke ica musango yo ukucitika. Yehova alafikilisha conse ico afwaya.—Esaya 55:10, 11.

15, 16. Nga ca kuti bamo balemona kwati kuti basangako inshila iisuma iya kupwishishamo ubwafya bwaimine mu Edeni, bushe kuti twabafwa shani?

¹⁵Bushe kwalibako uuli onse uwingapwisha ubu bwafya mu nshila iisuma ukucila pali Yehova? Bamo kuti balanda inshila iyo baletontonkanya ukuti eyo bengapwishishamo bucipondoka  bwacitike mu Edeni. Bushe ukucite fyo takulepilibula ukuti ninshi baletila kuti basangako inshila ishisuma isha kupwishishamo ubwafya ukucila pa nshila Lesa asala? Kwena ukutontonkanya kwa musango uyo takulanga ukuti umuntu ni mbifi, lelo kulanga ukuti taishiba bwino Yehova na mano yakwe aya kupapusha. Ilyo umutumwa Paulo alembele kalata ku Bena Kristu ba ku Roma, alandile mu kushika pa mano ya kwa Lesa, na pa “nkaama yashila” iyaba mu bufwayo bwa kwa Yehova ubwa kubomfya Ubufumu bwa buMesia ku kulubula abantu ba cishinka kuli ena no kucindika ishina lyakwe ilya mushilo. Bushe Paulo alemona shani amano ya kwa Lesa? Aya e mashiwi umutumwa Paulo alekeleshe ukulemba muli kalata yakwe, atile: “Kuli Lesa, uwa mano eka, kube ubukata muli Yesu Kristu pe na pe. Ameni.”—Abena Roma 11:25; 16:25-27.

¹⁶ Paulo alishibe ukuti Yehova fye eka e “wa mano,” e wakwatisha amano pali bonse. Nani pa bantunse abashapwililika uwingaba na mano ya kupwisha ubwafya ubuli bonse, pali bufi ubwafya ubo Satana aimya ubwa kutwishika bumulopwe bwa kwa Lesa? Kanshi tufwile ukulayafwa abantu ukuba na katiina twakwatila Lesa uwa “mano ku mutima.” (Yobo 9:4) Nga twaishiba bwino ukuti Yehova alikwatisha amano, e lyo tukacetekela sana ukuti e wingapwisha amafya mu nshila iisuma nga nshi.—Amapinda 3:5, 6.

Ukwishiba Bwino Ifyo Yehova Abomfya Imibele Yakwe Iyapulamo

17. Bushe ukwishiba bwino ukutemwa kwa kwa Yehova kuti kwayafwa shani abantu abalunguluka pa mulandu wa kucula uko asuminisha?

¹⁷ “Lesa kutemwa.” (1 Yohane 4:8) Muli aya yene fye mashiwi, Baibolo ilalondolola imibele ya kwa Yehova iyapulamo. E mibele iyacila pali yonse kabili e isansamusha sana abalunguluka pa mulandu wa kufula kwa mafya. Yehova alalanga ukutemwa muli fyonse ifyo acita pa kupwisha amafya ayo ulubembu lwa kwa Adamu lwaleta pa bantunse. Ukutemwa kwalengele Yehova ukupeela isubilo ku bana ba kwa Adamu na Efa. Aliteyanya inshila ya kuti tulelanshanishishamo na wena no kuba ifibusa fyakwe nangu cingati tuli babembu. Ukutemwa e kwalengele Lesa apekanye ilambo lya cilubula ilikalenga abantu ukulekelelwa imembu shabo, ukuba abapwililika, no kuba no mweo wa muyayaya. (Yohane 3:16) Kabili ukutemwa kwalenga atekanishishe abantu, ukubapeela ishuko ilikalamba ilya kukaana Satana no kusala Yehova ukuba Imfumu yabo.—2 Petro 3:9.

18. Finshi twaishiba ifyalenga ukuti tube ne nsansa, kabili cinshi tukalandapo mu cipande icikonkelepo?

¹⁸ Ilyo pasta alelanda kwi bumba lya bantu abalongene ku kwibukisha abafwile pa bushiku ifipondo fyasanshile icibi, atile: “Tatwaishiba umulandu Lesa alekela ububifi no kucula ukutwalilila.” Batini shimapepo e wingafilwa ukwishiba umulandu Lesa asuminisha ububifi no kucula! Apo twalishiba icine pali ili lyashi, bushe tatufwile ukuba ne nsansa? (Amalango 29:29) Na kabili apo Yehova wa mano, wa mulinganya, kabili kutemwa, twalishiba ukuti nomba line ali no kupwisha ukucula konse. Na kuba, e fyo alaya no kulaya. (Ukusokolola 21:3, 4) Nomba cikaba shani ku bantu abafwa pali iyi myaka yonse? Bushe nabo bakanonkelamo mu nshila Yehova asala ukupwishishamo ubwafya bwaimine mu Edeni? Ukwabula no kutwishika nabo bene bakanonkelamo. Ukutemwa kwalenga Lesa ukuteyanya ukuti bakabuushiwe. Ici cine e co tukalandapo mu cipande cikonkelepo.

Bushe Kuti Mwayasuka Shani?

• Finshi twingasosa ku muntu uwaipusha umulandu Lesa asuminishisha ukucula?

• Bushe inshila Yehova asala ukupwishishamo bucipondoka ubwacitike mu Edeni yalanga shani ukuti wa mushilo kabili wa mulinganya?

• Mulandu nshi tulingile ukulayafwila abantu ukwishiba bwino ukutemwa kwa kwa Yehova?

[Amepusho]

[Icikope pe bula 21]

Muleafwa abalunguluka pa mulandu wa kucula ukwaba mu calo

[Ifikope pe bula 23]

Davidi na Habakuki bali baume ba cishinka kuli Lesa lelo balimwipwishe ifipusho ifyabasakamike