Ukutungululwa no Mupashi Kukalenga Mulecita Ififwaikwa ku Baipeela

“Muletungululwa no mupashi, nga mwacita ifyo ninshi tamwakalekonka ififwaya imitima.”—GAL. 5:16.

1. Kubatishiwa kwa musango nshi ukwacitike pa bushiku bwa Pentekoste?

ABASAMBI ba kwa Yesu balandiile mu ndimi pa bushiku bwa Pentekoste mu 33 C.E., pa numa ya kubatishiwa no mupashi wa mushilo. Ici calangile ukuti nabapokelela ica bupe ca mupashi. (1 Kor. 12:4-10) Cinshi cafuminemo ilyo bapokelele ubu bupe na lintu Petro alandile ilyashi? Abengi ‘balyumfwile ububi mu mitima.’ Balilapiile no kubatishiwa ilyo Petro abakoseleshe ukucite co. Ifyalembwa fitila: “Abatetekele amashiwi yakwe no mutima onse balibatishiwe, na pali bulya bushiku kwalundilweko abantu nalimo 3000.” (Imil. 2:22, 36-41) Babatishiwe mu menshi, mwi shina lya kwa Tata, ne lya Mwana ne lya mupashi wa mushilo, nga fintu Yesu abebele.—Mat. 28:19.

2, 3. (a) Londololeni ubupusano bwaba pa kubatishiwa no mupashi wa mushilo e lyo no kubatishiwa mwi shina lya mupashi wa mushilo. (b) Mulandu nshi ukubatishiwa kwacindamina kuli bonse abasanguka Abena Kristu ba cine pali lelo?

 ² Lelo bushe paliba ubupusano pa kubatishiwa no mupashi wa mushilo na pa kubatishiwa mwi shina lya mupashi wa mushilo? Ee. Ababatishiwa no mupashi wa mushilo balafyalwa libili no kuba abana ba kwa Lesa abasubwa no mupashi. (Yoh. 3:3) Balasubwa pa kuti bakeseba ishamfumu kabili bashimapepo mu Bufumu bwa kwa Lesa ubwa ku muulu. Aba e baba ifilundwa fya mubili wa kwa Kristu uwa ku mupashi. (1 Kor. 12:13; Gal. 3:27; Ukus. 20:6) E ico ulu lubatisho, e kuti ukubatishiwa ku mupashi wa mushilo, e lo Yehova abatishe abantu pa bushiku bwa Pentekoste. Na pa numa alisalile abakateka pamo na Kristu. (Rom. 8:15-17) Inga ukubatishiwa mwi shina lya mupashi wa mushilo ukucitika ilingi pa kulongana kukalamba ukwa bantu ba kwa Yehova muno nshiku kwalola mwi?

³ Abena Kristu ba cine balabatishiwa mu menshi pa kulanga ukuti nabaipeela no mweo onse kuli Yehova Lesa. E fyo ciba ku betwa ukuya ku muulu. Lelo ukubatishiwa mu menshi kulafwaikwa na ku baume na banakashi iminshipendwa abakwata isubilo lya kwikala umuyayaya pano isonde. Te mulandu na kuntu umuntu asubila ukwikala, ukubatishiwa mu menshi, mwi shina lya kwa Tata ne lya Mwana ne lya mupashi wa mushilo, kulafwaikwa pa kuti umuntu apokelelwe kuli Lesa. Abena Kristu bonse ababatishiwa nge fi balingile ‘ukulatungululwa no mupashi wa mushilo.’ (Belengeni Abena Galatia 5:16.) Bushe mulatungululwa no mupashi wa mushilo no kulacita ififwaikwa ku baipeela?

Umo Calola ‘Ukulatungululwa no Mupashi’

4. Bushe ‘ukulatungululwa no mupashi’ calola mwi?

⁴ ‘Ukulatungululwa no mupashi’ cipilibula ukusuminisha umupashi wa mushilo ukulabomba muli imwe, no kulakonka ifyo ufwaya. Mu nshila imbi kuti twatila, kulatungululwa no mupashi wa mushilo mu fyo tucita cila bushiku. Ibuuku lya Abena Galatia mu cipandwa 5 lyalilanda ifyo ukutungululwa no mupashi wa mushilo kwapusana no kukonka ififwaya umutima.—Belengeni Abena Galatia 5:17, 18.

