“Umupashi na Nabwinga Balesosa Abati: ‘Iseni!’”
“Umupashi na Nabwinga Balesosa Abati: ‘Iseni!’”
“Umupashi na nabwinga balesosa abati: ‘Iseni!’ . . . Onse uuli ne cilaka ese; onse uulefwaya anwepo amenshi ya mweo aya bupe fye.”—UKUS. 22:17.
1, 2. Bushe tufwile ukulamona shani ifya Bufumu, kabili mulandu nshi?
BUSHE tufwile ukulamona shani ifya Bufumu? Yesu akoseleshe abakonshi bakwe ukuti ‘intanshi bafwile ukulafwaya ubufumu,’ kabili abebele no kutila nga balecita ifyo, Lesa kuti abapeela ifyo balekabila. (Mat. 6:25-33) Yesu apashenye Ubufumu bwa kwa Lesa kuli margariti iyauma umutengo ica kuti ilyo shimakwebo aisangile, ‘aileshitisha bwangu fyonse ifyo akwete no kuyashitamo ilya margariti.’ (Mat. 13:45, 46) Kanshi tufwile ukucindika sana umulimo wa kushimikila pa Bufumu no kupanga abasambi.
2 Nga fintu twasambilile mu fipande fibili ifya kubalilapo muli ino magazini, nga tuli abashipa pa kulanda kabili tulebomfya bwino Icebo ca kwa Lesa ilyo tuleshimikila, ninshi tulelanga ukuti tulatungululwa no mupashi wa kwa Lesa. Uyu umupashi ulatwafwa sana no kulashimikila imbila nsuma iya Bufumu lyonse. Natumone ifyo utwafwa.
Ubwite Kuli Bonse!
3. Menshi ya musango nshi ayo abantu baleitwa ukuti ‘bese’ banwe?
3 Ukupitila mu mupashi wa mushilo abantunse bonse baleitwa. (Belengeni Ukusokolola 22:17.) Ubwite buleti “iseni” munwe amenshi ayaibela pa kuti icilaka cenu cipwe. Aya menshi te aya yene fye ayo twaishiba. Nangu ca kuti ifya mweo filakabila amenshi pa kuba no bumi, Yesu ena alelanda pa menshi ya musango umbi ilyo aebele umwanakashi umwina Samaria ukuti: “Onse uulenwako amenshi ayo ndemupeela, takomfwe icilaka iyo, lelo amenshi ayo ndemupeela yakaba muli ena kwati kamfukumfuku ka menshi ayalefukaukila ku kupeela umweo wa muyayaya.” (Yoh. 4:14) Amenshi yaibela ayo abantu bonse baleitwa ukwisanwako yena yalapeela umweo wa muyayaya.
4. Cinshi calengele ukuti abantunse bakabile amenshi ya mweo, kabili cinshi aya menshi yemininako?
4 Abantunse batendeke ukukabila amenshi yapeela umweo, lilya Adamu akonkelele umukashi wakwe Efa, mu kupondokela Yehova Lesa uwababumbile. (Ukute. 2:16, 17; 3:1-6) Adamu na Efa balibatamfishe mwi bala lya Edeni “pa kuti [Adamu] etambalika ukuboko kwakwe no kusaba icisabo ku muti wa mweo no kulyako no kuba no mweo wa muyayaya.” (Ukute. 3:22) Apo e mufyashi wa bantunse bonse, Adamu aletele imfwa pa bantu bonse. (Rom. 5:12) Amenshi ya mweo yemininako fyonse ifyo Lesa acita pa kulubula abantu ba cumfwila ku lubembu ne mfwa e lyo no kubapeela umweo ya muyayaya mu Paradaise pe sonde, umo bakaba abapwililika. Ilambo lya cilubula ilya kwa Yesu Kristu e likalenga ifi fyonse fikacitike.—Mat. 20:28; Yoh. 3:16; 1 Yoh. 4:9, 10.
