‘Iseni Mulenkonka’

“Umuntu nga alefwaya ukunkonka, aikaane umwine, alesenda icimuti cakwe ica kucushiwilwapo cila bushiku, alenkonka lyonse.”—LUKA 9:23.

1, 2. (a) Bwite nshi ubusuma ubwafuma kuli Yesu? (b) Bushe mwalisumina ubo bwite?

ILYO Yesu ali mupepi no kupwisha umulimo wakwe uwa pano calo, aile mu kushimikila ku Perea, icitungu icaba bushilya bwa Yordani. Ici citungu cabela lwa ku kabanga, ku kapinda ka ku kuso aka Yudea. Lintu aleshimikila kulya, umulumendo aile kuli ena no kwipusha ifyo engacita pa kuti engakwata umweo wa muyayaya. Ilyo Yesu aishibe ukuti ulya mulumendo alekonka sana Amafunde ya kwa Mose, amwebele ukuti alemukonka. Atile: “Kabiye, kashitishe fyonse ifyo wakwata no kupeela abapiina indalama, kabili ukakwata icuma mu muulu, e lyo wise ube umusambi wandi.” (Marko 10:21) Baleni tontonkanyeni pa fyo ili ishuko lyakulile, ukulakonka Umwana uwafyalwa eka uwa kwa Lesa Mukulu!

² Ulya mulumendo alikeene ukulakonka Yesu, lelo bambi bena balisumine. Ilyo ashilakumana no yu mulumendo, Yesu aebele Filipi ukuti: “Nkonka, ube umusambi wandi.” (Yoh. 1:43) Filipi alisumine kabili aishileba umutumwa. E fyo aebele na Mateo, kabili na o alisumine. (Mat. 9:9; 10:2-4) Na kuba, Yesu alyeba abantu bonse abatemwa ubulungami ukuti balemukonka lintu atile: “Umuntu nga alefwaya ukunkonka, aikaane umwine, alesenda icimuti cakwe ica kucushiwilwapo cila bushiku, alenkonka lyonse.” (Luka 9:23) Kanshi umuntu onse nga alefwaya, kuti aba umusambi wa kwa Yesu. Bushe na imwe mulafwaisha ukulakonka Yesu? Fwe bengi twalisumina kale ukulakonka Yesu, kabili ilyo tushimikila abantu imbila nsuma, tulabeba ukuti na bo balemukonka.

3. Kuti twacita shani pa kuti twikasesenunwa no kuleka ukukonka Yesu?

³ Ku ca bulanda, bamo abatendeka ukusambilila icine ca mu Baibolo tabatwalilila. Balanaka kabili mu kupita kwa nshita, ‘balasensenunwa’ no kuleka ukukonka Yesu. (Heb. 2:1) Kuti twacita shani pa kuti ica musango yu tacicitike kuli ifwe? Icingatwafwa, kuipusha ukuti: ‘Mulandu nshi nasalilepo ukulakonka Yesu? Bushe ukumukonka kwalola mwi?’ Ukulaibukisha ifyasuko kuli aya mepusho yabili kukalenga tukatwalilile ukucita ico twapingulapo, kabili kukalenga tukalekoselesha na bambi ukulakonka Yesu.

Mulandu Nshi Tulingile Ukulakonka Yesu?

4, 5. Mulandu nshi Yesu alingila ukulatutungulula?

⁴ Kasesema Yeremia atile: “Mwe Yehova, ninjishiba ukuti umuntu te kuti ayendele umwine. Takwata amaka ya kutungulula intampulo shakwe.” (Yer. 10:23) Ificitika muno calo ukutula kale filanga ukuti amashiwi ayo Yeremia asosele ya cine. Pali ino nshita, cilamoneka fye apabuuta tuutu ukuti abantunse abashapwililika te kuti baitungulule abene. Twalisumina ukulakonka Yesu pantu twalishiba ukuti e walinga ukuba Intungulushi yesu kabili kuti atutungulula bwino sana ukucila abantunse. Moneni fimo ifyalenga tushininkishe ukuti e walinga fye ukuba Intungulushi yesu.

