Bushe Amashiwi Yesu Asosele Yalakuma Amapepo Mupepa?
Bushe Amashiwi Yesu Asosele Yalakuma Amapepo Mupepa?
“Ilyo Yesu apwile ukulanda aya mashiwi, amabumba yalipapile imisambilishishe yakwe.”—MAT. 7:28.
1, 2. Mulandu nshi amabumba yapapile imisambilishishe ya kwa Yesu?
TUFWILE ukucetekela no kulakonka amashiwi yasosele Umwana wa kwa Lesa uwafyalwa eka, Yesu Kristu. Tapali umuntu uwingasambilisha nge fyo Yesu alesambilisha. E co na bantu bapapile imisambilishishe yakwe ilyo alandile Ilyashi lya pa Lupili!—Belengeni Mateo 7:28, 29.
2 Umwana wa kwa Yehova talesambilisha nga bakalemba, abalesambilisha amasambilisho ya bantu abashapwililika. Yesu alesambilisha “ngo muntu uwaba na maka ayafuma kuli Lesa” pantu ifyo alesosa fyafumine kuli Yehova. (Yoh. 12:50) E ico, natumone ifyo amashiwi yambi ayo Yesu asosele mu Lyashi lya pa Lupili yengakuma ifyo tupepa amapepo.
Mwilapepa Nge fyo Aba Bumbimunda Bapepa
3. Supawileni amashiwi Yesu asosele pali Mateo 6:5.
3 Ipepo lyalicindama sana mu kupepa kwa cine, kabili tufwile ukulapepa kuli Yehova lyonse. Lelo, amashiwi Yesu asosele mu Lyashi lya pa Lupili yalingile ukukuma amapepo yesu. Atile: “Ilyo mulepepa, tamufwile ukupashanya aba bumbimunda; pantu bena batemwa ukupepa ubwiminine mu masunagoge na pa makoona ya misebo iikalamba pa kuti abantu babamone. Ndemweba icine cine nati, Nabapokelela kale icilambu cabo conse.”—Mat. 6:5.
4-6. (a) Mulandu nshi abaFarise batemenwe ukulapepa “ubwiminine mu masunagoge na pa makoona ya misebo iikalamba”? (b) Bushe aba bantu ba bumbimunda balepokelela shani “icilambu cabo conse”?
4 Ilyo abasambi ba kwa Yesu balepepa, tabalekabila ukupashanya “aba bumbimunda,” e kutila abaFarise abaleimona kwati balilungama kabili abalefwaya abantu ukulabamona kwati bena Lesa. (Mat. 23:13-32) Aba aba bumbimunda batemenwe ukulapepa “ubwiminine mu masunagoge na pa makoona ya misebo iikalamba.” Mulandu nshi balecitila ifi? “Pa kuti abantu babamone.” Ukulingana no lutambi lwaliko pali ilya nshita, pa kupepa, abaYuda balelongana pamo pe tempele pa nshita baletuula umutuulo wa koca (ku ma 09:00 hrs. ulucelo na ku ma 15:00 hrs. icungulo). Abengi abaleikala mu Yerusalemu balelongana mu mansa she tempele ku kupepela pamo. Lelo, abaYuda abashaleikala mu Yerusalemu balepepa imiku ibili cila bushiku ninshi ‘nabeminina mu masunagoge.’—Linganyeniko Luka 18:11, 13.
5 Apo abantu abengi baleba ukutali ne tempele nelyo amasunagoge pa nshita kwaleba aya mapepo, balepepela fye ukuli konse uko iyo nshita yabasangila. Bamo balefwaya iyo nshita yabasanga bali “pa makoona ya misebo iikalamba.” Balefwaya ukuti “babamone” ku bantu abalepita muli ilya misebo. Aba bumbimunda ‘mu kabepekesho balepepa amapepo ayatali’ pa kuti abalepita balebamona kwati bena Lesa. (Luka 20:47) Ifwe te fyo tulingile ukuba.
6 Yesu atile abali no bumbimunda bwa musango yu ‘balepokelela icilambu cabo conse.’ Balefwaya abantu ukulabatasha ukuti bena Lesa, kabili ici cine, e cilambu ico balepokelela. E cilambu cabo conse pantu Yehova tali na kwasuka amapepo yabo pa mulandu wa bumbimunda bwabo. Lelo, nge fyo amashiwi Yesu akonkeshepo ukusosa yalanga, Lesa ali no kwasuka amapepo ya basambi ba cine aba kwa Kristu.