5. Nani intulo ya bwite bwa kuti iseni no ‘kunwapo amenshi ya mweo aya bupe fye?’ Londololeni.
5 Bushe intulo ya bwite bwa kuti iseni ‘munwe amenshi ya mweo aya bupe fye’ ni nani? Fyonse ifyo Lesa apekanya ukupitila muli Yesu ifikalenga abantu bakakwate umweo wa muyayaya, ifikafikilishiwa bwino bwino mu Kuteka kwa kwa Kristu Ukwa Myaka Ikana Limo, fyalondololwa ngo mumana “uwalefuma ku cipuna ca bufumu ica kwa Lesa ne ca Mwana wa mpaanga.” Uwamwene uyu mumana atile “walefuma ku cipuna ca bufumu ica kwa Lesa ne ca Mwana wa mpaanga.” (Ukus. 22:1) Kanshi intulo ya mweo, Yehova, e Ntulo ya mumana uwakwata amenshi ayapeela umweo. (Amalu. 36:9) E walenga kube aya menshi ukupitila mu “Mwana wa mpaanga,” Yesu Kristu. (Yoh. 1:29) Uyu mumana wa mampalanya e o Yehova apekanya ukupwishishamo ifyabipa ifyo bucipondoka bwa kwa Adamu bwaleeta. Ukwabula no kutwishika, Yehova Lesa e ntulo ya bwite bwa kuti “iseni.”
6. Ni lilali “umumana wa menshi ya mweo” watendeke ukupita?
6 Nangu ca kutila mu Kuteka kwa kwa Kristu Ukwa Myaka Ikana Limo e mo “umumana wa menshi ya mweo” ukapita icine cine, uyu mumana watampile ukupita mu “bushiku bwa kwa Shikulu,” ubwatendeke ilyo “Umwana wa mpaanga” bamubikile pa bufumu mu muulu mu 1914. (Ukus. 1:10) E ico ukutula ulya mwaka, kwaliba ifyapekanishiwa fimo ifipeela umweo. Pali ifi paba ne Cebo ca kwa Lesa, Baibolo, pantu ubukombe bwabamo babwita ukuti “menshi.” (Efes. 5:26) Abantu bonse baletwa ku ‘kunwako amenshi ya mweo’ ukupitila mu kumfwa no kupokelela imbila nsuma ya Bufumu. Nomba bushe ni bani abaleita abantu mu bushiku bwa kwa Shikulu?
“Nabwinga” Aleti “Iseni!”
7. Ni bani mu “bushiku bwa kwa Shikulu” ababalilepo ukwita abantu ukuti “iseni,” kabili ni bani beta?
7 Ibumba lya kwa nabwinga, e kuti Abena Kristu basubwa, e babalilapo ukwita abantu ukuti “iseni.” Ni bani abo ababa mwi bumba lya kwa nabwinga beta? Kwena tabayita abene ukuti “Iseni!” Abo beta ukuti iseni ni balya abakwata isubilo lya kwisaikala pe sonde ku ciyayaya pa numa ya “nkondo ya bushiku bukalamba ubwa kwa Lesa Wa Maka Yonse.”—Belengeni Ukusokolola 16:14, 16.
8. Cinshi cilelanga ukuti ukutula mu 1918 Abena Kristu basubwa baleba abantu ubwite bwa kwa Yehova ubwa kuti “iseni”?
8 Abakonshi basubwa aba kwa Kristu batampile ukwita abantu ukuti iseni mu 1918. Muli ulya mwaka, ilyashi lya ku cintubwingi ilyaleti “Abengi Abali no Mweo Tabakabale Abafwa” lyalengele abantu abengi ukukwata isubilo lya kwikala mu paradaise pe sonde pa numa ya Armagedone. Mu lyashi ilyalandilwe pa kulongana kwa citungu ukwa Basambi ba Baibolo pa Cedar Point, Ohio, ku U.S.A, mu 1922, abasangilweko baebelwe ‘ukulasabankanya Imfumu no bufumu bwa iko.’ Aya mashiwi yalengele Abena Kristu bashalapo aba mwi bumba lya kwa nabwinga ukutwala ubu bukombe ku bantu abengi. Mu 1929, Ulupungu lwa kwa Kalinda ulwa March 15, lwakwete icipande icali no mutwe waleti “Ubwite Ubusuma,” kabili mwali ne lembo lya mwaka ilya Ukusokolola 22:17. Ici cipande caleti: “Ibumba lya basubwa aba cishinka lilebombela pamo no [Wapulamo] mu kutwala ubwite ubusuma ku bantu ubwa kuti ‘Iseni.’ Ubu bukombe bulingile ukubilwa kuli bonse abafwaya ubulungami ne cine. Bulingile ukubilwa nomba line.” Ibumba lya kwa nabwinga lyalitwalilila ukwita abantu ukufika na muno nshiku.