⁵ Ica kubalilapo fye, Yehova e wasalile Yesu ukuba Mesia Intungulushi. Bushe kwalibako uwingasala intungulushi iisuma ukucila Kabumba wesu? Ica bubili ca kuti Yesu alikwata imibele iisuma iyo twingapashanya. (Belengeni Esaya 11:2, 3.) Aba ca kumwenako icisuma nga nshi. (1 Pet. 2:21) Icalenga butatu, Yesu alasakamana sana abasambi bakwe ica kuti ali-ipeeleshe fye no kubatuulila umweo. (Belengeni Yohane 10:14, 15.) Na kabili alanga ukuti ni kacema musuma lintu atutungulula nelyo ukutwafwa ukuba ne mikalile iilenga ukuti tube ne nsansa pali nomba kabili iikalenga tukekale bwino ku ntanshi. (Yoh. 10:10, 11; Ukus. 7:16, 17) Kanshi iyi milandu e lyo na imbi, e ilanga ukuti twalipingwilepo bwino sana ilyo twasalilepo ukulamukonka.  Nomba bushe ukulakonka Yesu kusanshamo finshi?

6. Bushe ukulakonka Yesu kusanshamo finshi?

⁶ Ukuba abasambi ba kwa Kristu kusanshamo ifingi ukucila pa kulaimona fye ukuti tuli Bena Kristu. Pali ino nshita abantu abengi nga nshi batila Bena Kristu, lelo ifyo bacita filanga fye ukuti ni “bampulamafunde.” (Belengeni Mateo 7:21-23.) Abantu nga balefwaya ukulakonka Yesu, tulabalondolwela ukuti muli fyonse ifyo bacita, Abena Kristu ba cine balakonka ifyo Yesu alesambilisha, kabili bacite fyo cila bushiku. Pa kulangilila umo aya mashiwi yalolele, tontonkanyeni pali fimo ifyo twaishiba pali Yesu.

Mulepashanya Amano ya kwa Yesu

7, 8. (a) Bushe amano cinshi, kabili mulandu nshi Yesu akwatile sana amano? (b) Bushe Yesu alangile shani ukuti alikwata amano, kabili kuti twamupashanya shani?

⁷ Yesu ali ne mibele iisuma iingi nga nshi. Lelo twalalanda fye pali ine: amano, ukuicefya, ukucincila, no kutemwa. Baleni tontonkanyeni pa mano yakwe, e kutila ukulacita ifyo aishibe no kuba no mucetekanya. Umutumwa Paulo alembele ukuti: “Muli [Yesu] e mwafiswa ifyuma fyonse ifya mano no kwishiba.” (Kol. 2:3) Bushe ni kwi Yesu afumishe amano ya musango yu? Yesu umwine atile: “Filya fine Tata ansambilishe, e fyo na ine nanda.” (Yoh. 8:28) Yehova e wamupeele amano. Kanshi tatupapa nga twamona ifyo Yesu alepingula bwino ifintu.

⁸ Ku ca kumwenako, Yesu alipingwilepo bwino sana pa kusala ifyo ali no kulacita. Asalilepo ukukanafusha ifya kucitacita no kubika amano ku cintu fye cimo: ku kucita ukufwaya kwa kwa Lesa. Abomfeshe inshita yakwe na maka ku kufwaya intanshi Ubufumu. Na ifwe kuti twapashanya Yesu nga ca kuti ‘amenso yesu yalolesha fye pa cintu cimo,’ ukukanabika amano ku fingalapwishisha inshita yesu na maka. (Mat. 6:22) Abena Kristu abengi balicefyako ifya kucitacita pa kuti bengalakwata inshita iikalamba iya kushimikila. Bamo balitampa ukubomba bupainiya. Nga ca kuti muli pa ba musango yu ninshi mulecita bwino sana. ‘Ukulafwaya ubufumu’ intanshi kulaleta sana insansa.—Mat. 6:33.

Muleicefya Nga Filya Yesu Ali

9, 10. Bushe Yesu alangile shani ukuti ali uwaicefya?

⁹ Imibele imbi iya kwa Yesu iyo twalalandapo, kuicefya. Abantu abashapwililika nga babapeela icifulo icikalamba, ilingi line balatampa ukuimona kwati balicindama sana ukucila bambi. Ala mwandini Yesu ena alipuseneko nga nshi! Nangu ca kuti alabomba umulimo uwacindama sana mu kufwaya kwa kwa Lesa, Yesu tatalile abapo ne cilumba nangu panono. Kanshi tufwile ukulamupashanya. Umutumwa Paulo alembele ukuti: “Mube no mutima uyu wine uwali na muli Kristu Yesu, uyo, nangu ca kutila aali mu cipasho ca kwa Lesa, tatalile atontonkanya ukutila kuti alingana na Lesa. Iyo, lelo aisangwile uwa fye no kubuula icipasho ca busha kabili aishileba mu cipasho ca bantu.” (Fil. 2:5-7) Bushe ukucita ifi kwasanshishemo finshi?