7. Bushe ukufunda kwa kuti tulingile ukulapepela mu ‘muputule wesu’ kwalola mwi?
7“Lelo iwe, ilyo ulepepa, ingila mu muputule obe, kabili ilyo waisalako iciibi, pepa kuli Wiso uushimoneka, e lyo wiso uumona umwafisama akakulambula.” (Mat. 6:6) Amashiwi ya kwa Yesu aya kuti umuntu pa kupepa alingile ukwingila mu muputule no kwisalako icibi tayalepilibula ukuti umuntu teti apepe pa ntanshi ya cilonganino. Lelo alefunda abalekutika ukuti tabalingile ukulapepela apa kuti abantu babamone no kubatasha ukuti bena Lesa. Na ifwe tufwile ukulaibukisha ifi nga twakwata ishuko lya kupepa kuli Lesa pa ntanshi ya cilonganino. Na kabili tufwile ukulakonka amashiwi na yambi ayo Yesu asosele ayalanda pe pepo.
8. Ukulingana na Mateo 6:7, finshi ifyo tatulingile ukucita ilyo tulepepa amapepo?
8“Kabili ilyo ulepepa, wilabwekeshapo ukusosa fimo fine, nge ficita abantu ba muli cino calo, pantu bamona kwati kuti babomfwa nga basosa amashiwi ayengi.” (Mat. 6:7) Yesu alilandile pa cintu na cimbi ico tushilingile ukulacita ilyo tulepepa. Atile tatufwile ukulabwekeshapo ukusosa fimo fine. Talepilibula ukuti tatulingile ukulapapaata Yehova pa cintu cimo cine nangu ukubwekeshapo amashiwi yamo yene aya kumutasha ne mitima yesu yonse. Ilyo Yesu ali mwi bala lya Getsemane pali bulya bushiku afwile, alibwekeshepo ukusosa “amashiwi yamo yene” ilyo alepepa.—Marko 14:32-39.
9, 10. Bushe ni mu nshila nshi tushilingile ukulabwekeshapo amapepo?
9 Te kuti ciwame nangu panono nga ca kuti na ifwe twalakonkelesha amapepo ya kusungila ku mutwe no kulayabwekeshabwekeshapo filya “abantu ba muli cino calo” bacita. ‘Balabwekeshapo’ amapepo ayo basungila ku mutwe umuba na mashiwi ayashingakabilwa ukusosa pa nshita balepepa. Amapepo ya musango yo taya-afwile bakapepa ba kwa Baali abalepepa kuli ena “ukufuma ulucelo ukufika icungulo, baleti: ‘Mwe Baali, twasukeni!’” (1 Isha. 18:26) Muno nshiku, abengi nga nshi balapepa amapepo ya kusungila ayatali, “bamona kwati kuti babomfwa,” lelo yaba mapepo ya fye. Nomba ifwe Yesu alatwafwa ukwishiba ukuti “[ukusosa] amashiwi ayengi” no kubwekeshapo amashiwi yamo yene mu mapepo ayatali kwa fye kuli Yehova. Yesu akonkenyepo ukusosa ukuti:
10“E ico, mwiba nga bena iyo, pantu Lesa Shinwe alishiba ifyo mukabila na lintu fye tamulamulomba.” (Mat. 6:8) Intungulushi sha baYuda ishingi shalesosa mashiwi ayengi nga shilepepa, kabili ici calengele amapepo shalepepa yabe kwati ya Bena fyalo. Amapepo ayafuma pa nshi ya mutima, aya kulumbanya Lesa, ukumutootela, no kumupapaata yalicindama sana mu kupepa kwa cine. (Fil. 4:6) Na lyo line, ukulabwekeshapo fye amashiwi yamo yene, ukulacinkulako Lesa pa fyo tulekabila kwati nalimo aliba ne cilafi, kwalilubana. Ilyo tulepepa, tulingile ukulaibukisha ukuti tulepepa ku ‘waishiba ifyo tukabila na lintu fye tutulamulomba.’