“Onse Uuleumfwa Lekeni Asose Ati: ‘Iseni!’”
9, 10. Cinshi cilanga ukuti bonse abomfwa ubu bwite, na bo bafwile ukwitako bambi ukuti, “Iseni!”?
9 Inga abantu abomfwa ubwite bwa kuti “iseni” bafwile ukucita cinshi? Nabo bene balingile ukulaebako bambi ukuti “Iseni!” Ku ca kumwenako, Ulupungu lwa kwa Kalanda ulwa August 1, 1932, pe bula 232 lwalandile ukuti: “Lekeni abasubwa bakoseleshe abantu bonse abakalabombako umulimo ukuti balebilisha imbila nsuma pa bufumu. Nangu ca kutila tabali basubwa aba kwa Shikulu, aba bantu na bo kuti babilako ubukombe bwa kwa Shikulu. Inte sha kwa Yehova nabatemwa sana ukumfwa ukuti nabo bene kuti babombako umulimo wa kutwala amenshi ya mweo ku bantu abengesapusuka Armagedone no kwisapeelwa umweo ya muyayaya pe sonde.”
10Ulupungu lwa kwa Kalinda ulwa August 15, 1934, pe bula 249, lwalandile pa mulimo wa kweba abantu ukuti “Iseni!” uo abomfwako ubukombe bakwata. Lwatile: “Nangu ca kutila aba mwi bumba lya kwa Yonadabu te nte shasubwa isha kwa Yehova, bafwile ukuila pamo na basubwa abemininako ibumba lya kwa Yehu, ku kubilisha ubukombe bwa bufumu.” Mu 1935, “ibumba ilikalamba” ilyalumbulwa pa Ukusokolola 7:9-17 lyalishibikwe bwino bwino. Ne ci calengele ukuti kube ukubombesha mu mulimo wa kwa Lesa uwa kwita abantu ku kunwa amenshi ya mweo. Ukutula ilya nshita ibumba likalamba ilya bakapepa ba cine abapokelela ubu bwite lilakulilako, kabili nomba nabacila na 7,000,000. Pa numa ya kumfwa ubukombe, balabutemwa, baipeela na kuli Lesa no kubatishiwa, kabili balatendeka ukubombela pamo ne bumba lya kwa nabwinga mu mulimo wa kwitako bambi ukuti ‘Iseni munweko amenshi ya mweo aya bupe fye.’
“Umupashi” Ulesosa ati, “Iseni!”
11. Mu nshita ya kwa Yesu, bushe umupashi wa mushilo wabombele finshi mu mulimo wa kushimikila?
11 Ilyo aleshimikila mwi sunagoge mu Nasarete, Yesu afungulwile ibuuku lya kwa kasesema Esaya no kubelengamo ati: “Umupashi wa kwa Yehova waba pali ine, pantu ansubile ukuti mbile imbila nsuma ku bapiina, antumine mu kubila ukuti abafungwa bakalubulwa no kushibula amenso ya mpofu, no kulubula abanyanyantilwa, no kubila umwaka we paalo lya kwa Yehova.” Lyena Yesu alangile ukuti aya mashiwi yalelanda pali ena ilyo atile: “Ili lembo mwaumfwa, nalifikilishiwa ubushiku bwa lelo.” (Luka 4:17-21) Ilyo ashilaya ku muulu, Yesu aebele abasambi bakwe ukuti: “Mukapokelela amaka ilyo umupashi wa mushilo ukesa pali imwe, kabili mukaba inte shandi . . . ku mpela ya pano isonde.” (Imil. 1:8) Mu nshita ya kwa Yesu, umupashi wa mushilo walyafwile sana abantu pa kuti babombe umulimo wa kushimikila.