¹⁰ Yesu ali no bukata sana ilyo aleikala ku muulu na Wishi, lelo ali-itemenwe ‘ukuisangula uwa fye.’ Ubumi bwakwe babukuushishe mwi fumo lya kwa nacisungu umuYuda kabili atendeke ukukula pa myeshi 9 mpaka ne fyo aishilefyalilwa mu lupwa lwa kwa Yosefe uwali fye kabasa. Awe atampile ukulatankila, aaba kalume, mpaka akula aba no mulumendo. Yesu tapyeneko ulubembu. Na lyo line, imyaka yonse ilyo alekula, alitwalilile ukunakila abafyashi bakwe abashapwililike. (Luka 2:51, 52) Ala mwandini ali uwaicefya nga nshi!

11. Ni mu nshila nshi twingapashanya ukuicefya kwa kwa Yesu?

 ¹¹ Tulapashanya Yesu nga ca kuti twasumina ukubomba imilimo iimoneka kwati ya pa nshi. Ku ca kumwenako, tontonkanyeni pa mulimo wa kushimikila imbila nsuma. Uyu mulimo kuti wamoneka kwati wa pa nshi, sana sana abantu nga tabalebikako amano ilyo tulebashimikila, nga baletupumya, nelyo ukutupata apabula umulandu. Lelo, nga twatwalilila ukushimikila imbila nsuma, tukafwa abantu bambi ukusumina ubwite bwa kwa Yesu ubwa kuti balemukonka. Nga basumina, ninshi twabafwa ukupususha imyeo yabo. (Belengeni 2 Timote 4:1-5.) Ica kumwenako cimbi, kuwamya Ing’anda ya Bufumu. Ukuwamya Ing’anda ya Bufumu kusanshamo ukukolopa pa nshi, ukutoola ifisoso, no kuwamya ifimbusu. Yonse iyi milimo iyo twingamona kwati ya pa nshi. Na lyo line, twalishiba ukuti umulimo wa kuwamya Ing’anda ya Bufumu, icifulo ico tupepelapo Lesa wa cine, na o mulimo uwa mushilo. Nga tuleitemenwa ukubomba imilimo iimoneka kwati ya pa nshi, tulanga ukuti twali-icefya kabili ninshi tulekonka mu nkasa sha kwa Kristu.

Muleba Abacincila Nga Filya Yesu Ali

12, 13. (a) Bushe Yesu alangile shani ukuti ali uwacincila, kabili cinshi calengele abe uwacincila? (b) Cinshi cikalenga ukuti tukabe abacincila mu mulimo wa kushimikila?

¹² Tontonkanyeni pa fyo Yesu ali uwacincila mu mulimo wa kushimikila. Yesu alicitile ifintu ifingi ilyo ali pano calo. Ilyo ali umwaice, afwile alebomba umulimo wa kubasa pamo na wishi uwamukushishe Yosefe. Ilyo alebomba umulimo uo Lesa amutumine ukubomba pano calo, Yesu alicitile ifipesha mano ifingi, pamo nga ukuposha abalwele no kubuusha abafwile. Lelo umulimo alebomba sana, wa kubila imbila nsuma no kusambilisha abalefwaisha ukukutika kuli ena. (Mat. 4:23) Apo tuli basambi bakwe, na ifwe twalikwata umulimo umo wine. Bushe kuti twamupashanya shani? Icalelenga ukuti Yesu alebomba uyu mulimo, e cilingile ukulenga ukuti na ifwe tuleubomba.