11. Finshi tulingile ukulaibukisha nga twakwata ishuko lya kupepa pa cintubwingi?
11 Amashiwi ya kwa Yesu ayalanda pa musango wa mapepo ayo Lesa ashipokelela yatucinkulako ukuti Lesa tabekelwa mu mashiwi aya-afya ukumfwa nelyo mu kubwekeshabwekeshapo amashiwi. Tufwile no kwishiba ukuti nga twakwata ishuko lya kupepa pa cintubwingi, te nshita ya kubomfya amashiwi aya kupapusha abantu nelyo ukupepa ipepo ilitali ica kuti abantu balatontonkanya ukuti ni lilali lyalapwa. Na kabili amashiwi Yesu asosele mu Lyashi lya pa Lupili yalanga ukuti ukubilisha fimo nelyo ukufunda bambi mwi pepo kwalilubana.
Yesu Atufunda Ifya Kupepa
12. Kuti mwalondolola shani umwalola amashiwi ya kupapaata aya kuti “ishina lyenu libe ilya mushilo”?
12 Lintu Yesu asokele abalekutika kuli ena ukuti tabalingile ukubomfya bubi bubi ishuko lya kupepa, alisambilisha abasambi bakwe ifya kupepa. (Belengeni Mateo 6:9-13.) Ili pepo apepele pa kubasambilisha te lya kusungila ku mutwe no kulalibwekeshapo libili libili. Lelo lya kulangilila fye ifyo tulingile ukupepa. Ku ca kumwenako, Yesu abalilepo ukulanda pali Lesa mu mashiwi ya kubalilapo. Atile: “Shifwe wa mu muulu, ishina lyenu libe ilya mushilo.” (Mat. 6:9) Calilinga ukwita Yehova ukuti “Shifwe” pantu e watubumba, uwikala “mu muulu,” umwasansuka. (Amala. 32:6; 2 Imila. 6:21; Imil. 17:24, 28) Ukulanda ukuti “Shifwe,” kwati fwe balepepa tuli abengi, kulingile ukutwibukishako ukuti Abena Kristu banensu na bo balikwata bucibusa ubusuma na Lesa. Amashiwi ya kuti “ishina lyenu libe ilya mushilo,” mashiwi ya kupapaata Yehova ukuti acitepo cimo pa kuti abantu beshibe ukuti wa mushilo, e kutila tulepapaata ukuti afumye umuseebanya uwaba pe shina lyakwe ukutula lintu Adamu na Efa babembwike mu Edeni. Yehova akasuka ili pepo lintu akafumya ububifi pano calo, kabili ifi e fyo akailenga ukuba uwa mushilo.—Esek. 36:23.
13. (a) Bushe ipepo lya kulomba ukuti “ubufumu bwenu bwise” likasukwa shani? (b) Bushe ukucita ukufwaya kwa kwa Lesa pano isonde kukasanshamo finshi?
13“Ubufumu bwenu bwise. Ukufwaya kwenu kucitwe pano isonde nga mu muulu.” (Mat. 6:10) “Ubufumu” Yesu alelandapo muli lilya ipepo apepele ilyo alesambilisha abasambi ifya kupepa, bufumu bwa mu muulu ubwa kwa Mesia ubo Kristu abapo imfumu pamo na “ba mushilo” ababuushiwa abo akalateka na bo pamo. (Dan. 7:13, 14, 18; Esa. 9:6, 7) Ukupepela ukuti Ubufumu bwa kwa Lesa “bwise” kupepa ukuti bukeseonaula abakaanya imitekele ya kwa Lesa pano calo. Ico cili no kucitika nomba line, e lyo isonde likaba paradaise umukaba ubulungami, umutende, ne fintu ifingi nga nshi. (Amalu. 72:1-15; Dan. 2:44; 2 Pet. 3:13) Ukufwaya kwa kwa Yehova kulacitwa mu muulu, kabili ukupepa ukuti kucitwe na pano calo kulomba ukuti Lesa afikilishe ukufwaya kwakwe pano calo, ukusanshako no konaula abamulwisha muno nshiku nga filya acitile ku kale.—Belengeni Amalumbo 83:1, 2, 13-18.