5. Abatungululwa no mupashi wa mushilo bafwile ukutaluka kuli finshi?

⁵ Nga muletungululwa no mupashi wa mushilo, te kuti mufwaye ukulakonka ififwaya umutima, ne fi, fintu pamo nga “ubulalelale, ukukowela, imibele ya nsoni, ukupepa utulubi, ukupupa imipashi, ukupatana, ifikansa, ubufuba, icipyu, ulubuli, ifyakaniko, amalekano, umufimbila, ukukolwakolwa.” (Gal. 5:19-21) Nga mulecite fi ninshi ‘mulekaana ififwaya imitima yenu ku maka ya mupashi.’ (Rom. 8:5, 13) Ici cikamwafwa ukubika amano ku fifwaya umupashi no kulakonka ubutungulushi bwa mupashi, ukucila ukulakonka ififwaya umutima.

6. Landenipo icilangililo icingatwafwa ukwishiba icifwaikwa pa kukwata ifisabo fya mupashi.

⁶ Umupashi wa mushilo nga ulemutungulula, kuti mwaba ne mibele ya bukapepa, e kutila “ifisabo fya mupashi.” (Gal. 5:22, 23) Lelo mwalishiba ukutila mulingile ukubombesha pa kuti mukwate iyo mibele. Ku kulangilila: Umulimi alalima umushili no ku-upekanya pa kuti abyalemo. Na lyo line pa kuti ifyo abyele fimene, ulubuuto na menshi filakabilwa. Kuti twapashanya umupashi wa mushilo ku  lubuuto. Tulakabila umupashi wa mushilo pa kuti tukwate ifisabo fya mupashi. Lelo bushe umulimi nga tabombeshe, kuti akwata ifimenwa? (Amapi. 10:4) Ifyo muteyanya umutima wenu e filanga nga mukakwata ifisabo fya mupashi ifingi nelyo ifinono fye e lyo ne fyo ifyo fisabo fikaba. Kanshi mulingile ukuipusha amuti: ‘Bushe ndabombela pamo no mupashi wa mushilo pa kuti walenga nakwata ifisabo fya mupashi?’

7. Mulandu nshi ukubelenga no kwetetula kufwaikilwa pa kukwata ifisabo fya mupashi?

⁷ Pa kuti akasombole ifilimwa ifingi, umulimi alakabila amenshi ya kufitapilila. Pa kukwata ifisabo fya ku mupashi, mulakabila amenshi ya mampalanya ayaba mu Baibolo ayo tukwata ukupitila mu cilonganino ca Bwina Kristu. (Esa. 55:1) Mufwile mwalyebapo abantu abengi ukutila Amalembo ya Mushilo yalembelwe ukupitila mu mupashi wa mushilo. (2 Tim. 3:16) E lyo kabili umusha wa cishinka kabili uwashilimuka alitwafwa sana pa kuti tumfwikishe amashiwi yaba mu Baibolo ayaba nga menshi yasanguluka. (Mat. 24:45-47) Tacafishe ukumfwa umo cilolele. Pa kuti tuletungululwa no mupashi wa mushilo, tufwile ukulabelenga no kulaetetula pa Cebo ca kwa Lesa. Nga mulecita ifyo, ninshi mulepashanya bakasesema “abalefwailisha no kusokota” pa lwa fyebo baebelwe. Nangu fye ni bamalaika nabo balefwaya sana ukumfwikisha icine pa lwa Mwana walailwe e lyo na pa cilonganino ca Bena Kristu basubwa.—Belengeni 1 Petro 1:10-12.

Bushe Umupashi Kuti Watutungulula Shani?