¹³ Icalengele sana ukuti Yesu alebomba umulimo wa kushimikila no kusambilisha, kutemwa Lesa. Lelo na kabili Yesu alitemenwe icine ico alesambilisha. Icine cali icacindama sana kuli ena, kabili alefwaisha ukwebako bambi. Apo na ifwe ni fwe bakasambilisha, nelyo abasambilisha abantu, na ifwe tumona ukuti icine calicindama. Taleni tontonkanyeni pa masambilisho yamo ayacindama ayo twasambilila mu Cebo ca kwa Lesa! Twalishiba ukuti Satana alitwishika imitekele ya kwa Lesa kabili twalishiba ne fyo Yehova akapwisha ubu bwafya. Twalishiba bwino sana ifyo Amalembo yasambilisha pa fyo abafwa baba na  pa mapaalo tukaipakisha mu calo cipya ica kwa Lesa. Nampo nga twasambilile aya masambilisho nomba line nelyo ni kale, yatwalilila fye ukuba ayacindama nga nshi kuli ifwe. (Belengeni Mateo 13:52.) Nga tuli abacincimuka pa kushimikila, tulanga ukuti twalitemwa sana ifyo Yehova atusambilisha.

14. Bushe kuti twapashanya shani imisambilishishe ya kwa Yesu?

¹⁴ Na kabili moneni ifyo Yesu alesambilisha. Aleambula Amalembo libili libili. Nga alefwaya ukulanda icishinka icacindama, ilingi line alebalilapo ukusosa amashiwi ya kuti: “Amalembo ya mushilo yatila,” nelyo aya kuti: “Calembwa ati.” (Mat. 4:4; 21:13) Mu fyebo asosele ifyalembwa mu Baibolo, aleambula mu Malembo ya ciHebere mu kulungatika nelyo ukusosa ifyo yalelandapo. Alyambwile mu mabuuku 19 aya mu Malembo ya ciHebere. Nge fyo Yesu alecita, na ifwe tusambilisha ifyaba mu Baibolo ilyo tuleshimikila kabili tuleesha no kulasosa ifyo yalandapo. Ilyo tucita ifi, tulafwa abafumacumi ukumona ukuti tusambilisha Icebo ca kwa Lesa, te fyo tutontonkanya fwe bene. Ala mwandini tulatemwa umuntu nga asumina ukuti tubelenge nankwe Baibolo no kulanshanya pa fyo amashiwi yaba mu Cebo ca kwa Lesa yacindama! Kabili tulasekelela nga nshi aba musango yu nga basumina ubwite bwa kwa Yesu ubwa kuti balemukonka.

Ukulakonka Yesu Kusanshamo no Kutemwa Bambi

15. Mibele nshi iyo Yesu alangile sana, kabili bushe ukuitontonkanyapo kuti kwatufika shani pa mitima?

¹⁵ Imibele ya kulekelesha iyo twalalandapo pa mibele Yesu akwete, ni fintu atemenwe abantunse. Iyi mibele ilalenga sana ukuti tube ne nsansa. Umutumwa Paulo alembele ukuti: “Ukutemwa kwa kwa Kristu e kutucincisha.” (2 Kor. 5:14) Nga twatontonkanya sana pa fyo Yesu atemwa ifwe umo umo na pa fyo atemwa abantu bonse, ukutemwa kwakwe kulatufika pa mitima kabili kulatucincisha ukulamupashanya.

16, 17. Ni mu nshila nshi Yesu alangile ifyo atemenwe abantu bambi?

¹⁶ Bushe Yesu alangile shani ukuti alitemenwe bambi? Ukuitemenwa ukutuulila abantu umweo wakwe e nshila iyacilapo iilanga ifyo Yesu atemwa abantu. (Yoh. 15:13) Lelo, na lintu aleshimikila, Yesu alelanga ukutemwa mu nshila na shimbi. Ku ca kumwenako, aleumfwila abantu abalecula uluse. Ilyo amwene Maria na bo aali nankwe baleloosha lintu Lasaro afwile, alyumfwile sana ubulanda. Nangu cingati ali no kubuusha Lasaro, Yesu alyumfwile sana ubulanda ica kuti “aponeshe ifilamba.”—Yoh. 11:32-35.

¹⁷ Ilyo papitile inshita iinono ukutula apo Yesu atendekele ukushimikila, umwaume uwalwele ifibashi aishile kuli ena no kusosa ukuti: “Nga mwatemwa, kuti mwamposha.” Bushe Yesu acitile shani? Baibolo itila: “Aumfwile uluse.” Lyena acitile icintu icapapwishe sana abantu. “Atambike ukuboko kwakwe no kumukumya, no kumweba  ati: ‘Nintemwa. Pola.’ Kabili ilyo line fye ifibashi fyalipwile, na o alipolele.” Amafunde ya kwa Mose yatile aba fibashi bali abashasanguluka, kabili Yesu alikwete amaka ya kuposha ulya mwaume ukwabula no kumwikatamo. Lelo ilyo aleposha ulya mwaume, alimwikete, nalimo pa myaka iingi, uyu wali e muku wa kubalilapo ukumwikatapo ku muntu umbi. Ala mwandini Yesu ali no luse!—Marko 1:40-42.