12. Bushe umupashi wa kwa Lesa wita shani abantu ukuti iseni munwe amenshi ya mweo?
12 Bushe umupashi wa mushilo weba shani abantu ukuti iseni? Yehova e ntulo ya mupashi wa mushilo. Abomfya umupashi ku kwisula imitima ya baba mwi bumba lya kwa nabwinga pa kuti bomfwikishe icine caba mu Cebo cakwe, Baibolo. Umupashi ulenga balesosa kuli bambi ukuti iseni e lyo no kulenga balelondolola icine ca mu Malembo ku bakwata isubilo lya kwikala umuyayaya muli Paradaise pano isonde. Inga balya abo ibumba lya kwa nabwinga lita, basumina no kunwa amenshi ya mweo, basanguka na basambi ba kwa Yesu Kristu kabili batendeka no kwitako bambi? Na bo bene, mupashi ubeta. Apo babatishiwa ‘mwi shina lya mupashi wa mushilo,’ balatungululwa no mupashi kabili e o bashintililapo ku kubafwa. (Mat. 28:19) Tontonkanyeni na pa bukombe ubo abasubwa na ba mwi bumba likalamba ililekulilako babila. Ubu bukombe bufuma mu Baibolo, icitabo icalembelwe ku baletungululwa no mupashi wa mushilo. Kanshi ubwite bwisa ukupitila mu mupashi wa mushilo. Na kuba uyu wine mupashi e ututungulula. Bushe ico cifwile ukukuma shani inshita tupoosa muli mulimo wa kwita abantu ku kunwa amenshi ya mweo?
Batwalilila ‘Ukusosa ati: “Iseni!”’
13. Bushe amashiwi ya kuti “umupashi na nabwinga balesosa abati: ‘Iseni!’” yalola mwi?
13 “Umupashi na nabwinga” te muku fye umo basosa ukuti “Iseni!” Ishiwi lyabomfiwe mu lulimi balembelemo ili lembo pa kubala, lipilibula ukutwalilila ukusosa ati iseni. E mulandu wine Baibolo ya Amalembo ya Calo Cipya yapilibwila aya mashiwi ati: “Umupashi na nabwinga balesosa abati: ‘Iseni!’” Ici cilanga ukuti bacite ici lyonse. Inga balya abomfwa ubu bwite no kubupokelela bacita shani? Na bo balasosa abati: “Iseni!” Amalembo yatila ibumba likalamba ilya bakapepa ba cine ‘balabombela Yehova akasuba no bushiku mwi tempele lyakwe.’ (Ukus. 7:9, 15) Cinshi twingasosela ukuti ‘babomba akasuba no bushiku’? (Belengeni Luka 2:36, 37; Imilimo 20:31; 2 Abena Tesalonika 3:8.) Ifyo kasesema mwanakashi Ana no mutumwa Paulo balebomba, filanga ukuti ‘ukubomba akasuba no bushiku’ kulabomba lyonse kabili apapela amaka yesu.
14, 15. Bushe Daniele alangile shani ifyo ukupepa lyonse kwacindama?
14 Kasesema Daniele na o alilangile ifyo cacindama ukupepa lyonse. (Belengeni Daniele 6:4-10, 16.) Alitwalilile ukupepa “imiku itatu akasuba na kasuba, . . . filya fine alecita ukufuma na kale.” Talekele nangu ni pa mweshi umo, nangu ca kutila ukupepa kwalengele bamupoose mu cilindi ca nkalamo. Ifyo acitile fyalengele abaletambako ukwiluka ukuti takwaba icacindama ukucila pa kupepa Yehova lyonse!—Mat. 5:16.
15 Daniele ali mu cilindi ca nkalamo ubushiku bonse. Ulucelo, imfumu iine yalileko no kubilikisha ati: “We Daniele, we mubomfi wa kwa Lesa wa mweo, bushe Lesa obe uo ubombela pe nakupususha ku nkalamo?” Apo pene Daniele alyaswike ati: “Mwe mfumu, mube no mweo umuyayaya. Lesa wandi natuma malaika wakwe no kucilika utunwa twa nkalamo, na sho tashincenene, pa mulandu wa kuti nasangilwe uwa kaele ku cinso cakwe; na kabili kuli imwe, mwe mfumu, nshacita icabipa nangu cimo.” Yehova alipaalile Daniele pantu alemubombela “pe.”—Dan. 6:19-22.