8. Mulandu nshi mufwile ukulalombela Yehova ukuti alemupeela umupashi wakwe?

⁸ Te kubelenga fye Amalembo no kwetetula ukukabilwa. Mufwile ukutwalilila ukulomba ukuti Yehova alemwafwa no kumutungulula. Kuti ‘acita fyonse no kulundapo ukucila na pa fyo twingalomba nangu pa fyo twingatontonkanya.’ (Efes. 3:20; Luka 11:13) Lelo bushe kuti mwayasuka shani nga ca kutila umo aipwishe ukuti, “Mulandu nshi ningile ukutwalilila ukulomba kuli Lesa nga ca kutila ‘aleshiba ifyo nkabila na lintu fye nshilamulomba’?” (Mat. 6:8) Ni co nga mulepepa ukuti amupeele umupashi wa mushilo, ninshi mulelanga ukutila mwashintilila pali Yehova. Ku ca kumwenako, nga ca kutila umuntu amulomba ubwafwilisho, mukesha na maka ukumwafwa pantu naisa kuli imwe kabili nalanga ukutila alimucetekela. (Linganyeniko Amapinda 3:27.) Na Yehova wine, alomfwa bwino nga mwamulomba umupashi kabili no kumupeela akulamupeela.—Amapi. 15:8.

9. Bushe ukulasangwa ku kulongana kwa Bwina Kristu kuti kwamwafwa shani ukulatungululwa no mupashi wa kwa Lesa?

⁹ Cimbi icingalenga muletungululwa no mupashi wa kwa Lesa, kulasangwa ku kulongana kwa cilonganino, ku kulongana kukalamba, na ku kulongana kwa citungu. Calicindama ukwesha na maka ukulasangwako no kulakutika. Ukucite fyo kukalamwafwa ukumfwikisha “ifyashika ifya kwa Lesa.” (1 Kor. 2:10) No kula-asukapo na ko kukamwafwa sana. Tontonkanyeni pa kulongana kwaliko imilungu 4 iyapita. Bushe miku inga mwaimishepo ukuboko no kwasuka pa kuti muilumbulwile icitetekelo cenu? Bushe kuliko apo mulingile ukubombela pa kuti muleasukapo? Nga mwamona apo mulingile ukubombela, tontonkanyeni pa fyo mukacita mu milungu ileisa kabili pampamineni pa kucite fyo. Yehova akamona ukuti mulafwaya  sana ukwasukapo kabili akamupeela umupashi wakwe uwa mushilo uukamwafwa ukunonkelamo sana mu kulongana.

10. Ukulatungululwa no mupashi kusanshamo ukwita abantu ku kucita cinshi?

¹⁰ Ukulatungululwa no mupashi kusanshamo no kumfwila ubwite bwaba pa Ukusokolola 22:17 ubwa kuti: “Umupashi na nabwinga balesosa abati: ‘Iseni!’ Na onse uuleumfwa lekeni asose ati: ‘Iseni!’ Na onse uuli ne cilaka ese; onse uulefwaya anwepo amenshi ya mweo aya bupe fye.” Ukupitila mwi bumba lya basubwa abemininako nabwinga, umupashi uleta abantu ukwisanwa amenshi ya mweo. Nga mwalisumina ubwite bwa kuti “iseni!”, bushe na imwe mwalipampamina pa kulaitako bambi ukuti “Iseni!”? Ala lishuko sana ukubombako uyu mulimo wa kupususha abantu!

11, 12. Bushe umupashi wa mushilo utungulula shani umulimo wa kushimikila?

¹¹ Umupashi wa mushilo ulatutungulula pa kuti tulebomba uyu mulimo wacindama muno nshiku. Tulabelenga mu Baibolo ifyo umupashi wabombele mu nshiku sha batumwa pa kuti basange ififulo fimbi ifipya ukwa kubombela bumishonari. “Umupashi wa mushilo [waleseshe umutumwa Paulo na banankwe] ukushimikila mu citungu ca Asia,” nelyo ukuya ku Bitunia. Tatwaishiba bwino ifyo umupashi wa mushilo wabaleseshe ukuya kuli ifi fifulo, lelo twalishiba bwino bwino ukuti umupashi walitungulwile Paulo ukuya mu cifulo ca kubombelamo icikalamba ica Europe. Apokelele icimonwa umo amwene umwaume umwina Makedonia alepapaata ukutila bayebafwa.—Imil. 16:6-10.