14. Mulandu nshi calingila ukulomba “ifya kulya fya buno bushiku”?
14“Tupeeleni lelo ifya kulya ifya buno bushiku.” (Mat. 6:11; Luka 11:3) Nga twalanda aya mashiwi ilyo tulepepa, ninshi tulelomba Lesa ifya kulya fyalinga ifya “buno bushiku.” Ukupepa umusango yu kulanga ukuti twalicetekela ukuti Yehova alikwata amaka ya kutupeela ifyo tukabila cila bushiku. Te pepo lya kulomba ukuti Yehova atupeele ificilile pa fyo tulekabila. Ukulomba ifyo tukabila cila bushiku kuti kwatwibukishako ifunde Lesa apeele abena Israele ilyo baletoola manna. Abebele ukuti balingile ukutoola “cila muntu ifya kulya fya bushiku no bushiku.”—Ukufu. 16:4.
15. Londololeni umwalola ukulomba ukuti “tubeleleni uluse pa membu shesu, ifyo na ifwe tubelela uluse abatulufyanya”?
15 Cimbi ico Yesu alandilepo mwi pepo apepele pa kusambilisha abasambi ifya kupepa cakuma ifyo tulingile ukucita. Asosele ukuti: “Kabili tubeleleni uluse pa membu shesu, ifyo na ifwe tubelela uluse abatulufyanya.” (Mat. 6:12) Yehova kuti atwelela fye nga ca kuti ‘natubelela’ uluse abatubembukila. (Belengeni Mateo 6:14, 15.) Tufwile ukulaitemenwa ukwelela bambi.—Efes. 4:32; Kol. 3:13.
16. Bushe ukulomba ukuti mwitutwala mu kutunkwa no kuti tupokololeni ku mubifi kwalola mwi?
16“Mwitutwala mu kutunkwa, lelo tupokololeni ku mubifi.” (Mat. 6:13) Bushe aya mashiwi Yesu asosele mwi pepo ilyo alesambilisha abasambi bakwe yalola mwi? Icishinka ico tufwile ukulaibukisha ca kuti Yehova tatutunka ukucita ulubembu. (Belengeni Yakobo 1:13.) Satana, “umubifi,” e “Katunka.” (Mat. 4:3) Lelo, Baibolo ilanda pa fintu ifyo Lesa asuminisha kwati nalimo e uficita. (Ruti 1:20, 21; Luk. Mil. 11:5) E ico, amashiwi ya kuti “mwitutwala mu kutunkwa,” mashiwi ya kupapaata ukuti Yehova e suminisha ukuti tubembuke nga twatunkwa ukukanamumfwila. Pa kulekelesha, amashiwi ya kuti “tupokololeni ku mubifi” mashiwi ya kupapaata Yehova ukuti e suminisha Satana ukulenga tulufyanye. Kabili twalicetekela ukuti ‘Lesa takatuleke ukweshiwa ubwesho ubo tushingashipikisha.’—Belengeni 1 Abena Korinti 10:13.
‘Mulelomba, Mulefwaya, Mulekonkonsha’
17, 18. Bushe amashiwi ya kuti ‘mulelomba, mulefwaya, kabili mulekonkonsha’ yalola mwi?
17 Umutumwa Paulo akonkomeshe Abena Kristu banankwe ukuti: “Beni no mute wa kupepa.” (Rom. 12:12) Yesu asosele amashiwi yapalana na ya lintu atile: “Mulelomba, kabili mukapeelwa; mulefwaya, kabili mukasanga; mulekonkonsha, kabili bakamwiswila. Pantu onse uulomba balamupeela, na onse uufwaya alasanga, na onse uukonkonsha balamwiswila.” (Mat. 7:7, 8) Caliba fye bwino ‘ukulalomba’ icili conse icilingene no kufwaya kwa kwa Lesa. Umutumwa Yohane alilembele amashiwi yapalana na mashiwi ya kwa Yesu. Alembele ukuti: “Uku e kucetekela uko [twacetekela Lesa], ukuti conse ico twalomba, cikulu fye nacilingana no kufwaya kwakwe, alatumfwa.”—1 Yoh. 5:14.