18. Bushe kuti tulelanga shani ukuti ‘tulalangulukilako’ bambi?

¹⁸ Fwe basambi ba kwa Kristu, batweba ukuti tufwile ‘ukulalangulukilana.’ (1 Pet. 3:8) Kwena nalimo te kuti canguke ukwishiba ifyo Umwina Kristu munensu uwalwala ubulwele ubwa-afya ukupola nelyo uwalwala amasakamika aleumfwa, sana sana nga ca kuti ifwe tatwatala atulwalapo amalwele ya musango uyu. Na lyo line, Yesu alelangulukilako abalwele nangu cingati ena tatalile alwalapo. Bushe kuti twacita shani pa kuti twingaba no luse lwa musango yo? Kuti twaba no luse nga ca kuti tulekutikisha ilyo abalwele baletulondolwela ifyo baleumfwa. Na kabili kuti twayipusha atuti, ‘Nga nine nalwele, bushe kuti naumfwa shani?’ Nga ca kuti tulebika amano ku kwishiba ifyo bambi baleumfwa, tukaba na maka ya ‘kusansamusha abali no bulanda.’ (1 Tes. 5:14) Nga tulecita ifyo ninshi tukalakonka Yesu.

19. Bushe ica kumwenako ca kwa Yesu citufika shani pa mitima?

¹⁹ Ala mwandini tulasambilila ifingi ku fyo Yesu Kristu asosele ne fyo acitile! Nga twasambilila sana pali ena, tukalafwaisha ukumupashanya, kabili tukalafwaisha ukwafwa na bambi ukuti balecita cimo cine. E ico kanshi, natulebekelwa mu kukonka Imfumu Mesia pali ino nshita na ku ciyayaya!

Bushe Kuti Mwalondolola?

• Bushe kuti twaba shani na mano nga filya Yesu ali?

• Ni nshila nshi twingalangilamo ukuicefya?

• Cinshi cingalenga ukuti tube abacincila mu mulimo wa kushimikila?

• Ni mu nshila nshi twingalanga ukuti twalitemwa abantu banensu nga filya Yesu abatemwa?

[Amepusho]

[Akabokoshi ne Cikope pe bula 5]

ICITABO ICITWAFWA UKULAPASHANYA KRISTU

Pa kulongana kwa citungu ukwa mu 2007, icitabo ca mabula 192 ica mutwe wa kuti ‘Iseni Mulenkonka’ califumine. Ici citabo bacilembeele ku kwafwa Abena Kristu ukulatontonkanya sana pali Yesu, maka maka pa mibele yakwe na pa fyo alecita. Pa numa ya fipandwa fibili ifya kubalilapo, icipande ca kubalilapo calanda patali patali pa mibele ya kwa Yesu iyo akwete sana, ne yi mibele kuicefya, ukushipa, amano, icumfwila, no kushipikisha.

Lyena pakonka ifipande ifilanda pa milimo ya kwa Yesu, pamo nga umulimo wa kusambilisha no wa kubila imbila nsuma e lyo ne nshila shimbi isho alangiilemo sana ifyo atemwa abantu. Mu citabo fye conse mwaliba ifyebo ifya kwafwa Abena Kristu bonse ukulapashanya Yesu.

Twalicetekela ukuti ici citabo cikalenga ifwe bonse ukuibebeta no kuipusha ukuti: ‘Bushe cine cine ndakonka Yesu? Bushe kuti nacita shani pa kuti ndekonka sana mu ntampulo shakwe?’ Ici citabo cikafwa na “bonse [ababa] no mutima uusuma [uufwaya] umweo wa muyayaya” ukulakonka Yesu—Imil. 13:48.

[Icikope pe bula 4]

Yesu alisumiine ukwisa pa calo no kufyalilwa mu buntunse. Bushe mibele nshi akwete pa kuti asumine ukucita ifi?

[Icikope pe bula 6]

Cinshi cikalenga ukuti tukabe abacincila mu mulimo wa kushimikila?