¹² Na pali lelo umupashi wa kwa Yehova ulatungulula umulimo wa kushimikila uulebombwa mwi sonde lyonse. Tatupokelela ifimonwa pa kutungululwa no mupashi, lelo Yehova alatungulula abasubwa ukupitila mu mupashi wa mushilo. Kabili umupashi ulacincisha bamunyinefwe ne nkashi ukubombesha pa kuti baleshimikila no kusambilisha. Ukwabula no kutwishika na imwe bene mulabombako uyu mulimo wacindama. Bushe te kuti mutemwe ukulabombesha pa kuti insansa musanga muli uyu mulimo wawamisha shilefulilako?

13. Kuti mwalanga shani ukuti mulakonka ubutungulushi bwa mupashi wa mushilo? Langilileni.

¹³ Kuti mwakonka ubutungulushi bwa mupashi wa mushilo nga mulekonka ifyebo ifipeelwa ku bantu ba kwa Lesa. Tontonkanyeni pali Mihoko, umukashana umo umwina Japan. Ilyo atendeke fye bupainiya, alefilwa ukubwelela ku bo ashimikila pantu alemona kwati tafikilepo; alelanda ati taishibe ukulanda ifingalenga umwine wa ng’anda ukufwaya ukukutika. Ilya ine inshita, mu Ubutumikishi Bwesu Ubwa Bufumu mwaishilefuma ifyebo fimo ifyalandile pa fya kucita icipempu ca kubwelelamo mu nshita fye iinono. E lyo pa numa, broshuwa yaleti A Satisfying Life—How to Attain It na yo yalifumine. Iyi broshuwa yalyafwile sana abena Japan mu kushimikila. Mihoko alikonkele ifyebo fyalandile pa fya kubomfya iyi broshuwa maka maka pa fya kucita ifipempu fya kubwelelamo mu nshita fye iinono. Tapakokwele alitendeke ukutungulula amasambililo ya Baibolo kuli balya aleshimikila aba kuti nga ni kale nga tabasumine ukusambilila. Atile: “Nalikwete amasambililo ayengi ica kuti inshita imo balifikile 12. Kanshi bamo nabebele fye ukuti balelolela!” Cine cine nga muletungululwa no mupashi, no kukonka ifyo ababomfi ba kwa Yehova baebwa ukulacita, kuti mwalobolola ifisuma ifingi.

 Shintilileni pa Mupashi wa kwa Lesa

14, 15. (a) Cinshi cingafwa abantunse abashapwililika ukulacita ififwaikwa ku baipeela? (b) Kuti mwasanga shani ifibusa fyawamisha?

¹⁴ Apo muli babomfi basontwa, mwalipeelwa umulimo. (Rom. 10:14) Limbi kuti mulemona kwati tamwafikapo ukubomba umulimo mwapeelwa. Lelo nga fintu caba ku basubwa, Lesa e ulenga ukuti mufikepo. (Belengeni 2 Abena Korinti 3:5.) Nga ca kutila mwashintilila pa mupashi wa kwa Lesa, e lyo mwingalacita ififwaikwa ku baipeela.

¹⁵ Kwena tacayanguka fwe bantunse abashapwilika ukulacita ififwaikwa ku baipeela kuli Lesa wesu uwapwililika, Yehova. Cimo icilenga cilekosa, ni co bamo abo twaleampana nabo kale kuti balepapa no ‘kutusaalula’ pa mulandu wa mikalile yesu iipya. (1 Pet. 4:4) Lelo tamufwile ukulaba ukutila mwalisanga ifibusa ifisuma sana, ne fibusa fyacindama sana ifyo mwasanga, ni Yehova na Yesu Kristu. (Belengeni Yakobo 2:21-23.) Calicindama ukubikako amano pa kuti mwishibe bamunyinenwe na bankashi mu cilonganino mwaba, pantu baba pa “ba bwananyina” aba mwi sonde lyonse. (1 Pet. 2:17; Amapi. 17:17) Ukupitila mu mupashi wakwe, Yehova akamwafwa ukukwata ifibusa ifikatwalilila ukumwafwa.