18 Ukufunda kwa kwa Yesu ukwa kuti ‘mulelomba kabili mulefwaya’ kupilibula ukuti tulingile ukuba no mute wa kupepa kabili tatulingile ukuleka ukupepa nga ca kuti Lesa taswike ipepo lyesu apo pene. Calicindama no kuti ‘tulekonkonsha’ pa kuti tukengile mu Bufumu no kuipakisha amapaalo ayengi nga nshi. Nomba bushe kuti twacetekela ukuti Lesa akasuka amapepo yesu? Ukwabula no kutwishika, nga twalicetekela Yehova, tukacetekela ukuti akasuka amapepo yesu pantu Kristu atile: “Onse uulomba balamupeela, na onse uufwaya alasanga, na onse uukonkonsha balamwiswila.” Ifyacitikila ababomfi ba kwa Yehova abengi filanga ukuti Yehova ‘alomfwa amapepo.’—Amalu. 65:2.
19, 20. Ukulingana na mashiwi Yesu asosele pali Mateo 7:9-11, bushe Yehova aba shani kwati ni wishi uwatemwa abana bakwe?
19 Yesu apashenye Lesa kuli wishi uwatemwa sana abana bakwe kabili uubapeela ifisuma. Elenganyeni ukuti e ko mwali ilyo Yesu alandile Ilyashi lya pa Lupili no kumfwa uko asosele ati: “Na kuba, muntu nshi pali imwe uo umwana wakwe nga alomba umukate, engamupeela ilibwe? Nangu nga alomba isabi, bushe kuti amupeela insoka? E ico, imwe nangu ca kutila muli babembu, mwalishiba ukupeela abana benu ifya bupe ifisuma, kanshi Shinwe wa mu muulu ena akacilapo nga nshi ukupeela ifisuma ku bamulomba!”—Mat. 7:9-11.
20 Wishi umuntunse, “umubembu,” alatemwa nga nshi abana bakwe. Te kuti abepe umwana wakwe lelo aleesha na maka ukumupeela “ifisuma.” Apo Shifwe wa mu muulu alitutemwa nga filya wishi atemwa abana bakwe, alatupeela “ifisuma,” pamo ngo mupashi wa mushilo. (Luka 11:13) Umupashi wa mushilo kuti watukosha ukulabomba imilimo iingapokelelwa kuli Yehova, uupeela “ica bupe conse icisuma no bupe bonse ubwapwililika.”—Yako. 1:17.
Twalilileni Ukunonkela mu Mashiwi Yesu Asosele
21, 22. Cinshi icaibela pa Lyashi lya pa Lupili, kabili mumona shani aya mashiwi Yesu asosele?
21 Ilyashi lya pa Lupili lisuma nga nshi kabili takwaba ilyashi ilyo twingalilinganyako pano calo. Lyali-ibela pantu litusambilisha pali Lesa kabili lyalyanguka ukumfwa. Nge fyo twamona ku fyo twasambilila muli fino fipande, kuti twanonkelamo nga nshi nga twakonka ukufunda kwaba muli ili lyashi. Aya mashiwi Yesu asosele kuti yalenga twaba abantu abasuma pali ino nshita kabili kuti yalenga twakwata isubilo lya kwisaikala mu nsansa ku ntanshi.
22 Muli ifi fipande, twasambililamo fye amasambililo ayanono pa masambililo yacindama ayo Yesu asosele mu Lyashi lya pa Lupili. Ala mwandini e co abakutike kuli ili lyashi “[bapapile] imisambilishishe yakwe.” (Mat. 7:28) Na ifwe bene e fyo tukacita nga twalatontonkanya pali aya masambililo e lyo na yambi ayo Yesu Kristu uwaishibe sana ukusambilisha asosele.
Kuti Mwa-asuka Shani?
• Finshi Yesu asosele pa mapepo yalepepa aba bumbimunda?
• Mulandu nshi tushilingile ukulabwekeshapo amashiwi yamo yene ilyo tulepepa?
• Fintu nshi ifyo twingalomba ifyaba mwi pepo Yesu apepele pa kusambilisha abasambi bakwe ifya kupepa?
• Bushe kuti twatwalilila shani ‘ukulomba, ukufwaya, no kukonkosha’?
[Amepusho]
[Icikope pe bula 15]
Yesu alisuushishe aba bumbimunda abalepepa pa kuti fye abantu babamone no kubomfwa
[Icikope pe bula 17]
Bushe mwalishiba umulandu calingila ukulalomba ica kulya ca buno bushiku?