16. Bushe ica kumwenako ca kwa Daniele cifwile ukulenga tuleipusha ifipusho nshi pa fyo tubomba umulimo kushimikila?
16 Daniele asalilepo ukufwa ukucila ukuleka ukupepa nga fintu alecita. Inga ifwe? Finshi tuipeelesha ukuleka pa kuti tuleshimikila imbila nsuma pa Bufumu bwa kwa Lesa pe? Tatufwile ukuleka umweshi wapita ukwabula ukwebako bambi pali Yehova! Na kuba nga twingaba na maka, bushe te kuti ciwame tuleesha na maka ukubombako umulimo wa kushimikila cila mulungu? Nangu ca kutila tatwakwata maka nelyo tulalwalilila, nga twashimikila fye nangu amaminiti 15 mu mweshi, tufwile ukulemba lipoti. Mulandu nshi? Pantu ifwe pamo no mupashi na nabwinga, tufwaya ukutwalilila ukusosa ati, “Iseni!” Kanshi tufwile ukulaesha na maka ukulabila pa Bufumu lyonse.
17. Ni nshita nshi shimbi ilyo tufwile ukutwala ubwite bwa kwa Yehova ku bantu?
17 Tufwile ukulatwala ubwite bwa kwa Yehova ku bantu lyonse, te pa nshita fye iyo twatantika ukuya mu kushimikila. Ala lishuko sana ukulaita ababa ne cilaka ‘ukwisa mu kunwa amenshi ya mweo aya bupe fye’ na pa nshita shimbi pamo nga lintu tuleshita ifintu, ilyo tuletandala, tuletuusha, tulebomba, na lintu tuleya ku sukulu! Nangu fye abalashi batukaanye ukushimikila, tulingile ukutwalilila ukucite co mano mano. Napamo mu bushiku bumo kuti twasalapo fye amayanda yamo e po twashimikila nelyo kuti twabombako fye ubunte bwa mu lyashi.
Twalilileni Ukusosa ati, “Iseni!”
18, 19. Kuti mwalanga shani ukutila mulomfwa bwino sana ukubombela pamo na Lesa?
18 Ukucila pa myaka 90 nomba, umupashi na nabwinga balitwalilila ukusosa ati, “Iseni!,” kuli bonse aba ne cilaka ca menshi ya mweo. Bushe na imwe mwalyumfwa ubu bwite bushaiwamina? Nga mwalibumfwa, ninshi na imwe mulingile ukulaitako bambi.
19 Tatwaishiba ilyo ubu bwite bwa kwa Yehova ubulanga ifyo atutemwa bukapwa, lelo nga tuleankula kuli ubu bwite pa kusosa ati “Iseni!,” ninshi tuli babomfi ababombela pamo na Lesa. (1 Kor. 3:6, 9) Ili lishuko ilikalamba! Shi natulelanga ukuti tulomfwa bwino ukubombela pamo na Lesa kabili ‘lyonse tuletuula ilambo lya kulumbanya Lesa.’ (Heb. 13:15) Fwe bakwata isubilo lya kwikala pe sonde natulebombela pamo ne bumba lya kwa nabwinga no kutwalilila ukusosa ukuti “Iseni!” Kuti twatemwa abantu na bambi abengi bakatampe ‘ukunwa amenshi ya mweo aya bupe fye’!
Finshi Mwasambilila?
• Ni bani baitwa ukuti “iseni”?
• Mulandu nshi twingasosela ukuti ubu bwite bwa kutila “iseni” bwafuma kuli Yehova?
• Bushe umupashi wa mushilo wita shani abantu ukuti “iseni”?
• Mulandu nshi tufwile ukulabombela umulimo wa kushimikila lyonse?
[Amepusho]
[Charti ne Fikope pe bula 16]
(Nga mulefwaya ukumona charti, moneni muli magazini)
Twalilileni Ukusosa ati, “Iseni!”
1914
Bakasabankanya 5,100
1918
Abengi bakaba no mweo wa muyayaya mu Paradaise pano isonde
1922
“Sabankanyeni, sabankanyeni, sabankanyeni, Imfumu no Bufumu bwakwe”
1932
Abo beta ati “Iseni!” te basubwa fye beka
1929
Abashalapo aba cishinka balesosa ati, “Iseni!”
1934
Ibumba lya kwa Yonadabu baitwa ku kushimikila
1935
“Ibumba likalamba” lyaishibikwa
2009
Bakasabankanya 7,313,173