16. Bushe kuti ‘mwasansamukila shani mu kunaka’ nga filya cali kuli Paulo?

¹⁶ Nangu mwingakwata ifibusa mu cilonganino ifingalamwafwa, te lyonse cingalayanguka ukucimfya amafya ya cila bushiku. Limo ifyo mulepitamo nga fyabipa sana kuti fyalenga mwaba no bulanda ubukalamba. Iyi e nshita mulingile ukulomba umupashi wa mushilo kuli Yehova. Umutumwa Paulo alembele ukutila: “Ilyo ndi uwanaka, e lyo nkwata amaka.” (Belengeni 2 Abena Korinti 4:7-10; 12:10.) Paulo alishibe ukuti umupashi wa kwa Lesa kuti watukosha nga kuli ifitusakamike te mulandu ne fyo fibipile. Kanshi amaka ya kwa Lesa kuti yamukosha nga ca kuti amafya yamunasha, mwalafwaya no bwafwilisho. Paulo alembele ukutila ‘alesansamukila mu kunaka kwakwe,’ pantu ilyo aleba uwanaka, e lyo aleumfwa umupashi wa mushilo ulemwafwa. Na imwe bene kuti muleumfwa ifyo fine!—Rom. 15:13.

17. Bushe umupashi wa mushilo kuti wamutungulula shani ilyo mule-esha ukufika pa buyo bwenu?

¹⁷ Tulakabila umupashi wa kwa Lesa pa kuti tuleikala ukulingana no kuipeela kwesu kuli ena. Elenganyeni ukuti mule-ensha ubwato. Ubuyo bwenu bwa kubombela Yehova ku ciyayaya. Umupashi wa mushilo waba ngo mwela uo mufwaya ukulasesesha ubwato uko muleya pa kuti mwafika umutende. Tamufwaya umupashi wa cino calo ca kwa Satana ukulamusenda uku no ku. (1 Kor. 2:12) Mufwile ukwishiba umwela usuma no kuya uko uleya. No yu mwela, mupashi wa mushilo. Umupashi wa mushilo ukalamulanga ukwa kulola ukupitila mu Cebo ca kwa Lesa no kuteyanya kwakwe ukutungululwa no mupashi.

18. Cinshi mulefwaisha ukulacita, kabili mulandu nshi?

¹⁸ Nga ca kutila mulasambilila ne Nte sha kwa Yehova, no kulongana nabo, lelo tamulacita ifintu ifyacindama sana mu bumi, e kuti ukuipeela no kubatishiwa, yipusheni amuti, ‘Cinshi ndepoosela inshita?’ Nga mwalishiba ifyo umupashi wa mushilo utwafwa pa kuti tulecita ukufwaya kwa kwa Yehova pali lelo, kabili nga mwalishiba ifyo ubomba, ninshi mulecita ifyo mwasambilila ukuti e fyalungama. Yehova akamupaala icine cine. Akamupeela sana umupashi wa mushilo. Nga ni kale mwabatishiwa, ukwabula no kutwishika mwalimona ifyo umupashi wamwafwa. Mwalimona no kumfwa ifyo Lesa akosha abantu ku mupashi wakwe. Kuti atwalilila ukumukosha lyonse pali ino nshita na ku ciyayaya. E ico, pampamineni pa kulatungululwa no mupashi wa mushilo.

Bushe Muleibukisha?

• Bushe ‘ukulatungululwa no mupashi’ calola mwi?

• Cinshi cingamwafwa ‘ukulatungululwa no mupashi’?

• Cinshi cingamwafwa ukulacita ififwaikwa ku baipeela?

[Amepusho]

[Icikope pe bula 15]

Pa kupekanya umutima wenu mulingile ukubombesha ngo mulimi

[Ifikope pe bula 16, 17]

Bushe mulatungululwa no mupashi wa kwa Lesa?